Thổ Nhĩ Kỳ, NATO, Thụy Điển và Phần Lan tổ chức hội nghị thượng đỉnh 4 bên
Người phát ngôn của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, ông İbrahim Kalın, cho biết nước này và NATO, Thụy Điển, Phần Lan sẽ tổ chức cuộc họp 4 bên ngày 28/6 bên lề Hội nghị thượng đỉnh NATO tại Madrid.
Quang cảnh một vòng đàm phán giữa các phái đoàn Thổ Nhĩ Kỳ, Phần Lan và Thụy Điển về vấn đề gia nhập NATO. Ảnh: DW
“Theo đề nghị của Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg, một hội nghị thượng đỉnh 4 bên giữa Thổ Nhĩ Kỳ, NATO, Thụy Điển và Phần Lan được tổ chức với sự tham dự của Tổng thống Recep Tayyip Erdoğan. Hội nghị thượng đỉnh này sẽ diễn ra bên lề Hội nghị thượng đỉnh NATO”, ông Kalın nêu rõ.
Ông Kalın và Thứ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Sedat nal đã đến Brussels vào ngày 27/6 để tiến hành vòng đàm phán thứ ba nhằm chuẩn bị các nội dung của hội nghị. Ông Kalın nhấn mạnh, việc Thổ Nhĩ Kỳ tham gia hội nghị thượng đỉnh này không có nghĩa là Ankara sẽ rút lại quan điểm của mình.
Người phát ngôn trên nói: “Chúng tôi muốn Thụy Điển và Phần Lan có lập trường rõ ràng và dứt khoát đối với các tổ chức như Đảng Công nhân người Kurd (PKK), hai tổ chức Đảng Dân chủ người Kurd (PYD) và Lực lượng Bảo vệ Nhân dân người Kurd (YPG) ở Syria, vốn bị Thổ Nhĩ Kỳ liệt vào danh sách các nhóm khủng bố”.
Theo ông Kalın, mặc dù Phần Lan và Thụy Điển đã từ bỏ chính sách trung lập kéo dài hàng thế kỷ, thực hiện một sự thay đổi lớn và quyết định gia nhập NATO, nhưng để đạt được điều này, họ phải thực hiện những thay đổi nghiêm túc ở cả Thụy Điển và Phần Lan. Việc gia nhập NATO sẽ yêu cầu sửa đổi luật và hiến pháp và Thổ Nhĩ Kỳ muốn hai nước Bắc Âu thể hiện sự thay đổi tương tự đối với PKK và PYG, PYD.
Video đang HOT
Ông Kalın lưu ý Thổ Nhĩ Kỳ ghi nhận những cam kết của họ, nhưng có sự khác biệt giữa cam kết và hành động cụ thể. Ankara muốn “tất cả những điều này được ghi lại”, ám chỉ rằng chúng sẽ được đưa vào luật.
Người phát ngôn của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nhắc lại rằng vào ngày 25/5, khi phái đoàn Thổ Nhĩ Kỳ và các đối tác Bắc Âu đang đàm phán, đài truyền hình nhà nước Thụy Điển đã phát một cuộc phỏng vấn với người Hồi giáo Salih thuộc YPG. Ông Kalın đã đặt câu hỏi về sự xuất hiện này và bày tỏ sự khó chịu: “Đừng đến đàm phán với chúng tôi kèm theo lời nói dối chỉ vì PKK tách biệt với PYD”.
Đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển và Phần Lan sẽ được thảo luận tại Hội nghị thượng đỉnh NATO ở Madrid. Theo thủ tục của NATO, cần có sự đồng thuận của tất cả 30 quốc gia để “bật đèn xanh” cho hai quốc gia Bắc Âu này.
Tuy nhiên, Ankara phàn nàn rằng quan điểm của Thụy Điển và Phần Lan trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng của Thổ Nhĩ Kỳ. Mặc dù các nước này đã thực hiện một số bước nhưng họ không giải quyết đầy đủ các yêu cầu của Ankara.
Thổ Nhĩ Kỳ không nhượng bộ về tư cách thành viên NATO của Phần Lan, Thụy Điển
Thổ Nhĩ Kỳ vẫn không lùi bước trước các mối đe dọa liên quan đến việc chặn Thụy Điển, Phần Lan gia nhập NATO.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ kiêm lãnh đạo Đảng Công lý và Phát triển Recep Tayyip Erdogan. Ảnh: AFP
Theo trang tin Al-monitor.com ngày 15/6, Thổ Nhĩ Kỳ không có dấu hiệu lùi bước trong bối cảnh tiếp tục bế tắc trước các nỗ lực gia nhập NATO của Thụy Điển và Phần Lan sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Cụ thể, trong cuộc điện đàm với người đứng đầu NATO, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan vẫn bảo vệ quan điểm của mình trước những áp lực liên quan đến việc ngăn cản tư cách thành viên NATO của Thụy Điển và Phần Lan.
Ông Erdogan khẳng định trong cuộc điện đàm với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg rằng các nước Bắc Âu phải thực hiện "các bước cụ thể" để trở thành thành viên của liên minh quân sự phương Tây.
Những yêu cầu của Ankara bao gồm việc đưa ra các cam kết bằng văn bản rằng họ sẽ chống "chủ nghĩa khủng bố" và hợp tác với Thổ Nhĩ Kỳ trong lĩnh vực công nghiệp quốc phòng. Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cũng lưu ý rằng kỳ vọng của nước này đã không được đáp ứng trong nhiều tài liệu khác nhau do Thụy Điển cung cấp.
Trong khi đó tờ Financial Times đưa tin, Thổ Nhĩ Kỳ đã từ chối lời mời của NATO tham gia các cuộc đàm phán ba bên với Thụy Điển và Phần Lan. Nguồn tin này nêu rõ, Ankara muốn có những cam kết thực chất hơn từ cả hai nước Bắc Âu trước khi ngồi vào bàn đàm phán. Thổ Nhĩ Kỳ đã gán cho hai quốc gia trên là "vườn ươm" cho chủ nghĩa khủng bố.
Các nhà lãnh đạo Thụy Điển và Phần Lan đã tỏ ra bất bình trước lập trường của Ankara. Khi họ lần đầu tiên đưa ra ý tưởng chấm dứt nhiều thập kỷ trung lập và gia nhập NATO, Thổ Nhĩ Kỳ đã ra dấu hiệu ủng hộ.
Sự thay đổi lập trường này của Ankara được cho là do ông Erdogan thúc đẩy, người muốn tận dụng quyền phủ quyết của Thổ Nhĩ Kỳ trong liên minh 30 thành viên nhằm chuyển hướng sự chú ý của công chúng trong nước liên quan đến vấn đề lạm phát, vốn đang làm giảm sự ủng hộ đối với Đảng Công lý và Phát triển (AKP) cầm quyền do ông Erdogan lãnh đạo.
Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tổ chức cuộc bầu cử tổng thống chậm nhất vào tháng 6/2023. Suy thoái kinh tế đã mở ra hy vọng về một chiến thắng của phe đối lập lần đầu tiên kể từ khi đảng AKP lên nắm quyền vào năm 2003.
Thổ Nhĩ Kỳ có một danh sách dài các điều kiện, bao gồm việc dẫn độ những cá nhân có quốc tịch Thổ Nhĩ Kỳ và bị cáo buộc tội khủng bố. trong đó có nhà vận động nhân quyền Thổ Nhĩ Kỳ Ragip Zarakolu, 73 tuổi, có quốc tịch Thụy Điển và không thể bị dẫn độ.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng muốn Thụy Điển và Phần Lan hình sự hóa các biểu tượng liên quan đến Đảng Công nhân người Kurd (PKK). Họ cũng muốn họ hủy bỏ các lệnh cấm vận vũ khí được áp đặt sau cuộc tấn công năm 2019 của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào lực lượng người Kurd do Mỹ hậu thuẫn ở Đông Bắc Syria. Phần Lan và Thụy Điển mới đây cho thấy đã nhượng bộ một số vấn đề.
Thụy Điển cho biết luật chống khủng bố tăng cường của nước này dự kiến có hiệu lực vào tháng 7 tới sẽ giải quyết một số lo ngại của Thổ Nhĩ Kỳ. Nhưng tuyên bố trên từ Ankara cho thấy rằng Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa hài lòng.
Mặc dù bế tắc về tư cách thành viên của Phần Lan và Thụy Điển vẫn chưa được giải quyết qua cuộc điện đàm với Tổng thống Erdogan, ông Stoltenberg vẫn ca ngợi là "tích cực".
Nhà lãnh đạo cấp cao của NATO cho biết trên Twitter rằng ông đã tổ chức "một cuộc trò chuyện mang tính xây dựng" với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ trước hội nghị thượng đỉnh NATO ở Madrid diễn ra vào ngày 29-30/ 6. ÔngStoltenberg nhắc lại sự ủng hộ của mình đối với việc "giải quyết các mối quan ngại an ninh hợp pháp của Thổ Nhĩ Kỳ".
Tuy nhiên, ngày càng có nhiều nước trong NATO thừa nhận rằng bất đồng sẽ khó có thể được giải quyết trước khi diễn ra hội nghị thượng đỉnh ở Madrid. Cho đến nay, mọi kỳ vọng về hành động của Washington đã trở vô nghĩa, khi các quan chức Mỹ yêu cầu các đối tác Bắc Âu cố gắng tự mình giải quyết sự khác biệt của họ với Thổ Nhĩ Kỳ.
Đằng sau chuyến thăm Phần Lan của Tổng thư ký NATO Nhà lãnh đạo NATO thừa nhận rằng chưa có tiến triển về đàm phán tư cách thành viên NATO của Phần Lan và Thụy Điển. Tổng thư ký Jens Stoltenberg và Tổng thống Phần Lan Sauli Niinist. Ảnh: NATO.int Theo trang web của NATO (nato.int) ngày 12/6, Tổng thư ký của Liên minh này Jens Stoltenberg đang thực hiện chuyến thăm tới Kultaranta,...