‘Thủ phạm’ quen thuộc gây ngộ độc khi ăn trứng
Trứng gà là món ăn bổ dưỡng, tiện lợi, phù hợp với mọi người. Tuy nhiên, chế biến trứng sai lầm có thể tăng nguy cơ nhiễm loại vi khuẩn gây ngộ độc nguy hiểm.
Trứng nhiễm khuẩn Salmonella có thể gây ngộ độc nguy hiểm, đặc biệt đối với người già và trẻ nhỏ. Ảnh minh họa: Unsplash.
Mới đây, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) vừa phát cảnh báo về nguy cơ nhiễm khuẩn Salmonella từ trứng gà khiến ít nhất 65 người ở 9 tiểu bang bị bệnh, trong đó có 24 trường hợp phải nhập viện.
Một trang trại lớn tên Milo’s Poultry Farms ở Bonduel, Wisconsin buộc phải thu hồi toàn bộ trứng gà và ngừng sản xuất mặc dù con số chính xác vẫn chưa được thông báo. Người tiêu dùng được khuyến cáo nên vứt bỏ bất kỳ quả trứng nào mang nhãn hiệu Milo’s Poultry Farms hoặc Tony’s Fresh Market.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Salmonella “thủ phạm” số một gây ra bệnh tiêu chảy trên toàn cầu, trong đó có nhiều vụ ngộ độc quy mô lớn.
Làm thế nào trứng nhiễm khuẩn Samonella?
Theo Live Science, Phó Giáo sư Benjamin Chapman, chuyên gia an toàn thực phẩm tại Đại học bang North Carolina (Mỹ), cho biết với trứng, việc nhiễm khuẩn Salmonella thường xảy ra bên trong con gà.
Salmonella có thể xâm nhập vào buồng trứng, sau đó là trứng trong quá trình hình thành quả trứng. Điều đó có nghĩa là ngay cả quả trứng có vẻ bình thường cũng có thể chứa Salmonella ẩn bên trong.
Nhiễm khuẩn cũng có thể xảy ra sau khi trứng được đẻ. Khi đó, con gà nhiễm Salmonella trong ruột và thải ra qua phân, vi khuẩn có thể bám ra bên ngoài vỏ trứng trong quá trình làm tổ. Do đó, để giảm nguy cơ nhiễm Salmonella từ vỏ trứng, Bộ Nông nghiệp Mỹ yêu cầu trứng phải được rửa sạch trước khi bán.
Tuy nhiên, theo ông Chapman, ngay cả khi đã áp dụng các biện pháp an toàn, ước tính có khoảng 1/20.000 – 1/10.000 quả trứng bị nhiễm Salmonella. Đó là lý do CDC khuyến cáo nên nấu trứng cho đến khi cả lòng đỏ và lòng trắng đều chín hẳn.
Cơ quan y tế khuyến cáo nên nấu chín kỹ nguy cơ nhiễm vi khuẩn Salmonella từ trứng. Ảnh: Shutterstock.
Triệu chứng khi nhiễm khuẩn Salmonella
Theo Mayo Clinic, Salmonella gây ra tình trạng nhiễm khuẩn đường ruột. Các triệu chứng thường xuất hiện khoảng 12-72 giờ sau khi ăn thực phẩm bị nhiễm bẩn.
Video đang HOT
Các triệu chứng thường gặp là đau bụng, tiêu chảy, sốt, buồn nôn, nôn, ớn lạnh, đau đầu. Hầu hết người khỏe mạnh sẽ hồi phục trong vòng vài ngày đến một tuần mà không cần điều trị cụ thể.
Trong một số trường hợp, tiêu chảy có thể gây mất nước nghiêm trọng, lúc này, người bệnh cần được chăm sóc y tế kịp thời. Một số loại Salmonella gây ra bệnh thương hàn, loại bệnh dễ gây nguy hiểm tính mạng và phổ biến ở các nước đang phát triển.
Trong trường hợp hiếm gặp, nhiễm khuẩn Salmonella có thể khiến sinh vật xâm nhập vào máu, gây các bệnh nghiêm trọng hơn như nhiễm trùng động mạch, viêm nội tâm mạc và viêm khớp.
Nên gọi cho bác sĩ hoặc đi khám nếu người bệnh bị:
Tiêu chảy không cải thiện sau 3 ngày (trẻ nhỏ là sau 1 ngày).
Nôn mửa kéo dài hơn 2 ngày (trẻ sơ sinh là hơn 12 giờ, trẻ dưới 2 tuổi là 1 ngày).
Có dấu hiệu mất nước, bao gồm đi tiểu ít hoặc không đi tiểu, khát nước quá mức, miệng rất khô, chóng mặt hoặc choáng váng hoặc nước tiểu rất sẫm màu.
Sốt cao hơn 39 độ C.
Các triệu chứng thường gặp khi ngộ độc Salmonella bao gồm đau bụng, tiêu chảy, sốt, buồn nôn, nôn mửa. Ảnh minh họa: Thestateman.
Theo CDC, một số trường hợp có nguy cơ cao bị nhiễm Salmonella và tiến triển bệnh nặng, bao gồm:
Trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ sơ sinh (dưới 12 tháng tuổi), có nguy cơ nhiễm khuẩn cao nhất.
Người mắc các bệnh như HIV/AIDS, bệnh hồng cầu hình liềm, sốt rét.
Người đang dùng các thuốc như corticosteroid hay thuốc chống thải ghép sau khi cấy ghép nội tạng.
Trẻ sơ sinh, người từ 65 tuổi trở lên và những người có hệ miễn dịch yếu có nhiều khả năng bị nhiễm trùng nặng nhất.
Cách phòng nhiễm khuẩn Salmonella khi ăn trứng
Một số lời khuyên dưới đây giúp mọi người giảm nguy cơ nhiễm vi khuẩn Salmonella từ trứng:
Mua trứng từ các cửa hàng và nhà cung cấp có bảo quản trứng trong tủ lạnh.
Bảo quản trứng trong tủ lạnh ở nhiệt độ dưới 4,5 độ C.
Loại bỏ những quả trứng đã nứt.
Nấu trứng cho đến khi cả lòng đỏ và lòng trắng đều chín hẳn.
Nấu các món trứng có chứa thịt hoặc gia cầm ở nhiệt độ từ 74 độ C.
Nấu các món trứng không chứa thịt hoặc gia cầm ở nhiệt từ độ 71 độ C.
Ăn hoặc làm lạnh trứng và thực phẩm có chứa trứng ngay sau khi nấu. Làm lạnh chúng trong vòng 2 giờ hoặc 1 giờ nếu trứng tiếp xúc với nhiệt độ trên 32 độ C (như trên ôtô nóng hoặc đi dã ngoại).
Dùng xà phòng và nước để rửa tay và các vật dụng tiếp xúc với trứng sống (mặt bàn, đồ dùng, bát đĩa và thớt).
Ngăn ngừa ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn Salmonella
Thời gian gần đây, các vụ ngộ độc thực phẩm với quy mô lớn xảy ra liên tiếp, đa số kết quả xét nghiệm các mẫu (bánh mì, thịt heo xá xíu, cơm gà, gà nướng...) đều dương tính với vi khuẩn Salmonella.
Theo các chuyên gia y tế, vi khuẩn Salmonella vào cơ thể người qua thức ăn uống, sinh độc tố làm tổn thương niêm mạc ruột, lượng lớn có thể gây nhiễm trùng máu, dẫn tới tử vong.
Salmonella - thủ phạm của nhiều vụ ngộ độc lớn
Liên quan đến vụ hơn 500 trường hợp bị ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì Băng tại TP Long Khánh, tỉnh Đồng Nai, cơ quan chức năng xác định, đa phần các mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân, mẫu nguyên liệu thực phẩm bị nhiễm vi khuẩn Salmonella, E.coli.
Vi khuẩn Salmonella gần đây đã xuất hiện liên tục trong các vụ ngộ độc lớn ở nước ta khiến khiến hàng trăm người nhập viện ở Quảng Nam, Nha Trang, Đồng Nai, TP Hồ Chí Minh...
Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Vũ Cao Cương - Trưởng Đoàn kiểm tra liên ngành công tác ATTP số 1 của TP Hà Nội kiểm tra siêu thị tại quận Đống Đa, Hà Nội.
Qua kiểm nghiệm cho thấy, nguyên nhân chính gây ra các vụ ngộ độc là do các cơ sở bảo quản và chế biến thực phẩm không đảm bảo dẫn đến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập. So với E.coli, ngộ độc do Salmonella có triệu chứng nặng, nguy hiểm hơn. Ngộ độc thực phẩm do Salmonella có thể xuất hiện một ngày sau ăn, nhưng cũng có trường hợp sau 4-5 ngày. Vi khuẩn này sinh độc tố chủ yếu làm tổn thương về đường tiêu hóa.
Đề cập đến vấn đề này, TS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, Salmonella phát triển rất nhanh ở môi trường nóng ẩm 35-37 độ C. Khi vi khuẩn phát tán thường khu trú vào các bề mặt thực phẩm như thịt, cá, rau, củ, quả, trứng, trái cây và thực phẩm chế biến sẵn.
Người dân sau khi dùng thực phẩm nhiễm khuẩn, thường có triệu chứng buồn nôn, choáng váng, sốt, đau bụng, sau đó xuất hiện nôn mửa và đi ngoài nhiều lần, các biểu hiện mất nước, nhiễm trùng. "Tuy nhiên, có tới 8% trường hợp vi khuẩn đi sâu vào máu gây nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn và dễ tử vong, đặc biệt là với trường hợp nhiễm vi khuẩn quá nhiều và cơ thể yếu" - TS Nguyễn Trung Nguyên lưu ý.
Phòng tránh nhiễm khuẩn
Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh - nguyên cán bộ Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm, Đại học Bách Khoa cho biết, đa phần bệnh nhân ngộ độc thực phẩm do nhóm vi sinh vật ít nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu nhiễm vi khuẩn Salmonella hoặc Botulinum, bệnh nhân dễ diễn biến nặng, thậm chí đe dọa tính mạng.
Đáng chú ý, vi khuẩn Salmonella có thể gây nhiễm trùng nặng và nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ em hoặc người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch kém. Nếu không bù điện giải và điều trị kịp thời, có thể gây ra nhiều biến chứng, từ nhẹ đến rất nghiêm trọng và thậm chí gây tử vong.
Vi khuẩn Salmonella có thể xuất hiện ở bất cứ loại thịt động vật sống nào, phổ biến nhất là thịt gia cầm như gà, vịt, ngan, ngỗng. Trong quá trình chế biến, người làm không tuân thủ nguyên tắc chế biến thực phẩm sống - chín, không rửa tay sạch sẽ khiến vi khuẩn từ thực phẩm sống nhiễm sang chín và nhanh chóng sinh sôi. Lượng vi khuẩn càng nhiều, độc tố sinh ra càng lớn.
Chi Cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội Đặng Thanh Phong cho hay, thời tiết nắng nóng là điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn phát triển trong các thực phẩm giàu dinh dưỡng. Để phòng tránh ngộ độc thực phẩm ở các bếp ăn tập thể, người dân, cơ sở cần thực hiện các điều kiện quy định chặt chẽ về an toàn thực phẩm ATTP trong kinh doanh dịch vụ ăn uống như nguồn nguyên liệu, cơ sở chế biến, và bảo quản thực phẩm. Người chế biến thực phẩm phải đảm bảo vệ sinh trong quá trình chế biến, bảo quản thực phẩm an toàn.
Đối với người tiêu dùng, nên chọn mua, sử dụng thực phẩm của những cơ sở đã được cấp giấy chứng nhận đảm bảo ATTP, thận trọng với các thực phẩm được bày bán ngoài lề đường, hàng rong, nhất là những món ăn được chế biến sẵn.
Test nhanh mẫu thực phẩm tại một siêu thị (quận Đống Đa, Hà Nội).
Theo Viện Y học ứng dụng, Tổng hội Y học Việt Nam, Salmonella đào thải ra khỏi cơ thể qua phân của người và động vật bị nhiễm bệnh. Những người khác bị nhiễm khuẩn khi tay, thực phẩm, hoặc đồ vật dính phân bị nhiễm khuẩn được cho vào miệng. Những người bị nhiễm Salmonella có thể truyền vi khuẩn sang người khác nếu họ không rửa sạch tay của mình sau khi đi vệ sinh.
Do đó, các chuyên gia y tế khuyến cáo, để ngăn ngừa ngộ độc thực phẩm, người dân lưu ý thực hiện rửa tay sạch; giữ khu vực nấu ăn và dụng cụ chuẩn bị thực phẩm luôn sạch sẽ; để riêng thực phẩm đã nấu chín và thực phẩm tươi sống; không nên ăn trứng sống hoặc thực phẩm nấu chưa chín...
Bên cạnh đó, người dân nên sử dụng nước sạch và thực phẩm an toàn; đun nấu kỹ thực phẩm và bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ an toàn.
Vụ ngộ độc sau khi ăn bánh mì: Đồng Nai họp khẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm Sau vụ 500 người ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì ở TP.Long Khánh, chiều 7.5, Sở Y tế tỉnh Đồng Nai tổ chức cuộc họp khẩn với các địa phương bàn công tác quản lý các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ trên địa bàn. Cuộc họp được diễn ra sau khi trên địa bàn tỉnh...