Thay chất đội ngũ giáo viên

Đồng thời với đòi hỏi một chế độ đãi ngộ tương xứng, vấn đề thay chất đội ngũ giáo viên thông qua việc thay đổi cách tuyển sinh, đào tạo và tuyển dụng cũng được nhiều chuyên gia đặt ra.

Các chuyên gia đề nghị có hình thức tuyển sinh riêng đối với khối ngành sư phạm. Trong ảnh: thí sinh dự thi vào Trường ĐH Sư phạm TP.HCM trong kỳ tuyển sinh 2012 – Ảnh: NHƯ HÙNG

Theo khảo sát của nhóm nghiên cứu do bà Nguyễn Thị Bình chủ trì, hiện nay chỉ có 10-20% số giáo viên thật sự yêu nghề. Trong khi đó qua khảo sát, PGS Vũ Trọng Rỹ (Viện Nghiên cứu giáo dục VN) cho biết đa số giáo viên hiện nay chưa nhận thức đúng về chức năng, nhiệm vụ của người giáo viên mà mới chỉ dừng lại ở vai trò “người dạy”. “So với yêu cầu của giáo viên sau 10-15 năm tới, phẩm chất năng lực nghề nghiệp của đội ngũ giáo viên hiện nay còn một khoảng cách đáng kể” – PGS Rỹ nhận xét.

Tuyển sinh riêng

Nhìn lại thực tế tuyển sinh những năm gần đây để thấy điểm chuẩn đầu vào ngành sư phạm liên tục giảm. Rất nhiều ngành có điểm chuẩn chỉ bằng điểm sàn. Thậm chí không ít thí sinh trúng tuyển vào ngành sư phạm nhưng điểm môn thi chuyên ngành chỉ 1, 2 điểm, thậm chí chỉ 0,25 điểm. “Năng lực như vậy thì có cây đũa thần nào trong bốn năm ĐH để đào tạo thành người giáo viên tốt sau này?” – GS Trần Hữu Tá đặt câu hỏi. GS Tá nhận định việc tuyển sinh sư phạm hiện nay khá tùy tiện. Số trường đào tạo sư phạm quá nhiều dẫn đến việc tuyển sinh bừa bãi cả về số lượng và chất lượng. Trong khi đó, ngành sư phạm có những đặc thù riêng cả về năng lực chuyên môn và đạo đức, và cần có cách tuyển sinh phù hợp chứ không phải đại trà như hiện nay. Vì vậy, ông đề nghị việc tuyển sinh cũng phải làm lại theo hướng chặt chẽ hơn giữa cung và cầu. Phải tính toán kế hoạch nhân lực sư phạm trước khi tuyển sinh.

Cùng quan điểm này, PGS Văn Như Cương cho rằng muốn có trò giỏi trước hết thầy phải giỏi. Đầu vào sư phạm thấp khiến chất lượng người thầy yếu hơn, kéo theo trò yếu hơn và đầu vào sư phạm lại tiếp tục thấp đi. Vòng tròn luẩn quẩn đó khiến chất lượng giáo dục nói chung và chất lượng giáo dục phổ thông nói riêng khó cải thiện được. PGS Văn Như Cương nhấn mạnh: “Việc ngành sư phạm thi chung như các trường ĐH khác hiện nay là hết sức vô lý. Người học toán để ứng dụng vào chuyên ngành của họ khác với người học toán để đi dạy”. PGS Cương đề xuất: “Không chỉ cách đ.ánh giá kiến thức phải khác mà các trường sư phạm cần phải có vòng phỏng vấn để kiểm tra ngoại hình, giọng nói, mục đích theo học cũng như đạo đức của thí sinh để tránh trường hợp tuyển người không phù hợp”.

Ở khía cạnh đơn vị đào tạo, PGS-TS Nguyễn Kim Hồng – phó hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm TP.HCM – cho rằng yêu nghê là môt trong những yêu tô làm nên sự thành công của bât cứ nghê nghiêp nào. Nghê dạy học lại càng cân phải yêu nghê hơn các nghê khác vì đôi tượng lao đông của nghê dạy học là con người. Việc tuyển sinh “ba chung” hiện nay cũng là công cụ đưa ra môt kêt quả đ.ánh giá kiên thức có thê tin cây. Tuy nhiên, những kêt quả thi tuyên cũng không tránh khỏi viêc đ.ánh giá kêt quả, nhât là với những thí sinh học lêch. Hơn nữa, tuyên được người học cũng chưa thê nói là tuyên được người yêu nghê dạy học. Do đó, tuyển sinh sư phạm vẫn có thể theo phương thức “ba chung” nhưng cần có thêm vòng phỏng vân khi sinh viên nhâp học đê đưa ra lời khuyên thích hợp vê nghê dạy học là cân thiêt.

Đào tạo cũng phải thay đổi

Không chỉ tuyển sinh, cách đào tạo của trường sư phạm cũng phải thay đổi tận gốc. PGS Văn Như Cương cho rằng muốn đổi mới giáo dục trước hết phải đổi mới từ trường sư phạm, cả cách tuyển sinh và chương trình đào tạo. Chương trình đào tạo phải có thêm các môn về đạo đức, cho sinh viên tiếp cận sớm và nhiều hơn với học sinh và cơ sở giáo dục.

GS Trần Hữu Tá cũng khẳng định: một trong những yếu tố quyết định thành công cho việc đổi mới giáo dục là đổi mới đào tạo sư phạm. GS Tá cho rằng cần phải thu hẹp phạm vi các trường đào tạo sư phạm. Theo đó, mỗi khu vực chỉ cần một vài trường lớn đào tạo sư phạm. Đội ngũ giảng viên ưu tú sẽ tập trung về đây để nâng cao chất lượng đào tạo.

GS Đinh Quang Báo, viện trưởng Viện Nghiên cứu sư phạm, cho rằng việc đào tạo giáo viên cần điều chỉnh theo hướng cân đối lại việc đào tạo kiến thức chuyên môn và năng lực sư phạm, trong đó bao gồm các kỹ năng tìm hiểu người học, năng lực kiểm tra, đ.ánh giá, quản lý lớp học, kỹ năng sống… “Cần tăng thời lượng và tăng tần số thực hành, thực tập ở phổ thông, coi đó là cơ hội để sinh viên có đủ khoảng thời gian rèn luyện, lắp ráp những gì tích lũy rời rạc” – GS Đinh Quang Báo nói.

Theo t.uổi trẻ