‘Tắc kè hoa’ Thái Sơn: Luôn ‘tất tay’ với những gì mình có

17 năm say mê với chèo, diễn hài duyên dáng trong các tiểu phẩm nhưng lại vụt sáng trong các vai phụ ở các phim phát sóng giờ vàng gần đây, có lẽ 3 sắc thái ấy mới đủ tạo nên một NSƯT Thái Sơn mà khán giả ưu ái gọi anh là ‘tắc kè hoa’.

Vừa được nhận danh hiệu NSƯT lần 10 cho những đóng góp trong hoạt động sân khấu hơn một thập niên, Thái Sơn cho rằng đó là may mắn vì chút cống hiến của mình đã được ghi nhận còn anh làm nghệ thuật chính là “cơn mê dài” tiếp nối, không ngừng nghỉ dù chỉ còn một hơi thở. Nên khi hỏi về một ngày của mình, nghệ sĩ sinh năm 1983 nói có vẻ thong dong: “Công việc vẫn quen thuộc mỗi ngày, đi quay rồi đi diễn. Những ngày rảnh thì bên gia đình, bạn bè ngồi cà phê thôi. Việc chạy show cũng không có quá nhiều áp lực, dàn trải thôi. Dù tung tẩy thì cũng đều đều, tôi vẫn đủ sức, đủ thời gian để làm”.

Đạt được nhiều giải thưởng và có những đóng góp suốt 17 năm cho sân khấu chèo nên Trần Thái Sơn vừa được trao danh hiệu NSƯT. NVCC

Cố gắng giữ tinh thần hồn nhiên nhất cho mỗi vai diễn

* Anh là diễn viên chèo nhưng lại gây chú ý khi diễn các tiểu phẩm hài phát trên nền tảng mạng xã hội và gần đây lại nổi tiếng nhiều hơn ở phim truyền hình. Dù vẫn là làm nghệ thuật nhưng lại được anh “đánh” ở ba mảng miếng khác nhau. Vì sao anh lại quyết định “lấn sân” để biến hóa nhiều sắc màu như vậy?

- NSƯT Thái Sơn: Thật sự đều là những lĩnh vực nằm trong đam mê của tôi, từ diễn xuất đến ca hát. Trong diễn xuất mà xen vào ca hát thì tôi đều xin cơ hội để làm việc đó. Thời nay cách tiếp cận của khán giả cũng có những cái khác từ công nghệ đến phương tiện. Tôi đã cố uyển chuyển để thay đổi, thích ứng để đến được nhiều với khán giả càng tốt.

* Làm sao để tạo ra “chất riêng” của một Thái Sơn khi kết hợp ba “sắc thái” trên?

- Vừa làm phim, vừa diễn hài nếu mình đưa hát chèo vào để tung tẩy thì biết đâu lại tạo ra một sự khác biệt. Có lẽ số ít đang làm như vậy nên mới có chất riêng. Tự nhiên thấy mình được khác khác một chút cũng thú vị.

* Vậy nói thẳng ra thì “sắc thái” nào sẽ “nuôi” anh nhiều hơn vì nghệ sĩ cũng phải “cơm áo gạo tiền” mới sống và làm nghề được, hỏi vậy vì biết anh còn 1 vợ, 2 con…?

- Nghệ sĩ hay ngành nghề khác thì cũng đều phải cố gắng để phát huy công việc, làm ra kinh tế thôi, phải gồng gánh, trách nhiệm… Thật ra thì lĩnh vực này hỗ trợ cho lĩnh vực kia, có lúc tôi làm cái này nhiều hơn, cũng không tính toán là “sắc thái “nào nuôi mình nhiều hơn đâu. Còn đúng là tôi có một vợ và hai con nên còn trách nhiệm cùng với vợ để nuôi dạy hai con và gánh vác gia đình.

Nam nghệ sĩ tạo nhiều ấn tượng khi lấn sân phim truyền hình và vai Tú trong Dưới bóng cây hạnh phúc để lại nhiều dấu ấn cho khán giả. NVCC

* Trước khi xuất hiện với các vai diễn ấn tượng trên sóng phim giờ vàng, khán giả biết đến anh là một diễn viên hài nhiều hơn khi có kênh riêng với nhiều tiểu phẩm đặc sắc, duyên dáng… Vậy để tạo nên “hiệu ứng” cho các tiểu phẩm của mình, bản thân anh đã phải cố gắng thế nào vì không phải nghệ sĩ nào cũng làm được điều đó?

- Tôi đã chủ động cùng anh em trong ê-kíp cố gắng sáng tạo và tìm ý tưởng kịch bản để luôn mới và độc đáo. Tôi cũng có nhiều đêm trăn trở, thức đến sáng để tìm ý tưởng kịch bản, viết để có tiểu phẩm mình ăn ý nhất. Đến khi ra hiện trường tôi phải tự làm, tự đạo diễn cho chính mình. Đó là sự tập trung rất nghiêm túc và làm việc trong tâm thế không dám lơ là.

* Khi ở vai trò là diễn viên chèo, thực tế mà nói khán giả không biết đến anh nhiều nhưng chỉ cần đóng vài phim truyền hình lại giúp tên tuổi anh vụt sáng. Vậy anh có thấy cái gì hàn lâm, nghệ thuật truyền thống thì khó “hot” trong thời buổi hiện nay không?

- Tôi không nghĩ cái gì hàn lâm, nghệ thuật truyền thống thì khó “hot” đâu. Mảng sân khấu, nghệ thuật chèo thường được biểu diễn trong nhà hát, chỉ phục vụ mấy trăm chỗ thôi nên cần lấp đầy ghế là được. Còn phim truyền hình thì phát sóng ở đài truyền hình quốc gia nên độ phủ sóng rộng hơn, khán giả cũng nhiều hơn từ người trẻ đến lớn tuổi.

Vai Điều sát thủ trong Biệt dược đen là vai phản diện mang một sắc màu khác của NSƯT Thái Sơn. FBNV

Ngoài đời tôi khác lắm!

* Một Tú ẻo lả, duyên dáng trong phim Dưới bóng cây hạnh phúc , một Điều máu lạnh, diễn tâm lý nặng nề trong Biệt dược đen và một A Rể nghiện rượu nhưng tình nghĩa trong Cuộc chiến không giới tuyến . Nhân vật khác biệt, cảm giác anh mang vào đó là sự tổng hợp từ chèo, hài và phim đúng không, anh làm thế nào để tạo ra sức hút cho nhân vật?

- Tôi nghĩ mình đã làm việc nghiêm túc từ khi cầm kịch bản đến khi ra hiện trường và kết thúc vai, cố gắng giữ tinh thần hồn nhiên nhất cho mỗi vai diễn thôi. Có những vai diễn có sự góp mặt của chèo, hài, được đạo diễn đồng ý, thổi hồn thêm vào để tôi mang vào trong phim và nhân vật của tôi. Rất may là các vai đó được đón nhận. Còn tính cách ngoài đời của tôi thật ra không có bóng dáng trong đó đâu. Chỉ là được đạo diễn chỉ bảo, anh em trong nghề góp nhặt cho nhau rồi vốn sống, vốn nghề giúp tôi biến hóa.

Ngoài đời, nam nghệ sĩ tự nhận mình rất khác dù trên sân khấu hay màn ảnh anh đều biến hóa như “tắc kè hoa”. NVCC

* Vậy ngoài đời anh thế nào nhỉ?

- Ngoài đời tôi khác lắm, cũng ít nói, trầm trầm, suy tư nhiều chứ không nhảy tanh tách lên như Tú ẻo lả. Còn nghiện rượu như A Rể thì ngoài đời tôi không biết uống rượu đâu, thật chỉ uống mấy chén là mặt đỏ bừng, tìm chỗ nằm ngủ thôi, uống rượu như uống thuốc ngủ. Trên màn ảnh, sân khấu mọi người gọi tôi là “tắc kè hoa”. Đây là sự động viên, nhưng trong cuộc sống tôi sống khá thật, không biến hóa gì đâu, cảm xúc có vui buồn không giấu được, thể hiện hết qua nét mặt. Biến hóa thì chỉ có thời trang hằng ngày, có lúc mặc tông màu đơn giản, cũng có lúc lòe loẹt phết, mặc áo đỏ quần trắng, trông cũng đồng bóng nhưng thỉnh thoảng thôi (cười).

* Anh chia sẻ rằng mình có tính cách thẳng thắn và là người làm nghề tự trọng. Vậy theo anh, làm nghệ thuật để giữ sự tự trọng đó suốt một quá trình dài gần 20 năm như anh có khó không?

- Năm nay tôi công tác ở Nhà hát chèo Việt Nam đã sang năm thứ 17 tính từ khi tôi ra trường năm 2006 thì trong suốt ngần ấy thời gian tôi tự thấy mình đủ tự trọng với nghề. Bởi đối với mỗi vai diễn, tác phẩm, nhiệm vụ được giao thì tôi luôn cố gắng làm việc bằng 100% tâm sức mình có, không quản thức đêm hôm… Có lúc thấy mệt lắm cũng không dám buông. Có lúc tự nghĩ lên sân khấu diễn nhẹ nhẹ thôi kẻo mai không gượng dậy được. Nhưng khi bước ra sân khấu mình không làm hời hợt được, lại hết mình. Có vài lần như vậy, rồi tự nhủ cứ làm hết mình đi rồi đến đâu thì đến. Và tôi nghĩ đó là tự trọng trong nghề. Đã làm thì hết mình, luôn “tất tay” với những gì mình có. Mình vẫn tâm huyết với chèo, vẫn diễn chèo, có cơ hội là hát say sưa. Điều đó thể hiện trong cả phim. Nên dù “ăn nên làm ra” ở các lĩnh vực khác thì tôi vẫn tâm huyết với những gì mình đã gắn bó.

Vai A Rể nghiện rượu trong Cuộc chiến không giới tuyến cũng rất đặc biệt. FBNV

* Nói một chút về đam mê chèo của anh đi. Anh đã “yêu và sống” với chèo 17 năm, làm sao để anh giữ được ngọn lửa đam mê đó suốt những năm tháng dài?

- Có lẽ vì tôi yêu biểu diễn sân khấu rồi trong chèo có cả hát, múa nữa. Tất cả những thứ đó tôi đều say mê và yêu.

* Chèo là một món ăn tinh thần kén khán giả, không đem đến cho nghệ sĩ ánh hào quang lấp lánh, giá trị vật chất nhiều. Vậy nghệ sĩ muốn làm nghề say mê, sống được với những giá trị kiểu kinh điển như chèo thì họ phải đối mặt với những áp lực nào?

- Nghề nào cũng thế thôi. Nếu mình nỗ lực, cố gắng làm tốt nhất đều đem lại hào quang lấp lánh theo một cách nào đó, đều đem lại giá trị vật chất dù ít hay nhiều. Với chèo thì có lúc khán giả thưa thớt, đêm biểu diễn chèo ít đi tôi cũng buồn. Nhưng tôi luôn hi vọng trong tương lai sẽ khác, sẽ tích cực hơn. Gần đây biểu diễn ít, khán giả lẻ tẻ đương nhiên là nghệ sĩ cũng phải áp lực chuyện thu nhập ít, đời sống khó khăn hơn.

Ở sân chơi nào tôi cũng là chính mình

* Những lúc khó khăn như vậy anh làm gì để sống, để tiếp tục nuôi đam mê của mình?

- Tôi vẫn làm thêm như đi hát. Đi hát thì tôi vẫn hát dân ca, hát chèo… Tôi vẫn làm những công việc liên quan đến nghệ thuật truyền thống thôi.

* Một Thái Sơn khi diễn chèo khác gì với một Thái Sơn khi đóng phim không từ tâm thế, cảm xúc… Ở “sân chơi” nào Thái Sơn thấy là chính mình, được “bung lụa” đã nhất?

- Một Thái Sơn khi diễn chèo không khác gì đóng phim cả, cả tâm thế và cảm xúc. Ở sân chơi nào tôi cũng là chính mình, đều bung lụa hết. Vai nào tôi được phân công đều cố gắng tìm tòi, xây dựng vai diễn thành công nhất trong khả năng của mình.

* Từ chèo, qua hài rồi đóng phim truyền hình… Nghe có vẻ chẳng ăn nhập gì với nhau nhưng chính “hiệu ứng ngược” đó có phải là điểm mạnh giúp anh có nét diễn khác biệt?

- Tôi thì thấy rất liên quan. Diễn chèo thì tôi thường diễn vai hài, diễn chèo thì cách điệu hơn nhưng đều có cái chung là dùng kỹ năng biểu diễn. Biết đâu, trong vai diễn nào sắp tới ở phim truyền hình lối diễn chèo, hài, biểu diễn cách điệu giúp tôi có sự khác biệt nhiều hơn nữa thì sao.

* Thật ra nghệ sĩ nổi tiếng là một chuyện vì trong thời đại 4.0 muốn nổi tiếng không phải khó nhưng để được người trong nghề công nhận với những giá trị mà một nghệ sĩ chân chính đã cống hiến đôi khi phải cần cả một đời. Anh vừa được trao danh hiệu NSƯT lần thứ 10, đó có phải là minh chứng cho những giá trị mà anh đã làm?

- Tính đến giờ tôi có chút thành tích và thâm niên công tác. Nhưng thực sự tôi thấy may mắn khi được trao danh hiệu NSƯT cho hoạt động sân khấu chèo, biểu diễn chèo. Có những anh chị, cô chú làm nghề rất siêng năng, chuyên cần, họ cũng rất tâm huyết, rất giỏi nhưng đôi khi may mắn chưa mỉm cười với họ nên có khi cũng có chút thiệt thòi. Thật ra trong các cuộc thi, liên hoan tôi được tin tưởng để giao vai thì đó cũng là một may mắn để tôi có thể đóng góp vào bảng thành tích rồi được trao danh hiệu này.

* Cảm ơn anh đã có những chia sẻ thú vị!