Thế lực tấn công LUNA đã lên kế hoạch chi tiết, bài bản
Gần 1 tháng sau cú sập của LUNA, nhiều cuộc điều tra cho rằng đây là một cuộc tấn công có chủ đích, được lên kế hoạch chi tiết.
Cú sập LUNA là một trong những thảm họa lớn nhất lịch sử ngành tiền số. Hàng trăm tỷ USD giá trị vốn hóa đã bị cuốn khỏi thị trường chỉ trong vài ngày. Gần một tháng sau sự kiện, nhiều cuộc điều tra đang dần hé lộ chân tướng sự việc.
Cuộc tấn công 3 ngày
Theo công bố của Jump Crypto, một trong những quỹ đầu tư có tiếng trong ngành tiền số, cú sập của LUNA là cuộc tấn công có chủ đích, với đầy đủ bằng chứng được lưu trữ trên chuỗi khối. Đáng nói, chỉ trong 3 ngày, những người thực hiện tấn công đã dễ dàng đánh sập một hệ sinh thái vốn hóa gần 40 tỷ USD.
Cuộc tấn công được kích hoạt bởi một hành động của chính TerraForm Labs (TFL), đơn vị sáng lập và vận hành hệ sinh thái Terra. Công ty này rút 150 triệu UST (nay là USCT) khỏi bể thanh khoản (3-pool) trên Curve Finance, nền tảng DeFi lớn của hệ Ethereum. Hành động này này không làm chênh lệch nguồn cung, nhưng khiến tổng tài sản của 3-pool giảm đi đáng kể, tạo điều kiện cho việc tấn công.
Biến động trên mốc giá 1 USD của UST trên Binance và Curve Finance.
15 phút sau khi TFL rút tiền, một người dùng ít hoạt động (Ví A) hoán đổi (swap) 85 triệu UST để lấy USDC trong nhóm thanh khoản này. Đây là giao dịch chuyển đổi lớn nhất từng ghi nhận trong nhóm 3-pool trên Curve Finance. Hành động này khiến bể thanh khoản mất cân bằng.
30 phút sau, thêm một tài khoản khác (Ví B) hoán đổi 75 triệu UST, khiến chênh lệch nghiêm trọng hơn.
Ngay sau đó, TFL phải rút 100 triệu UST khỏi bể thanh khoản trên Curve Finance để cứu vớt tình hình, cân đối thanh khoản. Vấn đề được cải thiện, nhưng chênh lệch vẫn lớn. Việc TFL rút UST làm nhỏ đi bể thanh khoản, khiến hệ thống dễ bị tấn công về sau.
Video đang HOT
Cuộc tấn công tiếp tục khi ví B bán 25 triệu UST, còn ví A bơm 108 triệu UST lên sàn Binance, tạo ra tâm lý hoảng loạn. 108 triệu USD cũng là số UST lớn nhất được đưa lên sàn giao dịch này trong lịch sử.
Số UST được rút khỏi Anchor Protocol trong 3 ngày.
Đồng thời, nghiên cứu của Jump Crypto cho thấy có sự trùng khớp giữa lượng thanh khoản mất đi trên Curve Finance và tăng cao ở Binance. Do đó, có thể đưa ra nhận định các hành động này đều được thực hiện bởi cùng một người/tổ chức.
Ngày 7-9/5, lượng tiền số lớn cũng chảy ra từ Anchor Protocol, nền tảng nhận cho vay lớn nhất của Terra. Trong 3 ngày, 5 tỷ UST đã bị rút khỏi giao thức. Con số tăng lên 10 tỷ UST trong một tuần sau đó. Chính việc này tạo ra nguồn cung khổng lồ cho đồng stablecoin này, khiến nó không còn giữ ở mức giá 1 USD vì lượng cung quá lớn.
Bản nghiên cứu cho thấy các ví lớn, có trên 1 triệu UST đã nhanh chóng chạy trốn khi có dấu hiệu bắt đầu sự cố. Nhóm ví nhỏ và trung bình chịu nhiều thiệt hại vì không đủ thanh khoản để thoát ra về sau.
Kích hoạt lo ngại trong đám đông
Trong 3 ngày của cuộc tấn công, thông tin sự cố UST mất mốc 1 USD liên tục được chia sẻ trên mạng xã hội, tạo ra làn sóng lo ngại trong cộng đồng nhà đầu tư tiền số, kích hoạt “chuỗi domino” đổ sập.
Ngoài áp lực lên hệ sinh thái Terra, sự biến động của kinh tế vĩ mô trong giai đoạn đầu tháng 5 khiến thị trường tiền số chao đảo. Những lo ngại về chỉ số tiêu dùng tăng cao, lạm phát, FED tăng lãi suất, kinh tế Trung Quốc chậm lại được thể hiện qua chỉ số bán tháo của tiền mã hóa.
Trong đêm 9/5, cùng thời điểm UST mất giá, giá Bitcoin sập mạnh. Việc này kéo tâm lý toàn thị trường đi xuống, bao gồm cả giá LUNA/UST. Jump Crypto cho rằng chính tâm lý hoảng loạn của toàn thị trường ngay thời điểm đó đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy UST khỏi mốc 1 USD.
Khi tình hình đã quá trầm trọng, nước đi sai lầm của Terra khi tăng tốc độ đúc LUNA, đưa tổng cung token lên 6 nghìn tỷ token khiến dự án đến bờ vực sụp đổ.
CEO Binance giải thích lý do vẫn niêm yết LUNA
Giám đốc Điều hành sàn giao dịch Binance cho rằng nguyên tắc của thị trường là phi tập trung, người dùng có quyền quyết định mua bán, sàn không can thiệp.
Thông qua chương trình AMA (Ask Me Anything) trên Reddit, Changpeng Zhao (CZ), ông chủ Binance, sàn giao dịch tiền số lớn nhất thế giới phản hồi nhiều thắc mắc từ người dùng. Trong đó, các vấn đề liên quan đến thảm họa tiền số LUNA gần đây, được nhiều người quan tâm.
Binance hủy niêm yết LUNA để "ép" Terra hoạt động lại
Một người dùng hỏi Changpeng Zhao lý do Binance vẫn cho phép giao dịch LUNA, UST khi biết rõ Terra là một dự án thất bại và việc đúc token diễn ra liên tục.
Khác với thái độ trung lập về các dự án, CZ chỉ trích trực tiếp cách xử lý của đội ngũ Terra
"Trong một thế giới phi tập trung, còn có nhiều sàn giao dịch khác. Nếu chúng tôi ngừng giao dịch và giá biến động ở những nền tảng khác, người dùng sẽ nói gì? Chúng tôi tạm ngưng giao dịch trong một thời gian ngắn vì Terra dừng blockchain. Tôi nghĩ việc này có thể gây nhiều khiếu nại, nhưng buộc phải làm để gây áp lực, khiến các validator (trình xác thực) phải hoạt động trở lại sau vài giờ", CZ trả lời.
Ngoài ra, ông chủ Binance cho rằng không ai có thể ép buộc người khác mua LUNA bởi việc giao dịch tiếp diễn. Do đó, người dùng phải tự chấp nhận rủi ro cao khi khớp lệnh. Bản thân CZ cũng xin lỗi khách hàng vì Binance có một số quảng cáo với nội dung sai lệch về stablecoin UST. Ông cho biết sàn sẽ chịu trách nhiệm nếu nó gây thiệt hại cho nhà đầu tư.
Trong khi thảm họa LUNA diễn ra, sáng 13/5, sàn giao dịch Binance đã xóa các cặp giao dịch giao ngay (spot) LUNA với các đồng USDT, BTC, ETH, BNB. Giao dịch ký quỹ cũng bị ngừng với các cặp BUSD, USDT, BTC, ETH, UST. Hợp đồng vĩnh cửu LUNA/USDT cũng bị sàn Binance xóa và ngừng giao dịch lúc 8h30 ngày 13/5 (giờ Việt Nam).
Đến đêm cùng ngày, khi các trình xác thực của Terra hoạt động trở lại, Binance cũng mở các cặp giao dịch LUNA.
CZ từ chối giải cứu LUNA
Người dùng @emptystats đưa ra đề xuất CZ bỏ tiền cứu LUNA, xây dựng lòng tin từ người dùng, mở rộng hệ sinh thái BNB để cạnh tranh cùng Ethereum. "Ông chỉ cần bỏ 3-6 tỷ USD để thế chấp cho 10 tỷ UST lưu hành. Đổi lại, Binance sẽ nhận được lượng lớn LUNA 2.0", người này đề xuất. Tuy nhiên, Changpeng Zhao thẳng thừng từ chối.
Ông chủ Binance từ chối đề nghị bỏ tiền giải cứu LUNA.
"Tôi rất trân trọng đề nghị, cảm ơn vì đã tin tưởng. Nhưng câu trả lời đơn giản là không. Tôi đã quá bận và stablecoin cũng không phải chuyên môn của bản thân. Chúng ta nên làm thứ mình giỏi nhất. Tôi hi vọng cộng đồng sẽ tìm ra hướng giải quyết tối ưu và Binance luôn sẵn lòng hỗ trợ", ông chủ Binance phản hồi.
Dù từ chối đề nghị tiếp quản LUNA, ông Changpeng Zhao cho biết vẫn sẽ hỗ trợ việc chuyển đổi, nhận phân phối token LUNA 2.0 trong thời gian tới khi việc bỏ phiếu của cộng đồng Terra hoàn tất.
Bên cạnh đó, CZ cho biết từng hỗ trợ người dùng Binance gửi UST lên Anchor Protocol để nhận lãi 20% trước khi giao thức sụp đổ. Tuy nhiên, sàn giao dịch có hướng dẫn cụ thể và tuyên bố miễn trừ trách nhiệm.
Trước đó, CZ từng nhiều lần chỉ trích đội ngũ vận hành Terra vì cách giải quyết kém cỏi, dẫn đến gây thiệt hại nặng nề cho nhà đầu tư. "Phía Binance đã yêu cầu Terra khôi phục mạng lưới, đốt bớt LUNA và khôi phục mức neo giá 1 USD của stablecoin UST. Tuy nhiên, sàn giao dịch này không nhận được phản hồi từ dự án", Changpeng Zhao cho biết trên Twitter.
Chính quỹ đầu tư Binance cũng thiệt hại nặng bởi cú sập vừa qua. Cụ thể, năm 2018, Binance đầu tư 3 triệu USD vào hệ sinh thái Terra (LUNA), thu về 15 triệu token LUNA. Changpeng Zhao, CEO Binance cho biết khi ở mức giá đỉnh, khoản đầu tư của công ty này vào LUNA đạt 1,6 tỷ USD, tăng 560 lần so với số vốn bỏ ra. Theo thị giá hiện tại, số tiền này chỉ còn khoảng 2.931 USD.
Trước những khủng hoảng tiền số gần đây, một người dùng hỏi CZ tiền của nhà đầu tư sẽ ra sao nếu Binance phá sản.
"Tiền của người dùng được giữ tách biệt với với hoạt động của quỹ đầu tư và sàn giao dịch. Nếu Binance phá sản, tiền sẽ được trả cho người dùng trước tất cả các cổ đông", ông Changpeng Zhao trả lời.
Ăn theo thảm họa tiền số LUNA, một số đồng coin tăng giá bất thường Các memecoin ăn theo vụ sập của LUNA có nhiều dấu hiệu bất thường, rủi ro cao cho nhà đầu tư. Gần đây, thị trường xuất hiện nhiều dự án tiền số "ăn theo" thảm họa tiền số LUNA. Trong đó, các memecoin này đã có biến động giá lớn sau khi được niêm yết trên sàn giao dịch phi tập trung. Theo...