Tại sao Tổng thống Ukraine bất ngờ hủy chuyến thăm Saudi Arabia?

Trong một động thái đầy bất ngờ, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã quyết định hủy chuyến thăm Saudi Arabia vào phút chót.

Lý do đằng sau quyết định này không chỉ đơn thuần là vấn đề lịch trình, mà còn phản ánh lo ngại sâu sắc của Kiev về việc bị gạt khỏi các cuộc đàm phán quan trọng giữa Mỹ và Nga.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: PAP/TTXVN

Trong một diễn biến bất ngờ trong tiến trình ngoại giao liên quan đến Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã quyết định hủy chuyến thăm dự kiến tới Saudi Arabia. Quyết định này được đưa ra ngay sau khi các quan chức cấp cao Mỹ và Nga tổ chức cuộc gặp tại Riyadh mà không có sự tham gia của phía Ukraine.

“Chúng tôi trung thực và chúng tôi cởi mở với các cuộc đàm phán hòa bình, nhưng tôi đã quyết định không đến thăm Saudi Arabia, và tôi thực sự không muốn tạo ra một hình ảnh sai lệch như vậy trên phương tiện truyền thông”, Tổng thống Zelenskyy phát biểu tại cuộc họp báo chung với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tại Ankara.

Theo hai nguồn tin tiết lộ với Reuters, việc hoãn chuyến thăm Saudi Arabia – vốn ban đầu dự kiến diễn ra vào ngày 19/3 – sang ngày 10/3 là để tránh “tạo tính chính danh” cho cuộc gặp giữa Mỹ và Nga tại Riyadh.

“(Ukraine) không muốn tỏ ra coi trọng tính hợp pháp của bất cứ điều gì xảy ra ở Riyadh”, một trong những nguồn tin cho biết.

Tổng thống Zelensky đã không giấu giếm sự bất ngờ và thất vọng khi biết về cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và người đồng cấp Nga Sergey Lavrov tại Riyadh. “Chúng tôi không được mời đến cuộc họp đó, và đó là cuộc họp giữa Nga và Mỹ tại Saudi Arabia, đây là điều bất ngờ đối với chúng tôi. Chúng tôi biết được tin tức này từ phương tiện truyền thông”, ông Zelensky chia sẻ.

Điều khiến Kiev lo ngại nhất là khả năng bị loại khỏi tiến trình đàm phán về chính tương lai của mình. “Chúng tôi không muốn ai quyết định bất cứ điều gì sau lưng chúng tôi… Không thể đưa ra quyết định nào về cách chấm dứt giao tranh ở Ukraine nếu không có sự tham gia của Ukraine”, Tổng thống Zelenskyy nhấn mạnh.

Mặc dù bày tỏ thất vọng với cách tiếp cận của Mỹ, Tổng thống Zelensky vẫn khẳng định Ukraine hoàn toàn cam kết với các cuộc đàm phán hòa bình, nhưng chúng không nên diễn ra “sau hậu trường”. Ông tin rằng các cuộc đàm phán và nỗ lực ngoại giao “sẽ mang lại kết quả tích cực”, song vẫn giữ vững lập trường về vấn đề lãnh thổ: “Ukraine sẽ không bao giờ công nhận các vùng lãnh thổ bị Nga sáp nhập”.

Cuộc gặp tại Riyadh giữa các phái đoàn cấp cao Mỹ và Nga được cho là tập trung vào các điều kiện để chấm dứt xung đột ở Ukraine. Sau cuộc họp, Ngoại trưởng Nga Lavrov đã mô tả cuộc trao đổi là “rất hữu ích và rất có giá trị”, đồng thời bày tỏ niềm tin rằng “phía Mỹ hiện đã hiểu rõ hơn về lập trường của chúng tôi”.

Cả Mỹ và Nga đều thông báo rằng họ đã nhất trí thúc đẩy các nỗ lực chấm dứt giao tranh ở Ukraine, tuy nhiên không có chi tiết cụ thể về nội dung thỏa thuận.

Trong bối cảnh trên, Ukraine dường như đang tăng cường quan hệ với các đối tác khu vực Trung Đông. Sau chuyến thăm Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) vào đầu tuần này, ông Zelensky đã đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ. Tại Ankara, Tổng thống Erdogan đã đề xuất Thổ Nhĩ Kỳ làm nước chủ nhà cho các cuộc đàm phán hòa bình tiềm năng trong tương lai giữa Mỹ, Nga và Ukraine.

“Đối với các cuộc họp có thể được tổ chức giữa Nga, Ukraine và Mỹ trong giai đoạn sắp tới, chúng tôi sẽ là một nước chủ nhà lý tưởng”, ông Erdogan tuyên bố.

Thổ Nhĩ Kỳ đã thể hiện vị thế đặc biệt khi vừa cung cấp thiết bị bay không người lái quân sự cho Ukraine, vừa duy trì quan hệ kinh tế với Nga. Ukraine và Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã nhất trí tăng thương mại song phương lên 10 tỷ USD, và theo Tổng thống Erdogan, các công ty Thổ Nhĩ Kỳ “sẵn sàng” tham gia vào công cuộc tái thiết Ukraine sau xung đột.