Thầy giáo rụng rời khi trò nhắn: “Em trên sân thượng, em muốn nhảy xuống!”
Đêm khuya, cậu học trò nhắn tin cho thầy. Em nói, mình đang ngồi trên sân thượng tầng 3, em muốn nhảy xuống. Thầy giáo lắp bắp: “Hùng ơi, thầy đang đến!”.
Chuyện về cậu học trò chỉ chờ “cơ hội để chết” được một giáo viên kiêm trợ lý thanh niên một Trường THPT ở Quận 3, TPHCM kể lại. Em là một trong rất nhiều học trò thầy để trong danh sách “cần chú ý” khi có những biểu hiện “ nổi loạn” bất thường.
Thầy trò hay chia sẻ nên thầy biết hoàn cảnh của em. Bố mẹ em hay cãi vã, thậm chí nhiều lần em chứng kiến họ chửi bới, đánh đập nhau.
Nhiều học trò nổi loạn như quan hệ tình dục sớm, đánh bạn… xuất phát từ những bất ổn trong gia đình (Ảnh minh họa)
Bố từ lâu cặp người này người kia, đã có lần mẹ đưa em đi đánh ghen nhưng không bắt được quả tang. Gần đây, mẹ em “ăn nem”, công khai với bố việc cặp bồ…
Em lạc lõng, cô đơn ngay trong nhà, còn thấy mình như một “cục nợ” của bố mẹ.
Em đã từng nghe bố gào với mẹ: “Không có thằng Hùng, tôi bỏ cô từ lâu rồi!”. Bà mẹ thét lại: “Giá như tôi bóp nó chết ngay khi đẻ thì đời tôi không bị trói vào anh!”.
Bố mẹ đi suốt, chung mái nhà nhưng mỗi người một cuộc sống riêng. Gia đình không ăn uống chung, sinh hoạt chung. Họ có chung một điểm là cùng dành cho con những lời quát mắng, thúc giục: Lo mà học đi!
Hùng chơi game, uống rượu bia, thuốc lá, có người nói cậu còn chơi bóng cười, đi bụi… đủ cả. Bố mẹ sau đủ mọi cách như đẩy cậu vào các khóa học kỹ năng, các nơi cai game…, giờ buông tay, mặc kệ.
Có lần, sau trận cãi vã của bố mẹ, hai người bỏ đi, để mặc cậu. Đêm khuya, cậu học trò nhắn tin cho thầy: “Em đang ngồi trên sân thượng tầng 3, em muốn nhảy xuống!”. Thầy giáo chỉ kịp nhắn lại: “Hùng ơi, thầy đang đến!”, rồi phi đến ngay trong đêm.
Hùng nằm xoài trên sân thượng, mùi cồn nồng nặc. Quanh em là một chai rượu trắng, mấy cái ly nằm lăn lóc. Đến lúc này, thầy giáo mới biết, trên tay, chân cậu học trò chi chít các vết cắt do em tự làm đau mình.
Trong phòng Hùng, cũng có sẵn rất nhiều thuốc ngủ em mua từ nhiều lần gom lại để… sẵn sàng uống bất cứ lúc nào.
Thầy kể, có nhiều vấn đề của các em xuất phát từ phía gia đình, bố mẹ, thầy cô cũng không giải quyết được.
“Có khi, trao đổi với bố mẹ các em thì tình hình càng trầm trọng hơn khi bố mẹ quay sang chửi mắng, trách móc các em. Tôi chỉ biết động viên học trò và cầu mong các em đừng làm điều gì đó dại dột”, thầy tâm sự.
Phó Phòng Giáo dục tại một quận ở TPHCM kể, ông từng bàng hoàng, sửng sốt khi biết có trường hợp học trò bị mẹ đặt tên cho là… Nguyễn Thù Hận. Người mẹ oán hận người bố sau mối tình dang dở và “khắc cốt ghi tâm” mối thù đó lên chính tên của đứa con.
Video đang HOT
Đứa trẻ từ bé đến lớn, đi học, giao tiếp với mọi người xung quanh trong nỗi tủi hờn tận cùng. Ngày bé em ở với bà ngoại, sau lớn mẹ mới đưa về nhà. Em khép kín, ít khi mở lời, không bạn bè…
Đến trường, một đứa trẻ bị bạn bè kỳ thị đã khổ sở thế nào. Thì đây, ngoài sự kỳ thị của người xung quanh, bản thân em tự kỳ thị chính mình.
Đến tận năm em học cuối cấp 2, một giáo viên mới làm mọi cách tác động, yêu cầu người mẹ đổi tên cho em. Em có một cái tên mới nhưng những gì đã “khắc” vào tâm trí em thì có lẽ không bao giờ tan biến đi được.
Trước nhiều vấn đề ở trường học, nhiều biểu hiện nổi loạn của học sinh ngày nay như quan hệ tình dục sớm, gây hấn, bạo lực, rượu chè, thuốc lá, chửi thề hay stress, trầm cảm…, các chuyên viên tâm lý trường học khẳng định phần lớn bắt nguồn từ vấn đề gia đình, từ chính bố mẹ.
Nhiều phụ huynh đã hoàn toàn khước từ việc nuôi dạy con. Khi giáo viên cần tìm gặp phụ huynh để trao đổi, có những người nói luôn: “Nhà tôi không có thời gian, cô muốn làm gì với nó thì làm”.
“Nhiều lúc, em ước được nghe bố mẹ hỏi: “Con ổn không?” thay vì chỉ thúc giục và la mắng chuyện học hành” – tâm sự của một nữ sinh nghiện game nhiều năm, từng bỏ nhà đi bụi đang cai nghiện một cơ sở ở TPHCM
Trên các diễn đàn, nhiều bạn trẻ chia sẻ việc tự rạch tay hay dự định tự vẫn phần lớn xuất phát từ nguyên nhân trong gia đình.
Có trường hợp, phụ huynh chọn cách “đẩy” hẳn con vào một trường nội trú, vứt hết trách nhiệm giáo dục con cho người khác, mình chỉ đóng tiền.
Ngoài những đứa trẻ bị bỏ rơi ngay trong nhà mình, ngay khi có bố mẹ bên cạnh, nhiều học trò đau khổ, bế tắc vì sự đòi hỏi, áp đặt một cách khắc nghiệt từ bố mẹ.
Không ít giáo viên bày tỏ, nỗi sợ lớn nhất của họ là học trò có thể làm điều dại dột mà mình không kịp thời giúp đỡ, hỗ trợ các em.
Nhiều đứa trẻ bị từ chối ngay trong gia đình, bởi chính bố mẹ. Nhiều em có những vết dao lam tự rạch chằng chịt trên người, nhiều em lần nghĩ đến cái chết, hoặc tự tử hụt không ít lần.
Không ít đứa trẻ tuyên bố: Chết không sợ, chỉ sợ bị bố mẹ quay lưng!
Tiến sĩ Xã hội học Phạm Thị Thúy, Học viện Hành chính Quốc gia cho biết, trong quá trình tư vấn, nghiên cứu bà thấy rõ, tỷ lệ tự tử ở trẻ mới lớn ngày càng tăng. Bà gặp nhiều ca rất đau lòng, trong đó xuất phát từ những xung đột giữa cha mẹ, con cái.
Theo bà, khó khăn, áp lực lớn nhất hiện nay trong giáo dục con trẻ là nhiều gia đình không phải là “tổ ấm” để giúp em các trưởng thành, lớn lên.
Điện thoại thông minh như 'ma lực' gây nghiện, sao lại đưa vào lớp học?
Bày tỏ quan điểm sau hàng loạt ý kiến trái chiều xung quanh thông tư cho học sinh sử dụng điện thoại trong lớp học, TS. Nguyễn Khánh Trung cho rằng, điện thoại thông minh như một "ma lực" gây nghiện, sao lại đưa vào lớp học?
Có nên cho học sinh sử dụng điện thoại thông minh trong lớp học? (Nguồn: Dân trí)
Báo Thế giới & Việt Nam đăng tải bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của chuyên gia giáo dục, TS. Nguyễn Khánh Trung về vấn đề này. Bài viết không thể hiện quan điểm của Tòa soạn.
"Ma lực" đến từ chiếc điện thoại thông minh
Tôi quan tâm đến giáo dục, cũng quan tâm chuyện cho phép học sinh sử dụng điện thoại di động trong lớp học thể hiện trong Thông tư 32 của Bộ GD&ĐT vừa qua. Đồng ý rằng cần phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, kỹ thuật số vào việc dạy và học trong nhà trường nhưng tôi không đồng tình với việc cho học sinh sử dụng điện thoại trong lớp.
Không biết Bộ GD&ĐT đã tiến hành nghiên cứu, tìm hiểu kỹ trước khi ban hành một văn bản có ảnh hưởng đến việc dạy và học của hàng triệu giáo viên, học sinh như vậy hay chưa. Nếu đã làm thì Bộ nên đưa ra các kết quả để biện giải cho quyết định của mình và thuyết phục mọi người; nếu chưa thì quả là một quyết định vội vàng! Tôi nghĩ những giải thích của Bộ hiện nay chưa thuyết phục.
Vì vậy, phụ huynh hoang mang là có cơ sở. Với trải nghiệm nuôi dạy con, có lẽ nhiều phụ huynh nhận thấy ma lực của màn hình, của điện thoại thông minh và những tác động tiêu cực của nó lên hành vi, thái độ, cách nói năng, ứng xử của con hằng ngày.
Tuy Bộ GD&ĐT đã giải thích chỉ được sử dụng cho việc học, nhưng lấy gì bảo đảm trẻ sẽ tuân thủ? Liệu giáo viên có thời gian, khả năng và sức lực để quản lý việc trẻ sử dụng để học hay để chơi trong khi công việc của họ đã rất nhiều, lớp học thường đã quá đông? Giáo viên có thể để ý đến bọn trẻ trong lớp, nhưng ngoài lớp thì sao?
Điện thoại thông minh như một ma lực gây nghiện, nhiều nhà nghiên cứu đã nói đến "chứng nghiện điện thoại", "nghiện màn hình". Nay Bộ GD&ĐT quyết định như vậy chẳng khác gì cho lưu hành "chất gây nghiện" trong nhà trường!
Khi đã thích, thậm chí nghiện, trẻ sẽ rất thông minh để qua mặt người lớn. Chẳng hạn, chúng sẽ lấy lý do tìm thông tin cho việc học để tìm và nghe, xem những gì chúng muốn, rồi cũng rất thông minh để tắt, xóa những thứ đó trong một nốt nhạc mà người lớn sẽ không thể phát hiện ra. Người ta nói "nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò" là như thế.
Xét về nhiều mặt, sự có mặt của chiếc điện thoại trong lớp học theo tôi sẽ gây rất nhiều hệ lụy, trước hết là về việc học. Đã có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra các tác động xấu đến từ điện thoại với học sinh.
Chẳng hạn, báo cáo có tên Jules Ferry 3.0 của Hội đồng Quốc gia về kỹ thuật số của Pháp cho hay: "Tất cả giáo viên nhận thấy một nghịch lý tệ hại: học sinh trong các lớp của họ cảm thấy ít chủ động, tập trung chú ý hơn so với khi một mình chúng trước màn hình".
Một nghiên cứu khác của Giáo sư tâm lý học Alain Lieury cũng đã chỉ ra: những thanh thiếu niên "dính" vào màn hình quá nhiều là những đứa trẻ làm việc, học tập một cách sơ sài, ngủ, nghỉ không đủ, sức tập trung giảm sút, kéo theo là thành tích học tập đi xuống.
Dựa trên những nghiên cứu này, Pháp cấm học sinh cấp 1 và cấp 2 sử dụng điện thoại trong trường học từ năm học 2018. Tương tự, nhiều trường ở Anh cũng chọn giải pháp này. Ở đây không chỉ là cấm sử dụng trong lớp, mà cấm cả trong trường, kể cả giờ ra chơi.
Người Pháp, người Anh cấm như vậy vì họ thấy rõ ảnh hưởng xấu của việc sử dụng điện thoại trong trường lên việc học, lên con em của họ, hẳn con em của chúng ta cũng không ngoại lệ.
Sự tập trung, chú ý trên lớp học là những yếu tố quan trọng trong việc học hành. Không có sự tập trung, sẽ không thể có đam mê, không có tinh thần hiếu tri thực sự. Việc học với các em sẽ trở nên thứ yếu, qua quýt để đối phó. Con em chúng ta sẽ khó có thể học sâu và tiến xa trên đường học tập và phát triển bản thân.
Dạy - học hiện đại phải thể hiện từ triết lý giáo dục
Xét về mặt tâm lý, nhiều nhà nghiên cứu cũng đã chỉ ra, việc sử dụng điện thoại quá thường xuyên có thể gây ra trầm cảm, suy nghĩ tiêu cực, mắt kém, cơ thể yếu đuối vì thiếu vận động.
Hãy hình dung những học sinh đang tuổi chạy nhảy, lại ngồi im một góc để lướt điện thoại trong giờ ra chơi. Rõ ràng, những đứa trẻ kêu không nghe, gọi không trả lời, thích ở một mình, không muốn tiếp xúc và tương tác với người xung quanh, những đứa trẻ dành toàn thời gian, năng lượng và sự quan tâm cho thế giới mạng với những cơn nghiện facebook, nghiện game... không phải là những đứa trẻ lý tưởng.
Tất nhiên, việc cấm trẻ tiếp xúc với màn hình là rất khó và cũng không nên. Bởi công nghệ thông tin đem lại nhiều lợi ích, nó phục vụ đắc lực cho cuộc sống, công việc nói chung, việc học hành nghiên cứu nói riêng nếu biết cách sử dụng và khai thác nó.
TS. Nguyễn Khánh Trung. (Ảnh: NVCC)
Nhưng việc cấm học sinh sử dụng điện thoại trong lớp ở lứa tuổi trung học cơ sở lại là chuyện nên làm, để góp phần giảm thiểu những tiêu cực, từ đó, giúp những đứa trẻ giữ được sự cân bằng, khỏe mạnh về thể chất và tinh thần, tập trung học tập.
Ngược lại, cho phép điện thoại - thứ "gây nghiện" lưu hành chính thức trong trường học, sẽ tác động tiêu cực lên hàng triệu mầm non của đất nước, đó mới là điều có hại cho "tiền đồ đất nước".
Vì vậy, không nhất thiết phải cho học sinh mang điện thoại vào lớp thì mới có thể áp dụng các phương pháp cũng như hình thức dạy học hiện đại. Dạy - học hiện đại phải được thể hiện từ triết lý giáo dục, từ mục tiêu giáo dục quốc gia đến cơ cấu nội dung chương trình, cách thức tiếp cận, cách thức thực hành giảng dạy, chứ không thể hiện ở việc cho phép sử dụng điện thoại trong trường học hay không.
Thay vào đó, nhà trường nên hiện đại hóa, chẳng hạn như tạo lập các thư viện, số hóa các tài liệu, kết nối với các thư viện trong nước và trên thế giới, tạo ra nhiều phòng máy tính hiện đại với các ứng dụng hữu ích, kết nối với các cơ sở dữ liệu phong phú.
Nhà trường tổ chức một cách linh động, dành nhiều thời gian để các em làm việc cộng tác với nhau, tạo điều kiện và khuyến khích tinh thần tự học, tự nghiên cứu.
Nhà trường xây dựng web, tạo ra các kênh liên lạc thuận lợi giữa nhà trường - học sinh - phụ huynh một cách hiệu quả để cùng nhau giúp từng học sinh phát triển tốt nhất theo cách của từng em. Đó là hiện đại, là ứng dụng công nghệ vào việc giảng dạy.
Tôi vẫn thích hình ảnh từng nhóm học sinh tra cứu tài liệu, làm các đề tài, tranh biện với nhau trong các phòng máy tính, trong thư viện, hay ở hành lang, ở các góc trường, hơn là hình ảnh mỗi học sinh ngồi im một góc trước một điện thoại di động, cho dù là đang tìm thông tin hay đang "chat".
Có thể nói, tuổi cấp 1 và cấp 2 là lứa tuổi chưa đủ trưởng thành, cần được bảo vệ. Người lớn cứ phải kèm cặp, giám sát, chủ động tạo ra môi trường lành mạnh xung quanh để trẻ có thể phát triển.
Nhà nghiên cứu Olivier Houdé đã đề nghị các mốc tuổi trong việc tiếp xúc với màn hình: không màn hình với trẻ dưới 3 tuổi, không dùng máy chơi game console với trẻ dưới 6 tuổi; không internet với trẻ dưới 12 tuổi mà không có người lớn kèm. Trên 12 tuổi, các trẻ cần được thường xuyên hướng dẫn, giải thích, kèm cặp trong việc sử dụng mạng.
Cuộc sống của học sinh ngày nay vốn đã bị bủa vây với quá nhiều công nghệ, màn hình lớn nhỏ ở nhà, biến nhiều học sinh thành những "nô lệ màn hình". Do vậy, nhà trường nên là nơi để các em lấy lại một chút cân bằng, níu kéo các em ở lại với sự đam mê học tập nghiên cứu, đồng thời, tập cho các em thói quen và kỹ năng tốt lành như đọc, tư duy độc lập, tranh biện, trình bày... Để về sau, các em có thể trở thành những con người tự do.
Cho học sinh sử dụng điện thoại trong lớp: Ủng hộ thay vì cấm đoán? Việc Bộ Giáo dục và Đào tạo (GĐĐT) vừa có động thái cho phép học sinh sử dụng điện thoại trong lớp được cho là biện pháp nới lỏng, thay vì lệnh cấm trước đây. Nhiều phụ huynh lo lắng nhưng có không ít người đồng tình. Vậy thì cần phải thế nào? Từ ngày 1.11.2020, Bộ GDĐT cho học sinh sử dụng...