Steve Wozniak, ‘ông Hổ’ thiên tài đứng sau thành công của Apple

Tuy không nổi tiếng bằng Steve Jobs, đồng sáng lập Apple Steve Wozniak lại là ‘bộ não của Apple’, mảnh ghép quan trọng làm nên thành công của công ty.

Steve Gary Wozniak sinh ngày 11/8/1950 tại San Jose, California, Mỹ. Không chỉ đồng sáng lập Apple Computer cùng Steve Jobs, ông còn là người thiết kế mẫu máy tính cá nhân thương mại thành công đầu tiên. Những phát minh của ông đã ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của mọi người và doanh nghiệp khắp thế giới.

Thiên tài kỹ thuật thích “chơi khăm”

Ông từng chia sẻ, “những gì bạn mong muốn trong đời là mục tiêu mà bạn luôn theo đuổi và tìm cách đạt được. Nó quan trọng hơn cả kiến thức mà bạn có”. Cha của ông, một kỹ sư tại công ty hàng không vũ trụ Lockheed Martin, chính là người đã mang đến môi trường để ông nuôi dưỡng niềm đam mê với máy tính và thiết kế. Mỗi khi thắc mắc điều gì đó, hai cha con sẽ cùng tìm ra câu trả lời, cho ông thoải mái khám phá và tìm hiểu. Ông cũng thường xuyên tham dự các hội chợ khoa học và giành chiến thắng mọi cuộc thi tại đây.

Phát minh đầu tiên của ông là vào lớp 6, sau khi học logic, ông đã phát triển hàng trăm bóng bán dẫn rồi gắn vào một bảng mạch để chơi Tic Tac Toe không bao giờ thua. Wozniak giải thích, ông không chỉ là một kỹ sư. Khi nảy ra một ý tưởng, ông sẽ đi đến thư viện, nghiên cứu và khoe với bạn bè. Ông cũng thích chơi khăm người khác. Ông từng phát minh ra một thiết bị có thể can thiệp tín hiệu tivi chỉ bằng một nút bấm. Ông sẽ dùng nó để trêu đùa mọi người, thuyết phục họ tivi chỉ hoạt động nếu đánh vào nó hay giữ ăng-ten, đứng bằng một chân…

Khi hình thành sự hứng thú với kỹ thuật, nó trở thành đam mê cả đời của ông và ông muốn dùng kỹ thuật để biến thế giới thành một nơi tốt đẹp hơn. Ông có hai mẹo quan trọng để tạo ra một sản phẩm được yêu thích trong thời gian dài. Đầu tiên, thiết kế những thứ mà bạn muốn, như vậy, bạn sẽ chăm chút để nó trở nên hữu dụng. Khi mọi người hỏi vì sao ông lại muốn làm ra máy tính, ông thừa nhận nó mang tính cá nhân. Mẹo thứ hai là thiết kế một cách đơn giản. Theo ông, tốt hơn là làm ra các thiết kế đơn giản vì chúng dễ hiểu, dễ chế tạo. Tuy nhiên, làm được như vậy đòi hỏi kiến thức và khối lượng công việc đồ sộ.

Wozniak đề cao sự đơn giản của Steve Jobs. Đơn giản là điểm chung giữa hai “Steve”, giá trị ấy phản ánh trong chiến lược của Apple đến ngày nay.

“Quả táo” làm nên sự nổi tiếng của Wozniak

Những thiết bị chúng ta đang sử dụng – smartphone, máy tính bảng, laptop hay máy tính cá nhân – đều có dấu ấn trực tiếp và gián tiếp của Steve Wozniak. Điện tử đóng vai trò trung tâm trong cuộc sống của “thầy phù thủy” này.

Trong năm đầu tiên học tại trường Đại học Colorado Boulder, ông bị đuổi vì tấn công hệ thống máy tính tại đây và gửi đi các tin nhắn chơi khăm. Ngoài ra, ông còn sử dụng một thủ thuật để gọi điện thoại quốc tế miễn phí. Ông liên lạc với Vatican, giả làm Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Henry Kissinger để xin nói chuyện với Giáo hoàng.

Năm 1971, Wozniak gặp Steve Jobs qua một người bạn. Cả hai ngay lập tức thân nhau vì có chung vài mối quan tâm trong điện tử và thiết kế máy tính.

Cuối thập niên 60, đầu thập niên 70, sứ mệnh gắn với những điều vĩ đại của Wozniak ngày một rõ rằng. Ông từng làm việc tại HP nhưng chỉ xem đây là chỗ nghỉ chân. Khoảng thời gian này, ông bắt đầu thử nghiệm một trong các vi xử lý đầu tiên, dựa trên Intel 8080 nhưng HP không hứng thú với công trình của ông. Đầu năm 1976, ông viết video game “Breakout” cho Jobs, người đang công tác tại Atari. Đây không phải dự án chung đầu tiên của hai người. Jobs nhìn thấy tiềm năng trong thiết kế vi xử lý của Wozniak và khuyên bạn nên khởi nghiệp. Dù ban đầu hoài nghi, Wozniak bị thuyết phục sau khi Jobs nói rằng, nếu không thành công, ít nhất họ cũng có chuyện để kể cho con cháu. Ngày 1/4/1976, Wozniak, Jobs và Ron Wayne cùng nhau thành lập Apple Computer.

Wozniak chính là “ nhạc trưởng” trong công cuộc phát triển máy tính cá nhân thương mại thành công đầu tiên. Ông thiết kế cả phần cứng và phần mềm. Khoản vốn đầu tiên đến từ Jobs và họ sản xuất thiết bị trong nhà kho của Jobs. Mẫu Apple I mà ông thiết kế là thiết bị giá phải chăng đầu tiên dành cho các hộ gia đình, hoạt động như máy tính ngày nay với bàn phím và màn hình. Apple I có giá 666,66 USD tại thời điểm đó. Họ không mất nhiều thời gian để đưa ra phiên bản tốt hơn, Apple II, hoàn thành vào năm 1977 và bán ra thị trường, khác hoàn toàn với các mẫu máy tính khác. Apple II có đầy đủ các thành phần như CPU, bàn phím, đồ họa màu, ổ đĩa mềm. Nhiều người xem đây là “bố già” của máy tính hiện đại. Chỉ Năm 1983, Apple đạt giá trị vốn hóa 1 tỷ USD, Wozniak và Jobs thành triệu phú chỉ trong một đêm.

Nếu như Jobs phụ trách tiếp thị và kinh doanh, Wozniak giám sát hoạt động kỹ thuật của Apple. “Steve luôn tìm ra cách biến chúng thành tiền. Steve biết nên bán hàng ở đâu. Tôi không bao giờ nghĩ về điều đó, tôi chỉ làm ra mọi thứ cho vui”, Wozniak giải thích. Ông có 4 bằng sáng chế và đứng sau nhiều thành tựu như điều khiển từ xa có thể lập trình đầu tiên, công nghệ GPS không dây… Ông nhận được vô số giải thưởng và thành tích nhờ những cống hiến nổi bật và ấn tượng trong lĩnh vực khoa học, công nghệ.

Dù gặt hái được nhiều thành công với Apple, Wozniak cảm thấy công ty là trở ngại ngăn cản ông trở thành người như bản thân mong muốn. Ông yêu thích kỹ thuật chứ không phải công việc quản lý. Khi các kỹ sư khác gia nhập “táo khuyết”, ông thấy mình không còn cần thiết ở đây nữa. Đầu năm 1985, ông rời bỏ Apple. Cũng vì cho rằng Apple đã đi sai hướng trong 5 năm qua, ông bán gần hết cổ phiếu của mình. Dù vậy, tới nay, ông vẫn là một cổ đông trong công ty mình sáng lập. Ông giữ liên lạc với Steve Jobs cho tới khi bạn mình qua đời năm 2011. Tuy nhiên, năm 2006, trả lời tờ The Seattle Times, ông tiết lộ hai người không còn là bạn thân.

Những phát minh của Wozniak có sức ảnh hưởng lâu dài tới nhiều lĩnh vực đời sống ngày nay. Sự ra đời của máy tính cá nhân đã thúc đẩy ngành công nghiệp máy tính, đồng thời thay đổi cách công chúng tiêu thụ và chia sẻ thông tin. “Cha từng nói với tôi rằng, là một kỹ sư, con có thể thay đổi thế giới của con và lối sống cho rất nhiều người khác. Tới ngày nay, tôi vẫn tin rằng kỹ sư nằm trong số những người quan trọng của thế giới”, nhà sáng lập tuổi Dần của Apple bộc bạch.