Trách nhiệm của CQĐT vụ Huỳnh Văn Nén: Sai đâu xử lý đến đó, không có ngoại lệ!

Vụ ông Huỳnh Văn Nén phải ngồi tù oan 17 năm khiến dư luận bức xúc. Nhiều ý kiến cho rằng cần phải xử lý nghiêm những người kết tội oan cho ông Nén. Xung quanh vấn đề này, PV báo ĐS&PL đã có cuộc phỏng vấn ông Lại Viết Quang, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra (CQĐT) VKSNDTC.

Ông Huỳnh Văn Nén đã được thả tự do, hung thủ giết bà Lê Thị B. đã bị bắt, nhưng điều khiến dư luận đang quan tâm là liệu CQĐT VKSNDTC có khởi tố vụ án xâm phạm hoạt động tư pháp không thưa ông?

Hoạt động điều tra, truy tố, xét xử nhằm xác định một người có phạm tội hay không và hình phạt áp dụng đối với người đó như thế nào. Điều dư luận đặc biệt quan tâm và mong đợi ở cơ quan thực thi pháp luật là không bỏ lọt tội phạm, tránh làm oan người vô tội. Tuy nhiên, thời gian gần đây đã xảy ra vụ án oan chấn động dư luận, đó là vụ ông Nguyễn Thanh Chấn ở Bắc Giang và mới đây là vụ ông Huỳnh Văn Nén ở Bình Thuận. Sau khi nhận được quyết định đình chỉ điều tra về việc liên quan đến cái chết của bà Lê Thị B. vào năm 1998, hiện ông Huỳnh Văn Nén đang được hướng dẫn làm những thủ tục nhận tiền bồi thường cũng như làm rõ trách nhiệm của những người đã buộc tội oan cho ông…

Pháp luật tố tụng hình sự quy định rất chặt chẽ trong từng khâu điều tra, truy tố, xét xử, nhằm đảm bảo mọi tội phạm phải được phát hiện, xử lý kịp thời. Tuy nhiên, trong thực tiễn, đôi khi vẫn còn tình trạng vi phạm pháp luật trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử. Vấn đề là làm thế nào để giảm thiểu, hạn chế tới mức thấp nhất vi phạm pháp luật, nhất là tránh bỏ lọt tội phạm, tránh làm oan người vô tội. Vụ ông Huỳnh Văn Nén không chỉ là một việc không vui đối với các cơ quan tố tụng tỉnh Bình Thuận mà còn đối với toàn ngành tư pháp.

Với chức năng, nhiệm vụ của CQĐT VKSNDTC, việc cần làm ngay là thu thập nguồn thông tin để xác minh làm rõ có hay không dấu hiệu xâm phạm hoạt động tư pháp trong vụ án này. Nếu có, khi đó CQĐT sẽ ra quyết định khởi tố vụ án để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.

Thẩm quyền và trách nhiệm của CQĐT VKSNDTC Cũng theo ông Lại Viết Quang, nếu bị can, bị cáo hoặc thân nhân của bị can bị cáo, người bị hại, người làm chứng… có đơn tố cáo gửi CQĐT VKSNDTC về hành vi bị bức cung, nhục hình của các cán bộ điều tra viên trong hoạt động tố tụng, khi đó, CQĐT sẽ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can theo quy định của pháp luật. Đây là trách nhiệm của CQĐT VKSNDTC.

CQĐT VKSNDTC có khó khăn gì trong việc điều tra, truy tố đối với loại tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp nói chung và những cá nhân cơ quan liên quan tới việc làm oan ông Huỳnh Văn Nén nói riêng?

Để giải quyết một vụ án, trách nhiệm của CQĐT cần phải điều tra xác minh, đánh giá, phân tích toàn diện theo nhiều khía cạnh. Cần xem xét các yếu tố khách quan, chủ quan, năng lực, trình độ, nhận thức, cách thức, phương thức thực hiện của mỗi người liên quan tới từng hành vi, việc làm của họ trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử dẫn đến oan sai, gây hậu quả nghiêm trọng. Trên thực tế, giữa cố ý với vô ý, giữa cẩu thả, thiếu trách nhiệm với năng lực trình độ, hay việc xác định động cơ, mục đích là rất mong manh.

Mặt khác, vụ việc xảy ra đã rất lâu, những dấu vết, vật chứng có thể bị thay đổi hoặc mờ nhạt đi. Điều này rất khó khăn cho công tác điều tra, nhưng trách nhiệm của CQĐT VKSNDTC là phải làm rõ những điều đó. Qua đó để xác định tội phạm và người phạm tội. Tuy nhiên, trên thực tế, ngoài những lỗi nêu trên, cán bộ điều tra còn phải chịu áp lực từ phía dư luận, với mong muốn phải điều tra làm rõ để xử lý trong thời gian nhanh nhất. Do đó, trách nhiệm của CQĐT VKSNDTC sẽ thu thập tài liệu chứng cứ kịp thời, khách quan, đúng pháp luật, đánh giá, cân nhắc kỹ lưỡng, để từ đó đưa ra kết luận chính xác nhất.

Theo ông, những cơ quan nào phải chịu trách nhiệm trong vụ án oan của ông Nén?

Để kết tội ông Huỳnh Văn Nén, HĐXX phải căn cứ vào tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án do CQĐT, VKS thiết lập, đồng thời trên cơ sở xét xử công khai trực tiếp tại phiên tòa. Đó là một quá trình tố tụng đầy khó khăn, phức tạp, nhất là án truy xét, xảy ra vào ban đêm. Ông Huỳnh Văn Nén bị kết án oan, trách nhiệm có thể thuộc về một trong ba cơ quan tố tụng của tỉnh Bình Thuận (Tòa án, Viện Kiểm sát, Công an tỉnh Bình Thuận) hoặc cả ba cơ quan trên. Từng cá nhân có trách nhiệm đến đâu sẽ được xem xét xử lý đến đó, theo đúng quy định của pháp luật, không có ngoại lệ. Như đã nói ở trên, CQĐT VKSNDTC sẽ tiến hành điều tra theo thẩm quyền, khi xác định có dấu hiệu tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp.

Xin cảm ơn ông!

HÀ MY

Theo_Đời Sống Pháp Luật