Sau cái “bắt tay” thỏa hiệp, VEAM gây thất thoát gần 183 tỷ đồng

Trong vụ án xảy ra ở Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM) gây thất thoát hàng trăm tỷ đồng mà TAND TP Hà Nội đang xét xử sơ thẩm, ngoài vai trò chính của hai bị cáo từng đứng đầu VEAM là Trần Ngọc Hà, Chủ tịch Hội đồng Thành viên và Lâm Chí Quang, Tổng Giám đốc, còn hai bị cáo khác trực tiếp thực hiện phi vụ thất thoát gần 183 tỷ đồng.

Đó là Trần Quang Tiến (SN 1970, cư trú tại phường 11, quận 5, TP Hồ Chí Minh), đang bị tạm giam tại Trại tạm giam T16 Bộ Công an, là Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Đầu tư tập đoàn Đại Nam, đồng thời là người quản lý, điều hành Công ty cổ phần Tương Lai, Công ty cổ phần Minh Quang và Công ty cổ phần Thép Minh Quang. Bị cáo còn lại là Đào Quốc Việt (SN 1951, cư trú tại phường Giảng Võ, quận Ba Đình, Hà Nội) là Giám đốc Vetranco – Công ty trực thuộc VEAM, đang bị tạm giam tại Trại tạm giam T16 Bộ Công an.

Kết quả điều tra xác định, trong thời gian giữ chức Giám đốc Vetranco, Đào Quốc Việt đã sử dụng nguồn tiền vay ngân hàng do VEAM bảo lãnh 31,5 tỷ đồng Vetranco vay tại MB Chi nhánh Tây Hồ (Hà Nội) và vốn tự có của Vetranco cho Trần Quang Tiến vay để hưởng lãi theo lãi suất cho vay của ngân hàng, cộng với chênh lệch từ 0,8% – 1,25% giá trị tiền vay. Để che giấu việc cho vay tiền trái quy định, Đào Quốc Việt và Trần Quang Tiến thỏa thuận hợp thức bằng cách lập các hợp đồng mua bán hàng hóa khống.

Điều đó thể hiện qua việc Vetranco ký hợp đồng trực tiếp hoặc qua VEAM làm trung gian ký hợp đồng mua hàng và thanh toán tiền ngay cho Công ty cổ phần Đầu tư và Thương mại Bách Việt do Nguyễn Minh Tùng là Chủ tịch HĐQT (là bị cáo trong vụ án này) để bán trả chậm 90 ngày cho nhóm công ty của Trần Quang Tiến. Công ty Bách Việt ký hợp đồng mua lại số hàng đã bán với nhóm công ty của Trần Quang Tiến để chuyển số tiền nhận được của Vetranco và VEAM cho Trần Quang Tiến.

Quá trình Vetranco cho các công ty của Trần Quang Tiến vay tiền diễn ra trong một thời gian dài, trong đó nhiều khoản vay đã được tất toán, còn lại 15 khoản vay phát sinh trong thời gian từ tháng 5/2013 đến tháng 8/2013, Trần Quang Tiến không hoàn trả được, gây thiệt hại cho Vetranco số tiền gần 183 tỷ đồng.

Bị cáo Đào Quốc Việt và Trần Quang Tiến.

Trong việc cho vay tiền trên, Đào Quốc Việt và Trần Quang Tiến thống nhất, ngoài số tiền lãi ghi trong hợp đồng, Trần Quang Tiến chi thêm tiền ngoài hợp đồng (khoảng 0,3% số tiền vay) cho một số cá nhân tại Vetranco. Tổng số tiền Trần Quang Tiến đã chi cho tất cả các hợp đồng phát sinh từ năm 2009 đến năm 2013 là 11,5 tỷ đồng. Cơ quan điều tra xác định, hành vi cho Trần Quang Tiến vay tiền để hưởng lãi của Đào Quốc Việt và một số bị cáo khác trong vụ án này đã vi phạm quy định tại Luật Doanh nghiệp 2005 về nghĩa vụ của doanh nghiệp là “Hoạt động kinh doanh theo đúng ngành nghề đã ghi trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh”.

Hành vi lập các chứng từ khống để hợp thức việc cho vay tiền của Đào Quốc Việt và đồng phạm đã vi phạm quy định tại Luật Kế toán năm 2003 về “Giả mạo, khai man, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác giả mạo, khai man, tẩy xóa tài liệu kế toán” và đều trực tiếp gây thiệt hại cho Vietranco số tiền gần 183 tỷ đồng.

Quá trình xét xử, đại diện Viện Kiểm sát thực hành quyền công tố tại phiên toà đã đè nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Trần Quang Tiến mức án từ 16-18 năm tù; bị cáo Đào Quốc Việt bị đề nghị mức án từ 13-14 năm tù; bị cáo Nguyễn Minh Tùng bị đề nghị mức án từ 4-5 năm tù cùng về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Quá trình điều tra vụ án, cơ quan điều tra đã tiến hành kê biên căn hộ chung cư số 2008, Tòa D2, Giảng Võ, quận Ba Đình mang tên Đào Quốc Việt và vợ là Vũ Thị Hồng Hạnh. Đồng thời phong tỏa 5.472 cổ phiếu PGI tại Trung tâm lưu ký chứng khoán theo Công văn số 254/VSD-ĐK ngày 24/12/2020 của Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam.

Bị cáo Trần Quang Tiến cũng bị Cơ quan điều tra phong tỏa 13.376 cổ phiếu BLI, 8.436 cổ phiếu SMB tại Trung tâm lưu ký chứng khoán theo Công văn số 254/VSD-ĐK ngày 24/12/2020 của Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam.