Tại sao Microsoft lại muốn phát triển chip tùy biến cho Surface Pro X?

Microsoft đặt cược con chip SQ1 mà họ tạo ra từ vi xử lý Snapdragon 8cx của Qualcomm sẽ tăng tốc Windows trên ARM và thu hút được các nhà phát triển phần mềm quan trọng.

Trước khi sự kiện Surface của Microsoft diễn ra vào hôm thứ 3 vừa qua, chúng ta đã biết rằng sẽ có khá nhiều laptop mới xuất hiện. Nhưng điều chúng ta không biết (và cũng không ngờ tới) là Microsoft còn giới thiệu cả một vi xử lý mới, một con chip do Qualcomm phát triển tên SQ1. Con chip trong Surface Pro X này mang trong mình một thông điệp từ Microsoft: đã đến lúc laptop có được thời lượng pin cả ngày như điện thoại mà không phải hi sinh sức mạnh xử lý!

Các sản phẩm Surface của Microsoft, với phần cứng và phần mềm liên kết chặt chẽ với nhau, thường đóng vai trò kép. Đầu tiên, chúng là một mảng kinh doanh nghiêm túc của Microsoft. Và thứ hai, chúng là công cụ để công ty cho người tiêu dùng và các nhà sản xuất máy tính khác thấy được tầm nhìn của Microsoft về tương lai của điện toán cá nhân.

SQ1 mang lại cho Microsoft khả năng kiểm soát sâu hơn một chút đối với tương lai đó, trong khi vẫn nhắc các nhà phát triển phần mềm rằng họ cũng nên tham gia vào cuộc chơi ngay đi thôi.

Và SQ1 cũng giúp Microsoft cạnh tranh tốt hơn với Apple, hãng sở hữu những thiết kế có tầm ảnh hưởng lớn với mối liên kết chặt chẽ với nhau. iPhone và iPad đều sử dụng vi xử lý ARM dòng A của chính Apple, và MacBook trong tương lai cũng được cho là sẽ “làm bạn” với chip ARM.

Với Microsoft, sử dụng thiết kế chip của chính mình là “ rất quan trọng để tối đa hóa trải nghiệm người dùng và thời lượng pin, như Apple đã thể hiện trong thập kỷ qua với những con chip tùy biến trên iPhone” – nhà phân tích Frank Gillet nói.

Những chiếc máy tính ARM “còi cọc”

Máy tính ARM cho đến nay chưa gây được ấn tượng cho người dùng, dù chúng có thời lượng pin tốt và khả năng kết nối đến các mạng di động. Lý do là bởi chúng không thể đạt được hiệu năng của những con chip x86 từ Intel và AMD, và còn gặp vấn đề tương thích phần mềm bởi các phần mềm phổ biến dành cho chip x86 không hoạt động được trên các máy tính ARM.

Nhưng lần này, Microsoft không còn ngần ngại về vấn đề hiệu năng nữa.

Chip SQ1 mang lại cho Surface Pro X “ sức mạnh đáng kinh ngạc” – theo lời Yusuf Mehdi, một Phó chủ tịch của Microsoft. “ Chúng ta có sức mạnh đồ họa tuyệt vời. Chúng ta sẽ có thể thực hiện các tác vụ AI trên con chip này“.

Microsoft và Qualcomm không chia sẻ nhiều thông tin về hiệu năng. Hiệu năng đồ họa của SQ1 cao gấp đôi so với vi xử lý Intel Core thế hệ 8 từ 2 năm trước, hoặc so với chip smartphone Qualcomm 850 vào năm ngoái – Qualcomm cho biết. Và Microsoft thì tập trung so sánh tính hiệu quả, không phải hiệu năng thuần túy, giữa Surface Pro X với chiếc Surface Pro 6 dùng chip Intel.

“ Sản phẩm này có hiệu năng trên mỗi watt cao gấp 3 so với Surface Pro 6” – Giám đốc sản phẩm của Microsoft, Panos Panay, nói tại sự kiện. Nếu bạn chưa biết thì Surface Pro 6 vào năm ngoái sử dụng vi xử lý Intel Core thế hệ 8.

Intel vẫn là đồng minh thân cận của Microsoft

Microsoft khó có thể ngó lơ Intel, đối tác kinh doanh của hãng trong nhiều thập kỷ qua. Thật vậy, có hai mẫu Surface mới năm nay dựa vào chip Intel – cụ thể là con chip Ice Lake dành cho các mẫu laptop cao cấp, như Surface Laptop 3 bản 13-inch và chip Lakefield dành cho chiếc Surface Neo màn hình kép ra mắt vào năm sau. Microsoft còn hợp tác với đối thủ truyền kiếp của Intel là AMD, chọn con chip di động Ryzen để trang bị cho Surface Laptop 3 bản 15-inch.

Nhưng thách thức lớn hơn là làm sao để đưa chip ARM vào cuộc chơi của Microsoft, và cho phép người dùng PC phổ thông tận hưởng những lợi ích từ thời lượng pin “khủng”, tức về cơ bản cho phép họ có thể để củ sạc ở nhà mỗi khi mang laptop ra ngoài.

ARM cấp giấy phép thiết kế chip của mình, cho phép các hãng khác xây dựng nên các mẫu chip tương thích theo thiết kế của riêng họ và thêm vào các tùy chọn theo ý thích từ một thư viện rất lớn – đó chính là “tài sản trí tuệ” của ARM. Sự linh hoạt đó cho phép nhiều hãng mua giấy phép của ARM chỉnh sửa chip cho phù hợp với các sản phẩm, mức giá, hiệu năng, và mức tiêu thụ điện năng khác nhau.

Và đây là lúc Microsoft vào cuộc. “ Chúng tôi kết hợp kỹ thuật và tài sản trí tuệ của mình cùng nhóm của Qualcomm để tạo ra một con chip hoàn toàn mới” – Mehdi nói.

Nước đi này “thực sự thông minh” – theo lời nhà phân tích Avi Greengart. “ Nó hé lộ sẽ có những tính năng độc đáo và cho phép Microsoft tránh bị so sánh trực tiếp với các sản phẩm khác dựa trên Qualcomm“, chính là những chiếc laptop ARM đến từ các công ty như HP, Lenovo, ASUS, và Samsung.

SQ1 khác biệt ra sao?

SQ1 được phát triển dựa trên con chip Qualcomm tạo ra cho PC, Snapdragon 8cx, nhưng lại không giống hệt con chip bạn sẽ thấy trên các laptop dùng 8cx. Đầu tiên, GPU của SQ1 rất khác biệt.

“ GPU và các nhân của nó được tối ưu hóa dành riêng cho Surface Pro X để tăng cường hiệu năng và trải nghiệm người dùng trong các ứng dụng yêu cầu xử lý đồ họa nhiều” – Qualcomm nói. “ Microsoft muốn một trải nghiệm di động thực thụ, từ thời lượng pin lâu đến màn hình giàu chi tiết đến kết nối LTE và tất nhiên là phải ‘bật lên ngay lập tức’ như một chiếc smartphone“.

Tăng cường hiệu năng đồ họa là một ý tưởng hay, theo nhà phân tích David Kanter.

“ GPU của Qualcomm có thể chạy Windows, nhưng nó yếu hơn so với GPU Intel, AMD và Nvidia” – ông nói. Điều đó càng đúng khi xét đến các driver Windows DirectX cực kỳ quan trọng, chính là phần mềm mà các ứng dụng dùng để điều khiển phần cứng đồ họa.

SQ1 bao gồm phần cứng riêng: Engine AI thế hệ thứ tư, từng được dùng trong vi xử lý Snapdragon 855. Tăng tốc phần mềm AI sẽ giúp tăng tốc các phần mềm tận dụng quá trình xử lý tương tự bộ não con người trong các tác vụ như hiểu được lời nói của con người, nhận dạng ai trong một bức ảnh, hay tự động biên tập video.

Thu hút các nhà phát triển phần mềm đến với PC ARM

Một trong những điểm mấu chốt đối với các máy tính ARM là chúng kém tương thích phần mềm. Surface Pro X, với con chip đặc biệt được Microsoft đồng thiết kế, có thể giúp Microsoft thu hút các nhà phát triển phần mềm đó.

Một trong những nhà phát triển lớn chưa mặn mà với PC ARM là Adobe, nhà phát triển Photoshop, Lightroom, Premiere Pro, Illustrator, và nhiều ứng dụng khác được sử dụng bởi các nhà thiết kế và sáng tạo nội dung. Nhưng trong sự kiện vừa qua, Adobe đã cùng lên sân khấu với Microsoft để trình diễn ứng dụng hội họa Fresco mới trên Surface Pro X và cam kết sẽ mang nhiều hơn các phần mềm trong bộ Creative Cloud lên dòng PC này.

“ Surface là một nền tảng quan trọng đối với Creative Cloud và sẽ trở nên quan trọng hơn nữa trong tương lai” – Scott Belsky, giám đốc sản phẩm Creative Cloud của Adobe nói. Hơn một nửa số khác hàng Surface ngày nay cũng đồng thời là khách hàng của Creative Cloud, do đó Adobe đã quyết định mang phần lớn bộ phần mềm của hãng lên các thiết bị Surface trên nền ARM.

“ Chúng tôi đang tích cực nghiên cứu để mang các thành phần quan trọng khác của Creative Cloud lên Surface Pro X sớm nhất có thể” – Belsky nói. Adobe từ chối chia sẻ thêm chi tiết về những ứng dụng nào sẽ xuất hiện trên Surface Pro X, bên cạnh Fresco.

Được hỗ trợ phần mềm là chìa khóa tối thượng dẫn đến sự thành công của Surface Pro X và các laptop ARM khác – Gillett nói. “ Tất cả đều tùy thuộc liệu các nhà phát triển – và nhóm Windows của Microsoft – có thể khiến trải nghiệm tổng thể hoàn hảo hơn mà không cần vi xử lý x86 hay không“.

Theo VN Review