Smartphone, xe ôtô sắp mua của bạn có thể đắt hơn
Tình trạng khan hiếm chip trên toàn cầu có thể ảnh hưởng đến kế hoạch mua xe hơi, smartphone của bạn.
Nhiều ngành công nghiệp đang rơi vào khủng hoảng do nguồn cung chip thiếu thốn. Không chỉ ảnh hưởng đến kế hoạch cung ứng và sản xuất, tình trạng còn góp phần khiến giá sản phẩm đắt hơn, gây thiệt thòi cho người dùng.
Khởi đầu từ ngành công nghiệp xe hơi, tình trạng khan hiếm chip đã ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực khác nhau. Dịch Covid-19 là một trong những nguyên nhân chính.
Ngoài việc khiến nền kinh tế suy thoái, dịch bệnh cũng phá vỡ chuỗi cung ứng hàng hóa, thay đổi thói quen mua sắm. Một số lý do cũng dẫn đến tình trạng thiếu chip như lệnh trừng phạt của Mỹ lên các hãng công nghệ Trung Quốc, thời tiết khắc nghiệt tại một số khu vực.
Trong khi nhiều hãng xe hơi phải cắt giảm đơn đặt chip, các công ty công nghệ chứng kiến nhu cầu tăng cao từ khách hàng.
Nhiều nhà máy xe hơi phải tạm dừng hoạt động do thiếu nguồn cung chip.
Sản xuất xe hơi gặp khó vì thiếu chip
Những con chip không quá phức tạp hoặc đắt tiền. Tuy nhiên, chúng là thành phần thiết yếu trong nhiều sản phẩm, từ thiết bị nhà bếp đến đồ công nghệ. Với việc phần lớn chip được sản xuất bởi một số ít nhà cung cấp, các nhà phân tích cảnh báo tình trạng thiếu hụt có thể kéo dài đến hết năm.
Theo Goldman Sachs, 169 lĩnh vực công nghiệp tại Mỹ sử dụng công nghệ bán dẫn trong sản phẩm của họ. Ngân hàng này dự báo sản lượng chip máy tính có thể sụt giảm trung bình 20%, một số thành phần được sử dụng để sản xuất chip sẽ không đủ cho đến mùa thu năm nay, có thể kéo dài sang năm 2022.
Một chiếc xe hơi có trung bình 50-150 con chip, được sử dụng cho nhiều tính năng như hệ thống hỗ trợ người lái và điều khiển xe.
Khi đại dịch buộc nhiều hãng xe tạm đóng cửa nhà máy vào năm ngoái, nhà cung ứng đã phân bổ lượng chip dự phòng cho các hãng smartphone, laptop và máy chơi game. Đây là những sản phẩm chứng kiến nhu cầu tăng cao trong đại dịch.
Video đang HOT
Sau đó, nhu cầu mua xe hơi tăng trở lại với tốc độ nhanh hơn dự báo. Các hãng xe hơi liền tăng lượng đơn đặt chip. Tuy nhiên giờ đây, họ phải xếp sau những công ty smartphone, tablet và máy chơi game.
Nhiều nhà máy chip phải đóng cửa khiến tình trạng thiếu hụt trở nên tồi tệ hơn.
Ảnh hưởng trong nhiều tháng
Volkswagen, Ford, Fiat Chrysler hay Nissan đã phải điều chỉnh sản lượng xe vào tháng 1, tuy nhiên tình trạng thiếu chip khiến họ không thể đáp ứng nhu cầu của mọi khách hàng. Cuối tháng 4, hãng Mini thuộc BMW đã tạm ngừng một nhà máy sản xuất tại Anh trong 3 ngày do thiếu chip. Ford cũng cảnh báo tình trạng thiếu chip sẽ khiến sản lượng xe trong năm 2021 giảm khoảng 1,1 triệu chiếc, lợi nhuận có thể giảm 2,5 tỷ USD.
Theo hãng nghiên cứu IHS Markit, tình trạng thiếu chip khiến việc sản xuất 1,3 triệu xe hơi và xe tải trong quý I gặp khó khăn. Vào tháng 3, đã xảy ra một vụ hỏa hoạn tại nhà máy chip của Renesas Electronics ở Nhật. Thời tiết khắc nghiệt tại Texas (Mỹ) khiến nhà máy chip của NXP Semiconductors, Infineon và Samsung ở Texas (Mỹ) phải đóng cửa trong một tuần do mất điện khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn.
“Một tuần đóng cửa nhà máy sẽ gây tác động kéo dài nhiều tháng”, IHS cho biết. Ngoài ra, vấn đề còn đến từ việc các hãng xe không có nhiều nguồn cung dự phòng.
Ví dụ, hãng chip TSMC của Đài Loan chịu trách nhiệm sản xuất khoảng 80% vi điều khiển dùng trong xe hơi, quản lý các chức năng như đóng mở cửa sổ, phanh và đèn pha. TSMC đang đầu tư 100 tỷ USD vào công nghệ chip tiên tiến trong 3 năm tới để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.
Samsung, Apple đang cố xoay sở
Không chỉ xe hơi, tình trạng thiếu chip còn ảnh hưởng đến các hãng điện tử. Trong buổi báo cáo tài chính ngày 29/4, Samsung cho biết sẽ cố gắng giảm việc thiếu chip và các bộ phận quan trọng, tình trạng có thể ảnh hưởng đến doanh số các sản phẩm như smartphone.
Cũng trong buổi báo cáo tài chính ngày 28/4, Luca Maestri, Giám đốc Tài chính Apple dự báo doanh thu quý hiện tại có thể thấp hơn 3-4 tỷ USD do “nguồn cung hạn chế”. Một trong số đó liên quan đến tình trạng thiếu chip, được cho là ảnh hưởng đến việc sản xuất iPad và máy tính Mac.
Thiếu chip cũng ảnh hưởng đến việc sản xuất iPad, máy tính Mac.
“Covid-19 vẫn là mối lo lớn, nhưng không còn là nguyên nhân chính gây khó khăn nữa. Nguồn cung các linh kiện quan trọng, chẳng hạn như chip, đã trở thành thứ quan trọng cản trở việc xuất xưởng smartphone trong những quý tới”, Ben Stanton, Giám đốc nghiên cứu của Canalys nhận định.
Với người dùng, tình trạng thiếu hụt chip có thể khiến giá sản phẩm tăng, ảnh hưởng đến túi tiền. Các nhà phân tích của Goldman Sachs cho rằng giá các mặt hàng có thể tăng 1-3% do nguồn cung chip bị ảnh hưởng, đồng thời dẫn đến lạm phát tạm thời.
Theo JD Power , tình trạng thiếu chip đã đẩy giá xe trung bình tại Mỹ trong quý I lên 37.200 USD, cao hơn 8,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Áp lực từ chuỗi cung ứng đã thu hút sự chú ý của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Vào tháng 2, ông cho biết sẽ xoay sở 37 tỷ USD để giải quyết việc thiếu chip. Trong khi đó, Intel cũng đang đàm phán để sản xuất chip cho xe hơi trong 6-9 tháng tới. Trong thời gian chờ đợi, khó khăn vẫn sẽ tiếp diễn.
Nhà sản xuất Đài Loan báo lãi khủng nhờ tình trạng khan hiếm chip toàn cầu
Những xích mích thương mại quốc tế chồng chất bởi dịch Covid-19, chuỗi công nghiệp bán dẫn toàn cầu ngày càng bị ảnh hương, và cuộc khủng hoảng thiếu chip đã lan sang nhiều ngành.
Khi lỗ hổng "con chip" được giải phóng, thượng nguồn và hạ nguồn của chuỗi ngành cũng bắt đầu tìm kiếm chu kỳ tăng trưởng mới. Có công ty bỏ ra hàng chục tỷ USD để mở rộng sản xuất, có công ty tái xuất trên con đường đầy rủi ro băng cách phát triển chip và một số lại tận dụng xu hướng này để tách biêt mảng chip khỏi hoạt đông kinh doanh chung.
Vào ngày 15/4, báo cáo tài chính quý 1 năm tài chính 2021 của TSMC cho thấy doanh thu hàng quý của công ty là 12,919 tỷ USD, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm ngoái và lợi nhuận ròng đạt 4,981 tỷ USD, tăng 19,4 %. "Chúng tôi tin rằng nhu cầu chip sẽ tiếp tục tăng và tình trạng thiếu hụt thâm chí có thể kéo dài đến năm 2022", Giám đốc điều hành TSMC Ngụy Triêt Gia cho biêt.
Tuy nhiên, bất chấp tốc độ tăng trưởng vượt kỳ vọng, thị trường thứ cấp dường như không thu được lợi nhuận. Thị trường chứng khoán Mỹ mở cửa vào ngày 15/4, và giá cổ phiếu của TSMC giảm nhẹ 3%, với tổng giá trị thị trường là 628 tỷ USD. Dữ liệu rõ ràng cho thấy kể từ đầu năm nay, xu hướng giá cổ phiếu của TSMC tương đối biến động, với mức cao nhất được báo cáo là 141,8 USD và thấp nhất là 107,9 USD, với biên độ 31,24%.
Nhìn lại một năm qua, TSMC không chỉ trải qua tình thế tiến thoái lưỡng nan khi cắt nguồn cung của Huawei, mà còn trở thành mục tiêu cạnh tranh của các ông lớn công nghệ trong làn sóng thiếu chip toàn cầu. Mỗi bước đi của TSMC đều truyền đi tín hiệu nguy hiểm của chuỗi ngành công nghiệp bán dẫn trong bôi cảnh hiên nay.
Kể từ cuối năm 2020, cuộc khủng hoảng thiếu chip dẫn đến việc các hãng xe hơi phải ngừng sản xuất đã lan sang toàn bộ ngành công nghiệp điện tử tiêu dùng, và đơn đặt hàng cho những xưởng đúc chip đã đầy ắp. TSMC chiếm hơn một nửa thị phần của xưởng đúc quy trình tiên tiến toàn cầu và hoạt động bùng nổ trong năm qua.
Trong cả năm 2020, tổng doanh thu của TSMC đạt 1,33 nghìn tỷ Đài tệ (tương đương 46,75 tỷ USD), tăng 25,2% so với cùng kỳ năm trước, một mức cao kỷ lục. Trong quý 4, nhờ điện thoại di động 5G và máy tính hiệu suất cao, doanh thu hàng quý đã vượt 12,676 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm trước; lợi nhuận ròng là 5,008 tỷ USD, tăng so với cùng kỳ năm trước 23%.
Từ góc độ cơ cấu doanh thu quy trình, trong quý IV doanh thu bán hàng wafer (đĩa bán dân) của TSMC, lô hàng quy trình 5nm chiếm 20%, lô hàng quy trình 7nm chiếm 29% và lô hàng quy trình 16nm chiếm 13%. Ba doanh thu từ quy trình tiên tiến này chiêm 62% doanh sô bán hàng cả quý.
Xét theo quý, quy trình 7nm có tỷ trọng doanh thu cao nhất. Theo báo cáo tài chính của TSMC, doanh thu trong quý 3 năm 2020 là 12,14 tỷ USD và quy trình 5nm đóng góp 8% tương đương 970 triệu USD. Trong quý 4, 5nm đóng góp 2,535 tỷ USD, tăng 161,3% so với trước đó. Điều này không chỉ có nghĩa là khách hàng hạ nguồn có nhu cầu mạnh mẽ đối với công nghệ tiên tiến của TSMC, mà còn phản ánh rằng chu kỳ lặp lại ngược dòng và xuôi dòng của ngành chip đã mở ra.
Vào đầu năm 2021, năng lực sản xuất chip bị hạn chế. TSMC đạt 362,41 tỷ Đài tệ (tương đương 12,7 tỷ USD) trong quý đầu tiên của năm 2021, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm ngoái; lợi nhuận ròng là 139,69 tỷ Đài tệ (khoảng 5 tỷ USD), tăng 19,4% theo năm; lợi nhuận gộp là 189,839 tỷ Đài tệ (6,7 tỷ USD), tăng 18,1% theo năm.
Từ góc độ cơ cấu doanh thu quy trình, quy trình 7nm chiếm 35% doanh thu trong quý đầu tiên của năm 2021; quy trình 5nm chiếm 14% và quy trình 16nm chiếm 14%. Ba quy trình tiên tiến chiếm 63% tổng doanh số bán wafer. So với quý trước, tấm wafer tiêu chuẩn cao cấp vẫn là chìa khóa giúp TSMC có được dòng tiền ổn định và bền vững.
Từ góc độ thay đổi trong cơ cấu doanh thu nền tảng, trong cả năm 2020, các doanh nghiệp sử dụng điện thoại di động và HPC là thiết bị đầu cuối chính ngoài ô tô đã đạt được mức tăng trưởng tích cực. Năm nay, cơ cấu doanh thu của TSMC về cơ bản cũng tuân theo logic tăng trưởng do điện thoại di động, HPC và IoT dẫn đầu.
Trong quý đầu tiên của năm 2021, cùng với sự thay đổi của nhu cầu khách hàng thị trường, năng lực sản xuất của TSMC cho các lĩnh vực kinh doanh khác nhau đã có điều chỉnh đáng kể. Theo dữ liệu báo cáo tài chính, doanh thu sản xuất chip điện thoại di động của TSMC giảm -11%, trong khi doanh thu sản xuất chip ô tô tăng 31%.
TSMC cho biết tình trạng thiếu chip cho khách hàng ô tô bắt đầu giảm bớt trong quý tới. Điều thực sự khiến thị trường lo lắng là xu hướng thiêu chip của điện thoại di động và các ngành kinh doanh khác cũng đang hình thành. Đối mặt với sự rối loạn của chuỗi công nghiệp thượng nguồn và hạ nguồn, gã khổng lồ đúc chip toàn cầu đã trở thành một mục tiêu cạnh tranh nóng bỏng, điều này cũng mang lại nhiều doanh thu.
TSMC kỳ vọng doanh số bán hàng trong quý 2 năm nay sẽ đạt 13,2 tỷ USD, cao hơn mức dự báo trung bình của các nhà phân tích là 12,8 tỷ USD. Tính theo USD, doanh thu cả năm nay có thể tăng 20%. Các nhà phân tích dự đoán nhưng yếu tố thúc đẩy tăng trưởng chủ yếu đến từ sự gia tăng đơn đặt hàng chip ô tô và chip điện toán tốc độ cao cho máy chủ, trong khi hiệu suất hoạt động yếu hơn của chip điện tử tiêu dùng.
Kể từ năm ngoái, đã có nhiều tai nạn xảy ra tại nhà máy TSMC, chẳng hạn như bão tuyết ở Texas và gián đoạn sản xuất tại nhà máy Nhật Bản. Do tính chất chu kỳ của ngành công nghiệp chip và sự luân chuyển liên tục 24 giờ của dây chuyền sản xuất của các nhà sản xuất chất bán dẫn, mọi sự cố sản xuất đều làm trầm trọng thêm mối quan tâm của ngành.
Vào ngày 14/4, nhà máy 14B-P7 của Nanke Wafer của TSMC đã bị mất điện trong chưa đầy 5 giờ, 30.000 tấm wafer bị ảnh hưởng và thiệt hại lên tới 1 tỷ Đài tệ. Các phân tích cho rằng do sự thiếu hụt năng lực sản xuất chip điện tử ô tô nên việc giao xe mới cho khách hàng toàn cầu của hãng bị trì hoãn.
Vô đối trên thị trường cảm biến smartphone, Sony hướng đến cuộc "cách mạng tiếp theo", cũng lại là cảm biến Không còn đối thủ ở thị trường cảm biến máy ảnh cho smartphone, Sony đang dõi mắt theo một thị trường đầy tiềm năng trong tương lai: cảm biến cho xe tự lái. Giữa lúc các nhà sản xuất ô tô chạy đua đưa các tự hành lăn bánh trên đường, một cuộc đua khác giữa những nhà sản xuất các loại cảm...