T.huốc l.á và những tổn hại sức khỏe khôn lường
Hiện nay trên thế giới, khuynh hướng sử dụng t.huốc l.á tuy có giảm ở các nước phát triển nhưng lại gia tăng ở các nước đang phát triển.
Hút thuốc lá, sử dụng đồ uống có cồn tăng nguy cơ các loại bệnh tật đối với con người.
Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ sử dụng t.huốc l.á cao hàng đầu thế giới và việc sử dụng t.huốc l.á vẫn tăng dần qua các năm do rất nhiều nguyên nhân, mặc dù Việt Nam đã ban hành Luật Phòng, chống tác hại của t.huốc l.á. Năm 2024, Bắc Kạn tiếp tục là 1 trong 7 tỉnh được Bộ Y tế thí điểm triển khai mô hình phòng, chống tác hại của t.huốc l.á.
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bắc Kạn: Điều tra toàn cầu về sử dụng t.huốc l.á cho thấy Việt Nam là một trong 15 nước có số người hút t.huốc l.á cao nhất thế giới. Toàn quốc có 15,3 triệu người (trên 15 t.uổi) hút thuốc, phần lớn người hút thuốc bắt đầu hút khi còn rất trẻ. 56% người hút thuốc bắt đầu hút trước t.uổi 20; tỷ lệ nam giới trưởng thành (từ 15 t.uổi trở lên) hút thuốc là 47,4% (trung bình cứ 2 nam giới có 1 người hút thuốc); 33 triệu người không hút thuốc bị tiếp xúc thụ động với khói thuốc tại nhà; 5 triệu người không hút thuốc bị tiếp xúc thụ động với khói thuốc tại nơi làm việc;
Cán bộ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bắc Kạn phối hợp với huyện Ba Bể giám sát việc thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của t.huốc l.á.
Theo WHO, mỗi năm thế giới có khoảng 6 triệu ca t.ử v.ong liên quan đến sử dụng t.huốc l.á. Tỷ lệ hút t.huốc l.á cao đã gây ra các tác hại rất lớn về mặt sức khỏe và kinh tế tại Việt Nam. Đây là một trong những nguyên nhân làm gia tăng nhanh chóng các bệnh không lây nhiễm như: Đột quỵ, mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư phổi… 40.000 người tử vong/năm vì các bệnh có liên quan đến t.huốc l.á.
Video đang HOT
Tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút t.huốc l.á lên tới 96,8%. Bệnh tật và t.ử v.ong sớm do sử dụng t.huốc l.á chiếm 12% tổng gánh nặng bệnh tật tại Việt Nam.
Gánh nặng bệnh tật các bệnh không truyền nhiễm mà nguyên nhân chính là t.huốc l.á đang gia tăng nhanh chóng.
Hậu quả của nó là những đ.ứa t.rẻ sinh ra nhẹ cân, thiếu tháng, nhiều trường hợp phải nằm trong lồng kính, thường xuyên mắc các căn bệnh liên quan đến đường hô hấp, viêm tai giữa tái phát, làm nặng thêm các triệu chứng hen và là một trong những nguyên nhân gây đột tử ở trẻ sơ sinh… người lớn t.uổi thì ảnh hưởng nhiều đến khả năng sinh sản, mắc các căn bệnh có liên quan đến t.huốc l.á như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư phổi, bệnh mạch vành, tim mạch…
Khi đến các cơ sở y tế, được gặp trực tiếp với các bệnh nhân mắc các căn bệnh có liên quan đến t.huốc l.á như: Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư… có những bệnh nhân nặng phải sống phụ thuộc vào máy móc y học, đội ngũ y, bác sĩ phải gồng mình lên để giữ lại sự sống cho bệnh nhân. Cá biệt đã có trường hợp bệnh nhân khi nhập viện đã trong tình trạng suy hô hấp rất nặng, sau đó bệnh nhân đi vào hôn mê và ngừng thở, ngừng tim… Việc cứu được bệnh nhân thoát khỏi lưỡi hái của tử thần là một việc làm vô cùng khó khăn của đội ngũ những người thầy thuốc. Và chỉ khi trở về từ cõi c.hết, bệnh nhân mới hiểu ra rằng, bản thân của mình không thể tiếp tục đặt cược vào khói thuốc và nhận ra “sức khỏe thực sự còn quý hơn vàng”, cuộc sống của họ sẽ không còn dài nếu tiếp tục lệ thuộc vào t.huốc l.á… từ đó mới có quyết tâm từ bỏ t.huốc l.á.
Mong rằng, mỗi người đều có ý thức, trách nhiệm trong việc hút thuốc. Được sống trong một cuộc sống trong lành không khói thuốc đều là mong muốn của tất cả mọi người… như thế đồng nghĩa với việc sẽ làm giảm đi chi phí cho việc mua t.huốc l.á, giảm chi phí cho việc điều trị các căn bệnh có liên quan đến t.huốc l.á – kẻ g.iết n.gười thầm lặng.
Cách ăn đơn giản để chống ung thư phổi khi qua t.uổi 50
Một nghiên cứu mới cho thấy ngay cả người hút thuốc cũng giảm được nguy cơ ung thư phổi với một thay đổi nhỏ trong chế độ ăn.
Nhóm nghiên cứu đến từ Bệnh viện trực thuộc Số 2 của Đại học Y Trùng Khánh - Trung Quốc đã điều tra mối liên hệ giữa chế độ ăn và nguy cơ ung thư phổi trên hơn 98.400 người từ 55 t.uổi trở lên với thời gian theo dõi trung bình 8,8 năm.
Kết quả cho thấy căn bệnh trước giờ hay được liên kết với yếu tố nguy cơ chính là t.huốc l.á này còn bị tác động không nhỏ bởi một yếu tố khác: Chất béo trong chế độ ăn.
Loại thực phẩm bạn chọn hoặc loại chất béo bạn dùng để nấu ăn có thể ảnh hưởng lớn đến nguy cơ ung thư phổi - Ảnh AI: Anh Thư
Theo bài công bố trên tạp chí The Journal of Nutrition, Health and Aging, việc tuân thủ chế độ ăn ít chất béo làm giảm đáng kể nguy cơ ung thư phổi ở tất cả các phân nhóm ung thư phổi.
Đó là những người có chế độ ăn mà lượng calo từ chất béo chiếm ít hơn 30% tổng lượng calo nạp vào trong ngày. Nếu họ tiêu thụ nhiều chất xơ, trái cây và vitamin C, lợi ích càng tăng.
Ngược lại, chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa làm tăng nguy cơ mắc loại bệnh này.
Chất béo bão hòa là dạng chất béo được tìm thấy trong mỡ đa số động vật hay một số loại dầu nhiệt đới như dầu cọ, dầu dừa. Các món ăn ngọt, đồ ăn nhanh, chế biến sẵn... cũng thường chứa nhiều chất béo này.
Còn chất béo không bão hòa đến từ các loại dầu "tốt" như các loại dầu ô liu, đậu phộng, hạt cải, hướng dương, đậu nành...; các loại đậu và hạt; cá.
Đặc biệt, tác động của chế độ ăn lên nguy cơ ung thư phổi rõ ràng nhất ở những người có hút thuốc, bởi nhóm này có nguy cơ ung thư phổi vốn đã cao hơn người khác rất nhiều.
Tuy vậy, do tác động của t.huốc l.á rất lớn nên người hút thuốc dù có chế độ ăn uống tốt thì nguy cơ mắc ung thư phổi vẫn cao hơn người chưa bao giờ hút thuốc.
Các tác giả cũng cho biết có nhiều cơ chế giải thích cho tác động của chất béo trong chế độ ăn với ung thư phổi.
Đầu tiên, chế độ ăn nhiều chất béo làm thay đổi trực tiếp quá trình trao đổi chất và trạng thái tế bào của các mô khỏe mạnh, như kích hoạt một số yếu tố nhằm điều chỉnh việc lưu trữ chất béo ở gan và các nơi khác, điều đồng thời thúc đẩy sự khởi phát và tiến triển của khối u.
Thứ hai, chất béo còn hoạt động như các phân tử truyền tín hiệu nội bào và ngoại bào. Các tế bào ung thư cũng tiết ra một dạng chất béo hoạt tính sinh học nhằm thúc đẩy sự phát triển, xâm lấn và di căn của căn bệnh.
Vì thế, thêm chất béo từ chế độ ăn, cũng như thêm dầu vào lửa.
Thứ ba, tương tác giữa tế bào và tế bào được làm trung gian giữa chất béo trong môi trường vi mô của khối u, vì vậy nhiều chất béo, khối u càng có cơ hội sống khỏe, sống lâu.
Chưa kể, trong môi trường vi mô khối u này, chất béo có thể gây tổn hại đến các "tế bào t.iêu d.iệt tự nhiên" và chức năng của tế bào T, là những vũ khí cơ thể vốn có để chống lại ung thư.
Chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa trước đây đã được chứng minh là gây hại cho sức khỏe, bao gồm làm tăng các bệnh mạn tính hàng đầu trong nhóm tim mạch, chuyển hóa.
Ngoài ra, cũng có các bằng chứng trên thế giới cho thấy béo phì là một yếu tố gây ung thư chỉ thua hút thuốc một chút, mà cách ăn nhiều chất béo bão hòa là một trong những con đường phổ biến nhất dẫn đến béo phì.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ung thư phổi là loại ung thư đứng đầu về số ca mắc lẫn số ca t.ử v.ong trên toàn cầu.
Uống rượu ảnh hưởng đến huyết áp như thế nào? Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa uống rượu và bệnh tăng huyết áp.Sử dụng rượu có thể dẫn đến hơn 200 chứng rối loạn, ảnh hưởng đến huyết áp theo nhiều cơ chế khác nhau. 1. Tăng huyết áp và rượu 2. Có sự khác biệt giữa rượu mạnh, bia và rượu vang? 3. Tiêu thụ bao nhiêu rượu...