Thổ Nhĩ Kỳ đề nghị hỗ trợ Syria in tiền mới
Thổ Nhĩ Kỳ đã bày tỏ mong muốn hỗ trợ chính quyền lâm thời của Syria trong việc in tiền giấy.
Tiền Syria. Ảnh: shafaq
Thông tin này được Bộ trưởng Bộ Giao thông và Cơ sở hạ tầng Thổ Nhĩ Kỳ Abdulkadir Uraloğlu cho biết ngày 24/12.
Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ trích dẫn lời phát biểu của ông Uraloğlu: “Tiền giấy hiện tại của Syria được in ở nước ngoài và Thổ Nhĩ Kỳe sẵn sàng hỗ trợ trong lĩnh vực này. Đã bắt đầu có các nỗ lực phối hợp với Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ và Tổ chức Tình báo Quốc gia”.
Đồng bảng Syria (hay còn gọi là lira) vẫn là đơn vị tiền tệ chính thức tại Syria, do Ngân hàng Trung ương phát hành và có cả dạng giấy và tiền xu. Các mệnh giá tiền giấy chính bao gồm 50, 100, 200, 500, 1.000, 2.000 và 5.000 bảng Syria.
Đáng chú ý, tờ tiền 1.000 bảng Syria có hình ảnh cựu Tổng thống Hafez al- Assad, trong khi tờ tiền 2.000 bảng Syria có hình ảnh Tổng thống mới bị lật đổ Bashar al-Assad.
Các loại tiền xu có mệnh giá nhỏ hơn, từ 1 đến 50 bảng, rất hiếm khi được lưu hành do lạm phát và sức mua của đồng bảng Syria đang giảm. Ngoài ra, đồng lira Thổ Nhĩ Kỳ được sử dụng rộng rãi ở một số thành phố của Syria.
Sau khi chính phủ của ông al-Assad sụp đổ, ngày càng có nhiều lời kêu gọi thay thế tiền tệ hiện tại của Syria, đặc biệt là những tờ tiền có hình ảnh của ông Hafez và al-Assad.
Thay thế một loại tiền tệ quốc gia phải trải qua nhiều bước, bao gồm thiết kế tiền mới, lựa chọn biểu tượng và vật liệu, xin phê duyệt của chính phủ và quản lý quá trình in ấn.
Các chuyên gia kinh tế lưu ý rằng loại tiền tệ mới đòi hỏi quản lý ổn định, cải cách kinh tế và nguồn lực tài chính để trang trải chi phí sản xuất trong khi vẫn kiểm soát lạm phát.
Video đang HOT
Việc đưa ra một loại tiền tệ mới cũng đòi hỏi phải có khuôn khổ pháp lý để thực thi quá trình sử dụng và điều chỉnh cơ chế trao đổi với loại tiền tệ cũ.
Trong dấu hiệu cải thiện kinh tế sau sự sụp đổ của chính phủ cũ, đồng bảng Syria đã tăng giá đáng kể so với đồng USD.
Theo nền tảng SP-Today, nơi theo dõi tỷ giá thị trường song song tại Damascus và Aleppo, vào ngày 25/12, 1 đồng USD đổi 13.500 bảng Syria, so với mức 1 USD đổi 13.800 bảng Syria của ngày hôm trước.
Trước đó, cũng trong ngày 24/12, truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ dẫn lời Bộ trưởng Năng lượng nước này, Alparslan Bayraktar, cho biết một phái đoàn từ Bộ Năng lượng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đến Syria sớm nhất có thể để đánh giá cơ sở hạ tầng điện và năng lượng, đồng thời đề xuất các giải pháp giải quyết khủng hoảng năng lượng ở quốc gia láng giềng.
Bộ trưởng Giao thông và Cơ sở hạ tầng Thổ Nhĩ Kỳ Abdulkadir Uraloglu cũng khẳng định Ankara sẽ nỗ lực phục hồi các trung tâm giao thông của Syria, bắt đầu bằng việc khôi phục hoạt động các sân bay ở Damascus và Aleppo. Ông Uraloglu cũng công bố kế hoạch khôi phục các sân bay này cũng như một số phần của tuyến đường sắt Hejaz lịch sử ở Syria.
Những tuyên bố này được đưa ra hai ngày sau cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan với nhà lãnh đạo trên thực tế tại Syria hiện nay là Ahmed al-Sharaa ở Damascus hôm 22/12. Trong đó, Ngoại trưởng Fidan cam kết Thổ Nhĩ Kỳ sẽ hỗ trợ tái thiết cơ sở hạ tầng của Syria, tái cơ cấu các thể chế và hồi hương những người Syria phải di dời lánh nạn.
Tranh giành ảnh hưởng tại Syria: Thổ Nhĩ Kỳ vượt mặt Iran
Sự sụp đổ đột ngột của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad tại Syria không chỉ khiến đồng minh chủ chốt của ông là Iran rơi vào thế bị động mà còn đưa Thổ Nhĩ Kỳ lên vị trí dẫn đầu trong một Trung Đông đang biến đổi sâu sắc.
Một thành viên của lực lượng đặc nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: iranintl
Tuy nhiên, việc duy trì một chính phủ thân thiện ở Syria, nơi Iran đã thất bại, sẽ là thách thức lớn đối với Ankara khi phải cân nhắc các lợi ích đối kháng từ các cường quốc khác trong khu vực.
Ông Henri J. Barkey, chuyên gia về Trung Đông tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Mỹ, nhận định: "Thổ Nhĩ Kỳ là người chiến thắng thực sự ở đây, nhưng thời gian sẽ trả lời. Nếu Tổng thống Erdogan đi quá đà, mọi chuyện có thể đổ vỡ vì Israel và Mỹ sẽ không để điều đó xảy ra".
Thổ Nhĩ Kỳ nổi lên sau biến động tại Syria
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, một nhà lãnh đạo Hồi giáo dòng Sunni, từ lâu đã ủng hộ các cuộc nổi dậy vũ trang chống lại chính quyền của ông Assad do Iran hậu thuẫn. Trong khi đó, Mỹ và Israel dường như chấp nhận sự hiện diện của ông Assad.
Các nhóm nổi dậy Hồi giáo Sunni cực đoan đã tận dụng sự suy yếu của Iran sau 14 tháng giao tranh dữ dội với Israel để giành quyền kiểm soát Damascus từ tay ông Assad. Những nỗ lực hỗ trợ ông Assad của Iran cùng các đồng minh vũ trang đã không thể ngăn cản sự sụp đổ của chính quyền này.
Ông Patrick Clawson, nhà nghiên cứu tại Viện Washington, nhận định: "Sẽ có những ngày khó khăn phía trước cho mối quan hệ giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Thổ Nhĩ Kỳ không có đủ nguồn lực để chi trả cho những gì Syria cần. Iran trước đó cũng chỉ vừa đủ duy trì sự tồn tại và cuối cùng lực lượng của họ tan rã".
Vai trò của Mỹ và phản ứng quốc tế
Phản ứng của Washington, với tư cách là nhà lãnh đạo trên thực tế của tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), nơi Thổ Nhĩ Kỳ thường xuyên có những động thái độc lập, sẽ rất quan trọng.
Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump mới đây tuyên bố rằng Thổ Nhĩ Kỳ là "bên quyết định cuối cùng về tương lai của Syria", nhưng cũng nhấn mạnh về sự vươn lên bất ngờ của Ankara. Ông Trump phát biểu: "Thổ Nhĩ Kỳ đã thực hiện một cuộc tiếp quản không thân thiện nhưng lại ít đổ máu. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ giữ chìa khóa cho Syria".
Về việc này, ông Barkey cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ bất ngờ trước vị thế hiện tại, nhất là khi Tổng thống Erdogan kỳ vọng quan hệ Mỹ-Thổ sẽ được cải thiện sau chiến thắng của ông Trump, người từng ca ngợi ông.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan phát biểu trong cuộc họp báo ở thành phố Istanbul ngày 21/9/2024. Ảnh: AA/TTXVN
Iran bị đẩy vào thế khó
Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei đã cáo buộc Mỹ, Israel và một quốc gia khác, ám chỉ Thổ Nhĩ Kỳ, âm mưu lật đổ ông Assad. Tuy nhiên, lãnh tụ Khamenei tránh nêu đích danh Thổ Nhĩ Kỳ vì Tehran không đủ khả năng phản ứng mạnh mẽ.
Karman Matin, giáo sư Quan hệ Quốc tế tại Đại học Sussex, nhận định: "Bài phát biểu của ông Khamenei cho thấy sự tuyệt vọng. Những gì ông ấy muốn đạt được nhưng không thể đang ngày càng rõ ràng".
Iran cũng đang đối mặt với mối đe dọa mới khi ông Trump trở lại nắm quyền, cùng với cảm giác bị Thổ Nhĩ Kỳ, láng giềng Hồi giáo, "phản bội." Ahmad Khatami, giáo sĩ cấp cao Iran, cảnh báo rằng Erdogan sẽ "trả giá cho sự phản bội này".
Sự sụp đổ của ông Assad và ảnh hưởng của Iran tại Syria là tin tốt với Israel, nhưng giáo sư Matin cho rằng điều này cũng đi kèm nỗi lo ngại về sự mở rộng của Thổ Nhĩ Kỳ thông qua các nhà lãnh đạo Sunni mới tại Syria.
"Israel có lẽ quan ngại nhiều hơn về tham vọng của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria", ông Matin nhận xét.
Thổ Nhĩ Kỳ định hình vai trò mới tại Syria
Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang nỗ lực củng cố vai trò chính tại Syria, thay thế Nga và Iran. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan kêu gọi các nước trong khu vực hợp tác cùng xây dựng trật tự mới, đặt lợi ích chung lên trên.
Trong khi đó, Giám đốc tình báo Thổ Nhĩ Kỳ Ibrahim Kalin được cho là đã có cuộc gặp gỡ với các lãnh đạo đối lập tại Damascus và cầu nguyện tại nhà thờ Hồi giáo Umayyad, một biểu tượng lịch sử tại thành phố này.
Vào thời đỉnh điểm của nội chiến Syria một thập kỷ trước, Tổng thống Erdogan từng chỉ trích gay gắt các cuộc tấn công của ông Assad vào dân thường và tuyên bố sẽ một ngày được cầu nguyện tại sân nhà thờ Umayyad.
Với những diễn biến hiện tại, giấc mơ của ông có thể sớm thành hiện thực.
Thổ Nhĩ Kỳ hỗ trợ Syria tái thiết hạ tầng năng lượng và giao thông Thổ Nhĩ Kỳ ngày 24/12 đã công bố kế hoạch hỗ trợ Syria tái thiết cơ sở hạ tầng năng lượng và giao thông quan trọng. Quang cảnh Damascus, Syria. Ảnh: THX/TTXVN Theo phóng viên TTXVN tại khu vực Trung Đông-Bắc Phi, truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ dẫn lời Bộ trưởng Năng lượng nước này, Alparslan Bayraktar, cho biết một phái đoàn từ...