Thầy giáo Vật lý bảo vệ tiến sĩ với 18 công bố quốc tế

Say mê với khoa học đến nỗi từng bị vợ ‘cấm’ thức quá 12 giờ đêm, Phạm Thành Luân (sinh năm 1990, giảng viên khoa Vật lý, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên – ĐHQGHN) mới đây đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ với 18 bài báo công bố quốc tế.

Giảng viên 9X này có 23 bài báo liên quan đến luận án (21 bài đã đăng, 2 bài đã được nhận đăng), trong đó anh là tác giả chính của 10 bài ISI, 4 bài thuộc nhóm mới nổi ESCI của ISI; 2 bài Scopus; 4 bài thuộc các tạp chí trong nước và quốc tế khác.

Bên cạnh đó, anh cũng là đồng tác giả của 2 bài ISI và 1 bài đăng ở kỷ yếu hội nghị quốc tế.

Đây là một thành tích ấn tượng nếu so với tiêu chuẩn của quy chế tuyển sinh trình độ tiến sĩ mà Bộ GD-ĐT yêu cầu – phải có 1 công bố quốc tế.

Hạnh phúc được làm công việc yêu thích

Khi liên hệ phỏng vấn, Luân có chút ái ngại bởi “thấy mình cũng chưa làm được gì nhiều so với anh em đồng nghiệp ở trong trường”.

Anh Phạm Thành Luân (sinh năm 1990, giảng viên khoa Vật lý, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên – ĐHQGHN) mới đây đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ với 18 bài báo công bố quốc tế.

Anh kể điều khiến mình cảm thấy hạnh phúc nhất không phải số bài báo, không phải trở thành tiến sĩ mà mỗi ngày được làm công việc mình yêu thích. “Tôi thích công việc mình đang làm và có thể nói là say mê”, Luân cười.

Luân không nói quá. Theo các đồng nghiệp, anh thường làm việc từ Thứ Hai đến Chủ nhật ở trường, thậm chí ngồi lại làm việc đến 8, 9h tối.

“Cuối tuần ở trường cũng không chỉ có mình tôi. Nhiều thầy lớn tuổi rồi nhưng còn tâm huyết với nghề và yêu khoa học lắm. Tôi biết nhiều anh em đồng nghiệp ở khoa cũng làm việc cuối tuần ở trường”, anh Luân nói.

Luân chia sẻ, có thể, do chưa có con nhỏ nên anh chưa bị vướng bận như nhiều đồng nghiệp khác. Song đó là tiền đề cho số bài báo công bố ấn tượng của anh.

Đặc cách bỏ qua quy trình phản biện độc lập

Đề tài luận án tiến sĩ của Luân mang tên: “Nghiên cứu phát triển một số phương pháp mới trong công tác xử lý, phân tích số liệu trường thế”, thuộc chuyên ngành Vật lý Địa cầu.

Luân cho hay, việc xử lý, phân tích tài liệu từ và trọng lực đóng vai trò quan trọng trong nghiên cứu cấu trúc vỏ Trái Đất, giải đoán các cấu trúc địa chất cũng như tìm kiếm và thăm dò khoáng sản. Hiện nay, các phương pháp xử lý, phân tích tài liệu từ và trọng lực vẫn được áp dụng thường xuyên và phổ biến như một trong những phương pháp cơ bản trong các nhiệm vụ điều tra, khảo sát trên mặt đất. Tuy nhiên, các phương pháp này vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định. Do đó, việc xây dựng các phương pháp mới, hoặc cải tiến các phương pháp hiện có là hết sức cần thiết.

Mục tiêu luận án của Luân là phát triển các phương pháp mới hoặc tổ hợp phương pháp hợp lý nhằm nâng cao hiệu quả công tác xử lý, phân tích số liệu trường thế. Cùng đó, xây dựng một số chương trình phần mềm từ các phương pháp và tổ hợp phương pháp đề xuất.

Nhiệm vụ đặt ra trong luận án đòi hỏi Luân đề xuất các phương pháp mới hoặc cải tiến các phương pháp hiện có. Những nỗ lực không ngừng đã đem lại thành quả khi những bài báo từ đề tài nghiên cứu lần lượt được công bố trên các tạp chí khoa học trong nước và quốc tế. Tính đến ngày bảo vệ luận án, Luân đã có tới 23 bài báo, trong đó 18 bài báo được đăng trên các tạp chí SCIE, ESCI và Scopus.

“Luận án của mình giới thiệu 10 phương pháp mới. Ứng với mỗi phương pháp là một bài báo. Có những bài báo là kết quả áp dụng của các phương pháp mới đó. Có những bài báo so sánh hiệu quả của các phương pháp được đề xuất bởi các tác giả khác. Thường khi giới thiệu một phương pháp mới, các tác giả sẽ tập trung trình bày ưu điểm của phương pháp. Để thấy được hạn chế, mình phải tự tính toán lại trên các mô hình khác. Và kiểu bài báo so sánh các phương pháp cũng được nhiều tạp chí quốc tế chấp nhận đăng. Các bài báo dạng này cung cấp cái nhìn tương đối toàn diện về các phương pháp bởi người thực hiện nghiên cứu đó là người trung gian, không phải là nhà khoa học đề xuất”, Luân kể.

Với những nghiên cứu nổi bật của mình, Luân đã được đặc cách bỏ qua quy trình phản biện độc lập luận án tiến sĩ. Các kết quả trình bày trong luận án cũng đã được tất cả thành viên hội đồng cấp ĐH Quốc gia Hà Nội chấm điểm xuất sắc.

Thầy giáo Phạm Thành Luân (giảng viên khoa Vật lý, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên – ĐHQGHN) bên người vợ của mình.

Luân chia sẻ anh cảm giác không thấy mệt khi ngồi viết bài hoặc tính toán thử nghiệm phương pháp mới nào đó. Thậm chí, có thời gian, vợ của anh còn phải “cấm” anh thức quá 12h đêm. Nhưng chỉ được mấy ngày, rồi đâu lại vào đó.

“Cũng may vợ mình cũng là cựu sinh viên khoa Vật lý nên hiểu đặc thù công việc của mình. Sự đồng cảm và chia sẻ của vợ cũng là động lực để mình thực hiện các nghiên cứu”.

Anh Luân kể, số bài báo mà bản thân có đến ngày hôm nay là kết quả của quá trình làm việc liên tục. Tuy vậy, việc nghiên cứu, tính toán, viết bài, chờ ban biên tập xem xét để gửi đi phản biện, chờ nhận xét, sửa chữa bài theo góp ý của người phản biện,… thú vị như tham gia một trò chơi.

“Cảm xúc giống như chơi game vậy, mình phải vượt qua từng “đối thủ” từ ban biên tập tạp chí đến các phản biện. Và khi đã vượt qua hết để nhận được thư chấp nhận đăng bài thì cảm xúc hạnh phúc thật khó tả”, anh Luân nói.

Đó cũng là điều anh Luân muốn chia sẻ với những bạn trẻ muốn làm khoa học, tức cần có đam mê, tình yêu thực sự.

“Nếu không có điều đó, sẽ rất khó để có những nghiên cứu chất lượng, và xa hơn là thành công trong khoa học”.