Thí sinh duy nhất giành điểm tuyệt đối tại Olympic Toán quốc tế 2020
Tại kỳ thi Olympic Toán quốc tế năm 2020, đội tuyển Trung Quốc đứng đầu bảng với 5 huy chương vàng, một huy chương bạc. Đặc biệt, thí sinh Jinmin Li giành điểm tuyệt đối.
Ngày 27/9, Ban tổ chức kỳ thi Olympic Toán quốc tế (IMO – International Mathematical Olympiad) lần thứ 61 công bố kết quả chung cuộc. Đoàn Trung Quốc một lần nữa được xướng tên với thành tích cao. 6 thí sinh của đội tuyển Trung Quốc giành 215 điểm, mang về cho quốc gia này vị trí đầu bảng xếp hạng.
Jinmin Li – thí sinh đến từ trường Trung học Trùng Khánh – giành được số điểm tuyệt đối (42 điểm). Đây là thí sinh duy nhất giành được điểm tuyệt đối trong kỳ thi IMO năm nay.
Niềm vui với Toán học là khởi nguồn cho vinh quang
Jinmin Li cho biết lần đầu tiên cậu tiếp xúc các cuộc thi Toán học khi đang học cấp hai. Lúc đó, Li “vừa dốt vừa cẩu thả, không cẩn trọng”, QQ dẫn lời tự nhận xét của nam sinh.
Nhưng niềm vui và trí tò mò với các con số vẫn là điểm hấp dẫn Li. Cậu tham gia các cuộc thi để tìm kiếm cảm giác bất ngờ sau mỗi bài toán đưa ra. Sau cuộc thi IMO, Li chia sẻ bản thân thích nhất phần toán tổ hợp vì nó mang tính thử thách, kích thích.
Ông Lai Zhang Run, giáo viên huấn luyện các thí sinh dự thi IMO năm 2020, cho hay Li có ưu điểm là rất kiên trì, siêng năng. Khi các thí sinh khác lần lượt bỏ cuộc, Li là người cuối cùng theo đuổi con số, bao giờ tìm ra lời giải mới thôi.
Thầy hướng dẫn khác của Li cũng nhận xét nam sinh có sự tập trung đáng ngưỡng mộ mỗi khi giải toán. Theo ông, từ nét mặt có thể nhận thấy Li rất đam mê và thích môn học này.
Ngày đầu tiên của kỳ thi IMO, Li chỉ mất 50% thời gian để hoàn thành bài thi. Hôm sau, cậu giải quyết câu đố khó với tâm thế bình tĩnh và cũng sớm tìm ra đáp án. Tuy nhiên, nam sinh không ra sớm, bởi sợ ảnh hưởng tâm lý của thí sinh khác.
Với Li, tham gia các cuộc thi Toán học giúp em cải thiện điểm số và trưởng thành hơn, rèn tinh thần, kỷ luật thép.
Các giáo viên và bạn học nhận xét Li giống như thần đồng Toán học. Cậu sở hữu khả năng phân tích tổng quát sắc bén. Ngoài Toán học, Li còn có đam mê cờ vua, tích cực tham gia hoạt động ngoại khóa.
Cha Li Jinmin chia sẻ thành tích Toán học ở trường của con trai ông không xuất sắc như mọi người nghĩ. Kỳ thi chuyển cấp năm ngoái, Li đạt 99 điểm. Bước vào THCS, Li thể hiện được khả năng với các môn khoa học, kiến thức lịch sử và am hiểu địa lý.
Mẹ của Li chia sẻ bà luôn dạy con khả năng tập trung thay vì nhồi nhét kiến thức. Khi lên 2 tuổi, Li đã thuộc 800 chữ Hán. Người mẹ không ngờ con trai lại có khả năng Toán học nổi bật không kém.
Để làm bạn cùng con, bà không thích ngắm chim nhưng vẫn đi cùng Li tới các buổi sinh hoạt câu lạc bộ để trau dồi, tìm hiểu thêm kiến thức về bộ môn này.
“Bằng cách đó, tôi và con trai có nhiều chủ đề để chia sẻ, dễ hướng con tới các cách học tập đúng đắn”, người mẹ nói.
Chia sẻ về thành tích vừa đạt được tại IMO 2020, Li Jinmin tâm sự rằng những bông hoa và tràng pháo tay sẽ sớm qua đi. Cậu sẽ không đứng yên mà tiếp tục giải mã bí ẩn của Toán học. Li mong muốn góp sức mình cho sự phát triển của nước nhà.
Video đang HOT
Li Jinmin và cha mẹ. Ảnh: CBCQ.
Bí quyết của chủ nhân huy chương vàng
Rui Rao – chủ nhân của một trong 5 tấm huy chương vàng – nói với truyền thông rằng cậu tham gia thi IMO năm nay với mục đích thử sức mình, không ngờ lại đoạt giải cao.
Ngoài Toán học, Rao còn luyện tập Vật lý, Tin học. Nam sinh của trường Trung học Đại học Sư phạm Trung Quốc thừa nhận tính cách của mình hơi hấp tấp và không cẩn thận. Trước khi đi thi, cậu đã phải điều chỉnh rất nhiều.
Chia sẻ về cách học Toán, Rao cho rằng nên đánh dấu các câu hỏi trọng tâm, quan trọng trước, sau đó mới đến những dữ kiện đầu bài cho.
Chân dung Rui Rao. Ảnh: Huacheng.gz-cmc.com.
Kinh nghiệm này được Rao rút ra sau nhiều năm học Toán và mất thời gian đọc đề bài. Theo nam sinh, việc xác định đúng và đủ câu hỏi, yêu cầu đưa ra sẽ giúp người giải tư duy mạch lạc, không bị thôi miên bởi ma trận công thức hay đề bài đánh lừa.
Một thí sinh khác đạt thành tích cao trong cuộc thi năm nay là Jia Yi. Nam sinh của trường Trung học Nhân dân Bắc Kinh không xem tin tức cho đến khi “nổ điện thoại” vì tin nhắn và cuộc gọi chúc mừng của bạn bè, thầy cô.
“Em trả lời được hết các câu hỏi nhưng không nghĩ rằng mình đạt kết quả tốt như vậy. Em cảm thấy rất hạnh phúc và tự hào vì đã mang vinh quang về cho đất nước, thực hiện mơ ước của mình”, chàng trai nói với Sohu.
Tình yêu của Yi với môn Toán bắt đầu từ thời tiểu học. Năm lớp 4, trong khi nhiều người chán nản với các con số khô khan, Yi lại đặc biệt yêu thích nó. Với cậu bé, các con số có hấp lực tuyệt vời, kích thích trí tò mò.
“Ẩn sau mỗi bài toán là quy tắc nào đó. Mỗi khi giải ra kết quả hoặc tìm thấy quy luật trong nó, em cảm giác được sự chiến thắng và rất vui”, Yi nói.
Ngoài việc lắng nghe cẩn thận và ghi chép tỉ mỉ, nam sinh này thường tóm tắt các công thức, tìm ra điểm chung, quy luật. Theo Yi, Toán học nhắm tới sự hiểu biết và thành thạo. Vì vậy, khả năng rút ra kết luận là điều rất quan trọng.
Yêu thích môn Toán nhưng Yi không phải là nam sinh “mọt sách”. Theo tâm sự của cậu, Yi còn đam mê thể thao, âm nhạc. Đá banh cùng các bạn trong trường sau giờ học là cách thư giãn và lấy lại tinh thần cho chủ nhân huy chương vàng cuộc thi Olympic Toán Quốc tế năm nay.
Theo quan điểm của Yi, Toán học đã mở ra cánh cửa mới và dẫn em tới thế giới đầy hấp dẫn. Sau khi tìm hiểu sâu về các công thức, quy luật của những con số, Yi nhận ra cuộc sống hàng ngày đều có thể áp dụng và giải thích nó bằng tư duy Toán học.
Nam sinh mong muốn khi vào đại học có thể tham gia nghiên cứu chuyên nghiệp về Toán học, thử sức ở lĩnh vực máy tính hoặc tài chính.
Sáu thành viên của đội tuyển Trung Quốc tham gia IMO năm nay gồm Jinmin Li (trường Trung học Trung Khánh – huy chương vàng), Jia Yi (Trung học Nhân dân Bắc Kinh – huy chương vàng), Jingxun Liang (Trung học Hàng Châu – huy chương vàng), Rui Rao (Trung học Đại học Sư phạm Trung Quốc – huy chương vàng), Xinmiao Han (Trung học Yueqing Zhilin, Chiết Giang – huy chương vàng), Binwei Yan (Trung học Đại học Sư phạm Nam Kinh – huy chương bạc).
Trong lịch sử, Trung Quốc nhiều lần có thí sinh đạt kết quả cao tại kỳ thi IMO. Từ năm 1989, quốc gia này có 21 lần giành vị trí đầu trong bảng tổng sắp.
Mỹ chọn học sinh thi Olympic Toán quốc tế như thế nào?
Sau nhiều vòng tuyển chọn, 6 học sinh đội tuyển Olympic Toán quốc tế của Mỹ bước vào quá trình huấn luyện khắt khe. Mỗi ngày, các thành viên của đội tuyển học từ 8h30 đến 18h.
Đội tuyển Mỹ thường đứng trong nhóm đầu của danh sách xếp hạng kỳ thi Olympic Toán quốc tế (IMO) hàng năm. Để đạt được thành tích ấn tượng, các thành viên đội tuyển phải trải qua quy trình tuyển chọn và huấn luyện khắt khe.
Đội tuyển IMO của Mỹ năm 2019. Ảnh: Carnegie Mellon University.
Quy trình tuyển chọn gắt gao
Đội tuyển Olympic Toán quốc tế (IMO) của Mỹ được tuyển chọn qua 3 vòng thi: AMC, AIME và USAMO. Hiệp hội Toán học Mỹ (MAA) là đơn vị tổ chức các cuộc thi này.
Vòng thi đầu tiên là AMC (American Math Competition), cuộc thi toán cấp trường. AMC được chia làm 3 loại là AMC 8, AMC 10 và AMC 12. AMC 8 dành cho học sinh lớp 8 trở xuống, AMC 10 dành cho học sinh lớp 10 trở xuống, AMC 12 dành cho học sinh lớp 12 trở xuống.
Những học sinh đạt thành tích tốt trong cuộc thi AMC 10 hoặc AMC 12 sẽ được mời tham gia kỳ thi AIME (American Invitational Math Exam).
AMC 10 và AMC 12 có 25 câu hỏi trắc nghiệm trong 75 phút. Mỗi câu trả lời đúng được 6 điểm. Kể từ năm 2007, thí sinh không được phép sử dụng máy tính.
Những thí sinh thuộc top 2,5% của AMC 10 hoặc 5% của AMC 12 sẽ được mời dự thi AIME.
Giống với AMC, thí sinh tham dự AIME không được phép sử dụng máy tính trong quá trình làm bài. Thông thường, AIME được chia làm 2 loại là AIME 1 và AIME 2. Thí sinh chỉ được chọn làm một trong hai bài thi.
AIME bao gồm 15 câu hỏi trong 3 giờ với độ khó tăng dần. Đặc biệt, toàn bộ đáp án trong đề thi đều là số nguyên từ 0 đến 999.
Theo The Art of Problem Solving, kể từ năm 2006, Mỹ chọn 375 thí sinh có điểm số cao nhất tham dự kỳ thi Olympic Toán toàn quốc USAMO (USA Math Olympiad).
Thí sinh phải giải quyết các bài toán về đại số, hình học, tổ hợp, xác suất. Bài thi bao gồm 6 câu hỏi, tính theo thang điểm từ 0 đến 7. Số điểm tối đa thí sinh có thể đạt là 42.
So với AIME, độ khó của USAMO cao hơn rõ rệt. Nhiều thí sinh thất vọng vì điểm thi USAMO không được như mong đợi.
12 thí sinh xuất sắc sẽ được mời tham dự lễ trao giải ở Washington. Sáu thí sinh trong số đó được chọn để thành lập đội IMO, đại diện Mỹ tham dự kỳ thi Olympic Toán quốc tế.
Bên cạnh đó, những thí sinh này cũng được mời tham gia Trại hè Olympic Toán (MOP) kéo dài 3 tuần.
Một buổi học Toán tại trại hè MOP. Ảnh: TTU Math Dept.
Quá trình ôn tập căng thẳng
MOP là trại hè do Đại học Carnegie Mellon, Mỹ, tổ chức. Đây là chương trình miễn phí, không giới hạn số người tham gia. Thông thường, MOP diễn ra vào 3 tuần cuối cùng của tháng 6 hàng năm.
Ngoài 12 thí sinh xuất sắc của USAMO, 30 thí sinh khác cũng được mời tham gia trại hè. Những thí sinh "dự bị" này sẽ được cung cấp nền tảng, chuẩn bị cho kỳ thi năm sau.
MOP được chia thành 3 nhóm, tương ứng 3 đối tượng thí sinh khác nhau.
Black MOP bao gồm những thí sinh đạt điểm cao nhất trong kỳ thi USAMO trong năm đó.
Blue MOP dành cho nhóm thí sinh thứ hai, chủ yếu bao gồm các học sinh vừa tốt nghiệp trung học cơ sở hoặc học sinh lớp 11. Tuy nhiên, Blue MOP có ngoại lệ, học sinh lớp 7 và 8 vẫn có thể tham gia.
Red MOP bao gồm 30 thí sinh dự bị của USAMO và các thí sinh Olympic Toán dành cho nữ. Ba nhóm sẽ tham gia các lớp học và làm bài kiểm tra riêng biệt. Mỗi nhóm được cung cấp tài liệu khác nhau để thực hành.
Trong 3 tuần hoạt động trại hè, học sinh phải tuân theo lịch trình chặt chẽ với 3 buổi học trong ngày: Sáng (8h30-10h), trưa (10h15-11h45), chiều (13h15-14h45). Toàn bộ buổi học đều có giảng viên giám sát.
Đặc biệt, 6 thí sinh đội tuyển IMO phải tham dự một cuộc họp kéo dài đến 18h.
Po-Shen Loh, thành viên đội tuyển IMO của Mỹ năm 2016, cho biết trại hè MOP là nơi để lại cho anh nhiều kỷ niệm đáng nhớ nhất. Tại đây, anh có cơ hội làm quen những thí sinh tài năng đến từ nhiều quốc gia như Trung Quốc, Canada.
"Tôi không đến trại hè để đánh bại người khác, mà cùng họ làm việc trong 3 tuần", Po-Shen Loh trả lời New York Times.
Những người tham gia MOP liên tục trải qua các bài kiểm tra, đánh giá năng lực. Sau vài ngày, thí sinh phải làm bài thi gồm 4 câu hỏi, kéo dài trong 4 giờ. Kết quả thi được công bố sau 2-3 ngày.
Các bài thi nhóm cũng được tổ chức hàng tuần. Toàn bộ thí sinh được chia thành các đội gồm 5 người. Trong nửa tuần, các đội phải giải 30 bài toán.
Đến ngày họp trại, các đội giúp nhau giải quyết những bài toán khó. Nhiều thành viên tham gia trại hè cảm thấy hào hứng khi được xem các đội đưa ra những cách giải sáng tạo, độc đáo.
Năm 2008, Mỹ phát hành bộ phim tài liệu Hard Problems: The Road to the World's Toughest Math Contest. Đây là bộ phim ghi lại hành trình chinh phục kỳ thi Olympic Toán học quốc tế của 6 thành viên đội IMO năm 2006.
Qua bộ phim dài 1 giờ 20 phút, khán giả hiểu hơn về quy trình luyện tập của các thành viên trong đội. Trong 3 tuần luyện tập căng thẳng, 6 thí sinh phải tham dự nhiều buổi luyện đề, hội thảo để thi đấu với 500 đối thủ đến từ 90 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới.
Sự tận tâm, kiên trì và niềm vui khi giải Toán của những học sinh tài năng đã truyền cảm hứng học Toán cho nhiều thế hệ học sinh Mỹ sau này.
TS Lê Bá Khánh Trình: 'Tôi chưa lý giải được thành tích năm nay' "Đúng là thực lực của đội tuyển Olympic Toán năm nay khá mạnh. Tôi cũng chưa thể lý giải được vì sao thành tích năm nay thấp hơn các năm", TS Lê Bá Khánh Trình nói. Năm 2020, đoàn Việt Nam "văng" khỏi top 10, xếp thứ 17 tại kỳ thi Olympic Toán quốc tế (IMO). Trước đó, năm 2017, đội tuyển Olympic...