Tết không giao bài tập, sau 7 ngày học sinh có thể sẽ lãng quên 80% kiến thức
“ Tết Nguyên đán năm 2021 học sinh được nghỉ 7 ngày, nếu không giao bài tập thì ra Tết, học sinh sẽ lãng quên 80% kiến thức”, Thạc sĩ Nguyễn Viết Hiền cho biết.
Mới đây, Sở Giáo dục và Đào tạo Bà Rịa – Vũng Tàu và Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Bình đã có chủ trương yêu cầu các đơn vị trực thuộc không giao bài tập về nhà cho học sinh khi nghỉ Tết Nguyên đán.
Mục đích là tạo điều kiện cho phụ huynh, học sinh và sinh viên sum họp gia đình, đón Tết cổ truyền đầm ấm, vui tươi, nghỉ ngơi và vui chơi giải trí lành mạnh, an toàn.
Sau khi chủ chương từ 2 sở giáo dục này được công bố, có ý kiến cho rằng vẫn phải giao bài tập về nhà dịp Tết cho học sinh. Theo luồng quan điểm này, nếu không giao bài cho học sinh, ra Tết học sinh sẽ bị “rơi rụng” kiến thức.
Một quan điểm khác thì cho rằng: “việc học là cả một quá trình, không thể vì mấy ngày Tết mà “rơi rụng” kiến thức được”.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Thạc sĩ Nguyễn Viết Hiền, giảng viên Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng, việc giao bài tập về nhà cho học sinh trong thời gian nghỉ Tết Nguyên đán là cần thiết.
Thạc sĩ Nguyễn Viết Hiền, giảng viên Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội. (Ảnh: Nhân vật cung cấp)
Để minh chứng cho điều này, Thạc sĩ Nguyễn Viết Hiền đã nhắc tới nhà thần kinh học Herman Ebbinghaus (những năm 1880) – người đầu tiên nghiên cứu và phân tích trí nhớ. Ông đã đưa ra 1 biểu đồ thời gian thể hiện sự suy giảm trí nhớ, được đặt tên là Đường cong của sự lãng quên (the Forgetting curve).
Theo biểu đồ này, sau khi tiếp nhận kiến thức, mức độ ghi nhớ giảm mạnh sau mỗi giây, mỗi giờ, mỗi phút. Sau 1 ngày, hơn 70% kiến thức học được sẽ bị lãng quên. Sau đó, kiến thức còn lại tiếp tục lãng quên dần đến khi đạt mức độ nhất định.
Lượng kiến thức còn lại không đủ để chúng ta vận dụng giải quyết các vấn đề cuộc sống và thời gian để học lại kiến thức đó gần như bạn học một kiến thức mới.
Đối với Tết Nguyên đán, học sinh thường được nghỉ khoảng từ 7 đến 10 ngày (Tết Nguyên đán năm 2021 học sinh được nghỉ 7 ngày). Đối chiếu với biểu đồ của Herman Ebbinghaus, sau 7 ngày 80% kiến thức sẽ bị lãng quên.
Biểu đồ thời gian thể hiện “Sự suy giảm trí nhớ”, được đặt tên là “Đường cong của sự lãng quên” (the Forgetting curve). (Ảnh: Thạc sĩ Nguyễn Viết Hiền cung cấp)
Video đang HOT
Cô Hiền chia sẻ thêm: “Thực tế, tôi vừa giảng dạy ở trường đại học, vừa mở cơ sở can thiệp cho trẻ rối loạn phát triển ở Hà Nội, với những gia đình không phối hợp dạy con ở nhà, khi học sinh nghỉ từ 2 đến 3 ngày trở lên lượng kiến thức, kĩ năng sẽ mất đi rất nhiều, biểu hiện rất rõ đối với trẻ rối loạn ngôn ngữ. Khi trẻ đi học lại, gần như chúng tôi phải dạy lại một số kiến thức, kĩ năng chúng tôi đã dạy trước đó. Điều đó ảnh hưởng đến tiến độ can thiệp của trẻ.
Đối với học sinh phổ thông cũng vậy, trong thời gian nghỉ Tết nếu không ôn luyện sẽ quên rất nhiều kiến thức.
Đó là lý do nhà trường vẫn giao bài tập cho học sinh trong thời gian nghỉ Tết đúng như tinh thần “vui xuân mới không quên nhiệm vụ”.
Việc ôn tập thường xuyên bài học giúp học sinh tăng khả năng ghi nhớ, Herman Ebbinghaus gọi đây là Hiệu ứng giãn cách. Mỗi lần ôn tập, đường cong sẽ được đẩy lên và lượng kiến thức được giữ lại sẽ tăng theo.
Mặc dù giáo viên đều biết rằng không phải học sinh nào cũng làm bài một cách nghiêm túc trong thời gian này.
Đương nhiên với những học sinh mải chơi Tết mà không học bài hoặc học một cách đối phó thì giáo viên cũng không nỡ trách phạt đầu năm mới. Như vậy, bản chất việc giao bài tập về nhà là tốt, là cần thiết cho học sinh.”
Để bài tập Tết không gây áp lực lên học sinh đồng thời vẫn khiến học sinh ghi nhớ được những kiến thức đã học theo đúng tinh thần “vui xuân mới không quên nhiệm vụ”, cô Hiền cho rằng cần lồng ghép bài tập vào chủ đề Tết:
“Trong thời gian vừa qua, một số phụ huynh phản đối việc giao bài tập về nhà cho học sinh. Họ muốn học sinh được chơi Tết thoải mái, điều đó cũng làm giảm áp lực cho chính bố mẹ.
Đúng là ngày Tết là lúc các thành viên được quây quần bên nhau, cảm nhận văn hoá truyền thống, hiểu được ý nghĩa tốt đẹp của ngày Tết. Như vậy, tại sao chúng ta không lồng ghép bài tập vào chủ đề Tết?
Ở bậc mầm non, những ngày này cô trò đang nhúng mình trong chủ đề Tết và mùa xuân.
Các kiến thức, kĩ năng cần có của trẻ được lồng ghép qua các hoạt động liên quan đến Tết như: gói bánh chưng (trẻ học toán, kĩ năng vận động qua hoạt động đong gạo, gói bánh, buộc dây bánh), trang trí cây mai, cây đào ngày Tết (phát triển tình cảm xã hội và thẩm mĩ qua các hoạt động cắt, vẽ nặn, trang trí),…
Tất cả những điều này vừa giúp trẻ háo hức mong chờ không khí Tết, vừa giúp trẻ hứng thú hơn khi học và lưu giữ kiến thức lâu hơn.
Chương trình Giáo dục phổ thông – Chương trình tổng thể (Ban hành theo Thông tư số 32/2018/TT – BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) đưa ra yêu cầu về phẩm chất và năng lực cho học sinh theo từng cấp học.
Cụ thể, yêu cầu về phẩm chất: yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực và trách nhiệm; yêu cầu về năng lực: năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo.
Theo đó, giáo viên có thể lựa chọn những phẩm chất, năng lực cụ thể để lồng ghép, xây dựng nhiều bài tập cho học sinh được luyện tập thực hành, trải nghiệm trong Tết cổ truyền, điều đó vừa giúp học sinh tăng khả năng ghi nhớ kiến thức, vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề trong cuộc sống mà còn giúp học sinh cảm nhận những giá trị Tết truyền thống đem lại.
Ví dụ: để giáo dục lòng nhân ái, giáo viên có thể cho học sinh sáng tác những câu thơ, câu chúc tết để tặng những người thân, dùng t.iền “lì xì” để giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn, chia sẻ quần áo cho những học sinh nghèo được đón tết ấm áp,…
Để giáo dục học sinh sự chăm chỉ, giáo viên có thể yêu cầu học sinh cùng với các thành viên trong gia đình dọn dẹp nhà cửa đón tết, gói bánh Tết, mua sắm đồ dùng ngày Tết, nấu những món ăn cho gia đình,…
Để giáo dục học sinh năng lực tự học, giáo viên có thể giao một số bài tập để học sinh hoàn thành trong dịp Tết”.
Biểu đồ “Hiệu ứng giãn cách”. Mỗi lần ôn tập, đường cong sẽ được đẩy lên và lượng kiến thức được giữ lại sẽ tăng theo. (Ảnh: Thạc sĩ Nguyễn Viết Hiền cung cấp)
Cô Hiền nhấn mạnh: “Bài tập không nên quá nhiều và quá khó sẽ gây áp lực cho học sinh.
Giáo viên có thể xây dựng những bài tập ôn luyện kiến thức đã học dựa trên tình huống có thể xảy ra vào dịp Tết, cách thức giao bài làm sao cho học sinh thấy thoải mái, kích thích trẻ tự học, không đ.ánh giá “gây tổn thương” với các học sinh chưa hoàn thành các bài tập sau kì nghỉ Tết,…
Khi đó việc giao bài tập trong các kì nghỉ không còn là nỗi ám ảnh của nhiều học sinh và phụ huynh”.
Quan điểm của một Hiệu trưởng về việc không giao bài tập trong kỳ nghỉ Tết
Việc giao bài tập trong kỳ nghỉ Tết cho học sinh Tiểu học gần như không có ý nghĩa mà còn tạo ra áp lực, mệt mỏi cho học sinh.
Liên quan đến vấn đề có nên giao bài tập cho học sinh trong kỳ nghỉ Tết hay không thì đến nay đã có hai Sở Giáo dục là Quảng Bình và Bà Rịa - Vũng Tàu ra công văn yêu cầu giáo viên không giao bài tập Tết.
Lý do được hai Sở này đưa ra là nhằm tạo điều kiện cho học sinh có thời gian vui chơi, nghỉ ngơi, sum họp bên gia đình, chứ không phải chịu áp lực cặm cụi vào đống bài tập.
Thầy Nguyễn Thái Phong - Hiệu trưởng Trường tiểu học Võ Thị Sáu (bìa phải) cùng các giáo viên giảng dạy trực tuyến trong đợt dịch covid-19 vừa qua. Ảnh: AN
Chia sẻ với Tạp chí Điện tử Giáo dục Việt Nam , thầy Nguyễn Thái Phong - Hiệu trưởng Trường tiểu học Võ Thị Sáu (quận Hải Châu, Đà Nẵng) cho biết:
"Theo quan điểm của tôi thì nếu có ra bài tập trong đợt nghỉ Tết này thì chỉ nên có với bậc trung học cơ sở và trung học phổ thông, còn cấp tiểu học thì không.
Bởi cấp Tiểu học không có bài tập để ra về nhà và hầu như là không nên. Lý do là ở cấp tiểu học thì đặc thù của các em là trí nhớ ngắn hạn hơn, tức là nhanh quên nhưng cũng nhanh tiếp thu.
Bình thường ở trường, các em học cũng quên thì giáo viên phải nhắc nhở lại. Còn giao bài tập về nhà với lý do là để các em không bị quên bài thì nó không mang nhiều tác dụng và ý nghĩa lắm. Đó là chưa kể khi giao bài tập quá nhiều sẽ gây áp lực cho các em, gây tác dụng ngược.
Còn đối với cấp 2 và cấp 3 thì tâm lý của các em đã ổn định, việc học của các em đã có sự tích lũy, tự giác hơn nên cũng nên giao bài tập.
Nhưng giao với một lượng nhất định ở một số bộ môn nhất định. Ví dụ như giao bài tập về Toán, Lý, Hóa. Nhưng mức độ bài tập cũng ít thôi, gọi là bài tập gợi nhớ thôi chứ đừng giao nhiều quá.
Giao nhiều quá là dịp Tết trở thành nỗi hãi hùng của các em chứ không phải là dịp để các em vui chơi, sum họp bên gia đình".
Cũng theo thầy Phong, ở bậc tiểu học thì có quy định rất rõ ràng là không giao bài tập về nhà cho các em. Cho nên trong mỗi đợt nghỉ Tết dài thì phụ huynh có kết nối với giáo viên chủ nhiệm qua facebook, zalo... để nhắc nhở cho các con.
Tùy từng em cụ thể để nhắc các em ôn lại bảng nhân, bảng chia một chút chứ không yêu cầu làm bài tập. Hoặc những em đọc yếu thì nhắn phụ huynh cho các em đọc đi, đọc lại một số đoạn văn trong sách tiếng Việt để các em không quên mặt chữ thôi. Không xem nó như là một bài kiểm tra, rèn luyện trong dịp Tết.
"Thời gian trước nghỉ Tết thì giáo viên đã cho học sinh ôn tập tương đối tốt rồi. Sau Tết, tầm ngày 4 - 5 âm lịch thì giáo viên sẽ nhắn cho phụ huynh một vài tin nhắn nhắc lại việc các em đọc lại một số nội dung gì đó.
Để khi các em bước vào lịch học chính thức sau kỳ nghỉ dài thì nó có một bước tiếp nối chứ không có sự bỡ ngỡ. Kiểu như đang chơi, đang nghỉ ngơi mà bất ngờ vào học thì các em thay đổi không kịp. Ở đây như một sự chuẩn bị nhẹ nhàng để bước vào học".
Thầy Phong cho rằng, việc hai Sở Giáo dục nói trên phải ra công văn yêu cầu không được ra bài tập về nhà cho học sinh trong dịp Tết là bởi có thói quen của các thầy cô ở cấp 2 thường ra bài tập quá nhiều.
Thầy Phong dẫn chứng, một em học sinh cấp 2 học đến 7-8 môn học mà có những môn có bài tập dài, bài tập lớn. Mỗi môn giao từ 10 bài thì cả trong một dịp Tết, mỗi học sinh phải giải quyết đến 80 bài tập như vậy thì thời gian đâu các em chơi, các em nghỉ nữa.
Ở cấp hai thì việc học chấm điểm hàng ngày, được ghi vào sổ. Còn ở bậc Tiểu học thì việc đ.ánh giá thường xuyên, không có điểm, nên nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
"Do đó, tôi nghĩ những văn bản như thế này (không ra bài tập Tết cho học sinh) chỉ đạo cho cấp 2 và cấp 3 là đúng, còn bậc Tiểu học thì nó trở nên thừa", thầy Phong chia sẻ thêm.
Cảm ơn Giám đốc Sở Giáo dục Bà Rịa - Vũng Tàu vì món quà xuân tuyệt vời "Cứ cho các cháu nghỉ thoải mái, chuẩn bị tâm thế tốt nhất cho kì II như thế mới là thượng sách. Bố con tôi thấy như được nhận quà Tết của giám đốc Sở". Ngày 26/1/2021 Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ra văn bản Số 226/SGDDT-GDMNTH về việc "Nghỉ Tết không áp lực bài...
