‘Thở phào’ với đề minh họa tốt nghiệp THPT năm 2022

Nhiều giáo viên đánh giá trọng tâm đề minh họa thi tốt nghiệp THPT năm nay chủ yếu ở học kỳ hai của lớp 12, phù hợp với thực tế dạy và học trong điều kiện dịch bệnh COVID-19.

Bộ GD&ĐT vừa công bố đề minh họa từng môn thi, bài thi cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022. Dù chỉ là tham khảo nhưng đề thi đã phần nào giúp giáo viên, học sinh khối 12 thở phào nhẹ nhõm, giải tỏa những lo lắng sau gần một năm dạy và học gặp nhiều khó khăn vì dịch COVID-19.

Trọng tâm ở học kỳ hai, lớp 12

Chia sẻ về bài thi minh họa môn Toán, thầy La Hồ Tuấn Duy (giáo viên Trường THPT Gia Định, quận Bình Thạnh, TP.HCM), cho rằng cấu trúc đề thi minh họa năm nay không thay đổi nhiều so với năm trước. Nội dung trọng tâm chủ yếu ở chương trình lớp 12 và phân hóa được năng lực HS.

Cụ thể, đề Toán có 50 câu nhưng chỉ có 5% câu hỏi thuộc chương trình lớp 11, còn lại của lớp 12 và chủ yếu ở học kỳ hai.

Trong đó, 35 câu đầu thuộc nhóm nhận biết, thông hiểu, phục vụ mục đích xét tốt nghiệp THPT. Học sinh chỉ cần nắm tốt kiến thức cơ bản sẽ làm được.

Riêng 10 câu cuối thuộc phần phân loại năng lực HS. Các câu này có nội dung không mới lạ nhưng học sinh nếu không nắm chắc kiến thức và không cẩn thận sẽ mắc sai lầm khi làm bài, nhất là ở năm câu vận dụng cao.

“Với đề này, để học sinh lấy điểm 10 là không dễ. Bởi mặc dù số câu vận dụng cao tương tự như năm trước nhưng mức độ khó có tăng hơn, phù hợp cho mục đích xét tuyển ĐH-CĐ. Tuy nhiên, một số câu vận dụng cao nằm ở chương trình học kỳ 2 của lớp 12 như số phức, ứng dụng tích phân…sẽ thuận lợi cho HS vì các em được học trực tiếp ở lớp” – thầy Duy chia sẻ.

Dù chỉ là tham khảo nhưng đề thi đã phần nào giúp giáo viên, học sinh khối 12 thở phào nhẹ nhõm, Ảnh: Thí sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2021 – Phi Hùng

Với đề minh họa bài Ngữ văn, thầy Trương Minh Đức, giáo viên Trường THPT Lê Quý Đôn (quận 3, TP.HCM) cho rằng cấu trúc đề năm nay không đổi, phù hợp với mục đích xét tốt nghiệp THPT là chính. Cách đặt câu hỏi thuận lợi cho HS có điểm tốt, không đánh đố, không đòi hỏi trình độ.

Còn theo quan điểm của cô Đặng Huy Lam, Tổ trưởng tổ Ngữ văn Trường THPT Nguyễn Hữu Huân (TP Thủ Đức), đề năm nay theo cấu trúc quen thuộc. Phần đọc hiểu khá dễ, chỉ ở mức thông hiểu, nhận biết. Còn phần nghị luận văn học được trích đoạn văn khá hay của nhà văn Kim Lân trong truyện Vợ Nhặt. Tuy nhiên, cách đặt câu hỏi hơi thừa khi tách hai ý là phân tích nhân vật và nhận xét tư tưởng nhân đạo của nhà văn vì nó đã thể hiện trong bài phân tích của HS rồi. Riêng phần nghị luận xã hội đề cập vấn đề giữ gìn văn hóa truyền thống, góp phần giáo dục cho giới trẻ nhưng tiếc là đoạn trích không mới, không mang tính thời sự.

“Nhìn chung, cách ra đề minh họa của Bộ GD&ĐT phần nào trấn an được tâm lý cho thầy và trò sau thời gian phải dạy, học trong điều kiện dịch bệnh vô cùng khó khăn vừa qua. Đề phù hợp với mục đích chính là xét tốt nghiệp và đáp ứng điều kiện học ở nhiều địa phương, còn việc xét tuyển ĐH-CĐ năm nay đã có nhiều phương thức tuyển sinh nên cũng giảm nhiều áp lực cho HS khi thi cử” – cô Lam nói.

Thầy trò yên tâm dạy và học

Chia sẻ về đề minh họa bài thi môn Địa lý trong tổ hợp Khoa học xã hội năm nay, cô Võ Thị Kim Hiệp, giáo viên Địa lý Trường THPT Chuyên Trần Đại Nghĩa, cho rằng cấu trúc đề thi năm nay đúng theo công văn hướng dẫn dạy học và giảm tải trước đó của Bộ GD&ĐT nên giáo viên, HS yên tâm.

Cụ thể, về kiến thức, đề có 40 câu trắc nghiệm. Trong đó có đến 38 câu nằm trong chương trình lớp 12, hai câu thuộc lĩnh vực kỹ năng của lớp 11. Điều này khiến HS sẽ thoải mái, nhẹ nhàng học bài.

Trong 38 câu ở lớp 12 có đến 21 câu lý thuyết, phân bố ở các nội dung về địa lý tự nhiên Việt Nam, dân cư, các ngành kinh tế, bảy vùng kinh tế. Đặc biệt, có đến 15 trong số này thuộc địa lý các vùng kinh tế và các ngành kinh tế, đều ở học kỳ hai của lớp 12. Như vậy sẽ thuận lợi cho HS vì các em mới học và được học trực tiếp.

Đề cũng có 19 câu kỹ năng, trong đó có 15 câu sử dụng Atlat. Việc này giúp cho các em giảm tải việc học bài hơn.

Riêng phần nâng cao trong đề minh họa cũng rơi vào phần địa lý các ngành kinh tế và vùng kinh tế, tức cũng ở học kỳ hai của lớp 12 nên sẽ thuận lợi cho những HS giỏi, xuất sắc lấy điểm.

Theo cô Hiệp, mức độ khó của các câu hỏi trong đề tăng dần từ câu 41 trở đi. Từ câu 70, 71 trở đi, độ khó tăng dần ở mức vận dụng thấp, vận dụng cao để trả lời các câu hỏi về nguyên nhân, ý nghĩa, giải thích tại sao….

Với đề minh họa này, độ phân hóa năng lực học sinh tốt. Đề có 75% nội dung ở mức độ nhận biết, thông hiểu, phục vụ tốt nghiệp THPT. Còn lại, 25% nâng cao, mức độ vận dụng, phục vụ xét tuyển ĐH-CĐ.

“Đề minh họa năm nay rất hợp lý, được Bộ xây dựng phù hợp với tình hình dạy và học trong điều kiện dịch bệnhCOVID-19, bởi những phần trọng tâm rơi vào chương trình học kỳ hai ở lớp 12 khi các em được học trực tiếp. Với đề này, thầy trò sẽ yên tâm hơn trong dạy và học cũng như ôn tập. Các em nếu chăm chỉ, cố gắng ôn tập tốt sẽ có kết quả cao” – cô Hiệp nhận định.

Còn với bài thi môn tiếng Anh, thầy Đặng Hồng Công, Trường THPT Phạm Công Bình, giáo viên tỉnh Vĩnh Phúc, cho rằng đề thi tham khảo gần như giữ nguyên ma trận so với đề thi năm 2021 với 50 câu hỏi trắc nghiệm, bố cục và dạng bài không thay đổi.

Hệ thống kiến thức đưa ra nằm trọn trong chương trình THPT. Các chủ đề ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp và kĩ năng về cơ bản khá gần gũi với HS, xuất hiện khá rõ trong chương trình giáo khoa.

Theo thầy Công, so với đề thi các năm trước, đề tham khảo này thậm chí nhẹ hơn, những chủ đề kiến thức khá gần gũi, có rất nhiều câu ở cấp độ nhận biết và thông hiểu. Tuy nhiên vẫn có một số câu ở cấp độ vận dụng và vận dụng cao nhằm phân loại chất lượng HS.

Tuy nhiên, thầy Công cho rằng, đề thi vẫn có những hạn chế nhất định. Đó là những vấn đề mang tính thời sự chưa được đề cập đến trong bài thi, đại đa số các câu trong bài đều nói đến các lĩnh vực rất cũ, do đó không tạo được nét riêng, tính hấp dẫn.

“So với năm trước, cấu trúc đề thi có xu thế đơn giản hơn, mức độ đề thi chưa đảm bảo tính phân hóa, chưa có những câu hỏi thực sự khó dành cho HS xuất sắc.Tuy nhiên với một thời kì khó khăn của cả ngành giáo dục do ảnh hưởng nghiêm trọng của dịch bệnh thì việc làm nhẹ bớt đề thi đã thể hiện tính nhân văn và chia sẻ của Bộ GD&ĐT”- thầy Công nhận xét.

Theo Bộ GD&ĐT, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022 cơ bản giữ ổn định như năm 2021 nên Bộ sẽ không ban hành quy chế thi mới như mọi năm. Kỳ thi vẫn có năm bài thi, trong đó có ba bài độc lập là Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và hai bài thi tổ hợp là Khoa học tự nhiên (Vật lý, Hóa học, Sinh học) và Khoa học xã hội (Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân).

Nội dung thi vẫn nằm trong chương trình THPT, chủ yếu là lớp 12. Về hình thức, trừ môn Ngữ văn thi tự luận, đề các môn khác dưới dạng trắc nghiệm khách quan.

Để được xét công nhận tốt nghiệp, thí sinh phải dự thi đầy đủ ba bài độc lập và một bài tổ hợp. Còn thí sinh giáo dục thường xuyên dự thi hai bài độc lập là Toán và Ngữ văn cùng một bài tổ hợp.