Tạo điều kiện tốt nhất cho dạy – học lớp 1
Cùng với cả nước, năm học 2020-2021 là năm học đầu tiên các trường tiểu học ở Hà Nội triển khai dạy – học theo chương trình, sách giáo khoa mới đối với lớp 1.
Qua hơn 1 tháng triển khai, nền nếp dạy học ở các nhà trường đã bước đầu ổn định, song ở một số nơi vẫn còn những khó khăn. Tạo mọi điều kiện tốt nhất cho việc dạy – học và đồng hành, tập trung gỡ khó cho giáo viên, học sinh sau mỗi buổi học để triển khai hiệu quả chương trình, sách giáo khoa mới là chủ trương của ngành Giáo dục Thủ đô.
Một giờ học của học sinh lớp 1 Trường Tiểu học Đông Thái (quận Tây Hồ). Ảnh: Nguyễn Quang
Những tín hiệu vui
Kết quả kiểm tra, khảo sát của Bộ Giáo dục và Đào tạo ở một số địa phương, trong đó có thành phố Hà Nội, cho thấy, việc triển khai chương trình, sách giáo khoa mới đã được các nhà trường thực hiện nghiêm túc, ổn định, tạo sự chủ động, tự tin cho học sinh. Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ đánh giá: Hà Nội đã triển khai nghiêm túc, đúng tiến độ; học sinh thành phố bước đầu đáp ứng tốt với chương trình, sách giáo khoa mới.
Ghi nhận từ thực tế cũng cho thấy những tín hiệu vui từ các trường tiểu học trên địa bàn thành phố. Theo Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo quận Hoàng Mai Phạm Đàm Thục Hạnh, việc triển khai dạy – học chương trình, sách giáo khoa mới ở các trường tiểu học trên địa bàn quận Hoàng Mai đã đi vào nền nếp, học sinh hứng thú với các bài học. Điều đáng mừng là các nhà trường đều nhận được sự phối hợp, đồng hành và hỗ trợ thường xuyên của phụ huynh học sinh.
Video đang HOT
29 trường tiểu học trên địa bàn huyện Mê Linh cũng bắt nhịp tốt với chương trình, sách giáo khoa lớp 1 mới. Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Mê Linh Nguyễn Văn Hậu cho rằng, qua nhiều lần tập huấn, giáo viên có chuyển biến rõ về phương pháp dạy học. Việc dạy học theo cách truyền thụ kiến thức đơn thuần không còn, giáo viên đã dành nhiều thời gian tổ chức các hoạt động giáo dục để học sinh tự tiếp cận kiến thức, hình thành kỹ năng chủ động học tập.
Tuy nhiên, theo Hiệu trưởng Trường Tiểu học Trung Tự (quận Đống Đa) Ngô Phi Khanh, năm nay, học sinh không có thời gian làm quen với nền nếp học tập trước ngày khai giảng như các năm trước, nên thời gian đầu giáo viên khá vất vả. Còn bà Nguyễn Thị Mai Anh, phụ huynh học sinh Trường Tiểu học Dịch Vọng B (quận Cầu Giấy) bày tỏ: “Tôi cảm thấy chương trình học còn nặng, số học sinh trong một lớp lại đông, e rằng các con bị quá tải”.
Chung sức gỡ khó khăn
Học sinh Hà Nội bước đầu đáp ứng tốt với chương trình, sách giáo khoa lớp 1 mới. Trong ảnh: Một giờ học của học sinh lớp 1, Trường Tiểu học Tây Sơn (quận Hai Bà Trưng). Ảnh: Đỗ Tâm
Tạo những điều kiện tốt nhất cho học sinh lớp 1, chung sức gỡ khó khăn, quyết tâm triển khai tốt chương trình, sách giáo khoa mới, tạo thuận lợi để triển khai đối với lớp 2 từ năm học 2021-2022 là quyết tâm đang được giáo viên, phụ huynh học sinh và các trường học trên địa bàn Hà Nội cụ thể hóa bằng nhiều giải pháp.
Cô giáo Bùi Thị Phương Hòa, Trường Tiểu học An Hưng (quận Hà Đông) cho hay: “Chúng tôi đã được tập huấn nhiều lần, chuẩn bị kỹ về tâm thế, song khi thực hiện chương trình mới cũng không tránh khỏi những bỡ ngỡ, khó khăn. Tuy nhiên, thông qua nhiều hoạt động hỗ trợ về chuyên môn, kỹ năng của nhà trường, đến nay, giáo viên đã vào guồng, học sinh đã vào nếp học, phụ huynh cũng không còn lo lắng. Nếu không có con học lớp 1 các năm trước, thì nhiều phụ huynh dễ hiểu nhầm rằng học sinh lớp 1 năm nay học nặng hơn”.
Trong khi đó, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo quận Tây Hồ Lê Hồng Vũ cho biết, bên cạnh việc tăng cường dự giờ, tổ chức các chuyên đề nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cụ thể của giáo viên sau từng tuần, Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Tây Hồ đã tổ chức cho tất cả giáo viên dạy lớp 1 của các trường tham dự các tiết dạy minh họa đối với tất cả các môn học và hoạt động giáo dục trong chương trình. Trên cơ sở những tiết dạy minh họa, các giáo viên thảo luận, xây dựng nội dung, hình thức triển khai cho phù hợp với học sinh của trường mình.
Còn theo Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đan Phượng Bùi Thị Thu Hằng, toàn huyện có 94 lớp với gần 3.300 học sinh lớp 1, các nhà trường đã dành những điều kiện thuận lợi nhất, các phòng học khang trang nhất, những giáo viên tốt nhất để dạy lớp 1, kiên quyết không để trường nào có sĩ số từ 40 học sinh/lớp trở lên.
Liên quan đến vấn đề này, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Phạm Xuân Tiến cho rằng, những bỡ ngỡ, vướng mắc trong chặng đầu triển khai chương trình, sách giáo khoa mới là không tránh khỏi, đòi hỏi các nhà trường hỗ trợ giáo viên tích cực hơn, quan tâm đến học sinh nhiều hơn để không bỏ sót bất cứ một học sinh nào.
Một trong những khó khăn cơ bản của thành phố Hà Nội là mỗi năm số học sinh trong độ tuổi ra lớp ngày càng tăng, dẫn đến hiện tượng một số trường có sĩ số học sinh/lớp cao hơn quy định của điều lệ. Hà Nội đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp để tháo gỡ khó khăn này, trong đó có việc tăng cường mọi nguồn lực đầu tư và sự quan tâm tốt nhất dành cho học sinh lớp 1, tạo nền tảng để nâng cao chất lượng giáo dục.
Giáo dục phải chăm chút từ những vấn đề nhỏ nhất
Trao đổi với PV Báo CAND, ông Nguyễn Văn Ngai, nguyên Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP Hồ Chí Minh đã đưa ra nhiều ý kiến thẳng thắn xung quanh vấn đề trên.
Ảnh minh họa
Bộ sách Cánh diều trước đó vào thời điểm tháng 5/2020, cũng đã đạt được 100% số phiếu tín nhiệm của nhiều trường trên địa bàn thành phố chọn làm bộ SGK dùng cho các lớp 1 ở TP Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh, thành phía Nam. Song bộ sách cũng để lại nhiều điều tiếng bởi có nhiều "sạn" trong nội dung, được cho là khó có thể vào đầu học sinh ở lứa tuổi này.
Theo quan điểm của ông Ngai, phản ứng của xã hội về bộ SGK Tiếng Việt 1 những ngày qua là đương nhiên, vì đã phạm phải một vấn đề rất quan trọng: Khi biên soạn, các tác giả đã không có một triết lý giáo dục đúng và tường minh dẫn dắt nên thể hiện việc không hình dung được SGK của mình sẽ được sử dụng để đào tạo con người nào.
Vì thế, các bức xúc phản ánh trên cho thấy về ngữ liệu, nội dung, hình ảnh minh họa... cho thấy sự thiếu nhất quán, thiếu sự trải nghiệm của tuổi thơ. Trong sách có nhiều từ địa phương, xa lạ của ngữ liệu thậm chí là người lớn khi đọc cũng có ngay cảm giác "hụt hẫng" chứ đừng nói là học sinh tiểu học được ví như tờ giấy trắng.
Ông Ngai chia sẻ, với đối tượng HS tiểu học, trong phương pháp giáo dục, ta có thể ví như đang xây một cái móng nhà. Nền móng nhà giữ một vai trò vô cùng quan trọng trong kết cấu một ngôi nhà. Móng có chắc thì nhà mới vững. Trẻ khối Tiểu học được giáo dục những điều cơ bản nhất của con người. Tuỳ theo nhà cao tầng, thấp tầng, một cái nhà đẹp phải có một nền móng vững, phù hợp. Vậy bậc Tiểu học còn được gọi là bậc học nền tảng. Vì vậy việc giáo dục phải chăm chút từ những vấn đề nhỏ nhất.
Đành rằng, nội dung biên soạn trong SGK tiểu học cần đáp ứng yêu cầu phù hợp của thời đại khoa học 4.0, có những chuyển đổi theo kịp tiên tiến của thế giới. "Đổi mới là cần. Song mới phải có cái gì hay hơn, tốt hơn cái cũ. Chứ không phải là một bộ SGK trong đó trẻ phải "ôm đồm" quá nhiều thứ. Hay đưa vào nhiều từ địa phương vụn vặt, không phù hợp với lứa tuổi. Có những câu chuyện ngụ ngôn người lớn đọc suy ngẫm mới hiểu vì nghĩa bóng nhiều quá, trẻ mới lớp 1 không thể tư duy nổi. Điều này chắc chắn sẽ gây vất vả cho cô giáo khi giảng bài.
Chia sẻ thêm, ông Ngai cho rằng, hội đồng những người tham gia trong công tác biên soạn bộ SGK mới có đầu tư, có trách nhiệm, tuy nhiên trong quá trình làm có những hạn chế chưa đạt như mong muốn khiến dư luận bất bình. Song đáng ra, trước thực trạng phản ứng của dư luận thì những người có trách nhiệm cần ngồi lại ngay để bàn bạc, tiếp thu và thông tin khách quan, cụ thể từng bộ sách có những ưu, nhược điểm ra sao!
Bên cạnh ưu điểm thì cần khắc phục, bổ sung những điểm gì. Sửa để có cái tốt hơn nhưng để làm được việc này thì cũng công phu. Vì phải mất nhiều thời gian, công sức bộ SGK mới ra đời được. Nên việc chỉnh sửa nội dung ông Ngai khẳng định là "khó khả thi". Chưa kể vấn đề lại khá "nhạy cảm" vì đụng chạm vấn đề danh dự, uy tín người tham gia biên soạn, thẩm định, liên quan kinh phí trong đề án...
Sách giáo khoa ngày ấy - bây giờ! Những ngày qua, khi mà sách giáo khoa lớp 1 trở thành trung tâm của những cuộc tranh luận, tranh cãi gay gắt, tôi lại thầm cảm ơn vì mình đã đi qua những tháng ngày đến trường ít sách vở mà nhiều cảm xúc. Tác giả Bùi Kiều Trang Thời tôi học, nếu có khó khăn chỉ là chuyện kinh tế của...