Tránh dạy SGK mới theo phương pháp cũ

Bài và ảnh Đặng Trinh13:04 25/10/2020

Sau gần 2 tháng thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới và SGK lớp 1, nhiều trường học, giáo viên tại TP HCM thừa nhận chương trình và SGK lớp 1 vẫn quá tải

Sáng 24-10, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) TP HCM đã tổ chức hội thảo “Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học lớp 1 theo chương trình, SGK mới”. Hội thảo thu hút gần 200 cán bộ quản lý, giáo viên (GV) và phụ huynh các trường tiểu học tham dự.

Kết quả học tập có thể không bằng năm trước

Ông Nguyễn Văn Hiếu, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP HCM, đánh giá sau gần 2 tháng thực hiện chương trình mới, bên cạnh những thuận lợi chương trình cũng bắt đầu bộc lộ một số khó khăn. “Tuy nhiên, đây là việc hết sức bình thường khi triển khai một chương trình mới. Chính vì những khó khăn nên có thể kết quả học tập của học sinh (HS) năm nay không bằng năm trước nhưng không nên so sánh theo hình thức này” – ông Hiếu nói.

Cũng theo ông Hiếu, yêu cầu của chương trình mới có nhiều điểm khác, vì vậy cần phải có quá trình. Nhấn mạnh vai trò của người quản lý, ông Hiếu cho rằng người hiệu trưởng phải tạo điều kiện cho GV, xây dựng kế hoạch dạy học linh hoạt. Chẳng hạn, trong chương trình không có bài, không có tiết đó nhưng tùy tình hình thực tế, GV chủ động trong 2-3 tiết và cũng có thể lên đến 4-5 tiết để mục tiêu cuối cùng là HS đạt yêu cầu về tiếp thu.

Từ thực tế giảng dạy, cô Nguyễn Lê Hạnh Dung, GV Trường Tiểu học Minh Đạo (quận 5), cho rằng với chương trình mới, GV có quyền linh động, hoán đổi trong tiết dạy. Chẳng hạn, trong tiết 1, thay vì dạy viết bảng con sau đó mới rèn tập viết nhưng GV có thể hoán đổi.

Thừa nhận một số nội dung trong sách giáo khoa (SGK) lớp 1 còn quá tải. Nhiều ý kiến tại hội thảo cho rằng hiện nay trong các bộ SGK, số lượng chữ trong các bài đọc còn nhiều.

Theo cô Đặng Kiều Diễm Dung, GV lớp 1/6 Trường Tiểu học Hòa Bình (quận 1), chương trình mới được Bộ GD-ĐT quy định học 2 buổi/ngày đối với bậc tiểu học, trong đó lượng kiến thức không tăng so với chương trình hiện hành mà tăng tính trải nghiệm, thực hành, vận dụng trong từng môn học và hoạt động giáo dục để hình thành năng lực, phẩm chất cho HS…

Với môn tiếng Việt, chương trình cũ quy định thời lượng dành cho môn tiếng Việt lớp 1 là 350 tiết (10 tiết/tuần), trong khi chương trình mới dành thời lượng 420 tiết (12 tiết/tuần) cho môn tiếng Việt lớp 1, tăng 70 tiết nhằm giúp cho HS lớp 1 sớm đọc thông viết thạo, có công cụ để học tốt các môn học khác.

Tuy nhiên, số lượng chữ trong một số bài đọc còn nhiều khiến việc khai thác ý nghĩa câu chuyện đối với một số HS còn hạn chế. HS lớp 1 mới vào môi trường tiểu học, chưa biết chữ và số nên cũng tạo sự khó khăn cho các em khi tiếp nhận kiến thức, đặc biệt đối với HS chậm tiếp thu. Trong sách còn một vài ngữ liệu và hình ảnh chưa phù hợp với đối tượng HS.

Nhiều ý kiến tại hội thảo cho rằng cần phải đổi mới sinh hoạt chuyên môn để tiếp cận với chương trình mới

Video đang HOT

Nhiều giáo viên chưa thoát khỏi tư duy cũ

Từ thực tế triển khai tại quận 10, ông Nguyễn Thành Văn, Trưởng Phòng GD-ĐT quận 10, nhìn nhận năm nay do ảnh hưởng của dịch Covid-19 cũng là năm đầu tiên triển khai chương trình mới nên SGK đến tay phụ huynh khá trễ so với mọi năm. Vì vậy, sự nghiên cứu, chuẩn bị trước và hợp tác của phụ huynh trong giáo dục HS bị hạn chế.

Trước thực tế đó, Phòng GD-ĐT quận 10 đã chỉ đạo hiệu trưởng, ban giám hiệu các trường tiểu học thường xuyên tham dự họp tổ chuyên môn, thăm lớp, dự giờ, kiểm tra chuyên đề ở trường để đánh giá và rút kinh nghiệm cho toàn thể GV.

Nhờ đó, phòng GD-ĐT nhận ra điểm hạn chế của GV hiện nay là còn mang nặng tư duy của phương pháp dạy học trước đây nên thấy áp lực khi triển khai chương trình mới. “Quận 10 kiến nghị Sở GD-ĐT TP tiếp tục tổ chức chuyên đề dạy học cấp TP để các quận, huyện trao đổi kinh nghiệm với nhau, đồng thời sớm có định hướng giảng dạy ở lớp 2 khi triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới vào năm sau” – ông Văn nói.

Thầy Cao Xuân Hùng, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Kỳ Đồng (quận 3), cho rằng mỗi SGK có triết lý riêng, từ triết lý này, tác giả xây dựng thành các đơn vị bài học. Chính vì vậy nên đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học.

Bên cạnh đó, để việc dạy và học lớp 1 theo chương trình mới được hiệu quả, lãnh đạo các trường cần sâu sát hơn với GV, linh hoạt vận dụng theo thực tế, gỡ khó sự thiếu tự tin ở mỗi GV để họ yên tâm bàn bạc, trao đổi các vấn đề chuyên môn.

HS gặp nhiều khó khăn

Tham dự hội thảo, một phụ huynh tại Trường Tiểu học Lê Anh Xuân (quận 7) cho biết khi so sánh giữa hai chương trình mới và cũ ở hai con học lớp 1 và lớp 5, thì thấy con học lớp 1 gặp khó khăn về cơ bản. Bé đầu thì cho học chữ trước khi vào lớp 1. Bé sau do dịch bệnh và nghe chương trình đổi mới nên không cho học trước.

Vì thế, 2 tuần đầu bé học lớp 1 gặp khó khăn nhưng hiện đã bắt kịp. “Vì là công nhân, ít có thời gian học cùng con nên mong muốn được cải cách đổi mới cả chương trình giáo dục mầm non để con lên lớp 1 đỡ khó khăn” – phụ huynh này nêu ý kiến.

GS.TS Phạm Tất Dong: Hội đồng thẩm định phải chịu trách nhiệm về "sạn" sách Tiếng Việt 1 của nhóm Cánh Diều

Sách giáo khoa (SGK) Tiếng Việt lớp 1, nhóm Cánh Diều, đang bị dư luận xã hội cho là quá nặng, nhiều nội dung không phù hợp dạy học sinh lớp 1.

Trả lời phỏng vấn Kinh tế & Đô thị, GS.TS Phạm Tất Dong - Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam nêu quan điểm: Sách có "sạn" thì phải sửa và thay Hội đồng thẩm định khác để rà soát, thẩm định sửa sai.

GS.TS Phạm Tất Dong - Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam

Vừa chỉnh sửa sách, vừa dùng bộ sách khác

Thưa GS, ông có nhận định gì về SGK Tiếng Việt 1, nhóm Cánh Diều, đang làm "nóng" các diễn đàn cũng như trên các phương tiện thông tin đại chúng?

- Trước hết, tôi muốn nói, Hội đồng thẩm định SGK lớp 1 trước đây đã nhận định bộ SGK lớp 1, nhóm Cánh Diều, có nhiều ưu điểm nên bán chạy nhất và được nhiều nơi sử dụng nhất. Khi mọi người có ý kiến về sách Tiếng Việt 1, nhóm Cánh Diều, tôi đã đọc tất cả các bài học tập 1 và 2. Công bằng mà nói, không phải bộ sách này vứt đi đến mức thu hồi, mà một số bài có "sạn". Các phụ huynh cũng phản ánh một số bài dùng từ và ngữ liệu bài đọc không phù hợp với trẻ em. Thế thì phải sửa trong khả năng là được.

Vấn đề là làm thế nào để soát cho nhanh và kỹ, bởi hôm nay học đến bài này chưa có "sạn" nhưng ngày kia học đến bài bị "sạn". Vì thế, muốn soát nhanh thì Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ GD&ĐT phải có ý kiến sửa như thế nào, chứ không thể đứng ngoài cuộc chỉ đạo. Thứ hai, thông minh hơn, các trường yêu cầu giáo viên đang dạy lớp 1 rà soát tất cả các bài học trong sách Tiếng Việt 1, rồi tổ chức họp thấy trong sách có gì gợn gợn thì gạt ra, tự sáng tạo thay bằng ngữ liệu đúng, từ ngữ đẹp. Ví dụ, khi học đến chữ "ă" thì có thể ghép với vần "ăn", "ăm" và ghép vào một câu đơn giản có 2 vần này: "Em sắp ăn cơm". Hoặc, các trường đang dùng SGK Tiếng Việt 1, nhóm Cánh Diều có thể thay thế bằng một trong bốn bộ SGK Tiếng Việt 1 khác bằng cách vào mạng lấy bản mềm xuống.

Như vậy, giáo viên dạy lớp 1 giữ vai trò quan trọng trong việc sửa sai SGK Tiếng Việt 1, nhóm Cánh Diều, thưa ông?

- Trong khi chờ đợi các tác giả chỉnh sửa lại SGK Tiếng Việt 1, việc hướng dẫn học sách nào là do Bộ GD&ĐT quy định. Nhưng vai trò của giáo viên tiểu học là rất cần thiết, nhất là thầy cô dạy lớp 1 phải mang hết tinh thần trách nhiệm, nỗ lực, chủ động, năng lực sư phạm ra để dạy những bài học sắp tới chưa được hướng dẫn. Giáo viên dạy thế nào cho nó vừa đơn giản, dễ hiểu và phù hợp với tâm lý học sinh.

Trong quá trình sửa, Bộ GD&ĐT có ý muốn trưng cầu ý kiến rộng rãi, nhưng theo tôi thì lấy phản hồi của giáo viên lớp 1 sẽ nhanh hơn vì họ đang dạy trên lớp. Còn hỏi ý kiến những người khác, họ sẽ phải đọc lại sách mất thời gian.

Nhất thiết phải thay hội đồng thẩm định khác

Theo ông, ai là người sẽ phải chịu trách nhiệm khi để xảy ra những lỗi sai trong SGK Tiếng Việt 1, nhóm Cánh Diều? Hiện nay, về phía Hội đồng thẩm định đang đổ lỗi cho tác giả viết sách?

- Nói một cách công bằng, đổ hết lỗi cho người viết sách là không đúng. Tôi thấy, quy trình từ xây dựng chương trình cho đến viết sách, thẩm định sách, quản lý, đều có những vấn đề. Hội đồng thẩm định sách sẽ phải chịu trách nhiệm chính nhưng hiện nay lại đang phán xét. Tôi không đồng tình khi ông Phó Chủ tịch Hội đồng thẩm định SGK Tiếng Việt 1 Mai Ngọc Chừ cho biết Hội đồng đã từng khuyến cáo về sách Tiếng Việt lớp 1, bộ Cánh Diều, có những vấn đề mà phụ huynh bức xúc, còn sửa hay không là quyền của các tác giả. Hội đồng thẩm định thực hiện quyền của Nhà nước giao cho, khi đã yêu cầu tác giả sửa mà họ không làm thì biểu quyết không không duyệt và báo cáo Bộ trưởng Bộ GD&ĐT. Nhưng các thành viên Hội đồng thẩm định không kiên quyết dẫn đến sự việc như hiện nay, vì thế phải bị kiểm điểm. Thậm chí, ông Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cũng phải chịu trách nhiệm trước Thủ tướng vì là người phê duyệt sử dụng bộ SGK Tiếng Việt 1, nhóm Cánh Diều, đã được ghi rõ ngay ở trang 1.

Vậy trong việc sửa sai SGK Tiếng Việt 1, nhóm Cánh Diều, có cần phải thay Hội đồng thẩm định hay vẫn giữ như trước?

- Bộ GD&ĐT nên thành lập Hội đồng thẩm định là các thành viên mới (chỉ để vài hai người cũ) để rà soát, thẩm định sửa sai SGK Tiếng Việt 1, nhóm Cánh Diều, được khách quan. Có thể số thành viên trong Hội đồng ít hơn nhưng phải là chuyên gia am hiểu sâu, có những giáo viên đang dạy lớp 1 và phải có trách nhiệm đọc, suy xét cho thật kỹ. Còn nếu Bộ GD&ĐT vẫn cứ để nguyên các thành viên trong Hội đồng thẩm định cũ thì đồng nghĩa với "đánh bùn sang ao", Nhân dân sẽ nghĩ Bộ GD&ĐT không tiếp thu những ý kiến góp ý của họ thì không còn tin vào ngành Giáo dục.

Ngữ liệu để thay vào những bài Tập đọc cũng là nội dung được nhiều người quan tâm. Khi chỉnh sửa SGK Tiếng Việt 1, nhóm Cánh Diều nên lấy nguồn nào?

- Tác giả nhóm Cánh Diều đã dùng những tác phẩm kinh điển của các đại văn hào nổi tiếng như Lép Tôn-Xtôi, La Phông-Ten cho vào các bài Tập đọc sách Tiếng Việt 1. Các danh nhân ấy viết truyện mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc, nhưng vấn đề ở chỗ tác giả Cánh Diều chế tác lại, phóng tác thành những bài học bị hiểu sai.

Trong kho tàng văn học Việt Nam có rất nhiều câu ca dao, dân ca, tục ngữ có ý nghĩa giáo dục sâu sắc, lại dễ hiểu, vì thế trong lần chỉnh sửa sách này, các tác giả hoàn toàn có thể dùng thay thế. Nhưng cần thực hiện theo đúng nguyên tắc không làm phức tạp vấn đề, đúng mục đích yêu cầu của bài giải quyết vấn đề gì; ngữ liệu dễ hiểu nhất và không sai về tư tưởng, giáo dục đạo đức.

Rà soát hết sách các môn của nhóm Cánh Diều

Ngoài việc rà soát SGK Tiếng Việt 1 thì sách các môn khác của nhóm Cánh Diều có cần phải kiểm tra luôn, thưa GS?

- Theo tôi, Hội đồng thẩm định nên rà soát luôn sách các môn Toán, Công dân, Đạo đức, Tự nhiên và Xã hội... của nhóm Cánh Diều. Tôi đã đọc những cuốn sách này và thấy có vấn đề. Ví dụ, trong sách Tự nhiên và xã hội, có bài học về chủ đề Gia đình nhưng lại nói về tiết kiệm điện (thuộc vấn đề khoa học). Đáng lẽ bài học Gia đình phải dạy cho học sinh biết về các thành viên trong gia đình (ông, bà, bố, mẹ, anh, chị, em) có mối quan hệ như thế nào. Hay, sách Đạo đức lại có bài Tự chăm sóc bản thân, đây không phải là giáo dục đạo đức mà thuộc về vệ sinh thân thể. Nhưng tác giả đã hiểu sai khái niệm. Và, nhiều nội dung khác buồn cười lắm. Không những vậy, tôi thấy chương trình các sách này cũng nặng với học sinh lớp 1. Cách đây 2 - 3 năm, khi làm chương trình này, nhóm tác giả đã gửi bản thảo đến cho tôi đọc. Tôi đã góp ý sửa nhưng họ cho là tôi báng bổ; khi sách được phát hành tôi đọc và thấy vẫn còn những lỗi.

Vì thế, điều cơ bản nhất hiện nay là Hội đồng thẩm định phải đọc hết sách các môn học lớp 1 của nhóm Cánh Diều để rà soát, nếu chỗ nào có vấn đề, nội dung không phù hợp thì phải chỉnh sửa để đảm bảo quyền lợi học tập tốt nhất cho học sinh.

Xin cảm ơn ông!

Mục tiêu đơn giản nhất của sách Tiếng Việt 1 là chắp vần; chứ không phải là để giới thiệu ngôn ngữ Việt Nam phong phú thế này, các em phải nắm được, như thế là sai lệch hoàn toàn, dẫn đến tác giả viết sách Tiếng Việt 1, nhóm Cánh Diều, đã bị sai.

GS.TS Phạm Tất Dong

Bộ GD-ĐT nhận trách nhiệm để xảy ra bức xúc về bộ sách 'Cánh Diều' Báo cáo Quốc hội, Bộ GD-ĐT thừa nhận, việc để xảy ra bức xúc trong dư luận về sách giáo khoa môn Tiếng Việt lớp 1 của bộ Cánh Diều có trách nhiệm của Bộ GD-ĐT, hội đồng thẩm định và tác giả. Bộ GD-ĐT nhận một phần trách nhiệm vì để xảy ra bức xúc liên quan đến sách Cánh Diều -...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Hải Dương: Xe ô tô mất lái lao thẳng vào rạp đám tang, nhiều người bị hất văng00:12

Quay đầu "né chốt", thanh niên khiến bạn gái nằm đường sau cú tông cực mạnh00:24

Quảng Ninh: Chú rể điểu khiển xe đi đón dâu bất ngờ đâm vào dải phân cách00:32

Con gái đi lấy chồng vô tình xem camera, nghe bố nói câu này liền tức tốc về nhà00:21

Ông chú U45 cưới cô gái kém 20 tuổi ở Đà Nẵng: Rước dâu bằng mô tô, sính lễ cưới có Baby Three00:55

Ô tô 4 chỗ vượt ẩu rồi "chạm mặt" một chiếc xe đặc biệt: "Đúng người, đúng thời điểm là đây!"00:23

Cảnh tượng bất ngờ trong sân Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam khiến nhiều người giật mình00:31

Nước đi không ngờ tới của chú tài xế U55 đạp xích lô ở Hà Nội, "phát tài" nhờ chở Sơn Tùng M-TP03:20

Chồng trẻ Hà Nội làm điều bất thường trong sân nhà, ai ngờ khiến cả gia đình bỗng dưng nổi tiếng01:52

Thấy chồng im lặng ngồi quay lưng, cụ bà U100 làm một việc hút 2 triệu lượt xem00:30

Ra chân ác ý đạp cô gái giữa phố đông, gã đàn ông được dự đoán sẽ sớm "lên phường"00:15

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...