Teen dễ tự tử ở tuổi dậy thì vì bế tắc

Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu – giảng viên Đại học Sư phạm TP HCM có những chia sẻ về tâm lý tuổi dậy thì.

Chỉ cần một lời phê bình của thầy cô cũng đủ để học sinh lớp 9 nhảy lầu tự tử. Chỉ vì buồn chán chuyện gia đình, trường lớp, 5 học sinh lớp 7 ở Hải Dương cột tay nhau nhảy xuống sông chết tập thể. Không ít học sinh đã hành động dại dột khi trượt đại học. Những lý do nhỏ nhặt cũng khiến nhiều bạn trẻ rơi vào chiếc hố sâu của sự tuyệt vọng mà không thể tự giải thoát được mình.

Tại sao các bạn tuổi dậy thì dễ tổn thương?

Tuổi dậy thì tâm lý chưa vững nên nhiều bạn trẻ khó kiểm soát bản thân, dễ nảy sinh những hành động khó ngờ.

Ngoài ra, các em dễ tổn thương do thiếu kỹ năng quản lý cảm xúc. Nếu không biết tự giải tỏa và vượt qua áp lực, cảm xúc buồn bực chi phối và lấn át cả lý trí và ý chí trong con người, làm họ yếu mềm, dẫn tới gục ngã.

Tuổi dậy thì hay nghĩ đến ý định tự tử khi bế tắc do thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề. Họ dễ bị chìm vào sự căng thẳng trong khi còn rất nhiều cách giải quyết.

Hơn nữa, hay mâu thuẫn với bố mẹ trong giai đoạn này, các em cũng thiếu chỗ dựa tinh thần. Gia đình ít gắn kết, nhà trường ít quan tâm “góp phần” gia tăng nguy cơ tự tử ở lứa tuổi đang phát triển nhanh như vũ bão này.

Khi gặp stress, nếu được cha mẹ lắng nghe, thầy cô chỉ bảo, cảm xúc của bạn trẻ được bộc lộ và họ cảm thấy nhẹ nhõm hơn.

Thầy Khắc Hiếu có nhiều tư vấn tâm lý cho lứa tuổi học trò.

Giả tự tử để dọa bố mẹ

Tôi nhớ mãi câu chuyện nữ sinh Uyên chia sẻ. Uyên đã rất ngạc nhiên khi thấy chai thuốc trừ sâu trong hộc bàn của cô bạn thân. Tưởng nhỏ bạn tự tử vì mới chia tay mối tình đầu, nhưng thực ra nữ sinh dùng nó để dọa bố mẹ. Nhờ chai thuốc ấy, cô gái được phụ huynh mua cho chiếc iPhone bóng loáng.

Sau những lần đòi mua điện thoại đời mới mà không được đáp ứng, cô bé khóc thút thít, luôn miệng hờn trách rằng cha mẹ không thương mình, lúc nào cũng cấm đoán, rằng đã chán cuộc sống ngột ngạt này…

Hai phút sau, từ trong phòng, cô bé xuất hiện với chai thuốc trừ sâu, mở nắp rồi ngồi nhìn thẫn thờ trước sự sửng sốt của cha mẹ. Hoảng hốt giành lại chai thuốc từ tay con gái, phụ huynh lập tức xuống nước không chút đắn đo.

Lợi dụng tình thương yêu của bố mẹ để thỏa mãn nhu cầu của bản thân, nhiều bạn trẻ tưởng mình chiến thắng, nhưng thực ra họ thất bại.

Họ thất bại vì đã làm cho cha mẹ vô cùng thất vọng. Họ cũng thất bại vì tự dung túng cho những hành vi tiêu cực của bản thân, để rồi dần dần mất kiểm soát chính mình, không còn biết tự kiềm chế những nhu cầu và tham muốn.

Và thất bại lớn nhất là trong cuộc đời, họ sẽ không đủ bản lĩnh để đứng vững, không thể đương đầu giải quyết những khó khăn mình gặp phải. Ngoài xã hội, không phải ai cũng yêu thương họ như cha mẹ để đòi yêu sách hay hù dọa.

Sống cần bản lĩnh

Tuổi dậy thường có những bất ổn về sinh lý, tâm lý, cũng như trong các mối quan hệ xã hội. Đây là giai đoạn khó khăn với những vấp váp đầu đời. Cộng với việc thiếu kỹ năng sống, nó dễ đẩy tuổi dậy thì vào hố sâu của sự tuyệt vọng.

Tự tử lúc còn tuổi xuân là bất hiếu. Đi tìm cái chết vì những lý do không đâu là biểu hiện của sự hèn nhát, trốn tránh. Cúi đầu trước thất bại là thiếu bản lĩnh.

Có rất nhiều tấm gương trong xã hội mà bạn và tôi có thể đã gặp hoặc đọc được ở đâu đó. Họ còn có những giai đoạn khủng hoảng hơn nhiều cả về thể xác lẫn tinh thần. Nhưng, bằng nghị lực, sức mạnh tiềm tàng luôn có trong mỗi người, họ đã vượt lên, sống tốt hơn cho chính bản thân mình, thậm chí còn đóng góp cho sự phát triển của xã hội.

Mỗi người chỉ có một cuộc đời để sống. Bạn hãy “biết đủ” với hiện tại, biết “lọc” những gì cần làm và những thứ nên bỏ, biết ước mơ và học cách thêm gia vị mỗi ngày để cuộc sống trở nên ý nghĩa hơn.

Hạnh phúc là do mỗi chúng ta điều khiển, hoàn cảnh chỉ là sự tác động. Hãy biết rằng cuộc sống này có kỳ diệu hay không là ở chính bạn. Đừng vội chết khi bạn chưa kịp sống. Đừng vội bó tay khi chưa kịp cố gắng hết mình.

Theo Zing