Thổ Nhĩ Kỳ công bố kế hoạch sớm xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine
Ngày 24/7, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ thông báo trung tâm điều phối tại Istanbul, được thành lập sau những thỏa thuận hôm 22/7 về nguồn cung nông sản từ Ukraine, đang triển khai những nỗ lực nhằm khởi động tiến trình xuất khẩu ngũ cốc thông qua Biển Đen một cách sớm nhất có thể.
Nông dân thu hoạch lúa mì tại Kharkiv, Ukraine. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo Bộ trên, trung tâm điều phối đang nỗ lực đảm bảo hoạt động vận chuyển ngũ cốc một cách an toàn ra các thị trường toàn cầu. Con tàu đầu tiên chở ngũ cốc Ukraine dự kiến sẽ sớm rời cảng.
Những thông tin trước đó cho thấy trung tâm điều phối được thành lập tại trường đại học thuộc Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ ở vùng lân cận Levent của Istanbul, nằm về phần phía châu Âu của thành phố này. Liên hợp quốc cũng sẽ triển khai các đại diện tại trung tâm này. Công tác giám sát hàng hải an toàn từ 3 cảng của Ukraine – gồm Odessa, Yuzhne và Chornomorsk – sẽ được thực hiện một cách liên tục.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết nước này cùng Thổ Nhĩ Kỳ và một bên thứ 3 chưa xác định sẽ hộ tống các tàu chở ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine ở Biển Đen, theo thỏa thuận mới đạt được giữa Moskva và Kiev với vai trò trung gian của Ankara và Liên hợp quốc nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực hiện nay.
Nga - Thổ Nhĩ Kỳ nhất trí tiếp tục đàm phán về tuyến đường xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine
Nga và Thổ Nhĩ Kỳ nhất trí tiếp tục thảo luận về một hành lang an toàn trên biển Đen để phục vụ xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine sau các cuộc thảo luận tại Moskva.
Thu hoạch ngũ cốc trên cánh đồng ở vùng Khmelnytskyi, Ukraine. Ảnh: AFP/TTXVN
Ngày 21/6, các nguồn tin từ Văn phòng Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ sẽ tổ chức một cuộc họp tại Istanbul trong những tuần tới. Kênh truyền hình TRT Haber của Thổ Nhĩ Kỳ cho biết các cuộc thảo luận giữa các quan chức nước này và Nga ngày 21/6 diễn ra trong không khí tích cực, mang tính xây dựng.
Sau đó vài giờ, tàu chở hàng Azov Concord của Thổ Nhĩ Kỳ mắc kẹt tại cảng Mariupol của Ukraine hiện do Nga kiểm soát đã rời cảng an toàn. TRT cũng đưa tin cuộc họp có sự tham dự của các quan chức quân đội Nga và Thổ Nhĩ Kỳ phụ trách đường dây liên lạc nóng giữa Ankara, Moskva và Kiev, trong đó đã dần đi tới đồng thuận để hướng tới một giải pháp giúp tháo gỡ cuộc khủng hoảng lương thực. Ankara bày tỏ sẵn sàng đóng vai trò quan sát tại cuộc họp sắp tới ở Istanbul để giám sát việc triển khai kế hoạch về hành lang an toàn trên biển.
Thông báo từ Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã khẳng định cuộc họp tại Moskva đã mang lại kết quả cụ thể đầu tiên là việc tàu chở hàng của nước này đã rời cảng Mariupol. Thông báo cho biết thêm tàu Azov Concord là tàu nước ngoài đầu tiên rời cảng Mariupol kể từ khi xung đột tại Ukraine nổ ra hồi cuối tháng 2. Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cũng xác nhận các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ và Nga tham gia đàm phán tại Moskva đã đạt đồng thuận về các cuộc thảo luận trong tương lai giữa hai nước này, Ukraine và LHQ, theo đó quyết định tổ chức cuộc họp 4 bên tại Istanbul trong những tuần tới.
Trong khi đó, một thông báo từ Bộ Quốc phòng Nga cho biết các bên đã thảo luận về một hành lang an toàn cho tàu chở hàng của Thổ Nhĩ Kỳ và xuất khẩu ngũ cốc từ các cảng của Ukraine, cũng như các cách tiếp cận để đảm bảo lưu thông hàng hải an toàn ở biển Đen.
Ukraine là một trong những nhà cung cấp lúa mì hàng đầu thế giới nhưng hoạt động vận chuyển lúa mì từ Ukraine đi nước ngoài đã bị gián đoạn do ảnh hưởng của cuộc xung đột, gây ra cuộc khủng hoảng thiếu lương thực toàn cầu. Liên hợp quốc (LHQ) đã kêu gọi cả Ukraine và Nga cũng như nước láng giềng Thổ Nhĩ Kỳ tham gia thảo luận về việc thiết lập một hành lang trên biển giúp nối lại hoạt động xuất khẩu ngũ cốc an toàn.
Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên của Tổ chức hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), đã tổ chức các cuộc thảo luận trực tiếp với Nga và LHQ về việc thiết lập một hành lang an toàn trên biển, tuy nhiên cho biết để tiến tới thỏa thuận, các bên còn nhiều việc cần phải làm. Để ký kết thỏa thuận, Moskva yêu cầu các nước phương Tây phải dỡ bỏ một số biện pháp trừng phạt để tạo điều kiện cho hoạt động xuất khẩu ngũ cốc và phân bón trong khi Kiev muốn có đảm bảo an ninh tại các cảng. Ankara cho rằng các yêu cầu trên là chấp nhận được.
Ukraine khẳng định tiếp tục chuẩn bị cho việc xuất khẩu ngũ cốc Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov ngày 23/7 cho hay nước này sẽ tiếp tục chuẩn bị cho hoạt động xuất khẩu nông sản từ các cảng ở Biển Đen, bất chấp việc xảy ra cuộc tấn công tên lửa vào cảng Odessa hôm 23/7. Thu hoạch lúa mì trên cánh đồng gần Kramatosk thuộc vùng Donetsk Oblast, Ukraine, ngày...