Thức khuya, ăn ngọt, stress khiến teen dễ bị mụn

Ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống 2 lít nước mỗi ngày, nói không với chất bột, đường, béo, thức uống có cồn, ngủ đủ giấc… giúp teen tránh xa những nốt mụn trứng cá xấu xí, theo PGS.TS.BS Lê Ngọc Diệp, Bệnh viện Đại Học Y Dược TP HCM.

- Da em bị mụn khá nhiều. Em muốn dùng kem chống nắng nhưng lại sợ bị mụn thêm. Vậy bác sĩ có thể tư vấn giúp em những loại kem nào có thể dùng cho da mụn ạ? (Hoàng Dung, 18 tuổi, 255/37 Nguyễn Trãi, quận 5, TP HCM)

- PGS.TS, bác sĩ Lê Ngọc Diệp, Bệnh viện Đại Học Y Dược TP HCM:

Chào em,

Dù da em bị mụn thì em vẫn nên sử dụng kem chống nắng, vì nếu không sẽ bị xuất hiện mụn thâm. Tuy nhiên, em cần phải lựa chọn kem chống nắng phù hợp, không chứa dầu (Oil free) để tránh tình trạng bị mụn nhiều hơn. Ngoài ra, em có thể sử dụng sữa rửa mặt để giảm nhờn, kem giữ ẩm dành cho da mụn bên cạnh các thuốc điều trị mụn thông thường.

PGS.TS, bác sĩ Lê Ngọc Diệp, Bệnh viện Đại Học Y Dược TP HCM (trái) và Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu, đại diện Công ty Rohto-Mentholatum (Việt Nam) (bên phải).

- Thưa bác sĩ, bị mụn thường là vấn đề bị từ trong cơ thể. Vậy làm thế nào để sau khi trị mụn xong không bị mụn lại nữa ạ? (Phương Phạm, 19 tuổi, Hà Nội)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Phương mến!

Đúng vậy! Nguyên nhân chính của mụn trứng cá là do ảnh hưởng của nội tiết trong cơ thể lên hoạt động của tuyến bã nhờn, khiến cho da bị nhờn hơn và dễ bị nổi mụn. Chính vì vậy, có thể nói mụn trứng cá là trạng thái mãn tính của da. Sau khi điều trị mụn sẽ hết một thời gian, nhưng sẽ tái phát trở lại. Để hạn chế việc mụn tái phát trở lại cũng như kéo dài thời gian không bị mụn, em cần chăm sóc da đúng cách: rửa mặt ngày 2 lần bằng sữa rửa mặt dành cho da mụn để làm sạch da và giảm nhờn; thoa các loại kem có tác dụng giảm nhờn để ngăn ngừa mụn xuất hiện…

- Cho cháu hỏi làm thế nào để tìm được một sản phẩm trị mụn thích hợp ạ? Vì hiện nay có rất nhiều sản phẩm trên thị trường nên cháu rất băn khoăn không biết chọn cái nào ạ. (Nguyễn Tú Uyên, 20 tuổi, Nghệ An)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu, đại diện Công ty Rohto-Mentholatum (Việt Nam):

Chào em, để lựa chọn sản phẩm trị mụn thích hợp, em cần hiểu rõ nguyên nhân gây mụn, tình trạng da và tình trạng mụn của mình. Bên cạnh đó, em nên lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, công ty uy tín.

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Chào Uyên,

Trước hết để lựa chọn một sản phẩm thích hợp, em cần phải biết một số nguyên tắc trong chăm sóc da mụn. Ví dụ như hàng ngày em rửa mặt bằng sữa rửa mặt dành cho da mụn ngày 2 lần; sữa rửa mặt tốt dành cho da mụn là sữa rửa mặt có tác dụng làm sạch da, giảm nhờn, nhưng không khô rát da. Tiếp theo, em có thể sử dụng kem dưỡng ẩm dành cho da mụn có tác dụng giảm nhờn và ngăn ngừa mụn xuất hiện. Bên cạnh đó, em cần dùng thêm các sản phẩm có tác dụng giảm mụn viêm, cồi mụn lên những vùng bị mụn. Em nên chọn những sản phẩm có thương hiệu, nguồn gốc rõ ràng, uy tín, không nên mua các sản phẩm không rõ nguồn gốc trôi nổi trên thị trường, không sử dụng kem trộn…

- Hiện nay cháu đã qua tuổi dậy thì, nhưng mặt cháu rất nhiều mụn đầu đen. Bác sĩ cho cháu hỏi có cách nào để chữa hết mụn đầu đen không ạ. (Thanhpham, 28 tuổi, hà nội)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào em, mụn đầu đen là một vấn đề mà đa số các bạn đều gặp phải. Để ngăn ngừa và điều trị mụn đầu đen, em nên vệ sinh da mặt hàng ngày với sản phẩm rửa mặt có chứa thành phần kháng khuẩn mụn, đồng thời sử dụng các loại thuốc bôi có chứa Salycilic Acid, Sulfur… giúp cồi mụn thoát ra dễ dàng.

Ngoài ra, em có thể xông hơi để lỗ chân lông hơi mở ra, sau đó nặn nhẹ nhàng với dụng cụ nặn mụn đã được làm sạch. Không nên làm thường xuyên vì có thể khiến lỗ chân lông giãn nở, bã nhờn tích tụ nhiều sẽ sinh ra mụn trứng cá.

Toàn cảnh buổi tư vấn trực tuyến.

- Em thắc mắc là massage da mặt có tác dụng trong việc giảm mụn không ạ? (Quách Thu Ngân, 18 tuổi, Vũng Tàu)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Massage mặt không có bất kỳ một tác dụng nào trong việc giảm mụn, ngoài ra cách làm này còn khiến cho tình trạng mụn bị nặng thêm và gây kích ứng và nhiễm khuẩn trên da mặt. Để giảm mụn, em cần sử dụng các sản phẩm dành cho da mụn, nếu mụn nhiều, em cần đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để được tư vấn và điều trị.

- Mặt cháu rất nhiều mụn, mụn thường to va hơi đau. Cháu không dùng sữa rửa mặt hay loại mỹ phẩm nào cả. Cho cháu hỏi cháu nên làm thế nào để hết mụn. (Nguyenhung)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào bạn. Nguyên nhân chủ yếu gây mụn là sự gia tăng hoạt động của tuyến bã nhờn kết hợp với bụi bẩn gây tắt nghẽn lỗ chân lông. Điều này tạo điều kiện cho khuẩn mụn phát triển. Do đó, để ngăn ngừa và điều trị mụn hiệu quả, bạn cần thực hiện theo 2 bước cơ bản sau:

Thứ nhất, bạn nên giữ da mặt luôn sạch, sử dụng kem rửa mặt phù hợp (2 lần mỗi ngày) có chứa thành phần diệt khuẩn mụn.

Thứ hai, bạn có thể lựa chọn thuốc điều trị phù hợp với tình trạng mụn. Trường hợp mụn của bạn hơi to và đau thì có thể tham khảo những sản phẩm có chứa Benzoyl Peroxide 10%.

- Em hay thức khuya, khoảng 1- 2h mới ngủ nên da mặt hay bị sạm, có quầng mắt thâm, trên mặt cũng có mụn xuất hiện. Mỗi lần có mụn em nặn và bôi kem đánh răng, sau đó trị thâm nhưng vẫn không hết, bây giờ da mặt rất xấu, em phải làm như thế nào ạ? (đoàn huyền, 20 tuổi, Thanh Hóa)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Huyền mến!

Chế độ ăn ngủ hàng ngày dành cho người bị mụn là không ăn ngọt, bột, đường, dầu mỡ và không thức khuya. Em nên ăn trái cây, rau xanh và uống nhiều nước. Vì vậy, việc thức khuya của em cũng có thể làm cho tình trạng mụn của em nặng hơn, cũng như làm cho da em xấu hơn. Mỗi khi mụn xuất hiện, em không nên nặn cũng như không bôi kem đánh răng hay bất kỳ một loại thuốc và kem nào không phải là thuốc điều trị mụn.

Để cải thiện tình trạng mụn thâm, em có thể sử dụng các sản phẩm có tác dụng làm sáng da, giảm mụn thâm và mờ sẹo.

- Cháu năm nay 15 tuổi, lúc tuổi dậy thì, trên mặt và lưng cháu bắt đầu xuất hiện mụn trứng cá, nhưng mẹ cháu có cho cháu uống thuốc giải độc gan và dùng kem trị mụn nên trên mặt và lưng cháu đã gần như bớt mụn. Nhưng cháu muốn bác sĩ tư vấn cho cháu cách điều trị mụn dứt điểm được không ạ? (Trần Thị Mỹ Hạnh, 15 tuổi, Quảng Ngãi)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào em.

Mụn là bệnh lý về da phổ biến ở tuổi dậy thì và rất khó điều trị dứt điểm. Có nhiều nguyên nhân gây ra mụn như: sự thay đổi hoóc môn, căng thẳng, môi trường ô nhiễm, chế độ sinh hoạt không điều độ…

Do đó, để ngăn ngừa và điều trị mụn hiệu quả, ngoài việc sử dụng sản phẩm điều trị, em cần chú ý giữ cho da luôn sạch sẽ, sinh hoạt điều độ, uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày, bổ sung nhiều thực phẩm tốt cho da (rau xanh, trái cây)…

- Em bị mụn hơn 3 năm rồi. Em cũng từng sử dụng nhiều loại thuốc uống trị mụn, kiêng ăn đồ nóng nhưng không khỏi. Mụn thường xuất hiện nhiều ở hai gò má, chủ yếu là mụn bọc, mụn mủ. Em phải làm như thế nào để điều trị dứt được mụn và không để lại sẹo ạ? (Vũ Thị Thúy, 17 tuổi, Trảng Dài, Biên Hòa, Đồng Nai)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào em.

Trường hợp của em nên đến khám trực tiếp tại Bệnh viện Da liễu để được bác sĩ kiểm tra, tư vấn và có liệu trình điều trị phù hợp.

- Cho em hỏi thực đơn hay cách sinh hoạt, điều trị nào tốt nhất cho làn da bị mụn ạ. Em cảm ơn bác sĩ. (huỳnh hồng thiên lý, 169A, TA32, thới an, quận 12)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Chào Lý,

Chế độ dinh dưỡng hàng ngày dành cho da mụn là không nên ăn nhiều chất bột, đường, chất béo, các thức uống có cồn. Em nên bổ sung trong thực đơn của mình nhiều rau, trái cây, uống nhiều nước. Stress cũng là một trong những yếu tố quan trọng làm mụn nặng hơn, nên em cần ngủ đủ giấc, không thức khuya, tránh stress. Việc chăm sóc da hàng ngày cũng rất quan trong đối với da mụn: rửa mặt ngày 2 lần sáng – tối bằng sữa rửa mặt dành cho da mụn; thoa kem giữ ẩm dành cho da mụn và sử dụng các loại thuốc bôi đặc trị mụn (benzoyl peroxide 5-10%, Adapalene, axit Azelaic…). Nếu mụn nhiều, em cần đi khám bác sĩ để được điều trị bằng thuốc uống (kháng sinh toàn thân, vitamin A tổng hợp, hoóc môn liệu pháp…)

- Sau khi bị mụn thì trên da cháu có khá nhiều vết thâm. Bác có thể cho cháu lời khuyên làm sao để làm mờ và mất những vết thâm này một cách nhanh và hiệu quả nhất không ạ? (JENNY, 13 tuổi, hà Tĩnh)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào em.

Khi bị mụn, em cần điều trị sớm tránh để mụn viêm nhiễm, tổn thương nặng sẽ để lại nguy cơ hình thành sẹo và vết thâm rất cao. Điều trị vết thâm sau mụn cần có sự kiên trì nhất định. Em có thể sử dụng các sản phẩm điều trị thâm sau mụn như Acnes Scar Care chứa Vitamin C, Beta-carotene, Allantoin…. Em cần kiên trì sử dụng đều đặn mỗi ngày, đồng thời tránh nắng để hiệu quả điều trị tốt.

- Xin phép cho em gửi câu hỏi tới bác Diệp. Cháu thấy bác vừa nói mát xa không hề có tác dụng với việc giảm mụn. Cháu đọc báo thấy nhiều người vẫn nói mát xa giúp máu lưu thông tốt hơn kích thích da tái tạo mà? (Hoàng Thu Hương, 20 tuổi, Tphcm)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Cảm ơn Hương đã quan tâm và gửi nhiều câu hỏi đến buổi trực tuyến này. Đúng là mát xa sẽ giúp máu lưu thông tốt hơn, kích thích da tái tạo, nhưng chỉ tốt cho da lão hóa và không bị mụn. Với da bị mụn, việc chà xát thường xuyên sẽ làm mụn xuất hiện nhiều hơn và nặng hơn.

- Con đang ở giai đoạn tuổi dậy thì, con khá mặc cảm về làn da. Con muốn được tư vấn về cách điều trị mụn tốt nhất để có làn da đẹp (Nguyễn hà Nhi, 13 tuổi, Tuy Phuoc- Binh Dinh)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào con.

Con đang ở lứa tuổi dậy thì, nội tiết tố thường không ổn định nên khó tránh khỏi việc thường xuyên bị mụn. Ngoài ra, da bài tiết quá nhiều chất nhờn kết hợp với bụi bẩn dễ gây bít tắc lỗ chân lông, hình thành nhân mụn. Để hạn chế, con nên giữ da sạch, thoa thuốc điều trị phù hợp với tình trạng mụn. Con cũng nên có chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế đồ cay, nóng, tránh sử dụng mỹ phẩm, thức khuya, căng thẳng, tránh nắng, không lấy tay sờ nặn mụn.

Việc điều trị mụn cần có thời gian nên con cần kiên trì để có kết quả tốt nhất con nhé.

- Con chào cô. Con hay bị mụn ở mũi. Có lúc, nó mọc chiếc mụn rất to ở mũi, mất mỹ quan lắm. Làm cách nào để loại trừ mụn ở mũi ạ. Các phần khác trên mặt con hầu như không có ạ? (Minh Anh, 15 tuổi, Hà Nội)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Minh Anh thân mến!

Mụn trứng cá thường xuất hiện ở những vùng da nhờn, ở trên mặt đó là vùng chữ T (trán, mũi và cằm). Da em là da hỗn hợp, tức nhờn ở vùng chữ T và bình thường hai má. Vì vậy em chỉ bị mụn ở mũi thôi. Nên cách chăm sóc da hàng ngày của em phải có hai dòng sản phẩm dành cho hai vùng da khác nhau trên mặt đó là vùng da bình thường và vùng da nhờn. Để loại trừ mụn ở mũi, em có thể sử dụng các loại thuốc bôi.

- Cháu thấy đọc trên mạng có nhiều sản phẩm của nước ngoài, họ nói là hàng xách tay trị mụn nhưng còn nghi ngờ. Cháu vẫn muốn sử dụng các sản phẩm uy tín hơn. Vậy tiêu chuẩn để chọn sản phẩm rửa mặt trị mụn, kem trị mụn tốt là như thế nào ạ? (Nguyễn Minh Huyền, 16 tuổi, Hà Nội)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Chào Huyền,

Đúng là em nên cẩn trọng khi mua hàng qua mạng vì cò khả năng em sẽ mua phải những sản phẩm hàng giả, hàng nhái làm cho tình trạng mụn của em năng hơn và da còn xấu hơn. Em nên chọn các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, uy tín, không nên mua sản phẩm trôi nổi, có chứa những thành phần kháng khuẩn, giảm nhờn có tác dụng điều trị mụn.

Bác sĩ Lê Ngọc Diệp.

- Da em là loại da mụn do di truyền, đến tuổi dậy thì, mụn bộc phát rất nhiều và để lại vết thâm trên mặt em. Dù đã rửa mặt, vệ sinh da mặt kỹ nhưng mụn vẫn tiếp tục xuất hiện. Không biết có cách nào khắc phục tình trạng này không ạ ? (Phương, 19 tuổi)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào em.

Khi đã bị mụn, nếu chỉ rửa mặt sạch thôi thì chưa đủ, em cần lựa chọn thuốc điều trị phù hợp với tình trạng mụn. Trường hợp của em, em có thể tham khảo sản phẩm Acnes Cover với 10% benzoyl peroxide có tác dụng diệt khuẩn, tiêu sừng, điều trị mụn viêm, sưng đỏ và đau.

Do yếu tố di truyền nên em chỉ có thể hạn chế phát sinh mụn mới bằng cách giữ da mặt sạch sẽ, thông thoáng với sản phẩm có chứa thành phần kháng khuẩn mụn, sinh hoạt điều độ, chế độ ăn nhiều rau xanh và trái cây.

- Acnes co kha nhiêu san phâm tri mun, cháu không có nhiều tiền để mua và thử hết, cháu có thể tới đâu để được tư vấn thật kỹ vì bình thường cháu thấy sản phẩm hay được phân phối ở các cửa hàng siêu thị nhưng người bán ở đó thì không rành lắm về việc tư vấn da cho khách? (Cao Thị Thảo, 17 tuổi, Hà Nội)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Cảm ơn câu hỏi quan tâm của Thảo.

Các sản phẩm trị mụn như em nói có uy tín trên thị trường. Em có thể sử dụng để chăm sóc da mụn của mình. Em không cần phải thử dùng hết các sản phẩm mà nên tập trung vào sản phẩm cần thiết cho em như: sữa rửa mặt, kem giữ ẩm giảm nhờn và kem điều trị mụn bọc, mụn viêm, kem điều trị mụn thâm. Em có thể tới các cửa hàng thuốc, mỹ phẩm có bán sản phẩm này để được các chuyên viên tư vấn cụ thể trước khi sử dụng. Chúc em có một làn da như ý!

- Em bị những mụn ẩn ở trên mặt và đôi khi chúng mọc hẳn lên luôn. Em có sử dụng sữa rửa mặt nghệ nhưng dường như chúng không hết. Bác sĩ có thể tư vấn cho em một số cách để hết được không ạ? (Trần Thị Bích Ngọc, 15 tuổi)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Theo như mô tả thì em bị mụn cám hay còn gọi là cồi mụn. Sữa rửa mặt không thể làm hết cồi mụn được. Để điều trị mụn cám dưới da, em có thể dùng các loại thuốc có các chất như Adapalene, AHA, BHA (Acid Salicylic). Bên cạnh đó, em nên kết hợp sử dụng các sữa rửa mặt dành cho da mụn có tác dụng làm sạch da, giảm nhờn; các loại kem trị mụn có tác dụng kháng khuẩn, tiêu cồi mụn.

- Da em nhơn, em rưa măt thương xuyên vơi sưa rưa măt nhưng vân thây nôi mun. Co phai dung sưa rưa măt lam da khô va càng nôi mun nhiêu hơn không a? (Nguyễn Thị Lan, 16 tuổi, Thái Nguyên)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào em.

Kem rửa mặt giúp da mặt sạch, thoáng. Một số loại kem rửa mặt có chứa thành phần kháng khuẩn mụn có tác dụng ngăn ngừa mụn hiệu quả. Tuy nhiên, em cần lựa chọn sản phẩm phù hợp với loại da của mình để da không bị khô và tận dụng tối đa hiệu quả mà sản phẩm mang lại.

Em có thể tham khảo cách phân biệt loại da để biết chính xác mình thuộc loại da nào dưới đây:

Chuẩn bị: giấy thấm dầu hoặc phim thấm dầu.

Cách thực hiện: sau khi rửa mặt 30 phút, em áp giấy thấm dầu lên vùng chữ T (trán, má, cằm) và nơi có nhiều chất nhờn trong 5 giây. Lấy giấy thấm dầu xuống và xem kết quả:

- Không hoặc ít vệt dầu, da mịn màng: đây là biểu hiện của da thường.

- Không hoặc ít vệt dầu, da khô ráp: đây là biểu hiện của da khô.

- Một vài vùng nhiều vệt dầu trong khi vài vùng khác không hoặc ít: đây là biểu hiện của da hỗn hợp.

- Vệt dầu nhiều và rõ: đây là biểu hiện của da nhờn.

- Da của con là da hỗn hợp, bị nhờn ở vùng chữ T và bị mụn ở mũi là 2 bên cánh mũi (mụn cám, đầu đen…). Con đã đắp các mặt nạ từ thiên nhiên rất nhiều nhưng hiệu quả chưa đáng kể. Xin bác sĩ cho con lời khuyên và biện pháp. Con cảm ơn! (Nguyễn Ngọc Phương Linh, 15 tuổi, Thốt Nốt – Cần Thơ)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Phương Linh thân mến!

Em không có nói rõ đắp mặt nạ từ thiên nhiên cụ thể là các mặt nạ nào, nhưng nói chung, mặt nạ không có hiệu quả để giảm mụn và trong một số trường hợp đắp mặt nạ thậm chí càng làm mụn nặng thêm do nhiễm trùng. Để giảm nhờn, em có thể sử dụng sữa rửa mặt và kem dưỡng ẩm dành cho da mụn có tác dụng giảm nhờn và ngăn ngừa nổi mụn. Với những nốt mụn đã nổi, em có thể dùng thuốc điều trị mụn tại chỗ có chứa Adapalene, benzoyl peroxide…

Bác sĩ Lê Ngọc Diệp.

- Chào bác, mụn là nỗi buồn từ trước đến giờ của cháu. Nó khiến cháu e ngại tới mức giờ đây đã thành thói quen, khi nói chuyện không dám nhìn thẳng vào mặt ai, sợ họ nhìn mình và thấy những cái mụn mà cháu cảm thấy ghê tởm. Cháu không phải là không có điều kiện, thử qua rất nhiều thuốc, cách dưỡng da, chăm sóc mà mọi thứ chỉ được cải thiện rất ít. Cháu không nghĩ mặt cháu có thể chữa được mụn, chỉ mong được bác chia sẻ để động viên tinh thần mà thôi. Cảm ơn bác! (Thúy Hà, 21 tuổi, Q7, Tp Hcm)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Lời chia sẻ của cháu rất dễ thương! Có lẽ cháu hơi bị stress và trầm cảm về vấn đề mụn của mình. Mụn trứng cá không phải là không trị được, chỉ có điều mụn trứng cá là một bệnh mãn tính, cần phải điều trị lâu dài, thường xuyên và duy trì. Hiện nay có rất nhiều thuốc uống toàn thân có hiệu quả cao trong điều trị mụn và thông thường bệnh nhân đáp ứng rất tốt với điều trị. Cháu nên đi khám tại Bệnh viện Da Liễu TP HCM hoặc Bệnh viện Đại học Y Dược, nơi có các bác sĩ chuyên khoa da liễu đầu ngành. Cháu không nên lo lắng quá nhiều về tình trạng bệnh của mình vì stress sẽ làm cho mụn nặng hơn.

Chúc cháu mau khỏi mụn và vững tin là bệnh có thể chữa khỏi trong thời gian sớm nhất.

- Làm sao loại bỏ những vết thâm đen do mụn để lại và cách phân biệt loại mụn để điều trị cho đúng ạ? (Lê Nguyễn Thùy Trâm, 14 tuổi, 1/3E tổ 17-ấp Bắc Lân-xã Bà Điểm-huyện Hóc Môn-TpHCM (Số điện thoại: [phone]).

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào em.

Mụn trứng cá là tình trạng rối loạn chức năng tuyến bã nhờn do nhiều nguyên nhân. Bã nhờn kết hợp với tế bào da chết làm bít lỗ chân lông, kết hợp với vi khuẩn thường trú trên bề mặt da, từ đó hình thành nhân mụn.

Mụn được hình thành theo hai giai đoạn: thành lập cồi mụn và viêm nhiễm cồi mụn (tạo thành mụn đỏ, cứng dưới da hay mưng mủ) với 4 loại mụn thường gặp là mụn đầu trắng, đầu đen, mủ, nang (mụn bọc).

- Mụn đầu trắng (mụn trứng cá đóng): chất bã tập trung ở dưới nang lông làm lỗ chân lông bị bít hoàn toàn. Các chất nhờn và xác tế bào bên dưới da lấp đầy lỗ chân lông và tạo nên một nốt có màu trắng.

- Mụn đầu đen (mụn trứng cá mở): khi mụn đầu trắng bị hở ra, lỗ chân lông bị bít một phần, một ít chất bã nhờn bên trong nang lông trồi lên ở trên bề mặt da và bị oxy hóa với không khí bên ngoài sẽ chuyển thành màu đen nên được gọi là mụn đầu đen.

- Mụn mủ: nếu mụn đầu đen không được điều trị đúng cách sẽ bị nhiễm trùng, hình thành các loại mụn nặng hơn. Mụn to lên chứa mủ bên trong, sưng đỏ tại lỗ chân lông do bị bít và nhiễm trùng bởi vi khuẩn Propionibacterium acne gọi là mụn mủ. Mụn này có thể để lại sẹo.

- Mụn nang: đây là hiện tượng mụn chứa đầy mủ và bị viêm nặng, to lên tạo thành nang, bọc. Các thành phần bên trong lỗ chân lông bị bít có thể thấm xuống lớp bì. Viêm và nhiễm trùng nặng gây nên đáp ứng miễn dịch nghiêm trọng. Các bạch cầu sẽ đến tràn ngập và làm cho vùng này bị sưng phồng và đau. Đây chính là sự hình thành của nang mụn và sẽ để lại sẹo lồi, lõm.

Đối với các vết thâm do mụn để lại, em nên lựa chọn các sản phẩm có chứa những thành phần như: vitamin C, beta-carotene, allantoin… Đây là những thành phần giúp ngăn hình thành và làm mờ sắc tố melanin, chống oxy hóa, giúp tái tạo tế bào da, nhanh chóng phục hồi làn da bị tổn thương do mụn. Ngoài ra, em cần lưu ý tránh nắng trong quá trình điều trị vì ánh nắng khiến cho tình trạng thâm càng nặng thêm và việc điều trị không phát huy hiệu quả tối đa.

- Em thây trên thi trương co ban nhiêu loai kem tây da chêt, sưa rưa măt tri mun, măt na, gel lôt mun… nên đinh mua vê dung, không biêt dung nhiêu loai đông thơi như vây co anh hương gi đên da măt không? (Đỗ Hoàng Anh, 19 tuổi, Hà Nội)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào Hoàng Anh.

Khi bị mụn, tức làn da đang bị tổn thương và nhạy cảm. Do đó, em không nên tự ý kết hợp nhiều sản phẩm, bởi có thể khiến tình trạng mụn viêm nhiễm nặng hơn. Em nên điều trị mụn với những sản phẩm phù hợp theo các bước sau:

- Rửa mặt sạch với kem rửa mặt phù hợp cho từng loại da và có chứa thành phần kháng khuẩn mụn (2 lần mỗi ngày).

- Thoa kem điều trị phù hợp tình trạng mụn (mụn đầu trắng, đầu đen, mụn mủ, nang mụn).

- Cháu nghe nói bây giờ có nhiều loại mỹ phẩm chứa corticoid là chất diệt khuẩn nhanh, có tác dụng tức thì với mụn. Cháu phải làm thế nào để tránh mua phải những sản phẩm như thế? (Nguyễn Mỹ Hạnh, 19 tuổi, Hồ Chí Minh)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Hạnh mến!

Các loại mỹ phẩm hàng giả, hàng nhái trên thị trường thường có chứa corticoid, bởi chất này có tác dụng làm da sáng mịn nhanh, thậm chí hết mụn thời gian đầu và giá thành rất rẻ. Tuy nhiên, sau khi sử dụng một thời gian, trên da sẽ xuất hiện các tai biến do thoa corticoid: phát ban mụn trứng cá (trên mặt nổi rất nhiều sẩn mụn viêm, mụn mủ), sạm da, giãn mao mạch, mặt đỏ, ngứa, rát, rất khó điều trị.

Để tránh mua phải những sản phẩm này, em nên tìm mua mỹ phẩm trong các siêu thị, cửa hàng, nhà thuốc, các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, uy tín. Ngoài ra, em không nên mua hàng xách tay trên mạng, hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc.

- Trán em nổi mụn và ngứa khiến em khó chịu lắm, em thấy mọi người bảo vì để tóc mái nên dễ bị mụn. Điều này có phải không ạ? (Mai Xuân Tú, 15 tuổi, Hồ Chí Minh)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào Tú.

Việc để tóc mái vô tình khiến các nốt mụn bị tổn thương nhiều hơn do các sợi tóc ma sát, đồng thời khiến bã nhờn, bụi bẩn tích tụ tại vùng da này nên mụn càng trở nên nghiêm trọng. Em cần giữ da luôn sạch thoáng, không nên để tóc mái khi đang bị mụn và cũng hạn chế sờ tay lên trán.

- Chào iOne, em tư mua thuôc khang sinh uông đê tri mun mây ngay rôi, mun chưa thuyên giam, không biêt uông thuôc khang sinh tri mun trong thơi gian dai co anh hương gi không a? (Phan Minh Cẩm Châu, 18 tuổi, Đà Nẵng)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào Châu.

Thuốc kháng sinh dùng để điều trị mụn chỉ được sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ. Em không nên tự ý dùng thuốc kháng sinh vì nó sẽ có tác dụng phụ. Bác sĩ sẽ cân nhắc tình trạng mụn của mỗi người mà có hướng điều trị phù hợp và cân nhắc xem có cần thiết phải sử dụng thuốc kháng sinh hay không.

- Bác ơi, mụn như thế nào thì sẽ để lại sẹo rỗ ạ? (Đinh Đoàn Phương Thảo, 15 tuổi, Hải Dương)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Chào cháu!

Thông thường, những dạng mụn viêm, mục bọc khi lành sẽ dễ để lại sẹo lõm, sẹo rỗ. Ở một số người, khi bị mụn có khuynh hướng để lại sẹo nhiều hơn những người khác. Để hạn chế sẹo lõm, cháu cần điều trị ngay khi bị mụn chứ không nên chờ mụn tự khỏi, không nên nặn, chích hoặc bóp mụn… vì sẽ dễ làm sẹo hơn.

Bác sĩ Lê Ngọc Diệp.

- Con chào cô. Con dạo này tự dưng xuất hiện nhiều mụn bọc, ngứa ngáy, khó chịu. Mẹ con bảo do dậy thì nhưng con lo lắng và hoang mang quá. Cô cho con lời khuyên. (Thủy Ngân, 12 tuổi, Hà Nội)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Chào con,

Năm nay con 12 tuổi đúng là lứa tuổi dậy thì. Ở lứa tuổi này cơ thể trải qua rất nhiều thay đổi phát triển, đặc biệt là hệ sinh dục. Dưới tác động các thay đổi của hoóc môn sinh dục mụn trứng cá sẽ xuất hiện. Có thể nói tới 90% các em ở lứa tuổi dậy thì đều bị mụn trứng cá ít hoặc nhiều, nên con không cần lo lắng quá. Tuy nhiên, mụn cũng không thể tự khỏi được, nếu để lâu, mụn sẽ tiến triển nặng hơn có thể để lại các vết sẹo, thâm mất thẩm mỹ. Vì vậy, con cần đi khám bác sĩ da liễu để được tư vấn và điều trị hiệu quả.

- Da măt cháu kha sân sui bơi seo rô, seo lom do mun trươc đo. Giơ cháu phai lam sao đê cai thiên da măt a? Cháu nghe nói có phương pháp lăn kim kích thích tạo tế bào mới, bác sĩ có thể tư vấn cho cháu về cách này? (Lữ Thùy Liên, 19 tuổi, Hòa Bình)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào Liên.

Có một số người sau khi đã khỏi mụn thì để lại những sẹo lõm trên da và kéo dài. Nguyên nhân của sẹo lõm sau mụn là do 2 yếu tố: mụn bị nhiễm trùng, do cơ địa dễ để lại sẹo lõm sau mụn.

Có 3 loại sẹo lõm là dạng hình tròn, chữ V, chữ U.

Có nhiều cách làm giảm sẹo lõm như sau:

- Đốt bằng laser CO2.

- Mài mòn da.

- Lột bằng phenol.

- Sử dụng IPL, Q-switched Nd: YAG, Er: YAR, Laser affirm sóng kép.

- Tiêm chất làm đầy sẹo lõm như collagen, acid hyaluronic.

- Cắt rồi may lại.

- Bóc tách dưới da.

Đối với sẹo do mụn, bạn cần tránh nắng, đội mũ rộng vành, bôi kem chống nắng khi đi ra nắng, bôi vitamin C nguyên chất, theo thời gian vết thâm sẽ mờ dần. Đối với vết sẹo thâm đã lâu thì khó làm mờ hoàn toàn. Trường hợp sẹo lõm sâu do mụn có thể phải áp dụng phương pháp điều trị thẩm mỹ khác. Bạn cần khám tại bác sĩ da liễu để được xem xét trực tiếp và tư vấn phương pháp phù hợp.

- Cháu bị mụn ở lưng, với lại cũng chính vì thế mà cháu lại càng hay có thói quen sờ tay ra sau lưng cạy ra nhân mụn dễ dàng, cảm giác thấy thích. Bây giờ càng ngày nó càng nhiều, cháu phải làm sao để trị và bỏ thói quen này đi ạ. (Hồ Thị Cẩm Giang, 18 tuổi, Cần Thơ)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào Giang.

Mụn không chỉ xuất hiện trên mặt mà còn tại các vùng da trên cơ thể có tuyến bã nhờn hoạt động mạnh như lưng, cổ, vai, ngực… Mụn cơ thể thường dai dẳng và khó kiểm soát.

Em nên sử dụng các loại sữa tắm hoặc xà phòng với công thức dành riêng cho da mụn. Các sản phẩm này thường có chứa các hoạt chất giúp kháng khuẩn, kháng viêm hiệu quả, kiểm soát mụn kéo dài nhờ các hoạt chất lưu lại trên da sau khi tắm giúp ngăn ngừa và trị mụn.

- Mụn tuổi dậy thì thì khác với mụn tuổi hết dậy thì như thế nào hả bác. Cháu tưởng cũng cũng là vì da bị bí, tiết dầu nhiều? (Nguyễn Đặng Hải Nam, 23 tuổi, Hà Nội)

- Dược sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thu:

Chào Nam.

Ở tuổi dậy thì, mụn hình thành do sự tăng sinh bả nhờn, thường tập trung ở vùng chữ T (trán, mũi, cằm). Tuy nhiên, sau tuổi 25, mụn hình thành do các nguyên nhân như: stress, sự thay đổi hoóc môn… thường tập trung ở vùng chữ U (hai má và cằm).

- Xin cho cháu hỏi, thông thường mụn mọc từ độ tuổi nào và những loại da nào dễ bị mụn nhất. Cách phòng ngừa hiệu quả là gì, cháu cảm ơn. (Mai Linh, 12 tuổi, Hà Nội)

- Bác sĩ Lê Ngọc Diệp:

Chào Mai Linh,

Thông thường mụn sẽ xuất hiện ở lứa tuổi dậy thì và kéo dài nhiều năm, cũng có nhiều trường hợp mụn xuất hiện ở tuổi trưởng thành (sau 25 tuổi). Nguyên nhân mụn trứng cá là do hoóc môn sinh dục nam androgen kích thích hoạt động tuyến bã nhờn, khiến da bị nhờn hơn; cùng với sự tăng sừng nang lông lám bít nghẽn lỗ chân lông và sự gia tăng các vi khuẩn P.acne làm xuất hiện mụn cám và mụn viêm.

Vì vậy, những bạn có làn da nhờn dễ bị mụn nhất. Để ngăn ngừa mụn trứng cá, hàng ngày, em nên rửa mặt ngày 2 lần bằng sữa rửa mặt có tác dụng làm giảm nhờn, sạch da và thoa các loại kem giữ ẩm dành cho da mụn có chứa các chất AHA, BHA… có tác dụng làm tăng sự bong tróc tế bào sừng, ngăn ngừa mụn cám. Trong trường hợp xuất hiện những mụn viêm, mụn bọc, cháu cần thoa những thuốc có chứa các chất như benzoyl peroxide, adapalene… lên vùng mụn.

Ngoài ra, cháu cần chú ý đến chế độ ăn uống hàng ngày. Cháu nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống nhiều nước; hạn chế ăn các loại thức ăn có chứa đường, bột, dầu mỡ… Không nên thức khuya, không tự ý nặn mụn… rất dễ để lại sẹo.

Chúc cháu có một làn da thật đẹp nhé!

Theo iOne