Tranh cãi chuyện dạy học online mùa dịch: bất cập hay do ý thức tự giác?
Học sinh làm việc riêng, out khỏi group khi đang giảng bài, không truy cập nhóm vì mạng,… liệu có phải là một trong vô số bất cập trong câu chuyện dạy và học online đang lên ngôi trong mùa dịch?
Từ sau Tết Nguyên Đán đến nay, sinh viên, học sinh cả nước dù không đến trường nhưng vẫn có thời khóa biểu ‘lên lớp’. Để đảm bảo tiến độ học tập của học sinh, nhiều trường đại học, THPT đã triển khai phương pháp học online tổ chức cho học sinh học tập trực tuyến thông qua các ứng dụng mạng xã hội, phần mềm riêng hoặc trang web của trường.
Điều này giúp học sinh có thể chủ động học tập tại nhà, không quên kiến thức đồng thời tránh xa dịch bệnh nếu phải nghỉ học khi tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp hơn.
Cũng từ đây, nhiều câu chuyện dở khóc dở cười xảy ra.
Mới đây, trên một fanpage dành cho sinh viên, câu chuyện học online đã nổ ra nhiều ý kiến trái chiều sau khi một bạn sinh viên bày tỏ ý kiến về bất cập của phương pháp học này như: học trò học mang tính đối phó, hình thức, không thể thuyết trình, vẽ sơ đồ,… chỉ qua một màn hình máy tính.
Vào thời điểm dịch Corona bùng phát, sinh viên cả nước đề lo lắng về sức khỏe lẫn tình hình học tập, câu chuyện của bạn sinh viên ‘giấu tên’ trong confession đã thu hút sự chú ý của đông đảo cư dân mạng.
Vừa mới xuất hiện nhưng confession đã thu hút sự chú ý của rất nhiều người (Nguồn: HVTC Confessions)
Cụ thể, nguyên văn bài đăng như sau:
‘ Thực sự mình rất ức chế khi nhà trường quyết định cho sinh viên học online!
Mình là sinh năm 3 rồi, tất cả chúng ta mới chỉ bước vào học kỳ 2 – giai đoạn 1 tầm 2 tuần thôi, mới học những vấn đề mở đầu hoặc 1-2 chương đầu của bộ môn mới thì được nghỉ Tết Nguyên đán 2020. Thi giai đoạn còn khá xa nên đa số chẳng ai nghĩ đến việc mang sách vở về ôn thi (những người mình quen và trong lớp tín của mình đều vậy) và cũng chẳng ai nghĩ đến việc dịch Corona bùng phát dẫn tới việc nghỉ dịch.
Việc học onl có những điểm lợi (chắc chỉ là đối với những bộ môn k cần dùng đến bảng và slide thuyết trình phức tạp, những bộ môn đọc viết, giảng thông thường) và những điểm bất cập như nếu dùng laptop thì SV có thể mở 1 tab để học và 1 hoặc vài tab khác để làm việc riêng, mình đã thử cùng bạn bè rồi. Đặc biệt những bộ môn cần dùng bảng viết, vẽ tài khoản, vẽ sơ đồ, thuyết trình bằng slide thì sao?
Tính đến bây giờ thì chúng ta được nghỉ 2 tuần, nếu có phát sinh học bù thì cũng không quá ảnh hưởng đến lịch nghỉ hè, nếu như các trường ĐH ở Thái Nguyên nghỉ hẳn đến 1/3 thì nhà trường yêu cầu học onl cũng đành chịu thôi. Học trực tiếp thầy với trò trên giảng đường mà vẫn còn chưa đạt hiệu quả 100% thì học với nhau qua cái màn hình thì liệu kiến thức được bao nhiêu phần trăm? Hơn nữa, bọn mình năm 3 rồi, toàn yêu cầu thuyết trình nhóm, muốn viết bảng, muốn chỉnh slide thì nó cứ bất tiện thế nào ấy. Đây là ý kiến của mình thôi, còn ý kiến của các bạn thế nào ??’
Câu chuyện này đã nhanh chóng tạo ra 2 luồng ý kiến trái chiều: người thì cho rằng đúng là học online là hình thức mang tính tự phát, các nội dung ôn luyện bị ngắt quãng nên không đảm bảo đầy đủ được khung chương trình, kiến thức cho học sinh, dẫn đến việc học sinh học đối phó.
Còn đa số các bạn sinh viên khác lại cho rằng đây là việc làm cần thiết trong tình hình dịch bệnh nguy hiểm, hơn thế học sinh cần nâng cao tinh thần tự giác, tìm cách tự học trong mọi hoàn cảnh khó khăn là việc nên khuyến khích.
‘Nếu bạn đã có ý thức học đến mức chăm chỉ làm thuyết trình nhóm hay theo dõi bài tập trên lớp thì chắc cũng không đến mức vừa học vừa mở tab khác ra xem đâu nhỉ?’ – T. P phản đối bài đăng.
‘Sinh viên đại học rồi, tìm cách tự học đi. Ngồi đợi giáo viên với bảng biểu thì sau đi làm sẽ vất vả nhiều đấy. Với lại học online là 1 giải pháp tránh dịch. Sẽ như thế nào nếu đến trường và lây lan cả trường?’- B.Nga phát biểu.
‘Mình cũng là 1 đứa lười học và không hề thích học online, chắc mình không hợp với phương thức này vì chưa thấy nó thực sự hiệu quả với bản thân mình. Nếu muốn sinh viên tự học thì đâu cần học online mang tính hình thức như vậy. Ai học thì cứ học thôi! – K.H comment.
Bất cập hay tất cả do ý thức tự học?
Trao đổi thêm với Tiin.vn về câu chuyện bất cập dạy và học online mùa dịch, thầy Nguyễn Quang Sáng- giảng viên bộ môn Khoa học quản lý, Học viện Tài chính cho biết: ‘Học viện Tài chính trước đây chỉ dạy tập trung nhưng đợt dịch nên chuyển sang dạy online để khắc phục và tổ chức tập huấn cho giảng viên cụ thể. Cách dạy cũng tùy từng giáo viên tuy nhiên để đo % độ hiệu quả hay không còn xem xét sau thời gian thử nghiệm.
Còn việc sinh viên mất tập trung, làm việc riêng, học đối phó,… thì thầy nghĩ ai cũng vậy, giờ tự học mới quan trọng, thầy cô gợi mở còn không muốn học thì có học phương thức nào cũng thế thôi’ - thầy Sáng cho biết.
Thầy Nguyễn Quang Sáng
Dù phương pháp này có những ưu điểm và hạn chế, nhưng trong thời điểm dịch bệnh bùng phát khó lường, các bạn sinh viên, học sinh cũng cần tự nhìn nhận lại bản thân mình, đồng thời không quên trang bị cho bản thân kiến thức phòng, chống dịch đúng đắn, bảo vệ chính mình và những người xung quanh.
H.Yen
Theo baodatviet
Dạy học online và những hiểu lầm tai hại
E-Learning (giáo dục trực tuyến, hay dạy học online) có những giá trị, vẻ đẹp rất riêng, nhưng cũng đang có những hiểu lầm tai hại, nhất là trong thời điểm dịch virus corona mà hình thức giảng dạy, học tập này được nói đến rất nhiều.
Một giáo viên đang dạy online cho học sinh - Đăng Nguyên
Để có thể áp dụng E-Learning (dạy và học online) một cách hiệu quả, cần hiểu rõ về hình thức giảng dạy, học tập này.
Kỳ nghỉ Tết dài nhất lịch sử của hàng trăm triệu học sinh Trung Quốc
E-Learning là gì?
Thực ra việc hiểu E-Learning là gì, những ứng dụng của nó trong giảng dạy ở Việt Nam còn chưa được hiểu một cách đầy đủ và sâu sắc. Trong quan sát của tôi, có thể tạm phân việc ứng dụng E-Learning của các trường hiện nay thành 5 bậc.
Bậc 1 gồm 100% lớp học truyền thống. Ở bậc 2, E-Learning chỉ là nền tảng lưu trữ và chia sẻ một số tài nguyên học tập. Ở, bậc 3, E-Learning được sử dụng rộng rãi hơn, nhiều tài nguyên hơn, nhưng lớp học trực tiếp vẫn là chủ đạo.
Ở bậc 4, E-Learning kết hợp trong phương thức và triết lý giáo dục, và trở thành một thành phần quan trọng của quá trình tổ chức lớp học với các triết lý như lớp học đảo ngược (flipped classroom). Đây là bậc cao. Ở mức độ này, có sự hiểu biết và đầu tư mạnh của lãnh đạo nhà trường, nhưng E-Learning vẫn chỉ là công cụ dạy và học chứ chưa thay đổi cấu trúc và mô hình vận hành của nhà trường.
Các bậc của E-Learning - Vũ Thế Dũng
Tuy nhiên, ở bậc 5, trường học đã thực sự chuyển đổi số hoàn toàn (digitalization) mô hình hoạt động của mình từ học tập, giảng dạy, quản lý, chất lượng. Ở bậc này nó thực sự thay đổi cách tiếp cận và chất lượng giáo dục.
Hầu hết các trường ở Việt Nam, theo quan sát chủ quan của tôi, đang ở bậc 1, 2. Số ít ở bậc 3. Bậc 4 diễn ra ở một số môn học, ở một số trường lớn nhưng chưa mang tính hệ thống.
Dù đã xuất hiện khá lâu (khoảng 13-15 năm) ở Việt Nam nhưng ứng dụng của E-Learning vẫn khá thấp. Lý do cơ bản theo tôi là do số đông lãnh đạo và giảng viên đều là các thầy giáo "truyền thống", chưa trang bị kỹ năng số và cũng ngại vượt ra khỏi vùng an toàn của chính mình. Cái cần bây giờ là giúp họ có được trải nghiệm sâu sắc với E-Learning, đào tạo kỹ năng số cho họ và động viên họ dám dấn thân thôi!
Trên thực tế, các doanh nghiệp đã có bước tiến khá xa trong ứng dụng E-Learning vì tính hiệu quả, chất lượng của nó. Thử tưởng tượng các doanh nghiệp có văn phòng, nhà máy, chi nhánh ở 10 tỉnh thành, và cần đào tạo cho 200 nhân viên thì học online trở thành 1 phương án hiệu quả như thế nào.
Vẻ đẹp của E-Learning
E-learning có quá nhiều lợi ích cho giáo viên, học sinh và nhà trường. Đầu tiên, đây là một phương thức tổ chức kiến thức hiệu quả và dân chủ. Cái hay nhất của E-Learning chính là một nền tảng tổ chức, chia sẻ và lưu trữ thông tin, kiến thức một cách rất hệ thống và dân chủ. Thử tưởng tượng, lúc 6 giờ sáng, tôi đọc được một bài báo hay có liên quan đến môn học, thì 5 phút sau, nếu đưa lên E-Learning, tất cả học viên tham gia khóa học đều có thể xem được bài báo đó và cùng thảo luận. Cũng như vậy, khi có được một tài liệu tốt, các học viên cũng có thể ngay lập tức chia sẻ. Đây chính là không gian học tập dân chủ và lành mạnh nhất.
Tiếp theo, nó cho phép chúng ta dạy và học ở bất cứ nơi đâu, bất cứ lúc nào. Học viên ở mọi nơi, trong nước và quốc tế. Học viên có thể học bài vào bất cứ lúc nào thuận tiện với họ, học bao nhiêu lần cũng được, theo tốc độ và trí thông minh của mình. Lớp học truyền thống bắt buộc mọi người cùng học ở một thời điểm và vị trí, với cùng một tốc độ như nhau nên kém hiệu quả ở góc độ này.
Điều tiếp theo là việc chuẩn hóa chất lượng. Sau khi các nội dung giảng dạy được xây dựng và đưa lên hệ thống, thì nó minh bạch và trở nên chuẩn hóa. Giảng viên từ đó có thể liên tục cải tiến chất lượng, nhà trường cũng dễ dàng hơn trong việc quản lý và đảm bảo chất lượng.
E-Learning cũng giải phóng giảng viên rất tốt. Thử tưởng tượng bạn dạy cùng một môn học cho 3 lớp/học kỳ, 2 học kỳ/năm, trong 5 năm liên tục, bạn sẽ dễ dàng trở thành "thợ dạy". Với E-Learning thì khác. Sau khi đầu tư nghiêm túc cho các bài giảng và tài nguyên số, thì bạn được giải phóng để liên tục cải tiến và sáng tạo những nội dung mới cho môn học của mình. Sau khi học viên đã học những nội dung cơ bản, thì thời gian trên lớp có thể hoàn toàn dùng để thực hành, ứng dụng, và nâng cao. Mặt khác, khi học viên có những câu hỏi, giảng viên có thể tổng hợp và tạo ra một câu trả lời chuẩn trên hệ thống, cứ như thế nội dung môn học liên tục được cập nhật và cải tiến.
E-Learning cũng tiết kiệm chi phí rất rõ. Chi phí (tài chính, thời gian, khả năng tiếp cận, nguồn lực khác) dành cho việc học thấp đi đáng kể đối với học viên. Đối với nhà trường, chi phí quản lý và tổ chức lớp học cũng giảm đáng kể. Học viên ở các vùng sâu, vùng xa đều có thể tham gia các khóa học trên E-Learning.
Các hiểu lầm về E-Learning
Nhưng việc dạy và học E-Learning đang gặp phải những hiểu lầm tai hại. Đầu tiên, nhiều người quan niệm cách giảng dạy này có chất lượng thấp. Ở bậc 1, 2, 3 thì chất lượng thấp là đúng, nhưng do người dùng, do giáo viên, chứ không do E-Learning. Ngược lại, E-Learning chất lượng rất cao. Rất nhiều trường quốc tế và doanh nghiệp quốc tế đã xây dựng hệ thống riêng của mình. Về chuyện này nhiều doanh nghiệp đang đi trước các trường khá xa.
Tiến sĩ Vũ Thế Dũng trong một buổi dạy E-Learning - NVCC
Nhiều người cũng nói rất nhiều về chuyện kém tương tác giữa giáo viên và học viên. Điều này không hoàn toàn đúng. Thực ra về mức độ thì hình thức này tương tác cao hơn vì học viên, giáo viên có thể trao đổi, trả lời, chia sẻ 24/7/365. Các hệ thống Live streaming (giảng dạy thời gian thực) hiện nay cho chất lượng một buổi lên lớp thời gian thực rất tốt, không kém gì các lớp học truyền thống, mà ưu điểm hơn là học viên và giảng viên không phải di chuyển và có thể xem lại buổi học bất cứ lúc nào.
Chi phí công nghệ, thiết bị có đắt như nhiều người lầm tưởng không? Không! Chi phí ngày càng rẻ cho cả phía giảng viên và học sinh.
Giảng viên cũng sẽ bị mất bản quyền khi dạy và học online? Điều này là khá buồn cười. Rất nhiều giảng viên chưa có được một nội dung số nào nhưng rất sợ bị mất bản quyền. Trong khi các nội dung của các giảng viên này cũng hầu hết tham khảo từ các nguồn khác. Thực ra nội dung hiện nay quá nhiều và miễn phí khắp nơi, nên vấn đề này thực chất không phải là một vấn đề. Mặt khác, các hệ thống E-Learning đều có các lớp bảo mật nên cũng không quá đáng lo ngại. Tôi còn nghĩ rằng nếu bài giảng của tôi có người chịu lấy, chia sẻ và có người chịu xem thì còn đáng ăn mừng!
Theo Thanh niên
Đào tạo online cho giáo viên dạy online giữa dịch virus corona Trong thời điểm học sinh nghỉ học vì virus corona, để giúp giáo viên làm quen với việc dạy học online, tiến sĩ Vũ Thế Dũng đã mở khóa đào tạo miễn phí về cách dạy này. Tiến sĩ Vũ Thế Dũng (bên phải) và cộng sự trong một buổi dạy trực tuyến - TS Khóa học có tên "khóa huấn luyện kỹ...
