Thi xong rồi lại phải hỏi TẠI SAO?

“Nhận định của những người đứng trên nhìn xuống so với quan sát của những người ở dưới nhìn bao giờ cũng có phần lệch nhau. Kẻ viết bài này thuộc loại đứng ngoài nhìn vào. Và nhìn thấy những điều đáng đặt câu hỏi TẠI SAO?” – PGS Văn Như Cương.

Thế là 3 ngày thi căng thẳng đã qua đi. Hơn một triệu sĩ tử cho phép mình thư giãn vài hôm để tiếp tục lao vào chuẩn bị cho một kì thi còn căng thẳng và quyết liệt hơn.

Gần như chắc chắn, sẽ có cuộc họp báo của Bộ GD&ĐT để tổng kết một cuộc thi thắng lợi. Rồi như thường lệ, điệp khúc năm nay tốt hơn năm ngoái sẽ được lặp lại. Nào là rất nghiêm túc, rất trật tự, phao thi không còn rải trắng sân trường. Nào là số thí sinh bị kỉ luật giảm mạnh, chỉ còn vài em mang điện thoại di động. Nào là số giám thị bị đình chỉ xem thi tuy vẫn còn nhưng còn rất ít. Nào là đề thi được bảo mật tuyệt đối. Nào là các câu hỏi đã theo sát chương trình, có tính phân hóa… Nghĩa là không có gì đáng phàn nàn.

Nhưng bao giờ cũng vậy, nhận định của những người đứng trên nhìn xuống so với quan sát của những người ở dưới nhìn vào cũng có phần lệch nhau. Kẻ viết bài này thuộc loại đứng ngoài nhìn vào. Và nhìn thấy những điều đáng đặt câu hỏi TẠI SAO?

Nhiều người băn khoăn, tỷ lệ tốt nghiệp cao có phản ánh đúng thực chất.

Tại sao cha mẹ thí sinh phải đóng tiền (cố nhiên là tự nguyện) để hỗ trợ cho kì thi?

Vì họ thương giám thị, muốn có vài cốc nước ngọt cho các thầy cô giữa mùa hè nóng bỏng? Hay thêm thắt chút ít vào bữa trưa (kể cả mấy ngụm bia) để các thầy cô có thể nuốt trôi cơm sau buổi sáng làm việc căng thẳng? Hay họ nghĩ rằng cả 12 năm đã cố gắng đóng góp vì sự nghiệp giáo dục, vì con em mình rồi, nay cố một lần nữa cho xong?
Tại sao nhiều thầy cô giáo không muốn xem thi và chấm thi?
Vì mệt mỏi hoặc vì phụ cấp bèo bọt ư? Hay là vì lương tâm cắn rứt: làm nghiêm ngặt thì không nỡ với con em mình, với trường bạn; mà làm ngơ hay bỏ qua thì thiếu trách nhiệm? Thật ra chỉ có người thi và người xem thi mới biết được kì thi có nghiêm túc hay không.

Tại sao so với năm 2009, năm nay số thanh tra ủy quyền của Bộ lại giảm đi 15 lần (600 so với 9000)?

Phải chăng vì tiêu cực trong kì thi đã giảm đi 15 lần? Hay vì thanh tra đã trở nên không hiệu quả, có cũng như không? Hay vì thanh tra viên bị địa phương vô hiệu hóa?
Tại sao không thực hiện điều mà Bộ từng tuyên bố: từ năm 2009 mỗi thí sinh có một đề thi trắc nghiệm; trong phòng thi không có hai thí sinh chung một đề?

Phải chăng Bộ đã biết rằng dầu có làm như thế đi chăng nữa thì bài thi trắc nghiệm cũng không bao giờ bị điểm liệt? Mọi thí sinh đều biết cách để kiếm được ít nhất là 2 điểm mặc dầu không có chút kiến thức nào và không cần “ngoại viện”.

Có lẽ Bộ nên công bố một kết luận thật rõ ràng và dứt khoát về việc thi trắc nghiệm có ưu việt hơn so với thi tự luận hay không? Nếu hơn thì sẽ thi trắc nghiệm toàn bộ. Còn nếu không thì nên trở về cách thi tự luận truyền thống.

Tại sao đề thi lại phải có phần tự chọn cho chương trình chuẩn và chương trình nâng cao? Nếu phải như thế mới đúng thì tại sao môn ngoại ngữ lại không cần?

Tại sao phải thi theo cụm trường làm cho một số không ít thí sinh rất vất vả?
……

Có thể tiếp tục nhiều “TẠI SAO” như thế. Nhưng tôi muốn chốt lại bằng câu hỏi sau đây: Tại sao Bộ lại cứ phải “ôm” lấy cái việc mà đáng lí các Sở phải làm?

Các Sở thực hiện toàn bộ công việc giáo dục ở bậc phổ thông từ mẫu giáo đến lớp 12 (cố nhiên là theo sự chỉ đạo của Bộ), tại sao họ lại không thể làm được cái công đoạn cuối cùng là cấp bằng tốt nghiệp?

Tại sao Bộ cứ phải “ôm” lấy việc tuyển sinh vào Đại học, Cao đẳng mà đáng lí các trường Đại học, Cao đẳng phải làm? Họ đảm nhiệm toàn bộ công tác giáo dục của trường họ thì tại sao họ không thể làm được cái công đoạn đầu tiên là tự tổ chức tuyển sinh?

Đó là những điều khó hiểu. Và vì khó hiểu nên cứ phải hỏi: Tại sao, tại sao???

Theo Bee