Thanh toán không dùng tiề.n mặt: Thay đổi thói quen của người tiêu dùng
Mặc dù thanh toán không dùng tiề.n mặt mang lại nhiều thuận lợi song do thiếu niềm tin nên loại hình thanh toán này vẫn chưa được người dân quan tâm.
Thay đổi thói quen này bằng cách nào? Các chuyên gia đã mổ xẻ và đưa ra những giải pháp tại buổi tọa đàm ‘Thúc đẩy thanh toán điện tử trên toàn quốc’, do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức chiều 16/10.
Thanh toán không dùng tiề.n mặt đã được áp dụng trong một số lĩnh vực.
90% giao dịch thương mại điện tử bằng tiề.n mặt
Thanh toán điện tử, hướng tới xã hội không dùng tiề.n mặt sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đem lại nhiều lợi ích cho người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, thói quen sử dụng tiề.n mặt tại Việt Nam vẫn diễn ra phổ biến.
Có thể thấy, thời gian qua, với nỗ lực của Chính phủ trong việc thúc đẩy thanh toán điện tử, việc thanh toán không dùng tiề.n mặt đã được áp dụng nhiều trong cuộc sống như: Thu thuế điện tử, nộp viện phí, học phí, tiề.n điện, các tiề.n cước dịch vụ… Tuy nhiên, việc thanh toán không dùng tiề.n mặt ở các kênh tiêu dùng, sàn thương mại điện tử, bán lẻ, dịch vụ khác vẫn ở mức hạn chế. Người dân chủ yếu vẫn sử dụng tiề.n mặt ở các loại hình này. Theo ông Đặng Hoàng Hải – Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công thương), thực tế này chính là một trong những rào cản đối với mục tiêu phát triển thanh toán không dùng tiề.n mặt hiện nay.
Đán.h giá về tốc độ phát triển của thanh toán điện tử ở Việt Nam thời gian qua, ông Phạm Trung Kiên – Tổng Giám đốc Công ty dịch vụ số Viettel nhận định, Việt Nam có tốc độ thanh toán điện tử số một thế giới. Sở dĩ nói như vậy là bởi, chúng ta đi từ một nền tảng gần như không có gì và đã tăng rất nhanh. Chỉ tính trong vòng 6 tháng đầu năm 2019, giao dịch thanh toán không dùng tiề.n mặt đã tăng 30% về số lượng và tăng 18% về giá trị. Đáng chú ý, số lượng giao dịch qua internet tăng trên 60%.
Tuy nhiên, ông Kiên cho hay, những giao dịch bằng phương thức thanh toán điện tử chủ yếu mới chỉ tập trung ở một số lĩnh vực như chuyển khoản, thanh toán hóa đơn tiề.n điện, tiề.n nước… Trong khi đó, lĩnh vực quan trọng là thương mại điện tử, mua sắm giao dịch giữa người mua với người bán thì vẫn sử dụng tiề.n mặt. Con số thống kê cho thấy, hơn 90% thanh toán thương mại điện tử vẫn là giao dịch bằng tiề.n mặt.
Thay đổi cách nào?
So sánh với các nước trong khu vực, ông Phùng Anh Tuấn, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính (VAFI) cho hay, các nước trong khu vực đã bỏ cách Việt Nam một quãng đường khá xa trong sử dụng thanh toán điện tử. “Mặc dù chúng ta có lợi thế dân số trẻ và đã được Chính phủ đưa ra các khung chính sách nhằm khuyến khích phát triển loại hình thanh toán này, nhưng từ chính sách cho đến thực tiễn, làm sao triển khai một cách thuận lợi thì vẫn còn nhiều việc phải làm” – ông Tuấn nêu quan điểm. Theo ông Tuấn, chúng ta cần phải cụ thể hóa các chính sách bằng những cơ chế sát sao hơn và tạo thuận lợi hơn cho phát triển loại hình này, để có thể bắt kịp xu hướng trong khu vực cũng như thế giới.
Video đang HOT
Đặc biệt, tại buổi tọa đàm, các ý kiến đều nhấn mạnh đến việc, cần đẩy mạnh triển khai thanh toán bằng tài khoản viễn thông. Theo các chuyên gia, tài khoản viễn thông có vùng phủ xấp xỉ 100% dân số trong khi tài khoản ngân hàng chỉ có độ phủ 30-40%. Do đó, bằng cách này chúng ta có thể triển khai ngay thanh toán điện tử trên phạm vi cả nước, đến tận vùng sâu vùng xa… Và từ đó, có thể thúc đẩy thanh toán không dùng tiề.n mặt trên toàn quốc.
Tuy nhiên, ông Kiên cũng nhấn mạnh đến việc, để người tiêu dùng quan tâm và chú trọng sử dụng loại hình thanh toán này, điều quan trọng là cơ sở hạ tầng công nghệ cần phải hoàn thiện, tạo thuận lợi cho người dân khi thanh toán. “Cứ thử hình dung, người dân đi siêu thị, họ trả tiề.n mặt chỉ trong vài giây nhưng để thanh toán điện tử họ phải mất thời gian tải app, gõ mật khẩu… có khi đến hàng chục phút thì chắc chắn họ sẽ lựa chọn chi trả bằng tiề.n mặt. Do đó, điều kiện cần thiết đầu tiên là phải phát triển được cơ sở hạ tầng công nghệ, tạo thuận lợi cho các giao dịch vừa đảm bảo an toàn, vừa đảm bảo nhanh chóng và thuận tiện” – ông Kiên nêu quan điểm.
Theo đại đoàn kết
Thanh toán điện tử lên ngôi: Thẻ tín dụng bắt đầu chết!
Người tiêu dùng tại Châu Á đang có xu hướng sử dụng các ứng dụng thanh toán di động giá rẻ, thay cho sử dụng các thẻ tín dụng quốc tế.
Thẻ tín dụng đang mất dần vị thế của mình trong thị trường thanh toán không dùng tiề.n mặt tại châu Á - nơi mà nhiều người dùng không sẵn sàng hoặc không thể chịu các khoản phí cao liên quan đến thẻ tín dụng. Thay vào đó, họ lựa chọn các ứng dụng ví điện tử như một phương pháp thanh toán tiện dụng với chi phí hợp lý.
Dữ liệu từ Ngân hàng Thế giới, Nomura và Bộ Kinh tế Nhật Bản cho biết, không nhiều người dùng tại khu vực châu Á có thói quen sử dụng thẻ tín dụng. Cụ thể số người tiêu dùng có thói quen sử dụng thẻ vẫn ở mức 10% hoặc thậm chí thấp hơn con số đó tại Thái Lan, Indonesia và Việt Nam, trong khi thanh toán di động được sử dụng bởi 47% đến 67% dân số ở các quốc gia đó.
Ở Trung Quốc, nơi các giao dịch hàng ngày chủ yếu được thực hiện bằng điện thoại thông minh, nhiều người tiêu dùng thậm chí còn không có khái niệm về các tấm thẻ tín dụng.
Trong khi các nhà khai thác dịch vụ thanh toán di động tiếp tục thu hút người dùng bằng cách mở rộng dịch vụ của mình, thì thị phần của thẻ tín dụng tiếp tục bị thu hẹp. Khi đó, các ngân hàng cung cấp dịch vụ thẻ tín dụng có thể phải đối mặt với một trận chiến khó khăn để giành lại chỗ đứng trong khu vực - nơi được đán.h giá là có tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới.
" Các thương hiệu thẻ tín dụng đến từ Mỹ đã phát triển mạng lưới thanh toán toàn cầu của mình trong 30 - 40 năm qua. Nhưng có quá nhiều khoản phí liên quan đến tấm thẻ của họ. Điều này khiến các công ty phát triển các nền tảng thanh toán không dùng tiề.n mặt có nhiều cơ hội cạnh tranh khi dịch vụ của họ rẻ hơn và thuận tiện hơn rất nhiều", ông Yasuyuki Fuchida, nhà phân tích tại Viện nghiên cứu thị trường vốn Nomura cho biết.
Thách thức đối với các nhà cung cấp thẻ tín dụng chưa dừng lại ở đó. Hệ thống các nhà cung cấp này phải đối mặt với một thách thức khác, khi ngày càng nhiều chính phủ châu Á nghiên cứu để thúc đẩy nền tảng thanh toán của riêng họ, cũng như ngăn chặn thông tin dữ liệu của khách hàng bị rò rỉ.
Tại châu Á - Ấn Độ là một trong những quốc gia tiên phong trong việc xây dựng hệ thống thanh toán không dùng tiề.n mặt, và cũng không dùng thẻ tín dụng. Chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi đã ra mắt ứng dụng thanh toán điện thoại thông minh của riêng Ấn Độ, BHIM (phát âm là "chùm"), vào năm 2016. Ứng dụng này cho phép chuyển tiề.n giữa các ngân hàng khác nhau mà không cần thông qua mạng Visa hoặc MasterCard.
Chính phủ của Thủ tướng Modi cũng đã áp dụng chính sách yêu cầu các công ty thương mại điện tử cũng như nền tảng truyền thông xã hội bảo mật dữ liệu khách hàng nội bộ trong Ấn Độ. Chính sách này nhằm vào các doanh nghiệp như Walmart, hiện đang nắm quyền kiểm soát phần lớn công ty thương mại điện tử Ấn Độ Flipkart. Bên cạnh đó, Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ, Ngân hàng trung ương, cũng đã yêu cầu Visa và MasterCard giữ dữ liệu giao dịch của khách hàng trong phạm vi Ấn Độ.
Hiện nay, thanh toán không dùng tiề.n mặt ở Ấn Độ chủ yếu bị chi phối bởi các nền tảng di động như BHIM; Ola Money, liên kết với công ty Ola; và PayTM, hay các liên kết với SoftBank Group.
Visa và MasterCard từ lâu đã là nhà cung cấp thống trị trong các mạng thanh toán đối với các dịch vụ thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ. Việc này cho phép Visa và MasterCard thu phí từ các nhà bán lẻ, các ngân hàng cũng như từ người dùng trong một số trường hợp.
Thế nhưng thời đại của những chiếc thẻ tín dụng tiện lợi này đang bị thách thức ngay cả ở thị trường được đán.h giá là an toàn nhất của họ tại châu Á là Nhật Bản. Một trong những thách thức đó là PayPay, một nền tảng thanh toán di động được hỗ trợ bởi Yahoo Nhật Bản và công ty mẹ - đơn vị dịch vụ di động trực thuộc Tập đoàn SoftBank Group.
Ông Seiei Takase, 59 tuổ.i - chủ một nhà hàng ở Kasama, một thành phố nhỏ phía bắc Tokyo, bắt đầu chấp nhận PayPay vào tháng 4 vừa qua như là lựa chọn thanh toán không dùng tiề.n mặt duy nhất của cửa hàng. Theo đó, người dùng mở một tài khoản với PayPay và gửi một số tiề.n nhất định, thực hiện mua hàng và thanh toán bằng cách đọc mật khẩu nhanh hoặc quét mã QR được cung cấp qua điện thoại thông minh của họ.
"Việc sử dụng Paypay đơn giản hơn thẻ tín dụng và điều quan trọng là ứng dụng này không tính phí cho đến tháng 10 tới đây" một khách hàng tên là Takase nói. Gần đây anh Takase bắt đầu sử dụng ứng dụng này và đã trở thành một dùng thường xuyên của ứng dụng này.
Ứng dụng Paypay này có 6,66 triệu người dùng và được hơn 500.000 cửa hàng tại Nhật Bản chấp nhận, theo Yahoo Nhật Bản. Các chiến dịch quảng cáo rầm rộ cùng các đợt khuyến mại liên tục, chẳng hạn như giảm giá 20% khi mua hàng trong một thời gian giới hạn, đã giúp Paypay đạt đến số lượng người dùng trong mơ này chỉ trong thời gian ngắn. Và thật không may cho Visa và MasterCard, PayPay - giống như các tùy chọn thanh toán di động khác - không dựa vào hệ thống các thẻ tín dụng để xử lý các giao dịch.
Một cuộc khảo sát được công bố vào năm 2017 bởi Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản cho thấy chỉ 25% các nhà hàng quy mô nhỏ, chẳng hạn như nhà ăn ở các điểm du lịch lớn, chấp nhận thanh toán bằng thẻ tín dụng.
Cuộc khảo sát cũng cho thấy 42% các cửa hàng hay siêu thị không chấp nhận thanh toán bằng thẻ tín dụng do phí sử dụng của loại thẻ này quá cao, cùng với đó là chi phí lắp đặt thiết bị máy Pos cũng không hề rẻ tại Nhật Bản. Ông Masayuki Yamamoto - Chủ tịch của Yamamoto International Consulting lưu ý rằng thanh toán bằng mã QR rẻ hơn đáng kể so với việc sử dụng thẻ tín dụng.
Theo ông Yamamoto, mặc dù phí khác nhau tùy thuộc vào từng nhà khai thác kinh doanh và thương hiệu thẻ tín dụng, nhưng phí thẻ tín dụng thường mà các doanh nghiệp sử dụng máy Pos phải chi trả thậm chí lên tới 3,25% đến 5% số tiề.n thanh toán. Trong khi đó, " thanh toán bằng mã QR đã giúp các nhà khai thác kinh doanh tiết kiệm được nhiều chi phí so với chấp nhận các thanh toán qua thẻ tín dụng Visa hoặc MasterCard", ông Yamamoto nói.
Tại Trung Quốc tình hình lại hoàn toàn khác. Nhiều người dân Trung Quốc thậm chí còn chưa bao giờ thấy một chiếc thẻ tín dụng. Tại quốc gia đông dân nhất thế giới này, các nền tảng di động như Alipay, (được cung cấp bởi Ant Financial, chi nhánh Ant Financial) và WeChat Pay (được điều hành bởi Tencent Holdings) đã chiếm hầu như toàn bộ thị phần thanh toán không dùng tiề.n mặt tại quốc gia này, và thị trường gần như đã đóng cửa với hệ thống thanh toán mang tên thẻ tín dụng.
Một trong những thế mạnh của các công ty thẻ tín dụng là khả năng hoạt động xuyên quốc gia. Nhưng dường như ở Trung Quốc không có gì là không thể. Hiện nay, ứng dụng thanh toán Alipay của tỷ phú Jack Ma sẽ giải quyết các vấn đề đó.
" Hôm nay, Alipay không chỉ tồn tại ở Trung Quốc. Chúng tôi có 1 tỷ người tiêu dùng trên toàn châu Á và những con số này tiếp tục tăng đáng kể hàng năm", Eric Jing - CEO của Ant Financial Services Group tiết lộ tại một hội nghị được tổ chức tại Tokyo vào tháng 5.
Ở Trung Quốc, các thẻ tín dụng như Visa hay MasterCard thường chỉ được chấp nhận ở những khu vực đông khách du lịch, chẳng hạn như Bắc Kinh hoặc Thượng Hải. Ngay cả hệ thống thẻ ghi nợ của Trung Quốc là UnionPay, cũng chịu áp lực từ sự gia tăng của các ứng dụng thanh toán di động.
Thẻ tín dụng UnionPay được ra mắt vào năm 2002 bởi các ngân hàng Trung Quốc theo sáng kiến của chính phủ Trung Quốc. Hệ thống thẻ tín dụng này đã được giới thiệu tới rộng rãi người dùng tại Trung Quốc, tuy nhiên Alipay vẫn được người tiêu dùng ưa chuộng hơn rất nhiều vì ứng dụng cung cấp một loạt các dịch vụ bao gồm các khoản vay, đầu tư tài chính, mua sắm trực tuyến và thuê xe.
Người dùng Go-Pay và GrabPay có thể gửi tiề.n và.o tài khoản của họ thông qua chuyển khoản ngân hàng, tại một cửa hàng tiện lợi hay thậm chí là thông qua một lái xe taxi. Và không giống như đăng ký thẻ từ Visa hoặc MasterCard do ngân hàng tạo ra, người dùng ứng dụng không cần tài khoản ngân hàng - chỉ cần một điện thoại thông minh.
Khi nói đến việc cạnh tranh trong thanh toán không dùng tiề.n mặt, các công ty như Grab, Go-Jek và Alipay có một lợi thế chính: họ không cần kiế.m tiề.n từ hoạt động thanh toán di động của mình. Đối với họ, thanh toán di động chỉ là một cách để thu hút người dùng, người mà họ có thể cung cấp các dịch vụ có tính phí như đầu tư, cho vay hay bảo hiểm.
Và trong khi các nền tảng thanh toán di động châu Á thường bị hạn chế hoạt động tại thị trường gốc, thì ứng dụng thanh toán không dùng tiề.n mặt của các ông lớn như Grab, Go-Jek hay Alipay lại muốn vươn cánh tay nối dài tới các quốc gia châu Á khác.
Điều này được xem như một dấu hiệu khả dĩ cho thấy họ mong muốn các quy tắc về giao dịch xuyên biên giới sẽ được nới lỏng. Và nếu những kỳ vọng đó trở thành hiện thực, thì cuộc chiến giữa người dùng Alipay, Paypal.... và Visa, MasterCard có thể chỉ mới bắt đầu!
Theo vanhoadoanhnghiepvn
35% bệnh nhân không dùng tiề.n mặt để thanh toán tại BV Y Dược TP.HCM Thông tin trên được Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM cho biết tại buổi lễ ký kết hợp tác đẩy mạnh thanh toán viện phí không dùng tiề.n mặt ở bệnh viện này hôm 10.10. Như vậy, với khoảng 8.500 bệnh nhân khám, chữa bệnh mỗi ngày tại đây đã có hơn 35% bệnh nhân không thanh toàn viện phí bằng tiề.n...