Thầy giáo say mê văn hóa dân gian
Đọc sách, đi chùa, gặp các cụ cao niên tìm hiểu phong tục người dân… thầy Trần Minh Thương viết thành sách, giảng dạy cho học trò cái hay cái đẹp của văn hóa miền Tây.
Thầy Trần Minh Thương – Ảnh: LÊ ĐỨC ĐỒNG
Thầy Trần Minh Thương, giáo viên môn ngữ văn của Trường THPT Mai Thanh Thế trước đây và Trường THPT Ngã Năm (Sóc Trăng) hiện nay, được biết đến cùng những ấp ủ về văn hóa vùng quê miền Tây Nam Bộ này.
Tự học, tự rèn
Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất giàu truyền thống văn hóa, năm 1993 tốt nghiệp đại học sư phạm ngữ văn, thầy trở về quê dạy học và luôn ấp ủ những dự định viết về mảng văn hóa vùng quê miền Tây Nam Bộ.
Sau một thời gian vừa dạy học vừa nghiên cứu, cảm thấy cần phải nâng cao kiến thức, hiểu biết của bản thân, năm 1999 thầy Thương tự túc học thêm văn bằng 2 ngành lịch sử của Đại học Huế (hệ từ xa).
Từ đó, thầy bắt đầu tham khảo các công trình nghiên cứu của các vị t.iền bối như Huình Tịnh Paulus Của, Trương Vĩnh Ký, Vương Hồng Sển, Sơn Nam, Huỳnh Minh, Huỳnh Ngọc Trảng… và tác phẩm của các nhà văn Nam Bộ khác. Đối chiếu, so sánh xem người đi trước đã viết, đã nghiên cứu những mảng nào, góc độ nào và những mảng nào chưa được đề cập tới.
Những câu thơ, câu ca dao, câu đố lịch sử từng gây hứng thú cho t.uổi nhỏ khi thầy là một trong những cộng tác viên tích cực của báo Thiếu Niên T.iền Phong, Nhi Đồng… Đó là một trong những cách “rèn tay nghề” hiệu quả của thầy.
Những ngày lễ Tết Chôl Chnam Thmây (tết năm mới của người Khmer), Tết Dol ta, Tết Oóc-om-booc… thầy đều vô chùa Khmer, vô nhà người dân để “mắt thấy tai nghe” những phong tục, những nét sinh hoạt văn hóa của đồng bào.
Thầy gặp từng lão nông, từng “cây cao bóng cả” ở các miền quê khác như Vĩnh Châu, Long Phú, Châu Thành, Thạnh Trị, Mỹ Tú (Sóc Trăng), Long Mỹ (Cần Thơ)… để tìm hiểu về phong tục thờ cúng cũng như những sinh hoạt thường ngày của người dân. Chính họ là người giữ hồn vía cho sinh hoạt văn hóa cộng đồng có từ ngàn xưa như lễ kỳ yên, cúng đình, lễ cầu mưa…
Video đang HOT
Phương tiện di chuyển vùng sông nước là chiếc ghe, chiếc xuồng mà có biết bao nhiêu loại với rất nhiều tên gọi khác nhau… Một góc bếp, một cái nóp, một miễu Ông Tà đầu vàm sông… tất cả đều có sức cuốn hút kỳ lạ đối với thầy.
Một số tác phẩm nghiên cứu của thầy Thương tại Hội sách Cần Thơ năm 2017 – Ảnh: LÊ ĐỨC ĐỒNG
Trái ngọt của sự say mê
Từ những nghiên cứu của thầy Thương, góc khuất văn hóa miền Tây ẩn chứa bao điều kỳ diệu, làm nên vóc dáng, tâm tánh, cư xử của con người vùng sông nước rộng lượng, hào phóng, cương trực này được mở ra với bạn đọc cả nước.
Qua đó, chúng ta biết sự giao thoa văn hóa giữa người Việt, người Hoa và người Khmer vùng đất miền Tây đã tạo nên những nét vừa riêng biệt, vừa độc đáo; không thể trộn lẫn vào vùng miền khác. Đó là phong tục thờ tổ tiên, ông bà; là lòng hiếu thảo, là tình tương thân tương ái giữa các cộng đồng với nhau.
Vừa làm tốt công tác giảng dạy, vừa say mê nghiên cứu, nhưng thầy Thương chỉ khiêm tốn chia sẻ rằng: “Những đóng góp của tôi chỉ là một phần nhỏ mang tính khơi gợi cho nhiều bạn bè, nhiều thế hệ tiếp theo nghiên cứu, khảo sát, tìm hiểu về chiều sâu văn hóa của mảnh đất miền Tây Nam Bộ. Ai cũng có thể làm được, viết được miễn là giàu niềm đam mê”.
Ghi nhận những đóng góp của thầy Thương cho văn hóa dân gian miền Tây Nam Bộ nói riêng, cho văn hóa dân gian Việt Nam nói chung, thầy được vinh dự kết nạp vào Hội Văn hóa dân gian Việt Nam vào năm 2009.
Cùng đó là hàng chục tác phẩm nghiên cứu công phu được xuất bản qua các nhà xuất bản, các bài viết trên báo, tạp chí cả nước. Mới nhất, Nhà xuất bản Văn Hóa Văn Nghệ TP.HCM in cuốn Hương sắc miền Tây, được triển lãm tại Hội sách TP.HCM năm 2018 (tháng 3) và được bạn đọc hoan nghênh đón nhận.
Với nhiều thành tích trong giảng dạy và công tác, thầy Trần Minh Thương đã được chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng tặng 6 bằng khen; 2 lần được Trung ương Đoàn tặng huy chương “Vì thế hệ trẻ” vào năm 1999 và 2003; Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam trao tặng 11 g.iải t.hưởng.
Đặc biệt, năm học 2016-2017, thầy Trần Minh Thương được ngành giáo dục tỉnh Sóc Trăng bình chọn là một trong những cán bộ quản lý – giáo viên tiêu biểu xuất sắc nhất và được Bộ GD-ĐT tặng bằng khen trong phong trào thi đua “Đổi mới, sáng tạo trong dạy và học”.
Nguyễn Huỳnh Cân, cựu học sinh Trường THPT Ngã Năm, tự hào về người thầy của mình: “Giờ dạy của thầy Thương luôn sinh động, giúp học trò nhận ra rằng môn ngữ văn rất gần gũi với đời sống hằng ngày qua những câu hò, điệu lý, lời ru, địa danh… được giải thích cặn kẽ”.
Bổ sung kiến thức sinh động, gần gũi cho học sinh
Tiến sĩ Lâm Thị Thiên Lan – phó trưởng Phòng THPT, Sở GD-ĐT Sóc Trăng, phụ trách bộ môn ngữ văn – nói thầy Thương là một giáo viên rất nhiệt tình, năng động, sáng tạo trong vai trò thành viên của hội đồng bộ môn. Bên cạnh đó, với lòng say mê nghiên cứu, khảo sát, viết về văn hóa dân gian địa phương của thầy có tác dụng hỗ trợ tích cực cho bài giảng, được giáo viên các trường vận dụng, bổ sung kiến thức sinh động, gần gũi của địa phương cho học sinh.
Trong khi đó, thầy Hoàng Văn Thái, hiệu trưởng Trường THPT Mai Thanh Thế, cho biết ngoài việc đầu tư giảng dạy có hiệu quả cao, tâm huyết cho nghiên cứu văn hóa dân gian ở địa phương của thầy Thương là rất đáng ngưỡng mộ, và “rất vui, tự hào khi giáo viên trường mình đạt được những kết quả này”.
Theo tuoitre.vn
Vợ đi chùa gọi người tới làm lễ cả ngày, để rồi chồng thấy “sư thầy” đang làm lễ cho vợ
Theo lịch hôm nay là ngày vợ tôi tụng kinh nhưng khi về nhà tôi không nghe tiếng gõ mõ như mọi khi. Tôi nhẹ nhàng đi lên lầu thì thấy phòng thờ im ắng.
Vợ chồng tôi cưới nhau đã được 3 năm nhưng mãi vẫn không có con. Tôi mong lắm vì tôi là con trai duy nhất của dòng họ, mẹ tôi sốt ruột vô cùng, ngày nào cũng giục rồi bắt cả hai vợ chồng đi khám ở bệnh viện. Bác sỹ bảo hai vợ chồng đều bình thường, chỉ có tôi hơi yếu một chút, thế là vợ tôi, mẹ tôi ngày nào cũng nấu những món ngon, bổ để cho tôi bồi bổ sức khỏe. Nhưng ngặt nỗi, ăn mấy thứ đó nhiều tôi lại đ.âm béo, tôi lại lười tập thể dục nên bụng cứ tròn vo rồi lại lười chuyện đó.
Vợ tôi đợt đó xong tháng nào cũng đi chùa. Cô ấy bảo rằng cô ấy lên chùa để cầu tự, mỗi lần như thế xong, cô ấy lại gọi người tới để tụng kinh cả ngày ở trên lầu. Tôi thì không tin lắm vào mấy chuyện này, lại nghe tiếng tụng kinh gõ mõ thì chịu không nổi nên những ngày như thế, tôi đều trốn sang nhà mẹ nằm hoặc cứ ở lỳ ở công ty để cho vợ tôi làm lễ xong rồi mới chui về nhà. Nói chung là tôi cũng chán, vợ tôi bảo tôi phải suy nghĩ tích cực lên thì mới sớm có tin vui chứ cứ ủ rũ như thế này thì còn lâu mới có kết quả.
Ảnh minh hoạ
Tôi chán nên kệ, thấy vợ đi chùa rồi làm lễ, tôi không cằn nhằn nữa nhưng tránh có mặt ở nhà vào những ngày đó. Tôi nghĩ mình không thích thì tránh chứ không nên bang bổ mà có tội. Mà cũng lạ, vợ tôi sau mỗi lần như thế thì da dẻ cứ ửng hồng, tinh thần cứ phơi phới. Mãi vẫn không thấy cô ấy có thai, tôi bắt đầu nghi ngờ nhưng vợ bảo rằng cứ yên tâm, một bà thầy bói nói rằng kiểu gì trong năm nay chúng tôi cũng sẽ có tin vui.
Rồi 3 tháng sau, vợ tôi bắt đầu nôn ọe. Tôi mừng như bắt được vàng vì không nghĩ rằng lời bà thầy bói lại linh nghiệm đến thế. Tôi và mẹ bắt đầu bồi bổ cho vợ, việc nhà tôi cũng làm hết cho cô ấy. Nhưng khổ một nỗi, có bầu xong xuôi rồi nhưng vợ tôi vẫn cứ đi chùa xong rồi mời thầy về tụng kinh cả ngày hôm sau. Tôi hỏi thì cô ấy bảo thầy bói nói sau khi có bầu phải làm lễ để trả ơn trời Phật thì mới được, cái gì cũng có trước có sau. Tôi nghe thế thì cũng thấy hợp lý. Thế là từ đó, cứ để cho vợ tự do làm lễ tụng kinh như trước.
Nhưng hôm đó tôi đau đầu nên về nhà sớm để nằm. Theo lịch hôm nay là ngày vợ tôi tụng kinh nhưng khi về nhà tôi không nghe tiếng gõ mõ như mọi khi. Tôi nhẹ nhàng đi lên lầu thì thấy phòng thờ im ắng. Thấy lạ, tôi bèn đi sang phòng ngủ bên cạnh để tìm vợ thì c.hết điếng khi thấy vợ tôi và "sư thầy" đang nằm ngửa ra trên giường hôn nhau say đắm. Cả hai cứ hôn nhau rồi sờ soạng khắp mà không biết rằng tôi đã đứng ngoài cửa từ bao giờ.
Tôi c.hết sững, miệng ú ớ:
- Cô... cô làm gì thế kia?
Lúc đó vợ tôi mới biết có người, cô ấy cuống cuồng ngồi dậy kéo áo xuống. Gã "sư thầy" cũng ngồi dậy và tôi c.hết điếng khi nhận ra đó là tình cũ của vợ tôi. Tôi lao đến nắm cổ áo hắn tay, đoạn rít lên:
- Mày làm gì trong nhà tao thế thằng kia? Mày làm gì vợ tao thế?
Những tưởng hắn sẽ sợ hãi, nào ngờ hắn đẩy tôi ra rồi cười gằn:
- Tao giúp vợ mày sinh em bé vì mày yếu quá chứ sao?
- Mày nói sao? Cái thai kia là...
- Đúng rồi đó, cái thai đó nhờ có tao mới có. Mày định làm ầm lên thì xấu mặt mày thôi chứ tao thì chẳng bị làm sao hết.
Tôi tức điên lao đến đ.ánh hắn ta thì bị xô ngã, đầu đ.ập vào tường c.hảy m.áu be bét. Lúc đó hắn cũng mất đà rồi ngã xuống đất, nhưng vợ tôi chạy lại ôm lấy hắn ta mà không đoái hoài gì đến tôi. Thì ra bấy lâu nay hắn ta cải trang làm sư thầy vào nhà tôi, vụng trộm với vợ tôi mà tôi không hề hay biết. Tôi cứ nghĩ rằng vợ chỉ tụng kinh để cầu tự mà không hề biết rằng cô ta đã vụng trộm với tình cũ ngay trong chính căn nhà của hai vợ chồng.
Giờ đây, biết được sự thật đau khổ này, lại được chứng kiến cảnh vợ bênh tình địch chằm chặp, tôi thấy mình không còn lý do gì để giữ cô ấy lại nữa. Mẹ tôi cứ c.hửi tôi điên khi đột ngột ly hôn vợ khi cô ấy đang mang bầu nhưng mẹ tôi không biết rằng, cả vợ, cả con đều không phải của tôi mà là của một người đàn ông khác.
Theo WTT
Top 3 con giáp là người phụ nữ dịu dàng, hiền hậu, mang lại nhiều may mắn cho con cái Nếu bạn là n.ữ s.inh năm một trong ba con giáp dưới đây, bạn là người nhẹ nhàng, khéo léo, mang lại nhiều may mắn cho gia đình. T.uổi Thìn T.uổi Thìn chăm chỉ đi chùa tích nhiều phúc đức cho con cái Vận mệnh của những người mẹ t.uổi Thìn vô cùng thịnh vượng. Từ khi sinh ra, những con đường bạn...
