Số ca Covid-19 tử vong tại Anh giảm gần về 0

Anh ngày 3/5 ghi nhận một ca tử vong do Covid-19, được cho là tín hiệu đáng mừng cho thấy nỗ lực chống dịch có kết quả khả quan.

Không ai có thể quên được mùa đông tàn khốc vừa rồi tại Anh. Chỉ riêng tháng 1, nước này ghi nhận gần 32.000 ca tử vong do Covid-19, hậu quả liên quan đến việc phong tỏa muộn. Vào tháng 4, số người chết đã giảm xuống còn 753. Trong tháng 5, các cố vấn chính phủ dự kiến con số sẽ giảm thêm.

Mục tiêu quan trọng là giảm tỷ lệ tử vong hàng ngày xuống mức thấp một cách liên tục, đều đặn, thông qua sự kết hợp của nhiều yếu tố. Đầu năm 2021, việc phong tỏa đã hạn chế lây nhiễm và làm giảm tỷ lệ người nhiễm virus do lây từ một bệnh nhân Covid-19 (R). Khi R giảm xuống dưới một, quy mô dịch bắt đầu thu hẹp. Ví dụ, khi R đạt 0,8, tức 100 trường hợp mắc Covid-19 thì chỉ lây cho 80 người. Số ca nhiễm ít hơn thì số ca tử vong chắc chắn giảm.

Một người tiêm vaccine AstraZeneca ở Anh ngày 29/3. Ảnh: Reuters .

Chiến dịch tiêm chủng có đóng góp lớn trong việc giảm lây nhiễm. Vaccine củng cố miễn dịch ở những người dễ bị tổn thương nhất và có nguy cơ tử vong cao. Ngoài ra, sản phẩm cản trở virus lây lan, giảm chỉ số R. Ngay cả khi những người được tiêm phòng mắc bệnh, lượng virus trong hệ hô hấp thấp hơn khiến họ ít có khả năng truyền bệnh hơn.

Chương trình tiêm chủng của Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) được thiết kế để nhanh chóng bảo vệ những người có nguy cơ cao mắc bệnh. Vaccine ban đầu được cung cấp cho chín nhóm ưu tiên hàng đầu do Ủy ban Phối hợp về Vaccine và Tiêm chủng (JCVI) lập ra. Các nhóm này bao gồm những người dễ bị tổn thương về mặt lâm sàng, bao gồm người dùng thuốc để ức chế hệ miễn dịch hoặc người có bệnh nền, cùng với người từ 50 tuổi trở lên. 32 triệu người của nhóm này chiếm 99% số ca tử vong do Covid-19.

Trước khi triển khai vaccine, cơ quan y tế chỉ có dữ liệu thử nghiệm lâm sàng. Họ không chắc chắn về mức độ hiệu quả của vaccine. Câu trả lời hiện trở nên rõ ràng nhờ vào một loạt dữ liệu gần đây. Tin tốt đầu tiên là tỷ lệ tiêm chủng đã tăng lên. Ít nhất 95% người từ 50 tuổi trở lên được tiêm ít nhất một mũi, cao hơn nhiều so với kỳ vọng của giới khoa học.

Tiếp đó là những phát hiện về tác dụng ấn tượng của vaccine. Cơ quan Y tế Công cộng Scotland thông báo hồi tháng 2 rằng vaccine của Pfizer và AstraZeneca giúp giảm nguy cơ nhập viện do Covid-19 lên tới 85% và 94%.

Nghiên cứu công bố ngày 28/4 của Cơ quan Y tế Công cộng Anh cho thấy khả năng của vaccine trong hạn chế dịch lây lan. Theo đó, những người bị nhiễm nCoV 3 tuần sau khi tiêm một liều vaccine Pfizer hoặc AstraZeneca ít có khả năng lây truyền virus sang người trong nhà hơn, với nguy cơ giảm từ 38% đến 49% so với những người không được chủng ngừa.

Người dân Anh chờ tiêm vaccine Covid-19 tại một trung tâm tiêm chủng ở Birmingham hôm 4/2. Ảnh: AFP.

Mô hình dự đoán của Nhóm Cố vấn Khoa học về Các trường hợp Khẩn cấp (SAGE) vào tháng 3 cho thấy số ca tử vong do Covid-19 hàng ngày có thể gần bằng 0 trong tháng 5 và tháng 6, nhưng sau đó tăng trở lại vào tháng 7 và tháng 8. Anh cần ngăn chặn sự gia tăng các ca Covid-19 khi nới lỏng các hạn chế bằng cách tiếp tục tiêm phòng cho nhiều người hơn.

Đến nay, chiến dịch tiêm chủng đã phát huy tác dụng. Việc tiêm vaccine cho người cao tuổi và dễ bị tổn thương hơn giúp giảm thiểu tử vong, nhưng không thể bảo vệ tất cả vì sản phẩm không hiệu quả 100%. Ngoài ra, nhiều người trẻ sẽ không được tiêm phòng đầy đủ cho đến cuối năm 2021, trong khi, tỷ lệ tiêm chủng ở những nhóm tuổi này phải cao. Điều này không chỉ giảm nguy cơ lây nhiễm cho những người dễ bị tổn thương mà còn giúp những người trẻ tuổi tránh biến chứng nặng hoặc suy nhược do ảnh hưởng của hội chứng Covid-19 kéo dài.