Sử dụng protein từ thực vật có thể giúp kéo dài tuổi thọ
Một nghiên cứu của các chuyên gia Nhật Bản được đăng tải trên tạp chí Nội khoa JAMA (JAMA Internal Medicine) cho biết, những người ăn nhiều protein có nguồn gốc từ thực vật có thể có tuổi thọ dài hơn những người ăn nhiều protein có nguồn gốc từ động vật.
Những phát hiện này được tìm thấy trong một nghiên cứu đoàn hệ trên quy mô 70.696 người Nhật Bản trong độ tuổi trung niên, theo dõi trung bình 18 năm, được thực hiện tại Trung tâm Y tế Công cộng Nhật Bản. Những người tham gia nghiên cứu có độ tuổi từ 45 đến 74 và không có tiền sử ung thư, bệnh mạch máu não, hoặc bệnh tim thiếu máu cục bộ. Quá trình theo dõi 18 năm ghi nhận có 12.381 trường hợp tử vong.
Những người tham gia nghiên cứu này tiêu thụ hàm lượng protein từ nguồn gốc thực vật trong khẩu phần ăn khá cao và hàm lượng protein có nguồn gốc protein động vật trong khẩu phần lại khá thấp so với dân số phương Tây.
Thông tin về chế độ ăn uống được thu thập thông qua bảng câu hỏi tần suất thực phẩm được chuẩn hóa. Các thông tin này được sử dụng để ước tính lượng hàm lượng protein trong chế độ ăn ở tất cả những người tham gia. Những người tham gia được phân loại thành các nhóm nhỏ dựa trên lượng protein của họ ăn vào, được biểu thị bằng phần trăm của tổng năng lượng.
Kết quả là những người thay thế chỉ 3% protein từ thịt đỏ bằng protein từ thực vật trong chế độ ăn có thể làm giảm tới 34% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân, giảm 39% nguy cơ tử vong do ung thư, giảm 42% nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch. Những người thay thế chỉ 4% protein từ thịt chế biến trong chế độ ăn uống của mình bằng protein từ thực vật có thể làm giảm 46% nguy cơ tử vong vì bất kỳ nguyên nhân nào và 50% nguy cơ tử vong do ung thư.
Video đang HOT
Nghiên cứu cũng cho thấy, việc sử dụng protein có nguồn gốc thực vật thay thế cho protein có nguồn gốc động vật, đặc biệt là protein từ thịt đỏ hoặc thịt chế biến, có liên quan đến nguy cơ tử vong chung thấp hơn 13%, nguy cơ tử vong do các nguyên nhân về tim mạch thấp hơn 16%.
TS.Frank Hu – Chủ tịch bộ phận dinh dưỡng tại Trường Y tế Công cộng Harvard T.H. Chan ở Boston (Mỹ), người không tham gia vào nghiên cứu, đã chia sẻ những nhận định khách quan của mình: “Các nghiên cứu trước đây đã phát hiện và đồng thuận rằng chế độ ăn uống giàu protein động vật hơn có liên quan đến việc tăng các bệnh mạn tính và tỷ lệ tử vong, trong khi ăn nhiều protein có nguồn gốc thực vật hơn có liên quan tới nguy cơ thấp hơn. Nhưng hầu hết các nghiên cứu này được thực hiện trên dân số phương Tây, nơi mà chế độ ăn thường có nhiều protein có nguồn gốc động vật hơn so với protein có nguồn gốc thực vật”.
TS.Frank Hu cho biết: Những người có chế độ ăn nhiều thực phẩm protein thực vật như các loại hạt, đậu nành và đậu lăng, có sự cải thiện đáng kể các yếu tố nguy cơ tim mạch như lipid máu, huyết áp và trọng lượng cơ thể. Điều đáng chú ý là những thực ph ẩm thực vật này không chỉ chứa protein mà còn chứa các chất dinh dưỡng có lợi khác như chất béo có lợi, vitamin chống oxy hóa, khoáng chất và các loại hóa chất thực vật (phytochemical). Mặt khác, chế độ ăn nhiều thịt đỏ và thịt chế biến có liên quan đến nhiều hậu quả không tốt cho sức khỏe như bệnh đái tháo đường, bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư.
Để sống lâu hơn, con người nên thay thế protein từ thịt đỏ và thịt chế biến với các loại protein có nguồn gốc từ thực vật tốt cho sức khỏe như các loại hạt, các loại đậu, đậu lăng và ngũ cốc nguyên hạt. Một mô hình chế độ ăn uống như vậy không chỉ có lợi cho sức khỏe con người mà còn thân thiện với môi trường.
Thiết kế dinh dưỡng từ sản phẩm động vật vào thực phẩm nguồn gốc thực vật
Các nhà khoa học thực phẩm mong muốn thiết kế đầy đủ các chất dinh dưỡng từ sản phẩm động vật vào thực phẩm nguồn gốc thực vật, nhằm tăng cường sức khoẻ và dễ dàng kết hợp chúng với nhau.
Nhà khoa học thực phẩm David Julian McClements, Giáo sư Đại học Massachusetts và là tác giả chính của bài báo trên tạp chí Nature Science of Food nói rằng việc làm cho protein trong thực phẩm nguồn gốc thực vật ngon và lành mạnh hơn không phải nhiệm vụ đơn giản.
McClements - chuyên gia hàng đầu về thiết kế thực phẩm và công nghệ nano, đồng thời là tác giả cuốn Future Foods: How Modern Science Is Transforming the Way We Eat (Thực phẩm tương lai: Khoa học hiện đại đang thay đổi cách chúng ta ăn như thế nào) nói rằng: "Với Beyond Meat and Impossible Foods và các sản phẩm khác sắp có mặt trên thị trường, có một sự quan tâm rất lớn đối với các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật vì lý do cải thiện tính bền vững, sức khỏe và đạo đức".
Năm 2019, chỉ riêng thị trường thực phẩm có nguồn gốc thực vật tại Mỹ đã đạt giá trị gần 5 tỷ USD, với 40,5% doanh thu trong danh mục sữa và 18,9% trong các sản phẩm thịt có nguồn gốc thực vật. Điều đó thể hiện mức tăng trưởng giá trị thị trường 29% so với năm 2017.
Các nhà khoa học thực phẩm mong muốn thiết kế đầy đủ các chất dinh dưỡng từ sản phẩm động vật vào thực phẩm nguồn gốc thực vật, nhằm tăng cường sức khoẻ và dễ dàng kết hợp chúng với nhau. (Ảnh minh hoạ)
"Rất nhiều học giả đang bắt đầu làm việc trong lĩnh vực này và không quen với sự phức tạp của các sản phẩm động vật và các nguyên tắc hóa lý cần có để tập hợp các thành phần có nguồn gốc thực vật vào các sản phẩm này, mỗi thành phần có thể chất, chức năng, dinh dưỡng và thuộc tính giác quan", McClements nói.
Với sự tài trợ từ Viện Nông nghiệp và Thực phẩm Quốc gia của USDA và Viện Good Food, McClements dẫn đầu một nhóm đa ngành tại UMass Amherst đang khám phá khoa học đằng sau việc thiết kế protein tốt hơn dựa trên thực vật. Đồng tác giả, Lutz Grossmann, trợ lý giáo sư của nhóm khoa học thực phẩm UMass Amherst, có chuyên môn về các nguồn protein thay thế. McClements nói: "Nghiên cứu của chúng tôi xoay quanh chủ đề này. Có rất nhiều sự đổi mới và đầu tư vào lĩnh vực này, tôi thường xuyên được liên hệ với các công ty khởi nghiệp khác nhau, những người đang cố gắng làm cá, trứng hoặc pho mát từ thực vật, nhưng họ thường không có kiến thức nền tảng về khoa học thực phẩm".
Trong khi lĩnh vực thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật đang mở rộng để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, McClements lưu ý trong bài báo rằng "chế độ ăn dựa trên thực vật không nhất thiết phải tốt hơn chế độ thông thường từ góc độ dinh dưỡng".
Các sản phẩm có nguồn gốc thực vật cần được tăng cường vi chất dinh dưỡng tự nhiên có trong thịt, sữa và trứng động vật, bao gồm vitamin D, canxi và kẽm. Chúng cũng phải được tiêu hóa và cung cấp đầy đủ các axit amin thiết yếu.
McClements nói rằng nhiều thế hệ hiện nay của các sản phẩm thịt chế biến cao, có nguồn gốc từ thực vật là không lành mạnh vì chúng chứa nhiều chất béo bão hòa, muối và đường. Nhưng ông cũng nói thêm rằng thực phẩm chế biến không phải là không tốt cho sức khỏe.
"Chúng tôi đang cố gắng làm cho thực phẩm chế biến sẵn có lợi cho sức khỏe hơn. Chúng tôi hướng đến việc thiết kế chúng để có tất cả các vitamin, khoáng chất mọi người cần và có các thành phần tăng cường sức khỏe như chất xơ và phytochemical để chúng có vị ngon, tiện lợi, giá rẻ và ai cũng có thể dễ dàng kết hợp chúng vào chế độ ăn uống của mình. Đó là mục tiêu trong tương lai, nhưng chúng tôi vẫn chưa đạt được mục tiêu đó cho hầu hết các sản phẩm", McClements nói.
Vì lý do này, nhóm các nhà khoa học UMass Amherst đang thực hiện một cách tiếp cận tổng thể, đa ngành để giải quyết vấn đề phức tạp này.
Chế độ ăn dựa trên thực vật có thể giảm nguy cơ đột quỵ Một chế độ ăn uống lành mạnh, có nguồn gốc từ thực vật có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ lên đến 10%. Các nhà nghiên cứu cho biết. Loại chế độ ăn kiêng này bao gồm một lượng lớn thực phẩm như rau, ngũ cốc nguyên hạt và đậu, và ít thực phẩm kém lành mạnh hơn như ngũ cốc tinh...