Tòa án Hiến pháp Nam Phi bác tư cách ứng cử của cựu Tổng thống Jacob Zuma

Ngày 20/5, Tòa án Hiến pháp Nam Phi đã hủy bỏ quyết định của Tòa án bầu cử nước này và ra phán quyết rằng cựu Tổng thống Jacob Zuma không đủ tư cách để tranh cử trong cuộc tổng tuyển cử, dự kiến diễn ra vào ngày 29/5 sắp tới.

Cựu Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma tại một cuộc họp báo ở Soweto ngày 16/12/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại Pretoria, phiên tòa diễn ra khi Ủy ban bầu cử Nam Phi (IEC) nộp đơn khẩn cấp để phản đối việc đưa ông Zuma vào danh sách Nghị viện của đảng Umkhonto weSizwe (MK). Theo IEC, ông Zuma bị phản đối liên quan tới bản án 15 tháng tù giam vào tháng 6/2021 vì khinh thường tòa án. Theo Mục 47 của Hiến pháp Nam Phi, bất kỳ người nào bị kết án hơn 12 tháng, không được nộp tiền phạt thay thế, đều không thể tham gia tranh cử hoặc giữ chức vụ trong cơ quan công quyền.

Ông Zuma được trả tự do để chữa bệnh vào ngày 5/9/2021 sau khi chấp hành 3 tháng trong bản án 15 tháng do tòa án đưa ra. Sau đó, ông được Tổng thống Cyril Ramaphosa và Bộ trưởng Tư pháp Ronald Lamola cho phép giảm án đặc biệt do nhà tù quá đông. Việc ân giảm cũng được áp dụng cho hơn 9.000 tù nhân khác.

Phản ứng trước phán quyết của Tòa án Hiến pháp, cố vấn pháp lý của cựu Tổng thống Zuma lập luận rằng vì ông Zuma đã chấp hành 3 trong số 15 tháng của bản án và ông đủ sức khỏe để phục vụ trong Quốc hội.

Trong khi đó, người phát ngôn của đảng MK, ông Nhlamulo Ndhlela cho biết phán quyết này không ảnh hưởng gì đến đảng. Phát biểu với báo giới bên ngoài tòa án hiến pháp sau phán quyết, Tổng Thư ký đảng MK, Sihle Ngubane khẳng định ông Jacob Zuma vẫn là lãnh đạo đảng MK và sẽ có tên trong lá phiếu.

Ông Zuma hiện là người lãnh đạo và gương mặt đại diện của đảng MK. Khi người dân Nam Phi bỏ phiếu vào ngày 29/5 tới đây, hình ảnh của ông Zuma vẫn sẽ xuất hiện trên lá phiếu với vai trò là đại diện đảng MK.