Thủ tướng Nhật muốn thúc đẩy hiệp định thương mại mới lớn hơn cả RCEP

Thủ tướng Nhật Yoshihide Suga hôm 20/11 tại APEC kêu gọi thực hiện một khung thương mại tự do lớn hơn ở châu Á – Thái Bình Dương.

Ông Suga cho biết Nhật Bản muốn thực hiện thỏa thuận Khu vực Thương mại tự do châu Á – Thái Bình Dương, hay FTAAP, đã được đề xuất trước đó. Ông nói việc này có thể được thực hiện “thông qua việc ký hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện Khu vực (RCEP), thực hiện và mở rộng thành công hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương TPP”.

Nhật Bản cùng 14 nước châu Á – Thái Bình Dương ký kết RCEP hôm 15/11. Năm 2021, nước này dự định dẫn đầu các cuộc đối thoại về việc mở rộng TPP 11, hay CPTPP, ký năm 2018. Vương Quốc Anh được cho là có thể trở thành thành viên tiếp theo của hiệp định này, đặc biệt sau khi họ thiết lập thỏa thuận song phương với Nhật Bản.

FTAAP, trong khi đó, sẽ là tầm nhìn kết nối 21 nền kinh tế thành viên APEC lại với nhau.

Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga. (Ảnh: Reuters)

Ông Suga kêu gọi “các quy tắc tự do và công bằng trong nền kinh tế quốc tế, trong bối cảnh xu hướng đóng cửa xuất hiện và suy thoái kinh tế toàn cầu” do COVID-19.

Trong phát biểu sau Suga, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern cũng nói về việc “tiếp tục xây dựng” CPTPP sau khi ký kết RCEP. Bà nói: “Chúng ta không được lặp lại những sai lầm của lịch sử bằng cách rút lui về chủ nghĩa bảo hộ. APEC phải tiếp tục cam kết giữ cho thị trường mở và thương mại lưu thông”.

Các bài phát biểu là một phần của sự kiện Đối thoại CEO APEC. Trong ngày đầu tiên, một số nhà lãnh đạo bao gồm Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng kêu gọi thúc đẩy thương mại và tránh sự thúc đẩy của chủ nghĩa bảo hộ.

Một vị trí phát biểu được dự kiến dành cho Tổng thống Mỹ Donald Trump, nhưng ông đã không tham gia.

Một câu hỏi đặt ra tại APEC là liệu các nhà lãnh đạo có thực sự đạt được đồng thuận về những mục tiêu và đưa ra một thông cáo chung hay không. Tại cuộc gặp cuối cùng ở Papua New Guinea vào năm 2018 (sự kiện năm 2019 đã bị hủy bỏ do tình hình bất ổn ở nước chủ nhà Chile) – các nhà lãnh đạo đã không thống nhất được một tuyên bố chung, được cho là do cuộc xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc về thương mại.

Các khung thỏa thuận thương mại lớn ở châu Á – Thái Bình Dương.

Rạn nứt đó vẫn chưa được hàn gắn hoàn toàn và các nước APEC khác có những bất đồng riêng với Trung Quốc trong năm nay. Quan hệ của Australia với Bắc Kinh nhanh chóng xấu đi với các áp lực thương mại, trong khi đó Canada mâu thuẫn với Trung Quốc về vụ bắt giữ giám đốc tài chính Huawei để dẫn độ sang Mỹ.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau thẳng thừng nói trong bài phát biểu: “Chúng ta cần làm việc cùng nhau như một thế giới, để chứng tỏ rằng việc Trung Quốc tiếp tục dùng sức nặng của mình để làm theo ý mình không chỉ không vì lợi ích của thế giới mà còn thực sự không có lợi cho Trung Quốc”.