Sớm có gói hỗ trợ cấp thiết cho người lao động bị mất việc, phụ nữ nuôi con nhỏ
Đại diện các công đoàn tỉnh, thành phố có đông lao động bị giãn việc, mất việc kiến nghị sớm có chính sách hỗ trợ kịp thời trước Tết Nguyên đán sát thực tế đối với người lao động bị mất việc, tạm hoãn hợp đồng, giảm giờ làm…
10.000 lao động nữ nuôi con nhỏ, đang mang bầu bị ảnh hưởng
Chiều 8/12, Viện Công nhân và Công đoàn (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) tổ chức toạ đàm việc làm của người lao động trong bối cảnh doanh nghiệp thiếu đơn hàng – thực trạng và giải pháp.
Lãnh đạo Tổng Liên đoàn Lao động lấy ý kiến từ công đoàn cơ sở.
Nêu thực tế tình hình việc làm của người lao động hiện nay, ông Vũ Minh Tiến, Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn cho biết, theo thống kê chưa đầy đủ từ 44 Liên đoàn Lao động tỉnh, có 500.000 người lao động bị ảnh hưởng việc làm, trong đó có 42.000 lao động bị mất việc. Như vậy, có 42.000 gia đình, tương đương 100.000 người bị ảnh hưởng. Ngoài ra, trong số lao động bị ảnh hưởng việc làm thì có 31.000 lao động nữ trên 35 tuổi; 10.000 lao động nữ nuôi con nhỏ, đang mang bầu.
Điều tra mới nhất của Viện Công nhân và Công đoàn cho thấy, 42% người lao động không có nhà; 54% không có đất ở; 59% không có tích luỹ; 11,7% có tích luỹ nhưng chỉ duy trì dưới 1 tháng, 16,7% có tích luỹ, duy trì từ 1-3 tháng; 12,7% có tích luỹ, có thể “cầm cự” trên 3 tháng. Ngoài ra, 38% công nhân đang nợ nần, trong số này có 14% rất khó khăn để trả nợ đúng hạn.
Ông Nguyễn Thành Đô, Trưởng ban Chính sách – Pháp luật, Liên đoàn Lao động thành phố Hồ Chí Minh cho biết, tại địa phương này, có 108.000 người lao động bị ảnh hưởng về việc làm, trong đó nhiều nhất là bị giảm giờ làm (102.000 người) và 6.000 người bị mất việc. Trong số này, lao động trên 35 tuổi là 40.000 người; đang mang thai, nuôi con nhỏ là 8.000 người.
Xem xét gói hỗ trợ về nhà ở cho người lao động
Ông Nguyễn Thành Đô đề xuất có gói hỗ trợ lãi suất tiền vay cho doanh nghiệp bị thiếu đơn hàng để họ có điều kiện tái cơ cấu sản xuất. Cùng với đó, trước Tết phải có gói hỗ trợ cấp thiết cho người lao động bị mất việc, hoãn hợp đồng lao động.
Video đang HOT
Đại diện Liên đoàn Lao động tỉnh Đồng Nai đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan bảo hiểm xã hội xem xét hỗ trợ giống như Nghị quyết 116 để người lao động duy trì cuộc sống; xem xét gói hỗ trợ về nhà ở, thuê trọ cho người lao động; chỉ đạo ngành thuế xem xét giãn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp…
Ông Nguyễn Đình Thắng, Phó Chủ tịch Công đoàn các Khu công nghiệp và Chế xuất Hà Nội – đề xuất tăng cường kiểm soát về giá, không để lạm phát tăng cao; tăng cường thanh, kiểm tra xử lý vi phạm của các doanh nghiệp, đảm bảo quyền lợi của người lao động. Ngoài ra, đề nghị Chính phủ tiếp tục có chính sách đào tạo và đào tạo lại cho người lao động; tiếp tục thực hiện những chính sách đã ban hành…
Ở góc độ chuyên gia, bà Nguyễn Thị Lan Hương, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học lao động xã hội cho rằng, thời gian tới, cần thực hiện cho bằng được những chính sách đã đưa ra cho người lao động (như hỗ trợ người lao động về các dịch vụ xã hội; hỗ trợ doanh nghiệp…). Ngoài ra, cần chính thức hoá các chính sách tạm thời (như hỗ trợ nhà ở cho người lao động), có thể bằng những văn bản ghi nhớ, hoặc cùng doanh nghiệp thoả thuận, đưa vào các thoả ước lao động tập thể.
Ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam nhận định: Tình trạng người lao động bị ảnh hưởng việc làm nếu không giải quyết tốt thì không chỉ ảnh hưởng đến đời sống mà còn ảnh hưởng đến an ninh trật tự.
“Hơn lúc nào hết phải có chính sách thoả đáng, sát với thực tiễn đời sống để hỗ trợ đối người lao động, vừa nuôi dưỡng nguồn lực lao động, cũng như để doanh nghiệp duy trì, tồn tại, có cơ hội để tiếp tục phát triển, Bên cạnh chính sách cấp bách thì cần chính sách lâu dài về bảo hiểm xã hội, thu hút đầu tư, việc làm…”, ông Ngọ Duy Hiểu cho biết.
Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết sẽ tiếp thu, tổng hợp các ý kiến tại buổi toạ đàm để báo cáo Thường trực Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, từ đó đề xuất những chính sách hỗ trợ sát thực tiễn cho người lao động.
Hỗ trợ lao động bị mất việc dịp cuối năm
Những tháng cuối năm, không ít doanh nghiệp bị cắt giảm đơn hàng dẫn đến người lao động thiếu việc hoặc bị mất việc, tình trạng này khiến đời sống người lao động gặp nhiều khó khăn.
Cắt giảm, giãn việc làm
Tại TP Hồ Chí Minh, thời gian gần đây xuất hiện nhiều doanh nghiệp liên tục bị sụt đơn hàng, phải cắt giảm giờ làm. Trầm trọng hơn, có doanh nghiệp phải đóng cửa nhà máy. Tình trạng trên khiến nhiều công nhân rơi vào cảnh mất việc, thất nghiệp.
Bà Trần Thị Giúp (sinh năm 1976, quê ở Đồng Tháp), công nhân của Công ty TNHH Tỷ Hùng, buồn rầu nói: "Tôi mất việc rồi cô ạ, gần 50 tuổi giờ chả biết xin làm việc gì, có lẽ phải về quê bám vào mảnh ruộng!".
Chị Ngô Thị Hồng Oanh tranh thủ sau giờ tan ca đi nhặt thêm ve trai để kiếm thêm thu nhập.
Đồng cảnh mất việc tại Công ty Tỷ Hùng, chị Ngô Thị Hồng Oanh (sinh năm 1984, quê ở Sóc Trăng) tay xách, nách mang một đống chai lọ, cho biết hai năm nay, công nhân không được tăng ca nên lương chỉ ở mức hơn 6 triệu đồng/tháng, nếu tăng ca thu nhập cũng chỉ được hơn 8 triệu đồng. Do vậy, hàng ngày chị Oanh phải kiếm thêm tiền bằng cách nhặt vỏ chai. "Chịu khó ngày cũng được hơn chục nghìn đồng, thêm đồng rau tí mắm", chị Oanh bảo vậy.
Thông tin một số doanh nghiệp (DN) khó khăn đóng cửa, công nhân mất việc khiến chị Bùi Thị Dinh (32 tuổi, quê ở Bắc Ninh) cùng chồng làm việc ở Công ty TNHH Hungway (Khu chế xuất Tân Thuận) hoang mang. Hiện nay, thu nhập của 2 vợ chồng được hơn chục triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, gần đây đơn hàng của công ty sụt giảm nên không tăng ca, thậm chí một tuần nghỉ 3 - 4 ngày.
Hầu hết người lao động bị nghỉ việc cho biết, doanh nghiệp cắt giảm lao động vì đơn hàng sụt giảm mạnh. Trường hợp Công ty TNHH Tỷ Hùng, quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh thông báo sẽ chấm dứt hợp đồng với 1.185/1.822 lao động đang làm việc từ đầu tháng 12 tới khiến rất nhiều công nhân lo lắng. Với họ, con đường phía trước dường như rất mù mịt, ở thành phố nếu không có việc làm thì xoay xở ra sao, mà về quê bám vào ruộng vườn giờ cũng khó khăn trăm bề.
Ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhở và vừa Hà Nội: Việc sụt giảm đơn hàng cũng ảnh hưởng tới doanh nghiệp tại Hà Nội nhưng các doanh nghiệp thực hiện giãn thời gian làm việc, hạn chế cắt giảm lao động. Các doanh nghiệp cũng lập quỹ dự phòng hỗ trợ lức khó khăn.
Đồng cảnh ngộ, Công ty TNHH Việt Nam Samho (huyện Củ Chi) dự kiến cắt giảm gần 1.500 lao động do thiếu đơn hàng. Trong đó, số lao động bị cắt giảm sẽ là những công nhân có thời hạn 1 năm và sẽ hết hợp đồng cuối năm nay. Tương tự, từ nay đến cuối năm, Công ty TNHH An Giang Samho sẽ cắt giảm 5.300 lao động. Tình trạng DN cắt giảm lao động còn diễn ra ở các tỉnh như Bình Dương, Đồng Nai,...
Tăng cường kết nối việc làm
Ông Nguyễn Thái Thành, Phó Chủ tịch Công đoàn các khu chế xuất và công nghiệp TP Hồ Chí Minh cho biết: Công đoàn cơ sở đã thống kê được 51 doanh nghiệp bị ảnh hưởng. Con số này chưa phản ảnh đúng thực trạng, trên thực tế có thể nhiều hơn.
Đại diện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, tổng hợp từ công đoàn các tỉnh, thành, ngành nghề đã ghi nhận 1.235 doanh nghiệp bị ảnh hưởng sản xuất, kinh doanh phải cắt giảm lao động tại 44 tỉnh, thành phố. Trong đó, có 646 doanh nghiệp dân doanh, chiếm 52,27%; doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài là 590 doanh nghiệp, chiếm 47,73%. Tình trạng này khiến trên 430.000 người lao động bị giảm giờ làm, hơn 41.000 người bị thôi việc, mất việc. Dự kiến trong tháng 12/2022 và những tháng đầu năm 2023, sẽ có khoảng gần 700 doanh nghiệp tiếp tục thực hiện giảm giờ làm của hơn 271.000 lao động và gần 90 doanh nghiệp có kế hoạch cắt giảm tiếp trên 15.000 lao động... Các ngành nghề bị ảnh hưởng nhiều là dệt may, da giầy, chế biến gỗ, điện tử...
Hai vợ chồng chị Dinh đang cố gắng bám trụ tại TP Hồ Chí Minh những tháng cuối năm để kiếm thêm ít tiền trang trải dịp Tết.
Năm 2022, trên địa bàn cả nước xảy ra 144 cuộc ngừng việc tập thể, tăng 53 cuộc so với cùng kỳ năm 2021. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến ngừng việc tập thể là do người lao động trải qua thời gian vô cùng khó khăn, giảm sút thu nhập, tiền lương tối thiểu chưa được điều chỉnh trong năm 2020, 2021; nhiều doanh nghiệp không tăng lương, thậm chí còn cắt giảm các khoản trợ cấp, phụ cấp, phúc lợi của người lao động; một số doanh nghiệp nợ lương, nợ BHXH của người lao động...
Cục Việc làm (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) cũng vừa công bố báo cáo thị trường lao động 11 tháng năm 2022. Tại TP Hồ Chí Minh đã có 26 doanh nghiệp ra thông báo cho gần 3.000 người lao động nghỉ việc trên tổng số 15.000 lao động (của 26 doanh nghiệp), chiếm gần 1/5 lao động. Một số doanh nghiệp phải giảm giờ làm. Công ty TNHH PouYuen Việt Nam (có khoảng 50.000 lao động làm việc) sẽ có 20.000 lao động thuộc khối sự nghiệp phải nghỉ việc luân phiên trong 3 tháng (từ ngày 1/12/2022 đến ngày 28/2/2023; Công ty TNHH Việt Nam Samho hoạt động trong lĩnh vực giày da (Củ Chi) dự kiến cắt giảm 1.400 lao động từ tháng 12/2022; Công ty TNHH Tỷ Hùng (quận Bình Tân) cũng thông báo chấm dứt hợp đồng lao động với 1.185 lao động từ ngày 1/12.
Tại Đồng Nai, 5 tháng qua có khoảng 30.000 lao động bị chấm dứt hợp đồng. Công ty TNHH gỗ Lee Fu đã cắt giảm gần 60% lao động- tương đương cắt giảm hơn 1.000 người; công ty TNHH Timber đang tạm hoãn hợp đồng làm việc với 853 lao động trong số 3.466 lao động...
Theo Cục Việc làm, nhìn chung, tình trạng cắt giảm lao động, giảm giờ làm, nghỉ việc luân phiên xảy ra chủ yếu ở các ngành thâm dụng lao động như da dày, dệt may, đồ gỗ, điện tử... Do ảnh hưởng của tình hình kinh tế thế giới, các khách hàng chính của doanh nghiệp bị thiệt hại nặng nề dẫn đến việc không có đơn hàng sản xuất, doanh nghiệp cũng khó khăn trong việc tìm kiếm đơn hàng mới để duy trì việc làm cho người lao động. Vì vậy, một số doanh nghiệp mặc dù không thực hiện cắt giảm lao động nhưng buộc phải cho lao động nghỉ việc luân phiên, giãn việc hoặc dự kiến cho người lao động nghỉ Tết sớm và dài hơn mọi năm. Từ đó mà đời sống của người lao động hết sức khó khăn trong bối cảnh giá cả, lạm phát tăng cao.
Cục Việc làm dự báo, thời gian tới, người lao động sẽ đối mặt nhiều hơn với nguy cơ mất việc, giảm giờ làm. Lĩnh vực chịu nhiều rủi ro bao gồm chế biến lương thực, thực phẩm, y tế, du lịch... Địa bàn bị ảnh hưởng nhiều nhất là các doanh nghiệp ở khu công nghiệp, khu chế xuất; đặc biệt là lao động làm việc ở các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Ông Vũ Trọng Bình, Cục trưởng Cục Việc làm cho biết, hiện nay, có những ngành thiếu hụt lao động, song vẫn còn nhiều ngành nghề đang đẩy mạnh hoạt động tuyển dụng. Bên cạnh những doanh nghiệp bị cắt giảm đơn hàng, vẫn có những địa phương bị thiếu hụt lao động cục bộ.
Để ngăn ngừa thất nghiệp, đảm bảo an sinh xã hội cho người lao động, Cục Việc làm đề nghị thực hiện các giải pháp để ổn định kinh tế vĩ mô, linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ, chính sách tài khoá nhằm kiểm soát lạm phát, góp phần ổn định kinh tế, chú trọng hỗ trợ, giải quyết việc làm cho người lao động. Song song đó, bố trí nguồn lực để đẩy mạnh cho vay giải quyết việc làm cho người lao động. Theo đó đề nghị Ngân hàng Chính sách xã hội báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo Chính phủ cho phép thực hiện giải ngân hết nguồn vốn cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm trong dự kiến kế hoạch năm 2023 là 3.000 tỷ đồng để thực hiện ngay trong năm 2022, đưa tổng kế hoạch giải ngân vốn của chương trình này lên 10.000 tỷ đồng.
Từ buổi chia tay trên vỉa hè của một nhóm công nhân trẻ Buổi gặp mặt chia tay của các công nhân mất việc thuộc Công ty TNHH Tỷ Hùng (quận Bình Tân, TP.HCM) ngay trên vỉa hè gần công ty lúc nhá nhem tối với số tiền gom vội trong buổi tan ca khiến không ít người xót xa. Các công nhân mất việc chia tay trên vỉa hè ngày 30-11 - Ảnh: VŨ THỦY...