Thầy giáo Nguyễn Văn Chuyên: Truyền lửa đam mê cho học trò miền núi

Hơn 16 năm cần mẫn ‘lái đò’, thầy giáo Nguyễn Văn Chuyên (SN 1984), giáo viên Trường THPT Yên Thế đã dìu dắt bao thế hệ học trò miền núi trưởng thành.

Đặc biệt, qua mỗi kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh, đồng nghiệp cùng giảng dạy bộ môn Hóa học ở các trường THPT đều khâm phục trước thành tích của đội tuyển Trường THPT Yên Thế do thầy Chuyên phụ trách.

Gắn bó với quê hương

Là người dân tộc Kinh nhưng thầy Chuyên sinh ra và lớn lên ở bản Làng Trên, xã Xuân Lương (Yên Thế) – nơi chủ yếu là người dân tộc Cao Lan, Tày, Nùng sinh sống. Từ bé, thầy Chuyên đã được các thầy cô đánh giá có lực học tốt ở các môn khoa học tự nhiên. Năm 1999, thầy là học trò duy nhất của huyện Yên Thế thi đỗ vào lớp chuyên Hóa của Trường THPT Chuyên Bắc Giang.

Thầy giáo Nguyễn Văn Chuyên trong giờ lên lớp.

Những năm tháng ấy, nhiều bạn bè cùng trang lứa, thậm chí cả anh chị ruột của thầy Chuyên đều nghỉ học giữa chừng. Ba năm học xa nhà là quãng thời gian vất vả gian truân với chiếc xe đạp cà tàng, đều đặn cuối tuần người thầy giáo tương lai lại đạp xe gần 50 km từ trường về nhà. Hôm sau, cậu học trò lại đạp xe xuống trường chở theo ít gạo, ngô, khoai để thêm vào bữa ăn nội trú ở trường.

Từ bản làng vùng xa khó khăn lên tỉnh học nhưng cậu học trò Nguyễn Văn Chuyên không thua kém bạn bè với bảng thành tích xuất sắc trong kỳ thi học sinh giỏi các cấp. Với mong muốn trở về gieo tiếp con chữ cho học sinh vùng đồng bào dân tộc thiểu số huyện nhà, cậu học trò có dáng mảnh khảnh đã chọn nghề giáo. Năm 2006, sau khi tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Nguyễn Văn Chuyên về công tác tại Trường THPT Mỏ Trạng.

Bằng tình yêu nghề, thầy Chuyên luôn trăn trở làm sao chuyển tải kiến thức đến với học sinh hiệu quả nhất để các em hứng thú học tập, biến môn Hóa học trở nên thực tế, hữu ích hơn trong đời sống. Do đặc thù có đến 60-70% học sinh dân tộc thiểu số, nhiều năm liên tục, chất lượng giáo dục đại trà đã được cải thiện nhưng giáo dục mũi nhọn vẫn còn khoảng cách rất xa với vùng xuôi.

Những năm đó, tỷ lệ hộ nghèo ở các xã xung quanh khu vực Mỏ Trạng cao, nhiều em có hoàn cảnh khó khăn đã nghĩ đến nghỉ học. Thầy Chuyên cùng giáo viên trong trường luôn động viên, chia sẻ, kịp thời tìm nguồn hỗ trợ giúp các em có thêm nghị lực đến trường. Đồng lương ít ỏi nhưng thầy luôn trích một phần mua sách vở, giấy bút cho các em có hoàn cảnh khó khăn.

Thậm chí không có sách tham khảo, thầy còn miệt mài tự soạn những bài tập Hóa học để phụ đạo kiến thức cho các em có lực học yếu hơn. Trong giai đoạn từ 2008-2013, nhà trường đều có từ 5-7 học sinh được Hội Chữ thập đỏ huyện, Công đoàn Giáo dục tỉnh, một số doanh nghiệp, nhà hảo tâm hỗ trợ học bổng đột xuất và định kỳ.

Say cháy trong từng tiết giảng, thầy Chuyên quan tâm đến những học trò có tố chất để bồi dưỡng. Cả trường có khi chỉ chọn được một vài em có lực học tốt nhưng thầy vẫn kiên trì phụ đạo, ra thêm những bài tập mở rộng, củng cố, nâng cao kiến thức. Dù mới ra trường nhưng thầy đã nỗ lực trở thành giáo viên giỏi cấp tỉnh chu kỳ 2009-2011.

Miệt mài với từng trang giáo án, sau 6 năm giảng dạy tại đây, thầy Chuyên là giáo viên đầu tiên dẫn dắt học trò nhà trường có giải học sinh giỏi cấp tỉnh môn Hóa học năm học 2011-2012 và vinh dự được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen do có thành tích xuất sắc trong giảng dạy giai đoạn 2010-2012.

Thầy giáo của Á khoa và điểm 10 môn Hóa học

Là giáo viên có năng lực, năm 2014, thầy Chuyên được Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) điều động về giảng dạy tại Trường THPT Yên Thế. Bằng kinh nghiệm và lòng yêu nghề, thầy Chuyên đã chú trọng rèn luyện khả năng tư duy và xây dựng phương pháp học tập phù hợp cho từng đối tượng học sinh.

Thầy giáo Nguyễn Văn Chuyên trong giờ dạy thực hành môn Hóa học.

Thầy Chuyên luôn được Ban Giám hiệu tin tưởng giao nhiệm vụ bồi dưỡng học sinh giỏi môn Hóa học. Ở lĩnh vực chuyên sâu, thầy đã khẳng định được năng lực của mình khi liên tiếp các năm đều có học sinh đạt giải cao trong kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh.

Sách tham khảo môn Hóa học ở các nhà sách bán nhiều nhưng ở mức độ chuyên sâu dành cho học sinh đội tuyển lại rất ít. Thầy Chuyên tích cực tự nghiên cứu, soạn tài liệu bồi dưỡng riêng cho học sinh giỏi, làm cho giờ giảng hấp dẫn, cuốn hút học trò hơn với những phản ứng hóa học, con số hóa trị.

Thầy đi sâu vào giảng kỹ bản chất các định luật, đưa ra các dạng bài tập tổng quát, đặc trưng cho từng phần lý thuyết. Đồng thời mở rộng, liên hệ thực tiễn với các kiến thức liên quan giúp các em phát hiện ra nhiều điều thú vị từ những sự vật, hiện tượng trong cuộc sống. Nhờ đó, học sinh không chỉ giải đáp được các câu hỏi cơ bản của cấu trúc đề thi trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành mà còn dễ dàng giành điểm cao, điểm tuyệt đối.

Nhân kỷ kiệm 40 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, thầy giáo Nguyễn Văn Chuyên là nhà giáo duy nhất của tỉnh Bắc Giang và là một trong 68 giáo viên trong cả nước được Bộ GD&ĐT phối hợp với Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tuyên dương tại chương trình “Chia sẻ cùng thầy cô” do có nhiều sáng kiến, đổi mới trong phương pháp giảng dạy.

Đáp lại sự nhiệt huyết của thầy, học trò luôn tích cực học tập, rèn luyện. Đội tuyển do thầy phụ trách 8 năm liên tục (từ năm học 2014- 2015 đến nay) đều giành giải Nhất, Nhì trong kỳ thi chọn học sinh giỏi môn Hóa học cấp tỉnh. Năm học 2021-2022, đội tuyển Hóa học có 3 học sinh đi thi và đã giành 2 giải Nhì, 1 giải Ba.

Em Nguyễn Việt Thành, lớp 12A8 , Trường THPT Yên Thế là học sinh được thầy Chuyên dìu dắt trong gần 3 năm học THPT đã đạt điểm 10 môn Hóa học và là Á khoa toàn quốc khối A00 trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022. Lớp 12A8 do thầy Chuyên và một giáo viên nữa tham gia giảng dạy có 90% học sinh đạt từ 8 điểm trở lên; 3 em đạt điểm 10 môn Hóa học và tất cả đều đỗ vào các trường đại học.

Những năm học trước cũng có một số học sinh tiêu biểu của thầy Chuyên đạt điểm 10 môn Hóa học như: Hứa Viết Mạnh, hiện đang là sinh viên năm thứ 3 Học viện Quân y; Bùi Thị Thùy Trang, sinh viên năm thứ 3 Trường Đại học Y Thái Nguyên.

Thầy Chuyên đã góp phần cùng giáo viên và học sinh đưa Trường THPT Yên Thế bứt phá vươn lên xếp thứ nhất toàn tỉnh về phổ điểm trung bình các môn thi tốt nghiệp THPT và có số lượng, chất lượng giải cao nhất tại kỳ thi học sinh giỏi các môn văn hóa cấp tỉnh. Trong đó môn Hóa học luôn có điểm trung bình nằm trong nhóm các tỉnh cao nhất toàn quốc.

Thầy bộc bạch: “Đối với người thầy, không có điều gì hạnh phúc hơn là thành công của học trò. Nhiều học sinh của tôi đã trở thành chiến sĩ công an, bác sĩ, kỹ sư vẫn thường xuyên liên lạc. Đó là động lực to lớn cho người thầy tiếp tục chèo lái những thế hệ học trò cập bến bờ tri thức. Tôi luôn cố gắng làm tốt nhất những gì trong khả năng của mình để truyền tải nhiệt huyết, tri thức đến với các em”.

Liên tục ghi dấu ấn bằng những thành tích nổi bật, thầy Chuyên không chỉ được lãnh đạo nhà trường, đồng nghiệp đánh giá cao về chuyên môn mà còn được phụ huynh, học sinh tin tưởng, yêu mến.

Học sinh Triệu Thị Phương Thảo, lớp 12A8 cho biết: “Em là một trong 3 bạn được chọn vào đội tuyển ôn luyện tham gia thi học sinh giỏi môn Hóa học cấp tỉnh dự kiến sẽ tổ chức vào tháng 2/2023. Những tiết học nâng cao đều do thầy Chuyên dạy giúp chúng em hiểu sâu kỹ về bài giảng. Thầy luôn lấy ví dụ thực tế để học sinh dễ nắm bắt và phát huy khả năng tự học, tự nghiên cứu”.

Niềm đam mê với nghề trọn vẹn hơn khi người bạn đời của thầy Chuyên cũng là một giáo viên dạy giỏi môn Tin học ở Trường THPT Bố Hạ. Ngoài là hậu phương vững chắc, chị còn là đồng nghiệp chia sẻ với chồng bên những trang giáo án thấm đẫm công sức và trí tuệ, luôn mong muốn thổi bùng ngọn lửa ham học cho các thế hệ học trò miền núi.

Nhờ sự cộng tác về chuyên môn của vợ, thầy giáo Nguyễn Văn Chuyên đã khai thác hiệu quả thiết bị công nghệ, phần mềm để mở rộng tài liệu phục vụ giảng dạy môn Hóa học.

Từ thực tiễn công việc, thầy Chuyên đã có nhiều sáng kiến kinh nghiệm được áp dụng vào giảng dạy như: Giải bài toán Hóa học bằng nhiều cách – biện pháp phát triển tư duy của học sinh từ năm học 2018-2019; Bồi dưỡng học sinh giỏi môn Hóa học thông qua hệ thống bài tập dung dịch chất điện ly trên cơ sở lý thuyết hóa học phân tích định tính.

Cô Hoàng Thị Hạnh, Hiệu trưởng Trường THPT Yên Thế khen ngợi: “Thầy Chuyên là một trong những giáo viên xuất sắc, tiêu biểu của ngành, là tấm gương mẫu mực cho các thế hệ nhà giáo tiếp tục phấn đấu”. Nhiều lần, Sở GD&ĐT có chủ trương đưa giáo viên giỏi về giảng dạy tại Trường THPT Chuyên Bắc Giang nhưng thầy có nguyện vọng tha thiết được tiếp tục giảng dạy trên quê hương Yên Thế.

Với nỗ lực không ngừng, trong 16 năm công tác, thầy Chuyên có 9 năm đạt Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở và cấp tỉnh. Ngoài những lần được UBND tỉnh, UBND huyện Yên Thế, Sở GD&ĐT khen thưởng, năm 2020, thầy vinh dự được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT tặng Bằng khen.