Thầy Trương Quang Đệ và nỗi lo giáo dục

Trong cuộc cách mạng 4.0, khi mọi thứ được kết nối và điều khiển thông qua các thuật toán thì việc tồn tại các Ban, Cục, Vụ, Viện không còn lý do tồn tại.

Trong tương lai, cơ quan Bộ, các Sở, các trường sẽ hết sức gọn nhẹ và hiệu quả hơn các bộ máy cồng kềnh hiện nay.

LTS: Tiếp tục về những thách thức của giáo dục nước nhà trường thềm cuộc cách mạng 4.0, thầy Trương Quang Đệ đã chỉ ra những hạn chế và hướng đi của một nền giáo dục mới.

Tòa soạn trân trọng giới thiệu đến độc giả.

Không biết rồi đây giáo dục nước ta xoay sở thế nào trước thềm cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư mà giới tin học gọi là cách mạng 4.0.

Thủ tướng Chính phủ khẳng định nước ta quyết tâm tham gia tích cực vào cuộc cách mạng này.

Có một số ngành đã rục rịch chuẩn bị như: hàng không, công an, ngân hàng… nhưng giáo dục hầu như vẫn chưa thấy động tĩnh gì.

Cách mạng 4.0, theo ước đoán của một số nhà kinh tế, sẽ phổ cập toàn cầu trong vòng mười hay mười lăm năm nữa.

Khi đó, ta sẽ sống trong thời đại IOT-internet of things- internet vạn vật, công nghệ sinh học và công nghệ nano. Trên cơ sở nối mạng sự vật, các thuật toán giúp ta phân định kế hoạch công việc.

Một vị giám đốc 4.0 của một xí nghiệp tương lai chỉ cần dùng smarphone (điện thoại thông minh) để điều khiển công việc thông qua các thuật toán.

Ông ta biết sẽ làm gì trước mắt và lâu dài và nhất là không cần ban bệ tham mưu nào hết.

Một vị bộ trưởng giáo dục 4.0 chỉ cần nhìn điện thoại là biết được một thầy giáo ở Phú Quốc đang gặp khó khăn gì hay một học sinh ở Pleiku đang mơ ước chuyện gì.

Và xa hơn, là một học sinh Phần Lan đang có dự án gì về công tác xã hội. Vị bộ trưởng đó sẽ cho giải thể hết các Ban, Cục, Vụ, Viện không còn lý do tồn tại.

Trong tương lai, cơ quan Bộ, các Sở, các trường sẽ hết sức gọn nhẹ và hiệu quả hơn các bộ máy cồng kềnh hiện nay.

Bởi lẽ học sinh tương lai không cần đến trường theo một lớp nhất định. Mọi thứ có sẵn trên mạng.

Ai muốn học gì cứ việc tra cứu và sẽ được cung cấp một chương trình tối ưu thích hợp cho bản thân người học đó.

Tiếp đến là các bài giảng do những bậc thầy giỏi nhất thế giới ở: Ấn Độ, Mỹ, Nga…do mình chọn lấy. Thi cử cũng do mạng quyết định.

Như vậy vai trò giáo viên sẽ thế nào? Ta cứ yên tâm, các thầy cô giáo bốn phương vẫn tồn tại nhưng cách thức sẽ khác đi.

Người học được nối mạng với giáo viên và sẽ cần gặp để tham khảo ý kiến giáo viên trong các trường hợp cần thiết. Tình hình sẽ mhanh chóng diễn ra như vậy.

Thế nên, ai cũng ngạc nhiên thấy Bộ ta (Bộ Giáo dục và Đào tạo) vẫn say sưa đầu tư hàng chục tỷ t.iền để làm chương trình và sách giáo khoa và đào tạo Tiến sĩ.

Về nguyên tắc, khi đã thực hiện cách mạng 4.0 thì không tốn một xu, ta vẫn có hàng ngàn sách giáo khoa, hàng vạn giáo trình, bài giảng với chất lượng cao nhất, đặc biệt thích hợp cho từng cá nhân.

Ta cũng không tốn một xu mà vẫn tiếp cận được hàng ngàn, hàng vạn Giáo sư, Tiến sĩ khắp thế giới.

Nếu không có chiến lược phát triển mới, một ngày nào đó Bộ Giáo dục sẽ không biết quản lý cái gì, quản lý ai?

Điều đó làm ta liên tưởng đến lời tiên đoán tài tình của Marx và Enghel vào giữa thế kỉ 19 rằng:

“Đến một giai đoạn phát triển cao, nhà nước sẽ tiêu vong, nhân dân tự quản lấy mọi công việc của mình”.

Có điều, các ông tiên đoán cho một nền kinh tế nhà nước cấp cao, trong khi sự việc lại xảy ra trong một nền kinh tế thị trường tự do toàn cầu hóa.

Theo Giaoduc.net