Thầy cô giờ cũng phải… chạy sô!

Giải quyết tình trạng thừa – thiếu giáo viên cục bộ, nhiều địa phương áp dụng giải pháp bố trí dạy liên trường. Cách làm này giúp các trường giảm bớt khó khăn do thiếu giáo viên do biên chế ngành không được tăng

HS Trường Phổ thông dân tộc nội trú Trung học cơ sở Trà Mai tham gia hoạt động ngoại khóa Chinh phục Ngọc Linh với các môn khoa học tự nhiên.

Dạy liên trường

Từ học kỳ II năm học này, cô Nguyễn Thị Thu Thủy – giáo viên Tin học, Trường Phổ thông dân tộc nội trú Nam Trà My (huyện Nam Trà My, Quảng Nam) đảm nhận dạy thêm cả môn Tin học cho khối 7 – 8 của Trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Trà Mai. Ở Trường phổ thông dân tộc nội trú Nam Trà My, cô Thủy dạy môn Tin học cho 3 khối lớp 10, 11 và 12 với thời lượng 13 tiết dạy/tuần. Thêm 8 tiết dạy hợp đồng tại Trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Trà Mai, tổng số tiết dạy trong một tuần của cô Thủy là 21 tiết.

“Đảm nhận dạy cả 5 khối, nhưng do số lớp của mỗi khối không nhiều nên số tiết dạy cũng ở mức chấp nhận được. Dù phải mất nhiều thời gian cho việc soạn giáo án nhưng nội dung kiến thức gần nhau, như nội dung dạy của lớp 8 và lớp 10 chủ yếu là về lập trình Pascal nên giáo viên không phải nghiên cứu sách giáo khoa nhiều” – cô Thủy cho biết.

Hai năm học liên tiếp, năm 2019 – 2020 và năm 2018 – 2019, cô Nguyễn Thị Dương, giáo viên Tiếng Anh, Trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Trà Mai đều nhận dạy hợp đồng tại Trường Phổ thông dân tộc nội trú Nam Trà My. Do giáo viên Tiếng Anh của Trường phổ thông dân tộc nội trú Nam Trà My nghỉ chế độ thai sản nên hiệu trưởng 2 trường cùng lên phương án để giáo viên dạy liên trường. Buổi sáng, cô Dương đảm nhiệm việc giảng dạy tại trường biên chế. Những tiết dạy ở trường hợp đồng thường tập trung vào buổi chiều.

Thầy Nguyễn Khắc Điệp – Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Trà Mai cho biết: Do hai trường gần nhau nên thuận lợi cho giáo viên di chuyển. Giải pháp bố trí giáo viên dạy cùng một lúc hai trường được chúng tôi sử dụng trong ngắn hạn như có giáo viên nghỉ thai sản, nghỉ hưu hoặc chuyển công tác mà chưa đến thời điểm địa phương tổ chức thi tuyển giáo viên.

Thực ra, với giáo viên ở các huyện miền núi, để tuyển đủ giáo viên bộ môn thì số tiết của giáo viên/tuần không đủ như định mức yêu cầu do số lớp/trường ít. Bởi vậy, dù dạy liên trường nhưng số tiết dạy của giáo viên cũng không quá nhiều, vẫn bảo đảm chất lượng giáo dục.

Hội thi Olympic tiếng Anh cấp trường của Trường Trung học cơ sở dân tộc nội trú Nam Trà My.

Giải quyết bài toán thừa – thiếu giáo viên cục bộ

Năm học 2019 – 2020, Trường Trung học cơ sở Nghĩa Phương (huyện Tư Nghĩa, Quảng Ngãi) thừa một giáo viên dạy Mỹ thuật nhưng lại thiếu 2 giáo viên Lịch sử và 1 giáo viên Tin học. Để đủ giáo viên đứng lớp, nhà trường đã bố trí giáo viên dạy trái môn như giáo viên Ngữ văn – Lịch sử, Giáo dục công dân – Lịch sử, nhưng vẫn không “ôm” được do không thể bố trí dạy thay quá nhiều.

Trong khi đó, theo Nghị định 161, các trường không được hợp đồng giáo viên để giải quyết tình trạng thiếu giáo viên đứng lớp. Phòng Giáo dục và Đào tạo Tư Nghĩa đã tham mưu cho UBND huyện phương án điều động giáo viên dạy liên trường.

Ông Trương Quang Dũng – Trưởng phòng Giaso dục và Đào tạo huyện Tư Nghĩa trao đổi: Qua rà soát đội ngũ, các trường trên địa bàn có tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ. Chúng tôi đã sử dụng giải pháp dùng giáo viên “vệ tinh”.

Theo đó, phân công giáo viên dạy liên trường, điều động giáo viên từ trường thừa sang trường thiếu. Có 17 giáo viên được điều động dạy liên trường trong năm học 2019 – 2020, trong đó có 10 giáo viên bậc Trung học cơ sở. Trước đó, năm học 2018 – 2019, phòng đã điều động 1 giáo viên theo hình thức này. Thời gian dạy liên trường của mỗi giáo viên nằm trong diện điều động là 1 học kỳ.

Hết thời gian này, giáo viên chỉ dạy ở trường cũ và điều động giáo viên khác thay thế. Theo phản ánh của hiệu trưởng các trường tiếp nhận giáo viên diện liên trường, thầy cô đều khắc phục khó khăn về đường sá, nỗ lực thực hiện nhiệm vụ được giao.

Cô Bùi Thị Thuật – giáo viên Lịch sử của Trường Trung học cơ sở Nghĩa Lâm (huyện Tư Nghĩa) được điều động tăng cường cho Trường Trung học cơ sở Nghĩa Phương trong học kỳ I năm học 2019 – 2020. Ban giám hiệu Trường Trung học cơ sở Nghĩa Phương đã sắp xếp thời khóa biểu để cô Thuật không phải đi lại nhiều. Vì vậy, mỗi tuần, cô Thuật chỉ đến trường 2 ngày cho khoảng đường 70km cả đi và về ở trường mới.

Tương tự, cô Huỳnh Thị Tường Vy – giáo viên môn Tin học của Trường Trung học cơ sở Nghĩa Thuận cũng được điều động về dạy tăng cường tại Trường Trung học cơ sở Nghĩa Phương cùng thời gian với cô Thuật. Cô Vy chia sẻ: Ngoài việc phải di chuyển quãng đường xa hơn trước, khi đến môi trường mới, giáo viên phải có thời gian làm quen, nắm được mức độ tiếp nhận của học sinh để có cách thức truyền đạt kiến thức phù hợp.

Ông Đỗ Văn Phu – Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ngãi thông tin: Việc chia sẻ nguồn lực giữa các trường được Phòng Giáo dục và Đào tạo Tư Nghĩa và Phòng Giáo dục và Đào tạo Sơn Hà thực hiện ở những thời điểm thừa, thiếu giáo viên cục bộ nhưng chưa được bổ sung.

Tất nhiên, việc điều động này phải thực hiện trên cơ sở giáo viên đồng thuận và khoảng cách giữa 2 trường không quá xa. Trên cơ sở đề xuất của các huyện, sở Giáo dục và Đào tạo đã làm tờ trình gửi UBND tỉnh về phương án bố trí một giáo viên dạy 2 trường lân cận trên cùng địa bàn để giải quyết tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ khi triển khai Chương trình – Sách giáo khoa mới. Những giáo viên được phân công dạy liên trường phải là giáo viên dạy không đủ tiết theo quy định nếu dạy ở một trường.

Theo rà soát của Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ngãi, tính đến năm học 2022 – 2023, ở bậc tiểu học, toàn tỉnh thiếu 146 giáo viên Tiếng Anh, 107 giáo viên Tin học. Hai kỳ thi tuyển dụng giáo viên của Quảng Ngãi vừa qua đều bị hoãn do ảnh hưởng dịch Covid-19.

Ngoài ra, khi áp dụng theo chuẩn đào tạo mới, nhiều địa phương có số lượng hồ sơ dự tuyển ít hơn chỉ tiêu thi tuyển. UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có chủ trương ưu tiên giải quyết bài toán thiếu giáo viên bằng cách tổ chức thi tuyển để bố trí đủ. Trong trường hợp không tuyển dụng đủ mới sử dụng đến phương án bố trí giáo viên dạy liên trường.

Những trường học ở các huyện miền núi, vùng sâu, vùng xa, việc chia sẻ nguồn lực giáo viên giữa các trường học rất khó vì khoảng cách khá xa, không thể bảo đảm sức khỏe cho giáo viên. Chúng tôi xác định đây chỉ là biện pháp sử dụng trong ngắn hạn. – Ông Đỗ Văn Phu