Tìm ra gene khiến người gầy ăn mãi không béo
Qua nghiên cứu, các nhà khoa học đã phát hiện một loại gene liên quan đến độ gầy của cơ thể. Nghiên cứu cho thấy, ức chế hoạt động gene này có thể khiến người ta “ăn mãi mà không sợ béo”.
Một nhóm các nhà khoa học đến từ Áo, Canada, Estonia (một quốc gia ở khu vực Bắc Âu) đã xác định được gene Anaplastic Lymphoma Kinase (ALK) có thể liên quan đến vóc dáng gầy hay béo của con người. Kết quả nghiên cứu được đăng trên tạp chí Cell ngày 21/5/2020.
Trong khi các nghiên cứu trước đây chỉ tập trung vào mối liên kết giữa gene và cân nặng, phát hiện lần này có ý nghĩa quan trọng trong đánh giá nguyên nhân vì sao có những người dù ăn nhiều nhưng vóc dáng vẫn gầy.
Nghiên cứu trích xuất dữ liệu DNA từ 47.000 mẫu trong Ngân hàng sinh học Estonia của những người ở độ tuổi từ 20 đến 44 tuổi. Các nhà khoa học đã phân tích sự khác nhau trong hệ gene của nhóm người gầy khỏe mạnh so với những người có cân nặng trung bình. Kết quả nghiên cứu cho thấy, gene ALK đóng vai trò chủ đạo trong sự khác biệt giữa bộ gene của hai nhóm người.
Để kiểm tra giả thuyết trên, các nhà khoa học đã tiến hành ức chế gene ALK của một nhóm chuột. Kết quả theo dõi cho thấy, sau một thời gian bị hủy hoạt động gene ALK, những con chuột trên trở nên gầy hơn và giảm cân nặng dù vẫn có chế độ ăn uống và hoạt động tương tự như chuột bình thường.
Video đang HOT
Tiến sĩ Michael Orthofer đến từ phòng thí nghiệm Penninger (Áo), một trong những tác giả của nghiên cứu cho biết: “Chúng tôi sử dụng phương pháp đo nhiệt lượng gián tiếp đối với những con chuột đã bị ức chế hoạt động gene ALK. Kết quả cho thấy những con chuột này có biểu hiện tăng mức tiêu thụ năng lượng”.
Tiến sĩ Orthorfer giải thích thêm, “Điều này chứng tỏ, cơ thể những con chuột bị ức chế gene đã đốt cháy nhiều calo hơn mức bình thường. Đây là lý do tại sao chúng vẫn gầy ngay cả khi ăn cùng một lượng thức ăn. Ngoài ra, chúng tôi nhận thấy mức hấp thụ glucozo của những con chuột này cũng cao hơn bình thường”.
Ảnh minh họa
Gene ALK chủ yếu được tìm thấy ở một vùng cụ thể trong não gọi là nhân cận não thất của vùng dưới đồi. Các nhà nghiên cứu nhận thấy, khi vô hiệu hóa gene ALK ở vùng này, toàn bộ gene ALK trong cơ thể cũng bị ức chế hoạt động.
Theo các nhà khoa học, những phương pháp trị liệu nhằm vào gene có thể là giải pháp chữa béo phì trong tương lai. Giáo sư, Tiến sĩ Josef Penninger, Giám đốc Viện Khoa học Đời sống của Đại học British Columbia (Canada) cho biết, gene ALK thực sự là một phần của mạch não lớn liên quan đến quá trình đốt cháy năng lượng. Những người có tình trạng “ăn mãi không béo” chỉ chiếm khoảng 1% dân số. Họ có thể ăn bất cứ loại thức ăn nào mà họ muốn nhưng vẫn chuyển hóa năng lượng tốt. Tuy nhiên, vóc dáng của những người này vẫn gầy và không tăng cân.
Giáo sư Penninger cho biết thêm: “Kết quả nghiên cứu lần này là một tin vui đối với ngành khoa học. Chúng tôi có thể xác định được rằng vóc dáng của cơ thể con người có liên quan đến DNA và di truyền. Ngoài ra, từ nền tảng này, chúng tôi có thể nghiên cứu thêm các phương pháp ức chế hoạt động gene ALK trong điều trị béo phì”.
Xác định được gen liên quan đến vóc dáng gầy hay béo
Các nhà khoa học vừa tìm ra gen liên quan đến độ gầy chỉ có ở những người ăn bất cứ thứ gì mà không tăng cân.
Trong một nghiên cứu xuất bản ngày 21-5 tạp chí Cell, các nhà nghiên cứu sử dụng cơ sở dữ liệu di truyền của hơn 47.000 người ở Estonia để xác định một gen liên quan đến độ gầy có thể đóng vai trò chống tăng cân ở những người gầy chuyển hóa khỏe mạnh này. Nghiên cứu cho thấy khi xóa gen này dẫn đến ruồi và chuột gầy hơn và biểu hiện trong não của nó có thể liên quan đến việc điều chỉnh chi tiêu năng lượng.
Giáo sư, Tiến sĩ Josef Penninger, Giám đốc Viện Khoa học đời sống, giảng viên di truyền học y khoa tại Đại học British Columbia, tác giả nghiên cứu cho biết, những người dạng này chỉ chiếm khoảng 1% dân số. Họ có thể ăn bất cứ thứ gì họ muốn và được chuyển hóa khỏe mạnh. Họ ăn rất nhiều, không tập squat mọi lúc, nhưng họ không tăng cân.
Theo ông, các nhà khoa học đều nghiên cứu về bệnh béo phì và di truyền của bệnh béo phì. "Và tôi nghĩ là hãy quay lại và bắt đầu một lĩnh vực nghiên cứu mới: nghiên cứu độ gầy".
Nhóm Penninger đã xem xét dữ liệu từ Ngân hàng sinh học của Estonia, bao gồm 47.102 người từ 20 đến 44 tuổi. Nhóm nghiên cứu đã so sánh các mẫu DNA và dữ liệu lâm sàng của những người gầy khỏe mạnh với những người có cân nặng bình thường và phát hiện ra các biến thể di truyền duy nhất của những người gầy trong gen ALK.
Các nhà khoa học đã biết rằng gen ALK thường xuyên đột biến trong các loại ung thư khác nhau và nó đã nổi tiếng là một gen gây ung thư, thúc đẩy sự phát triển của các khối u. Vai trò của ALK ngoài bệnh ung thư vẫn chưa rõ ràng. Nhưng phát hiện mới cho thấy gen này có thể đóng vai trò là gen vóc dáng, có liên quan đến khả năng tăng cân.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng ruồi và chuột không có gen ALK cũng gầy đi. Hơn nữa, mặc dù có chế độ ăn uống và hoạt động tương tự như chuột bình thường, những con chuột bị xóa gen ALK có trọng lượng cơ thể và mỡ cơ thể thấp hơn. Các nghiên cứu trên chuột của nhóm nghiên cứu cũng cho thấy rằng gen ALK được biểu hiện cao trong não, đóng vai trò hướng dẫn các mô mỡ đốt cháy nhiều chất béo từ thức ăn.
Theo các nhà nghiên cứu, phương pháp trị liệu nhắm vào gen có thể giúp các nhà khoa học chống lại bệnh béo phì trong tương lai. Có thể tắt gen ALK và giảm chức năng ALK để giữ dáng, ông Penninger nói. "Các chất ức chế ALK từng được sử dụng trong điều trị ung thư. Mục tiêu của chúng tôi là có thể ức chế ALK trong tương lai. Nghiên cứu sâu hơn sẽ được yêu cầu để xem liệu các chất ức chế có hiệu quả cho mục đích này".
Nhóm các nhà khoa học cũng có kế hoạch nghiên cứu thêm về cách các tế bào thần kinh biểu hiện ALK điều chỉnh não ở cấp độ phân tử để cân bằng quá trình trao đổi chất và thúc đẩy sự thon thả.
Ngân hàng sinh học Estonia có dữ liệu lý tưởng vì độ tuổi rộng nhưng có một hạn chế là không có một tiêu chuẩn chung trong việc thu thập dữ liệu, điều này khiến cho việc so sánh trở thành một thách thức. Các nhà nghiên cứu cho biết họ sẽ cần xác nhận phát hiện của họ với các ngân hàng dữ liệu khác thông qua phân tích tổng hợp.
Uống cà phê kiểu này, khỏi sợ mập vì tiệc cuối năm Nghiên cứu mới của Mỹ cho thấy cà phê có thể là "thần dược" của những người ăn tuy nhiều nhưng không bị mập. Theo bài công bố mới đây trên tạp chí khoa học The Journal of Function Food, các nhà khoa học từ Đại học Illinois đã phát hiện một lượng caffein vừa đủ có thể giúp giảm sự hấp thụ...