Thay đổi thói quen để phòng cảm cúm trong mùa lạnh

Khi thời tiết chuyển lạnh, sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, độ ẩm, làm cảm lạnh xuất hiện. Dù ít nguy hiểm hơn so với cúm nhưng nếu không có các biện pháp phòng bệnh phù hợp, thì một đợt cảm lạnh nhẹ cũng có thể là tiền đề cho các yếu tố gây bệnh cho cơ thể.

Cảm lạnh có thể là tiền đề của cúm

Theo bác sỹ Trương Hữu Khanh- Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, BV Nhi Đồng 1 (TP.HCM), cảm lạnh thường bắt đầu bằng triệu chứng đau họng và sẽ khỏi sau một hoặc hai ngày. Các triệu chứng như nghẹt mũi, chảy nước mũi, cùng với ho sẽ xuất hiện khoảng ngày thứ tư và thứ năm. Người lớn bị cảm lạnh thường ít sốt cao, nhưng có thể bị sốt nhẹ. Trẻ em có nhiều khả năng bị sốt khi mắc cảm lạnh.

Phần lớn các trường hợp cảm lạnh không kéo dài ngày, triệu chứng nhẹ, ít sốt cao ít khi gây ra biến chứng và sẽ tự hết. Tuy nhiên, những ảnh hưởng kèm theo như dinh dưỡng kém, ngủ kém… sẽ là các yếu tố làm suy yếu hệ miễn dịch, suy giảm sức đề kháng; tạo điều kiện thuận lợi cho các cho virút cúm tấn công trong mùa lạnh.

So với cảm lạnh thông thường, cúm thường nguy hiểm và có thể gây nhiều biến chứng viêm phổi, hen suyễn, đặc biệt ở trẻ em, người cao tuổi, những người mắc các bệnh mạn tính như tim mạch, phổi hoặc hiếm gặp hơn là viêm cơ tim và cần phải nhập viện. Triệu chứng cúm xuất hiện đột ngột, như sốt rất cao (39oC- 40oC), đau nhức mình mẩy, đau hốc mắt, sổ mũi, hắt xì với tần suất nhiều, thậm chí nôn mửa và tiêu chảy.

Dưới đây là một số phương pháp giúp cho việc phòng ngừa cảm cúm có hiệu quả:

Chất lượng giấc ngủ và sự nghỉ ngơi hợp lý

Đôi khi, cảm giác quá mệt mỏi trong ngày khiến ta cảm thấy buồn ngủ, đó có thể là dấu hiệu suy yếu hệ miễn dịch. Do vậy, cần bảo đảm một giấc ngủ ngon vào ban đêm, quan trọng nhất là chất lượng của giấc ngủ. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng nếu ngủ ít hơn 7 tiếng đồng hồ mỗi đêm thì nguy cơ bị cảm lạnh có thể tăng gấp ba lần, so với những người ngủ nhiều hơn 8 tiếng mỗi đêm. Ở những người thường bị căng thẳng mạn tính, thì điều này rất bất lợi cho hệ miễn dịch vì sẽ có nhiều nguy cơ mắc bệnh hơn. Do vậy, nếu thường xuyên căng thẳng, cách tốt nhất để phòng bệnh là sắp xếp thời gian để nghỉ ngơi hợp lý trong ngày.

Cần bảo đảm một giấc ngủ ngon vào ban đêm và chất lượng của giấc ngủ

Bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể và súc nước muối để kháng viêm

Cảm lạnh là bệnh lý đường hô hấp trên ở mức nhẹ, triệu chứng bệnh thường bắt đầu từ mũi. Lúc này, vi rút gây bệnh sẽ tấn công mũi và cơ thể chống lại bằng cách tiết nhiều dịch nhầy hơn để loại bỏ vi rút. Do vậy, cần giúp cơ thể chống lại những dấu hiệu bệnh ban đầu của cảm lạnh bằng cách giữ nước cho cơ thể, để làm loãng dịch nhầy, giữ ẩm màng nhầy.

Hệ thống miễn dịch sẽ phải làm việc dưới áp lực lớn khi thiếu nước, vì lúc này, quá trình trao đổi chất không thể diễn ra trơn tru, khiến cơ thể dễ dàng bị nhiễm cảm lạnh. Chú ý bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể để các cơ quan có thể làm việc hiệu quả nhất. Khi cảm lạnh, súc nước muối có tác dụng kháng viêm. Để phòng bệnh cảm lạnh, hãy súc nước muối để giảm sưng và chất nhầy tích tụ ở sau cổ họng và mũi – là những cơ quan thụ cảm gây ho.

Bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể để các cơ quan có thể làm việc hiệu quả nhất

Không tiếp xúc trực tiếp với vật dụng của người nhiễm bệnh

Vi rút có thể lây lan trong không khí, nó có thể có ở trên các bề mặt vật dụng xung quanh người nhiễm bệnh dưới dạng giọt nước nhầy nhỏ mà mắt thường không thể nhìn thấy được. Vi rút có thể vô tình được lây truyền qua việc chạm tay lên các bề mặt đó và sau khi chạm tay lên các bộ phận trên mặt như mũi và miệng của người nhiễm bệnh.

Nếu cảm lạnh kéo dài với các triệu chứng không đỡ hoặc xuất hiện các triệu chứng bất thường, trầm trọng, cụ thể: đau khi nuốt vì đau họng khi bị cảm lạnh hoặc cúm có thể khiến cơ thể không thoải mái khi nuốt. Tuy nhiên, khi bạn thấy đau nặng hơn nghĩa là họng bạn bị viêm. Các cơn ho liên tục, khi cơn ho không thuyên giảm sau 2 hoặc 3 tuần thì bạn có thể bị viêm tiểu phế quản và cần thuốc kháng sinh. Viêm xoang cũng có thể khiến bạn ho dai dẳng. Tình trạng đau đầu và tắc mũi không khỏi cũng nên cần có sự tư vấn của bác sỹ chuyên môn.

Vận động thường xuyên

Lười vận động là tình trạng hầu như rất nhiều người mắc phải vào mùa đông. Tuy nhiên, để ngăn ngừa cảm lạnh, nên ra ngoài vào ban ngày càng nhiều càng tốt và giữ thói quen vận động thường xuyên. Những hoạt động thể chất đều đặn có thể sẽ làm gia tăng lượng tế bào của hệ miễn dịch, giúp chống lại nhiều loại vi khuẩn, virút có hại cho sức khỏe. Trong trường hợp bị nhiễm bệnh, tập luyện tuy không làm giảm mức độ nghiêm trọng hay thời gian của bệnh, nhưng sẽ giảm các triệu chứng bệnh, giúp ta khỏe hơn

Tắm vòi sen nóng để làm dịu tắc nghẽn và thay đổi tư thế ngủ

Tắm vòi sen nóng là chọn lựa tốt nhất để làm dịu tắc nghẽn. Một số cách an toàn khác để giảm các triệu chứng của mũi khi cảm lạnh, gồm có: dùng bình xịt dung dịch muối đẳng trương hay dụng cụ rửa mũi, để làm mỏng dịch nhầy của mũi. Muối và hơi nước làm co rút màng nhầy bị sưng phồng, giúp ta dễ thở hơn.

Khi bị cảm lạnh, việc nằm duỗi thẳng lưng khi ngủ là không tốt, bởi trọng lực cơ thể có thể gây nghẹt mũi, từ từ lan dần xuống cổ họng, gây ra đau và ho. Hơn nữa, nếu ho trong lúc nằm duỗi thẳng lưng còn tạo cảm giác không thoải mái và khó ngủ. Vì thế, cần thay đổi tư thế ngủ bằng cách nằm tựa lên gối để giảm sự kích thích của cơ quan thụ cảm gây ho, làm loãng dịch nhầy cho dễ thở hơn.

Vệ sinh tay vô cùng quan trọng

Virut cúm xâm nhập vào cơ thể qua các màng nhầy ở mũi, mắt, hoặc miệng, có thể lây nhiễm nếu chạm tay vào các mặt phẳng bị nhiễm bẩn. Vì vậy, biện pháp phòng ngừa đầu tiên và rất quan trọng là phải giữ rửa sạch bàn tay để ngăn ngừa cả cúm và cảm lạnh.