Tháo gỡ khó khăn cho mô hình đào tạo 9+
Trường CĐ Giao thông Vận tải T.Ư 2 (An Dương, Hải Phòng) là một cơ sở đào tạo theo mô hình 9 cộng.
Cô Cao Thị Mỹ Hạnh tại lớp đào tạo theo mô hình 9 cộng nghề Điện Công nghiệp.
Những năm qua, mô hình này mở ra nhiều cơ hội cho học sinh tốt nghiệp THCS có thể rút ngắn thời gian đào tạo, đồng thời giải quyết bài toán phân luồng. Tuy nhiên mô hình này cũng còn những khó khăn cần tháo gỡ.
Chuyện người trong cuộc
Hai năm trước, Nguyễn Yến Nhi ở Kiến An, Hải Phòng rơi vào trạng thái lo lắng, mất phương hướng khi không đủ điểm để vào học trường THPT. Mọi cánh cửa học tập cho tương lai dường như đều bị đóng lại… Yến Nhi chia sẻ rằng, thi vào cấp 3 em bị thiếu điểm, cảm giác lúc đó rất buồn và hụt hẫng. Nhưng khi được giới thiệu đến học tại đây, em thấy con đường học tập được mở ra rất nhiều. Vừa được học nghề và học văn hóa. Khi ra trường em có thể đi làm ngay, tự tạo việc làm, hoặc có thể tiếp tục học lên trình độ cao đẳng. Với trình độ nghề điện được học, em có thể sửa chữa hoặc kinh doanh đồ điện.
Cùng học lớp điện công nghiệp với Yến Nhi tại trường, Mai Khánh Linh cho biết, buổi sáng các em học nghề đến 11 giờ, sau đó khoảng 12 giờ 45 phút học văn hóa. Quá trình học nghề được đào tạo kiến thức và thực hành nhiều kỹ năng của nghề điện công nghiệp. Từ nhà em đến trường khoảng 4km, học cả ngày cũng khá vất vả, nhưng muốn có được kết quả tốt thì cần phải cố gắng nhiều hơn.
Dù có nhiều thuận lợi đối với người học, nhưng mô hình 9 cộng đặt ra nhiều thách thức đối với người dạy. Cô Cao Thị Mỹ Hạnh – giáo viên Khoa Điện – Điện tử cho biết, các em học sinh ở lứa tuổi mới lớn nên phải uốn nắn nhiều. Khả năng tiếp thu so với sinh viên cao đẳng chậm hơn do thiếu nền tảng kiến thức nên đọc sơ đồ bản mạch, khí cụ điện… tương đối khó khăn. Một số kỹ năng phải đào tạo theo phương pháp cầm tay chỉ việc. Đối với các em thực sự yêu thích nghề, khả năng tiếp thu tốt hơn do có sự tập trung và chịu khó tìm hiểu. Đến thời điểm này, nhìn chung các em đã bắt đầu có được những kỹ năng cơ bản và thực hành đúng với yêu cầu đào tạo.
Video đang HOT
Về kiến thức văn hóa, cô Đỗ Thị Hồng Minh – giáo viên thỉnh giảng môn Toán cho biết có khá nhiều khó khăn. Học sinh hầu hết không thi vào được cấp 3, kiến thức văn hóa bị hổng nhiều. Do đó giáo viên mất rất nhiều thời gian để giảng dạy lại những kiến thức cũ. Nhiều em có hoàn cảnh khó khăn. Bên cạnh đó, các em phải học cả 2 buổi một ngày, lượng kiến thức văn hóa cũng khá nhiều, tương đương với chương trình THPT. Vì vậy, nhà trường giảng dạy tập trung vào những kiến thức trọng tâm, để các em có thể nhận biết, thông hiểu và vận dụng được trong quá trình học nghề. Đồng thời, đủ năng lực tham gia vào Kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia.
Nhanh tốt nghiệp, sớm có việc làm
Theo ông Đặng Văn Phi – Phó Hiệu trưởng Trường CĐ Giao thông Vận tải TƯ 2, đây là năm thứ 7 nhà trường đào tạo mô hình 9 cộng. Có khoảng trên 700 học sinh và đã có 200 em tốt nghiệp. Khi tuyển sinh, nhà trường công bố chuẩn đầu ra của các nghề để các bậc phụ huynh và học sinh có thể lựa chọn những ngành nghề phù hợp với khả năng của gia đình và học sinh. Hàng năm nhà trường tổ chức khảo sát lần vết về việc làm của học sinh tốt nghiệp, ra trường… từ đó điều chỉnh kế hoạch đào tạo của nhà trường cho phù hợp.
Kết quả khảo sát cho thấy, hầu hết các em học trung cấp theo mô hình 9 cộng ra trường có việc làm. Ngay từ lúc các em còn đang học nghề tại trường đã có các đơn vị doanh nghiệp như LG Display, Khu công nghiệp Vship… mời các em về thực tập tại nhà máy. Trong quá trình thực tập, doanh nghiệp lập kế hoạch lựa chọn những học sinh có kỹ năng tốt, trình độ chuyên môn phù hợp. Do đó, các em sau tốt nghiệp được tuyển dụng làm việc ngay, không mất thời gian thử việc, mức thu nhập ban đầu bình quân 6 – 8 triệu đồng/tháng. Đây cũng là một điểm thuận lợi cho các em học theo mô hình 9 .
Dạy kiến thức văn hóa cho các em đạt tiêu chuẩn để học nghề, nhà trường phối hợp với Trung tâm GDTX huyện Kiến An, Trung tâm GDTX huyện An Dương… để giảng dạy phần kiến thức văn hóa theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và thi THPT theo kỳ thi chung để lấy bằng THPT. Về phần đào tạo nghề thì thi nghề để lấy bằng trung cấp nghề. Sau kỳ thi nếu đạt yêu cầu, theo quy định các em được học liên thông lên trình độ cao đẳng nếu có nhu cầu, hoặc có thể tham gia ngay vào thị trường lao động.
Học nghề 9+: Lối mở vào đời
Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Chỉ thị 24/CT-TTg về đẩy mạnh phát triển nhân lực có kỹ năng nghề, góp phần nâng cao năng suất lao động và tăng năng lực cạnh tranh quốc gia trong tình hình mới.
Trong đó, Thủ tướng đã giao các bộ ngành một số giải pháp để đạt mục tiêu phát triển giáo dục nghề nghiệp, như nghiên cứu đào tạo trình độ cao đẳng cho học sinh tốt nghiệp lớp 9, hỗ trợ tài chính cho đào tạo nghề...
Từ số này, Báo Đại Đoàn kết sẽ đăng loạt bài về đẩy mạnh mô hình đào tạo nghề 9 cộng (sau bậc THCS), một xu hướng lập nghiệp mới trước ngưỡng cửa vào đời của các bạn trẻ hôm nay.
Bài 1: Học nghề sau lớp 9 - tại sao không?
Thời điểm này, HS học lớp 9 và lớp 12 ở nhiều địa phương đang ráo riết chuẩn bị cho kỳ thi vào lớp 10 THPT và dự thi tốt nghiệp THPT, làm hồ sơ tuyển sinh ĐH. Liệu có bao nhiêu cô cậu học trò trong số đó thực sự muốn học tiếp lên các bậc học cao hơn, hay đó chỉ là mong muốn, là định hướng của các bậc phụ huynh. Trên thực tế có những HS không có đủ năng lực để học tiếp lên bậc THPT, các em rất muốn được đi làm sớm, nhưng khi bày tỏ nguyện vọng đã bị phụ huynh "ép" phải theo con đường khoa cử.
Học nghề 9 tiết kiệm thời gian để có công việc phù hợp. Ảnh: Mạnh Dũng.
Chọn nghề cho cha mẹ?
Đơn cử như tại Hà Nội trước mỗi mùa tuyển sinh vào lớp 10, không ít phụ huynh lại nháo nhác tìm trường cho con. Nhiều người chia sẻ, vì biết chắc con không thể đỗ vào các trường THPT công lập nên cha mẹ đã chọn cho các cháu học ở một trường dân lập phù hợp với khả năng tài chính. Khi được hỏi: Tại sao không cho các cháu tham gia học nghề sớm cho đỡ vất vả cả con cái và cha mẹ, đa phần phụ huynh cho rằng, học xong lớp 9 những đứa trẻ vẫn còn quá nhỏ trước ngưỡng cửa lập nghiệp vào đời; rằng mong muốn của cha mẹ là các cháu đỗ ĐH, để sau này có nhiều cơ hội tìm kiếm việc làm hơn, lúc đó các cháu cũng đã cứng cáp, trưởng thành hơn.
Việc HS bị áp đặt ước mơ, sở thích lâu nay vẫn là câu chuyện phổ biến trong nhiều gia đình. Trên thực tế ngay cả đối với HS tốt nghiệp THPT, để thuyết phục các em/hoặc cha mẹ các em lựa chọn học nghề cũng đã không hề dễ dàng. Có lẽ rất ít người đồng tình cho con mình học xong lớp 9 lại đi học nghề làm móng, làm tóc, nấu ăn, sửa chữa ô tô...Bởi sự lựa chọn ấy hiện vẫn đang ngoài sức tưởng tượng của phụ huynh.
Chia sẻ về điều này, ông Đỗ Văn Giang, Vụ phó Vụ đào tạo chính quy, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ LĐTBXH cho biết: Mỗi năm Việt Nam có khoảng 1,2 triệu HS tốt nghiệp THCS, các em được định hướng vào 4 luồng chính gồm: Học tiếp lên THPT; học lên trung cấp; vừa làm vừa học tiếp THPT theo chương trình giáo dục thường xuyên; trực tiếp đi làm kiếm sống. Phần lớn ở các tỉnh, thành đều có HS học tiếp lên THPT với tỷ lệ hơn 70%, thậm chí có địa phương hơn 80%... chọn luồng GDNN chỉ là giải pháp của rất ít HS.
Ông Giang cho hay, từ năm 2018 Bộ LĐTBXH đã có công văn về việc khuyến khích đào tạo chương trình CĐ cho HS tốt nghiệp THCS, trong đó hướng dẫn cụ thể các trường trung cấp, CĐ nghiên cứu, xây dựng chương trình, tổ chức đào tạo chương trình CĐ liên thông từ trung cấp dành cho HS tốt nghiệp THCS (gọi tắt là chương trình 9 ). "Đào tạo 9 là cách thức tiết kiệm thời gian nhất để có một công việc phù hợp. Sau 3 năm học chương trình CĐ, các em đã có thể gia nhập thị trường lao động, có lương để trang trải cuộc sống, tiết kiệm một nửa thời gian so với học lên THPT để học lên các trình độ cao hơn"- ông Giang nhấn mạnh.
Xu hướng của xã hội
Theo ông Vũ Xuân Hùng, Vụ trưởng Vụ Đào tạo chính quy (Tổng cục GDNN): Phân luồng HS sau THCS là xu hướng mà nhiều quốc gia trên thế giới đang thực hiện. Ở nhiều nước châu Âu, tỉ lệ HS sau trung học tham gia GDNN cao do nhu cầu việc làm và hệ thống giáo dục liên thông linh hoạt. Bên cạnh đó, ở một số nước, số HS tuổi 17 hoặc 18 không vào được ĐH hoặc CĐ nhưng không được chuẩn bị kỹ năng nghề nghiệp, làm gia tăng tỉ lệ thất nghiệp, gây khó khăn cho xã hội. Vì vậy, sau khi tốt nghiệp THCS, những HS này, nếu được đào tạo trong các cơ sở GDNN, sẽ tiết kiệm rất lớn ngân sách, giảm gánh nặng cho xã hội. Nhiều quốc gia cũng đang đa dạng hóa các loại hình và hình thức cung cấp giáo dục nghề nghiệp, tạo điều kiện thu hút HS học nghề.
Tại nước ta, phân luồng HS sau THCS là chủ trương quan trọng giúp giảm lãng phí nguồn lực xã hội và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Mục tiêu là đến năm 2020, phân luồng sau THCS phải đạt 30% HS vào học các trường nghề. Nhưng hiện nay, con số này mới chỉ đạt 15%.
Theo các chuyên gia, Luật Giáo dục sửa đổi được thông qua năm 2019 (có hiệu lực từ 1/7/2020) có những điều khoản tác động đến công tác hướng nghiệp, phân luồng và liên thông trong giáo dục. Trong đó, mở đường cho HS tốt nghiệp THCS được học nghề kết hợp học văn hóa, đủ điều kiện sẽ liên thông lên các trình độ cao hơn.
Ghi nhận thực tế mô hình 9 đã từng triển khai từ những năm 1980 với tên gọi trung học nghề, nhưng sau đó trầm lắng xuống. Khoảng 5 năm trở lại đây, mô hình 9 đang tái khởi động lại. Hình thức "học nước rút" của HS tốt nghiệp THCS và theo học trung cấp nghề một vài năm trở lại đây đã trở thành phương án học tập hiệu quả được triển khai ở nhiều địa phương. Tham gia chương trình này, các em vừa có thể học văn hóa để hoàn thành chương trình THPT, vừa học nghề trình độ trung cấp, CĐ. Với HS sau lớp 9 ở nông thôn, đây là một sự rút ngắn khoảng cách để lập nghiệp, vào đời. Gặp gỡ những phụ bếp trẻ trong một số khách sạn tại Hà Nội, được biết thay bằng bỏ dở học hành, ở quê nhà giúp gia đình làm ruộng hay gia nhập đội ngũ làm nghề tự do, sau 2 năm được học nghề ở các cơ sở trung cấp nấu ăn, các em đã có việc làm ổn định, thu nhập khá.
Mùa tuyển sinh 2020, các trường trung cấp, CĐ đang ráo riết tuyển sinh, trong đó đối tượng hướng đến là các HS THCS có định hướng nghề nghiệp. Một số trường tích cực hướng tới đối tượng này như Trường trung cấp công nghệ Thăng Long, Trường CĐ nghề Việt Xô số 1- Bộ Xây dựng, Trường CĐ Cơ điện Hà Nội...với đa dạng, phong phú các ngành nghề đào tạo.
Hiện mỗi năm có hàng chục nghìn HS lớp 9 ở cả nông thôn và thành thị đứng trước ngã rẽ lựa chọn tiếp tục theo học THPT hay đi học nghề để đi làm sớm. Nhu cầu thị trường lao động lớn, nhưng nguồn nhân lực vừa thiếu vừa lãng phí. Vấn đề đặt ra là làm sao để công tác hướng nghiệp trong nhà trường phổ thông thực sự đúng và trúng, để kể cả khi đã lựa chọn học nghề, người học cũng yên tâm và được đảm bảo về đầu ra.
(Còn nữa)
Giáo dục đào tạo nghề vẫn gặp khó Nhiều năm qua, cứ tới đợt tuyển sinh, các trường trung cấp, cao đẳng dạy nghề lại gặp muôn vàn khó khăn. Kể cả khi các trường tìm tòi những hướng đi mới, ví dụ như mở những ngành nghề có nhu cầu lao động cao... Đặc biệt, kỳ tuyển sinh năm 2020 này, các trường ĐH được trao thêm quyền, tiến tới...











Tin đang nóng
Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi
Có thể bạn quan tâm

Hàn Quốc bắt giữ người đứng đầu Cơ quan Tình báo Quốc phòng
Thế giới
18:27:02 21/02/2025
Hoa hậu Việt Nam nghi sắp làm phu nhân hào môn lộ hint rời Sen Vàng?
Sao việt
18:22:35 21/02/2025
Bị đuổi khỏi nhà chồng chỉ vì... một miếng thịt kho tàu!
Góc tâm tình
18:12:13 21/02/2025
Cụ ông nộp đơn khiếu nại hàng xóm vì gà trống gáy lúc 3 giờ sáng
Lạ vui
17:22:54 21/02/2025
Mbappe bỏ xa Haaland trong cuộc chiến trở thành số 9 xuất sắc nhất thế giới
Sao thể thao
17:21:20 21/02/2025
Từ Hy Viên qua đời vẫn không yên: Chồng Hàn "nổi dậy" chống đối gia đình vợ
Sao châu á
17:13:54 21/02/2025
Có gì ở gameshow sẽ thay thế 'Anh trai vượt ngàn chông gai', 'Chị đẹp đạp gió'?
Tv show
16:53:03 21/02/2025
Loại hoa được ví là biểu tượng tình yêu, thường được cắm trong nhà nhưng cực độc
Sáng tạo
16:46:41 21/02/2025
Kinh hoàng khoảnh khắc bóng bay phát nổ, bốc cháy ngùn ngụt giữa sự kiện lớn
Netizen
16:43:25 21/02/2025
Hôm nay nấu gì: Cơm tối hấp dẫn với các món đơn giản
Ẩm thực
16:42:02 21/02/2025