Tổng thống Mỹ lần đầu phát biểu ở Phòng Bầu dục, tuyên bố chặn được khủng hoảng nợ công
Ngày 2/6 (giờ Mỹ), trong bài phát biểu đầu tiên từ Phòng Bầu dục của Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố đã ngăn chặn được khủng hoảng liên quan trần nợ công, ca ngợi lưỡng viện đã thông qua dự luật đình chỉ trần nợ của Mỹ và tránh thảm họa kinh tế.
Kêu gọi hàn gắn
Tổng thống Joe Biden phát biểu tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng ở Washington, DC, ngày 2/6. Ảnh: Reuters
Theo hãng tin Reuters, trong bài phát biểu, Tổng thống Biden đã kêu gọi người Mỹ hàn gắn chia rẽ, nói rằng thỏa hiệp của ông với Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy cho thấy có thể làm được những gì. Ông nói: “Cho dù nền chính trị của chúng ta có khó khăn đến đâu, chúng ta cần coi nhau không phải là đối thủ mà đều là những người dân Mỹ”. Ông kêu gọi người Mỹ bình tĩnh và phối hợp để theo đuổi tiến bộ.
Tổng thống Biden cho biết ông sẽ ký thành luật dự luật trần nợ công vào ngày 3/6 (giờ Mỹ), chấm dứt nhiều tháng bất ổn và nỗ lực ngăn chặn vụ vỡ nợ lần đầu tiên của Mỹ có thể xảy ra vào ngày 5/6. Ông nói: “Việc đạt được một thỏa thuận là rất quan trọng và đó là một tin rất tốt cho người dân Mỹ. Không ai có được mọi thứ họ muốn. Nhưng người dân Mỹ đã có được những gì họ cần. Chúng ta đã ngăn chặn được một cuộc khủng hoảng kinh tế, một vụ sụp đổ kinh tế”.
Ngoài ra, ông Biden cũng ca ngợi Chủ tịch Hạ viện McCarthy – người đàm phán chính với ông trong vấn đề trần nợ công. Ông Biden nói: “Chúng tôi đã có thể hòa hợp với nhau để thực hiện mọi việc. Cả hai bên đều hành động thiện chí”.
Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải) và Chủ tịch Hạ viện McCarthy trong cuộc thảo luận về trần nợ công tại Nhà Trắng ngày 22/5/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Trước đó, đảng Cộng hòa đã từ chối tăng trần nợ trong nhiều tháng, yêu cầu ông Biden và đảng Dân chủ cắt giảm chi tiêu ngân sách năm 2024 để đổi lại đồng ý tăng trần nợ công.
Cuối cùng, ngày 27/5, ông Biden và McCarthy đã cùng nhau thảo luận về một thỏa thuận vào phút cuối, tạm dừng trần nợ công cho đến tháng 1/2025 và giới hạn chi tiêu. Kết quả đột phá này đạt được sau cuộc đàm phán nước rút trước thềm hạn chót.
Trước đó, hai bên đều giữ quan điểm cứng rắn về vấn đề này. Phe Cộng hòa đề xuất cắt giảm chi tiêu 130 tỷ USD, với các khoản chi tiêu trong năm tới chỉ hạn chế ở mức bằng năm 2022, coi đây là điều kiện để đạt thỏa thuận tăng trần nợ công. Họ cho rằng không thể nâng trần nợ công nếu chính phủ không có các biện pháp mạnh tay để giảm thâm hụt ngân sách, như cắt giảm chi tiêu cho an sinh xã hội và hạn chế diện tiếp cận với Medicaid – chương trình trợ cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người nghèo.
Chính quyền Tổng thống Biden phản đối các biện pháp trên, thay vào đó đưa ra kế hoạch giảm một số chi tiêu và tăng thuế đối với những người giàu nhất cũng như các tập đoàn đang được hưởng các khoản giảm thuế lớn.
Video đang HOT
Sau đó, cả Thượng viện và Hạ viện đã thông qua dự luật trong tuần này để thống nhất đình chỉ trần nợ 31,4 nghìn tỷ USD.
Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát đã bỏ phiếu với tỷ lệ 314 trên 117 để thông qua dự luật và Thượng viện do đảng Dân chủ kiểm soát đã bỏ phiếu với tỷ lệ 63 trên 36.
Tuy nhiên, ngày 2/6, Fitch Ratings cho biết xếp hạng tín nhiệm AAA của Mỹ sẽ vẫn nằm trong diện theo dõi ở mức tiêu cực, bất chấp thỏa thuận cho phép chính phủ thực hiện các nghĩa vụ của mình.
Bài phát biểu tại Phòng Bầu dục
Các tổng thống Mỹ thường phát biểu từ Phòng Bầu dục khi xảy ra các sự kiện quan trọng và kịch tính nhất: ví dụ như các cuộc tấn công khủng bố ngày 11/9/2001, hoặc vụ nổ tàu con thoi Challenger.
Tổng thống Biden tại Phòng Bầu dục. Ảnh: Reuters
Nhà Trắng cho biết Tổng thống Biden phát biểu tại căn phòng này vì nhận thấy mức độ nghiêm trọng của tình hình nếu trần nợ không được nâng lên.
Cựu Tổng thống Ronald Reagan phát biểu trước người dân từ Phòng Bầu dục sau vụ nổ tàu con thoi Challenger năm 1986. Cựu Tổng thống George W. Bush đã sử dụng địa điểm này để phát biểu trước cả nước sau vụ tấn công ngày 11/9/2001. Cựu Tổng thống Barack Obama đã phát biểu từ Phòng Bầu dục sau khi xảy ra vụ tràn dầu liên quan tập đoàn BP năm 2010.
Từ khi nhậm chức tháng 1/2021, Tổng thống Biden đã đọc Thông điệp liên bang từ Điện Capitol và có bài phát biểu từ Phòng phía Đông của Nhà Trắng trong đại dịch COVID-19.
Nhưng bài phát biểu vào tối 2/6 (giờ Mỹ) là bài phát biểu đầu tiên của ông từ Phòng Bầu dục.
Tổng thống Biden và Chủ tịch Hạ viện chưa đạt được thỏa thuận trần nợ công
Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đã chưa đạt được thỏa thuận về tăng trần nợ công 31,4 nghìn tỷ USD của chính phủ Mỹ, khi chỉ chưa tới 10 ngày nữa là Mỹ có nguy cơ vỡ nợ.
Tuy nhiên, hai bên tuyên bố sẽ tiếp tục đàm phán.
Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải) và Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy tại cuộc gặp ở Nhà Trắng ngày 9/5/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo hãng tin Reuters ngày 22/5, Tổng thống Biden và ông McCarthy đã gặp khó khăn trong việc đi đến thỏa thuận khi ông McCarthy gây áp lực buộc Nhà Trắng phải đồng ý cắt giảm chi tiêu trong ngân sách liên bang. Trong khi đó, Tổng thống Biden coi yêu cầu này là cực đoan và muốn thúc đẩy các loại thuế mới mà đảng Cộng hòa đã bác bỏ.
Tổng thống Biden nói trong một tuyên bố sau cuộc họp: "Chúng tôi nhắc lại một lần nữa rằng vỡ nợ không phải là lựa chọn và cách duy nhất để tiến lên phía trước là thiện chí hướng tới một thỏa thuận lưỡng đảng".
Về phần mình, nói với các phóng viên sau hơn một giờ họp với Tổng thống Biden, ông McCarthy cho biết các nhà đàm phán sẽ gặp nhau, làm việc xuyên đêm để cố gắng tìm ra tiếng nói chung. Ông McCarthy nói: "Tôi cảm thấy chúng tôi đã có một cuộc thảo luận hữu ích. Chúng tôi chưa có thỏa thuận nào cả. Tôi tin rằng chúng tôi vẫn có thể đạt được".
Theo ông McCarthy, ông sẽ thảo luận với Tổng thống Biden mỗi ngày, nhưng không sẵn sàng xem xét kế hoạch cắt giảm thâm hụt của Tổng thống bằng cách tăng thuế đối với những người giàu có và đóng các lỗ hổng thuế đối với ngành dầu mỏ và dược phẩm. Thay vào đó, ông McCarthy tập trung vào giảm chi tiêu trong ngân sách liên bang năm 2024.
Đảng Dân chủ và Cộng hòa chỉ có thời gian tới ngày 1/6 để đạt được thỏa thuận về trần nợ công nhằm tăng giới hạn vay của chính phủ, nếu không sẽ gây ra tình trạng vỡ nợ chưa từng có mà các nhà kinh tế cảnh báo có thể dẫn đến suy thoái.
Trước khi cuộc họp bắt đầu, Tổng thống Biden cho biết ông lạc quan rằng hai bên có thể đạt được một số tiến bộ. Ông nói rằng cả hai bên cần một thỏa thuận lưỡng đảng để thuyết phục các cử tri, đồng thời cho biết thêm vẫn có thể có một số bất đồng.
Trong khi đó, ngày 22/5, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã đưa ra một lời nhắc nhở nghiêm túc rằng thời gian còn lại rất ít và ngày vỡ nợ ước tính sớm nhất vẫn là ngày 1/6. Rất có khả năng là Bộ Tài chính Mỹ sẽ không thanh toán được tất cả các nghĩa vụ của chính phủ vào đầu tháng 6 nếu trần nợ không được nâng lên.
Nghị sĩ đảng Cộng hòa Patrick McHenry, người đã tham gia cuộc họp trên tại Nhà Trắng, đã bác bỏ về thỏa thuận ngân sách từng phần để nâng trần nợ. Ông nói: "Sẽ không ai đồng ý với bất cứ điều gì cho đến khi chúng ta có một thỏa thuận cuối cùng".
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy phát biểu với báo giới tại Nhà Trắng, Washington, DC, ngày 16/5/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Thỏa thuận tăng trần nợ công phải được cả hai viện Quốc hội Mỹ thông qua và do đó phụ thuộc vào cả hai đảng. Đảng Cộng hòa của ông McCarthy kiểm soát Hạ viện, trong khi đảng Dân chủ của Tổng thống Biden nắm giữ Thượng viện.
Thất bại trong nâng trần nợ sẽ gây ra tình trạng vỡ nợ cho Mỹ, có thể làm rung chuyển thị trường tài chính và đẩy lãi suất lên cao hơn đối với mọi thứ, từ thanh toán xe hơi đến thẻ tín dụng.
Ngày 22/5, thị trường chứng khoán Mỹ đã tăng điểm khi các nhà đầu tư chờ đợi thông tin cập nhật về các cuộc đàm phán trần nợ công.
Nếu Tổng thống Biden và ông McCarthy đạt được thỏa thuận, sẽ mất vài ngày để Quốc hội Mỹ thông qua dự luật. Theo ông McCarthy, phải đạt thỏa thuận trong tuần này để Quốc hội thông qua và Tổng thống Biden ký thành luật kịp thời nhằm tránh vỡ nợ.
Ngày 22/5, một quan chức Nhà Trắng cho biết các nhà đàm phán của đảng Cộng hòa tuần trước đã đề xuất cắt giảm thêm các chương trình viện trợ lương thực cho người Mỹ có thu nhập thấp, đồng thời nhấn mạnh rằng không có thỏa thuận nào có thể được Quốc hội thông qua nếu không có sự ủng hộ của cả hai bên.
Để đồng ý tăng trần nợ, đảng Cộng hòa muốn cắt giảm chi tiêu tự do, đưa ra yêu cầu công việc mới đối với một số chương trình dành cho người Mỹ có thu nhập thấp và thu hồi khoản viện trợ thời COVID-19 đã được Quốc hội phê duyệt nhưng chưa được chi.
Đảng Dân chủ muốn giữ mức chi tiêu năm 2024 ổn định ở mức của năm nay, trong khi đảng Cộng hòa muốn quay lại mức của năm 2022 và hạn chế tăng chi tiêu trong những năm tới. Tháng trước, Hạ viện Mỹ đã thông qua kế hoạch cắt giảm 8% chi tiêu của chính phủ vào năm tới.
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu về vấn đề nợ công tại Washington, DC ngày 17/5/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Tổng thống Biden cho biết ông sẽ xem xét cắt giảm chi tiêu cùng với điều chỉnh thuế nhưng nói rằng đề nghị mới nhất của đảng Cộng hòa là không thể chấp nhận được. Tổng thống đã viết trên Twitter rằng ông sẽ không ủng hộ trợ cấp cho các tập đoàn dầu lớn, không ủng hộ hành vi gian lận thuế của người giàu, không muốn gây rủi ro cho hoạt động hỗ trợ chăm sóc sức khỏe và thực phẩm cho hàng triệu người Mỹ.
Cả hai bên cũng phải cân nhắc các nhượng bộ khi đều chịu áp lực từ các phe phái theo đường lối cứng rắn trong chính đảng của mình.
Một số thành viên cực hữu tại Hạ viện đã kêu gọi ngừng đàm phán, yêu cầu Thượng viện thông qua luật do Hạ viện thông qua, vốn đã bị đảng Dân chủ bác bỏ.
Ông McCarthy có thể có nguy cơ bị các thành viên trong đảng của mình loại bỏ nếu họ không thích thỏa thuận mà ông đạt được. Cựu Tổng thống Donald Trump đã kêu gọi các thành viên Cộng hòa buộc phải để Mỹ vỡ nợ nếu họ không đạt được tất cả các mục tiêu của mình.
Trong khi đó, các thành viên theo đường lối Tự do trong đảng Dân chủ đã phản đối cắt giảm các khoản có thể gây hại cho các gia đình và người Mỹ có thu nhập thấp.
Thượng viện thông qua thỏa thuận trần nợ công, nước Mỹ thoát vỡ nợ Ngày 2/6 (giờ Việt Nam), Thượng viện Mỹ đã thông qua dự luật trần nợ công sau khi dự luật này được Hạ viện thông qua vào cuối ngày 1/6. Mỹ đã tránh được kịch bản vỡ nợ lần đầu tiên trong lịch sử. Tòa nhà Quốc hội Mỹ ở Washington, DC. Ảnh: AFP/TTXVN Theo kênh CNBC, sau khi được thông qua cả...