Sinh viên lười đọc sách
Hiện các trường ĐH đều áp dụng học chế tín chỉ, yêu cầu sinh viên phải dành thời gian nhất định tự nghiên cứu. Tuy nhiên, số sinh viên tìm đọc tài liệu trong thư viện rất ít ỏi.
Một vòng qua các trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn – ĐHQG TP HCM, ĐH Nông Lâm TP HCM, Thư viện Trung tâm ĐHQG TP HCM…, chúng tôi nhận thấy dù các thư viện hiện nay rất khang trang, kho sách phong phú, không gian yên tĩnh… nhưng lượng sinh viên (SV) mượn đọc sách tại chỗ rất thưa thớt.
Đa số họ mải mê ngồi máy tính hoặc dùng máy tính thư viện để truy cập Internet. Nhiều SV còn lợi dụng không gian mát mẻ để chơi game, xem phim, ăn uống, thậm chí nằm ngủ trên bàn thư viện!
Đọc sách kiểu “ăn xổi ở thì”
Ngô Thị Yến, SV ĐH Khoa học Tự nhiên, cho biết cô rất ít khi lên thư viện trường vì “việc tìm kiếm tài liệu qua mạng và nhà sách dễ dàng, thoải mái hơn; mặt khác, thông tin, kiến thức đã có đầy đủ trong giáo trình và tài liệu thầy cô cung cấp…”.
Một SV khác ở ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn cho hay chỉ lên thư viện mượn sách trước mỗi kỳ thi để làm tài liệu tham khảo đối với các môn ra đề mở.
Theo bà Nguyễn Thị Thúy, nhân viên thư viện ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, đây cũng là thực trạng của SV học tín chỉ. “Ngoài những SV vào thư viện với thái độ học tập nghiêm túc, không ít em đọc sách theo kiểu “ăn xổi ở thì”. Do đề mở, nhiều em buổi chiều thi, sáng mới ồ ạt kéo nhau vào thư viện để mượn sách làm tài liệu chép, sau đó thì lặn mất tăm!”.
Thạc sĩ Đỗ Thị Lợi, Phó giám đốc Thư viện ĐH Nông Lâm TP HCM, nêu thực trạng: “Hiện nay, SV đến thư viện không chỉ để đọc sách. Do giảng đường không có WiFi, thư viện lại mát mẻ, có mạng Internet chạy tốt lại miễn phí nên thu hút nhiều SV đến giải trí, họp nhóm, lướt web…”.
Nhiều quản lý thư viện tiết lộ họ phải rất khéo léo để giải quyết những vấn đề liên quan đến việc ăn mặc, tụ tập tranh luận, lớn tiếng, tình tứ của SV trong thư viện.
Thư viện Khoa học Tổng hợp TP HCM vắng bóng sinh viên. Ảnh: Người Lao Động.
Lượt đọc, mượn sách giảm mạnh
Theo TS Hoàng Thị Thục, Giám đốc Thư viện ĐHQG TP HCM, số lượt mượn, trả sách in tại thư viện từ năm 2013 đến 2015 giảm mạnh, từ hơn 400.000 lượt xuống còn 300.000 lượt. Kéo theo đó, số lượng tài liệu cho mượn về nhà trong năm cũng giảm gần 50%, từ năm 2012 là gần 500.000, đến năm 2015 chỉ còn khoảng 250.000 lượt.
Video đang HOT
Ngược lại, số lượt truy cập tải bài toàn văn các cơ sở dữ liệu (sách, tạp chí điện tử) tăng lên đáng kể trong giai đoạn 2009-2015. Cụ thể, năm 2009, số lượt tải tài liệu trực tuyến về là hơn 100.000 thì đến năm 2014, lượt này tăng gần gấp đôi, lên đến hơn 185.000. Đến năm 2015, con số này tăng gấp 4 lần với 420.000 lượt tải.
Cũng theo xu thế chuyển đổi Internet, tại ĐH Khoa học Tự nhiên, số người mới đăng ký sử dụng tài liệu Internet năm học 2011-2012 chỉ là 120, đến năm học 2012-2013 tăng 79 người, đa số là giảng viên.
Đến năm 2013-2014, trường mở rộng cho phép SV đăng ký sử dụng tài liệu trực tuyến nên con số này tăng hơn 2.000 người, năm học 2014-2015 tăng tiếp hơn 2.300 người. Đến nay, đã có hơn 5.000 người đăng ký sử dụng dữ liệu trực tuyến tại thư viện.
Ngược lại, số lượng người đến thư viện đọc sách mỗi ngày tại 2 cơ sở của trường lại sụt giảm trong thời gian qua. Những năm trước, mỗi ngày có khoảng 600 lượt người đến thư viện trường. Hiện nay, con số này giảm 20%.
Bà Nguyễn Thị Thúy cũng cho biết số lượt người mượn sách in ở thư viện ngày càng sụt giảm. Con số này ở năm học 2012-2013 là gần 120.000 lượt, đến năm 2013-2014 còn 97.000 lượt, năm 2014 -2015 giảm còn 83.000 lượt.
Thạc sĩ Đặng Hoàng An, giảng viên ĐH Sư phạm TP HCM, cho biết ông đang thực hiện đề tài nghiên cứu cấp cơ sở “Thói quen sử dụng thông tin trong thư viện của SV ĐH Sư phạm TP HCM”.
Qua đó, thạc sĩ An được SV chia sẻ các nguyên nhân khiến họ lười lên thư viện là: Tốn nhiều thời gian nhưng đôi khi không tìm được tài liệu ưng ý, thủ tục rườm rà, trong khi tìm tài liệu qua mạng nhanh chóng, đỡ mất thời gian và khi cần thì tham khảo cũng nhanh…
Về lý do văn hóa đọc sách và thói quen sử dụng sách in trong thư viện hiện nay bị mai một nhiều, theo nhiều SV, là tài liệu nghèo nàn, cơ sở vật chất xuống cấp, chất lượng phục vụ không tốt, nhu cầu sử dụng của người đọc thay đổi…
Lối học – đọc thực dụng
GS.TS Bùi Khánh Thế, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo ĐH Ngoại ngữ – Tin học TP HCM, cho biết: “Trong quá trình giảng dạy môn Đông phương học tại ĐH Ngoại ngữ – Tin học TP HCM, tôi tập hợp các nghiên cứu về nguồn gốc Đông phương do các giáo sư hàng đầu Việt Nam nghiên cứu, in ra thành tập phát cho mỗi SV. Tuy nhiên, dường như các em không đọc nên ít SV có câu trả lời khi được hỏi đến.
Trong quá trình giảng dạy, câu hỏi của tôi về việc các em kỳ vọng về điều gì qua môn học cũng hiếm khi nhận được câu trả lời. Đa số SV quan tâm đến phương thức thi là đề đóng hay mở, kết quả ra sao, chứ không muốn tìm tòi thêm dù phương hướng đào tạo của trường là khoa học ứng dụng…”.
Theo Lê Thoa – Như Huỳnh/Người Lao Động
Cha mẹ nên đọc sách cùng con
Theo tiến sĩ Mike Turner (người Australia, Giám đốc điều hành CĐ Việt - Mỹ tại TP HCM), vai trò của phụ huynh rất quan trọng đối với việc thúc đẩy đam mê đọc sách ở con trẻ.
Đây là những phân tích của tiến sĩ Mike Turner, người có 25 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục:
Tôi nghĩ việc đọc sách có rất nhiều lợi ích đối với thanh thiếu niên. Bên cạnh kích thích sự phát triển trí óc và sáng tạo, đọc sách còn tạo điều kiện cho người trẻ tìm hiểu sâu hơn về các lĩnh vực mà họ yêu thích. ]giúp các bạn trẻ tiếp cận nhiều kiến thức mới hoặc tìm thấy hứng thú ở các lĩnh vực họ chưa từng biết đến.
Theo kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy những trẻ em được tiếp xúc với sách từ sớm thường biết đi và biết nói sớm hơn những trẻ khác.
Chị Thanh Hà (quận Bình Thạnh, TP HCM) hướng dẫn các con chọn sách, truyện tại đường sách Nguyễn Văn Bình, TP HCM. Ảnh: Tuổi Trẻ.
Tại Australia, chính phủ khuyến khích trẻ em đọc sách bằng cách mở các thư viện miễn phí ở mỗi vùng, cho phép trẻ đến đọc tại chỗ hoặc mượn tối đa năm quyển sách về nhà đọc trong vòng hai tuần. Các thư viện này chứa đầy sách với nhiều chủ đề và thể loại phù hợp nhu cầu khác nhau của độc giả. Thông qua đó, trẻ em hình thành thói quen đọc sách từ sớm và lớn lên với khả năng này.
Rất nhiều trẻ tại Australia làm thẻ thư viện và tự mượn sách về nhà đọc. Tại một đất nước có giá bán sách khá cao, việc mở thư viện miễn phí giúp trẻ em tiếp cận kiến thức dễ dàng mà không tốn tiền. Ngoài ra, tại các trường học chúng tôi cũng thiết kế thư viện cho phép trẻ đọc các sách chúng thích hoặc sách do giáo viên yêu cầu đọc để làm bài tập.
Trong hệ thống giáo dục Việt Nam hiện nay, tôi thấy rất khó để khuyến khích sinh viên đọc sách hoặc ít nhất là đọc các sách cần cho việc học tập của họ. Phần lớn sinh viên thường lên mạng tìm kiếm thông tin và đối với họ, sách dường như trở thành thứ gì đó thuộc về thời xa xưa.
Không chỉ tại Việt Nam mà tại Úc và nhiều nơi khác trên thế giới, trẻ em thường không chủ động tìm kiếm sách và cũng không muốn đọc. Có một vài trường hợp ngoại lệ như Harry Potter vì quyển này thu hút khá nhiều trẻ đọc.
Tuy nhiên, tôi cũng đã chứng kiến nhiều trẻ mua phim về xem và hoàn toàn không đụng đến sách.
Tôi thường khuyến khích các con mình đọc sách bằng cách dành thời gian đọc cùng chúng, hoặc đọc cho chúng nghe. Không có gì khích lệ bọn trẻ tốt hơn việc tạo điều kiện cho chúng đọc sách cùng cha mẹ.
Tôi thấy có nhiều bậc phụ huynh nói rằng họ quá bận nên không thể dành thời gian đọc sách cùng con cái. Thực chất bản thân họ vẫn có thời gian "ngấu nghiến" một vài quyển sách hay, nhưng lại không quan tâm đến nhu cầu này ở bọn trẻ. Cha mẹ nên hiểu rằng đọc sách cùng con cái chính là cách để đầu tư vào tương lai của chúng. Đây là cách quan trọng để giúp trẻ mở mang kiến thức và tăng khả năng ngôn ngữ.
Là giáo viên, tôi tin đọc sách là yếu tố quan trọng nhất trong việc giáo dục trẻ. Thầy cô giáo có thể truyền đạt rất nhiều kiến thức tại lớp, nhưng học sinh phải nâng cao tri thức bằng việc tự đọc sách. Bằng cách này, chúng hiểu kiến thức rõ hơn và nhớ lâu hơn để có thể sử dụng về sau.
Những trẻ không đọc sách có thể bị thiếu khả năng tưởng tượng và từ vựng để diễn đạt, từ đó gặp khó khăn trong giao tiếp. Đối với thanh thiếu niên, điều này còn khiến họ bị hạn chế về kiến thức và tư duy.
Khi xem tivi, mắt và tai bạn hoạt động nhiều để xử lý hình ảnh và âm thanh, còn não bộ và khả năng suy nghĩ không được kích hoạt nhiều. Trong khi đó nếu đọc sách, đầu óc bạn buộc phải hoạt động nhiều để tưởng tượng và hình tượng hóa câu chuyện.
Theo tôi, một trong những lý do chính khiến thanh thiếu niên hiện nay không thích đọc sách chính là vì Internet. Mặc dù Internet là công cụ tuyệt vời và có nhiều trang web đọc sách trực tuyến, nhưng trẻ thường có xu hướng ưa thích truy cập mạng xã hội, ví dụ như Facebook. Chúng không hứng thú với việc đọc sách, đồng thời dễ bị xao nhãng bởi các yếu tố đến từ mạng xã hội.
Để khuyến khích trẻ đọc sách, đầu tiên đừng biến việc này trở thành một nhiệm vụ nặng nề. Hãy để trẻ "muốn" đọc, thay vì "phải" đọc và tự chúng phải thấy hứng thú với đọc sách.
Bắt đầu tập cho trẻ đọc những quyển sách đơn giản, có nhiều hình ảnh, từ ngữ dễ đọc và dễ hiểu. Khi bọn trẻ bắt đầu thấy hứng thú, phụ huynh nên bắt đầu gợi ý cho trẻ đọc những quyển chúng có thể thích.
Tôi cũng khuyên các bậc phụ huynh nên đưa trẻ đến đường sách Nguyễn Văn Bình (quận 1, TP HCM) để chúng quan sát và tìm hiểu tất cả đầu sách ở đó. Hãy để bọn trẻ tham quan từng khu vực và cho chúng chọn lấy quyển sách mình yêu thích. Nếu có những thư viện miễn phí tại TP.HCM, cha mẹ nên đưa trẻ đến.
Nên đưa con đến nhà sách vào mỗi tháng
Đây là lời khuyên của anh Eric Asato - người Mỹ, nhân viên tư vấn hướng nghiệp tại trường đại học quốc tế RMIT.
Anh Asato nói: "Tôi nghĩ có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến thói quen đọc sách của trẻ em. Trong đó vai trò của cha mẹ rất quan trọng. Tôi thấy mình may mắn vì được mẹ đọc sách cho nghe từ khi còn rất nhỏ.
Năm lên 3 tuổi, tôi đã tự đọc được vài quyển sách và sau đó còn đọc cho mẹ nghe. Mỗi tháng, mẹ cũng thường dẫn tôi đến thư viện trong khu vực để mượn sách. Tại trường học ở Mỹ, ngoài thư viện, học sinh cũng được khuyến khích đọc sách bằng nhiều cách.
Ngay từ khi lên lớp 5, chúng tôi được yêu cầu đọc tiểu sử về một nhân vật bất kỳ, sau đó tự hóa trang, kể lại câu chuyện rồi cha mẹ sẽ đoán xem nhân vật đó là ai.
Năm tôi học lớp 11, học sinh phải dành 30 phút vào giữa mỗi buổi sáng để đọc sách. Vì vậy, hầu như mỗi người đều mang bên mình một quyển sách ưa thích để đọc.
Các bậc phụ huynh nên đưa con đến nhà sách vào mỗi tháng. Để tiết kiệm chi phí, có thể dẫn trẻ đến thư viện cho chúng mượn sách. Lần tới, bạn buộc phải quay lại để trả sách và lại có cơ hội mượn thêm sách mới".
Theo Bình Minh/Tuổi Trẻ
Mê uống bia, chăm "còm phây", lười đọc sách Năm 2015, doanh thu ngành văn hóa phẩm của nước ta đạt 2.000 tỉ đồng, tổng lượng bia các loại được tiêu thụ ước tính đạt hơn 3 tỉ lít, tương đương 66.000 tỉ đồng, trung bình mỗi người Việt bỏ ra 2,5 giờ/một ngày để lướt facebook. Tỉ lệ tiêu thụ bia và dùng facebook được dự đoán sẽ tiếp tục tăng,...