Sáp nhập trường, sắp xếp lại lãnh đạo trường còn nhiều tâm tư

Việc sáp nhập, sắp xếp lại giữa các trường, điểm trường đang được triển khai, đẩy mạnh ở nhiều địa phương.

Việc này đem lại những lợi ích không hề nhỏ: tập trung nguồn lực, đầu tư tốt hơn cho các cơ sở giáo dục, hạn chế tình trạng giáo viên thiếu, thừa cục bộ, tinh giản được Ban giám hiệu, một số bộ phận hành chính khác nhưng vẫn đảm bảo tính ổn định và hiệu quả của hoạt động giáo dục.

Việc sắp xếp lại giáo viên, nhân viên giữa các trường, điểm trường thường diễn ra thuận lợi, xuôi buồm thuận gió.

Tuy nhiên, việc sắp xếp lại các chức danh Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng ở các cơ sở giáo dục thường có không ít tâm tư, thậm chí là bức xúc, khiếu kiện kéo dài.

Các thầy cô giáo trường trung học cơ sở M. ở huyện nọ rất không đồng tình với quyết định của cấp trên khi ra quyết định đối với thầy T., từ Hiệu trưởng xuống Phó Hiệu trưởng, còn chức danh Hiệu trưởng thì điều động một cán bộ quản lý từ một nơi khác về.

Sáp nhập trường, sắp xếp lại lãnh đạo trường còn nhiều tâm tư - Hình 1

Việc sáp nhập trường, sắp xếp lại chức danh lãnh đạo trường cũng còn nhiều ý kiến, tâm tư. (Ảnh chỉ mang tính minh họa: Baoquangngai.vn)

Vì thầy T. có phẩm chất đạo đức và năng lực quản lý điều hành rất tốt, được anh chị em, đồng nghiệp cả trường và các trường trong huyện tín nhiệm, đánh giá cao, hơn hẳn nhiều mặt so với thầy Hiệu trưởng mới.

Một cán bộ thuộc Ban tổ chức của tỉnh Q. đã nghỉ hưu nhận xét: “ Công tác tổ chức cán bộ cực kỳ quan trọng, chọn đúng người, đúng việc là tốt cho cả đơn vị, trường học.

Các địa phương hiện nay rất chú trọng chọn những cán bộ hội đủ các điều kiện, tiêu chuẩn cần thiết để quản lý, điều hành cơ quan, tập thể.

Tuy nhiên, một số địa phương vẫn làm chưa kỹ, chủ yếu nhìn vào các mối “quan hệ” mà ra quyết định chứ chưa quan tâm, chú trọng đúng mức đến năng lực, phẩm chất, kết quả làm việc của cán bộ quản lý trường học.

Thành ra, một số người phẩm chất, năng lực hạn chế, thậm chí yếu kém lại được chọn lựa, sắp xếp vào vị trí Hiệu trưởng.”

Tất nhiên, thầy cô giáo hạn chế, kém cỏi được giữ ghế hoặc lên chức sẽ phấn khởi, vui mừng.

Còn thầy cô giáo có năng lực, uy tín song do thiếu “quan hệ” với cấp trên mà phải xuống chức hoặc làm giáo viên thì buồn bã, thất vọng.

Video đang HOT

Giáo viên cả trường ủng hộ, bỏ phiếu nhưng làm sao bằng một tờ quyết định của cấp trên.

Theo tôi, giáo dục là ngành đặc thù, vai trò, năng lực, uy tín của người đứng đầu (hiệu trưởng) vô cùng quan trọng, có tác động, ảnh hưởng lớn đối sự phát triển, chất lượng giáo dục của nhà trường.

Do vậy, khi rà soát, sắp xếp lại các chức danh Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng, người lên chức, người giữ chức và người xuống chức, các cấp quản lý ở địa phương cần thận trọng, cân nhắc thật kỹ lưỡng, lắng nghe ý kiến của tập thể giáo viên, lựa chọn bằng được các thầy cô giáo thực sự có năng lực, tâm huyết với nghề, từng có nhiều kinh nghiệm và thành tích tốt.

Có vậy các nhà trường mới ổn định và tiếp tục phát triển bền vững.

SÔNG TRÀ

Theo giaoduc.net.vn

Sáp nhập trường, lợi thì có lợi nhưng...

Việc sáp nhập trường tiểu học và trung học cơ sở hiện nay còn nhiều bất cập khiến giáo viên và phụ huynh chưa có sự đồng thuận cao.

Vì sao cần sáp nhập trường học?

Hiện nay, nhiều địa phương trong cả nước đã và đang tiến hành sáp nhập trường tiểu học và trung học cơ sở.

Các trường có tổng số lớp dưới 10 và gần nhau về địa bàn thì được gom về một mối, lấy trường trung học cơ sở làm trung tâm.

Việc sáp nhập trường học chủ yếu xảy ra ở các tỉnh, còn các thành phố lớn thì nhu cầu về trường học cho các cấp nhìn chung còn rất thiếu.

Sáp nhập trường học là việc buộc phải làm trong bối cảnh ngày nay vì nhiều lí do khác nhau.

Trước hết có thể nhận thấy, tỉ lệ sinh hiện nay đang trên đà giảm mạnh, nên số lượng trẻ em đến trường không còn nhiều như khoảng 10, 15 năm về trước.

Chẳng hạn như, ở các tỉnh miền trung, đa phần thanh niên vào miền Nam lập nghiệp hoặc đi xuất khẩu lao động sang các nước khác nên trẻ sinh ra giảm mạnh.

Đồng nghiệp chúng tôi dạy học bậc tiểu học và trung học cơ sở ở tỉnh Quảng Trị cho biết, số lượng học sinh hiện nay đã giảm rất nhiều so với thập niên đầu của năm 2000.

Sáp nhập trường, lợi thì có lợi nhưng... - Hình 1


Việc sáp nhập trường tiểu học và trung học cơ sở hiện nay còn nhiều vấn đề đáng bàn. (Ảnh minh hoạ: Baohoabinh.com.vn)

Bên cạnh đó, sáp nhập trường học nhằm tinh gọn bộ máy quản lí và chống lãng phí ngân sách.

Cụ thể, khi sáp nhập trường, chỉ còn một thủ trưởng đơn vị (Hiệu trưởng) quản lí chung, một, hai Hiệu phó làm công tác chuyên môn và giảm bớt các nhân viên như kế toán, thủ quỹ.

Hiện nay nhân viên kế toán và thủ quỹ ở trường học làm việc rất nhàn vì công việc ít, đơn giản, nên sau khi sáp nhập trường nếu vị trí này dôi dư thì họ được điều sang ủy ban phường, xã (nếu là viên chức).

Ngoài ra, việc sáp nhập trường cũng động viên được một số giáo viên lớn tuổi nhưng năng lực chuyên môn còn hạn chế nghỉ hưu để nâng cao chất lượng dạy và học.

Một số bất cập

Thế nhưng, việc sáp nhập trường tiểu học và trung học cơ sở cũng còn những bấp cập khiến giáo viên và phụ huynh chưa có sự đồng thuận cao.

Chúng tôi tham khảo một số ý kiến của giáo viên hai bậc học này tại huyện Triệu Phong và Thị xã Quảng Trị (tỉnh Quảng Trị) thì thầy cô chỉ ra những bất cập như sau:

Thứ nhất, khi sáp nhập trường, Hiệu trưởng trường trung học cơ sở được mặc định làm thủ trưởng chung của hai cấp học. Và Hiệu trưởng phải làm việc gấp đôi, trong khi phụ cấp chức vụ cho lãnh đạo không thay đổi.

Cùng với đó, Hiệu trưởng trường tiểu học sẽ xuống làm Hiệu phó chuyên môn, giảm phụ cấp chức vụ, giảm quyền hành nên không tránh khỏi tâm tư, ảnh hưởng đến chất lượng công việc.

Thứ hai, vào dịp khai giảng, sơ kết, tổng kết năm học, việc tập trung học sinh tại cơ sở chính khiến giáo viên, nhất là giáo viên chủ nhiệm (phải quản lí học sinh) và phụ huynh rất mệt mỏi vì có khi phải di chuyến hàng chục cây số.

Thứ ba, mỗi khi triển khai cuộc họp hội đồng sư phạm cũng mất rất nhiều thời gian vì công việc liên quan đến hai cấp học.

Hiệu trưởng phải triển khai hết cấp học này, nghe ý kiến giáo viên góp ý, chốt nội dung rồi mới chuyển sang cấp khác nên giáo viên rất mệt mỏi.

Thứ tư, việc xét thi đua cuối năm cũng rất rối, bởi đặc thù của hai cấp học khác nhau.

Chẳng hạn như, bậc trung học cơ sở có thi học sinh giỏi văn hóa, trong khi bậc tiểu học thì không nên xây dựng tiêu chí thi đua chung cho giáo viên không phải là chuyện dễ.

Thứ năm, khi cần ý kiến giáo viên để lấy phiếu tín nhiệm hay bình xét thi đua cũng rất khó khăn vì giáo viên cấp này không hiểu rõ cấp kia (và ngược lại), nên nhiều lúc không tránh khỏi cảm tính.

Thứ sáu, Hiệu trưởng không phải lúc nào cũng ở cơ sở chính (trường trung học cơ sở) mà nay thì ở trừng này, mai lại trường khác (ở miền núi có trường đến 4,5 điểm lẻ là bậc tiểu học), gây bất tiện cho phụ huynh khi liên hệ công việc.

Thứ bảy, công tác chuyên môn giữa hai bậc học cũng khác xa nhau nên giáo viên khó hỗ trợ nhau trong việc cũng như học hỏi kinh nghiệm quản lí, giảng dạy.

Giáo viên mong muốn gì?

Nhìn chung, giáo viên đồng tình với chủ trương chính sách của Nhà nước, của ngành Giáo dục về việc sáp nhập trường vì những lợi ích chung như đã nói.

Thế nhưng, qua những phân tích như trên, rõ ràng việc sáp nhập trường ở bậc tiểu học và trung học cơ sở còn những hạn chế nhất định, khó có thể giải quyết môt sớm một chiều.

Thầy T.C.N - giáo viên một trường trung học cơ sở ở Thị xã Quảng Trị (tỉnh Quảng Trị) nói rằng, nên sáp nhập bậc trung học cơ sở và trung học phổ thông là hợp lí nhất. Bậc mầm non và tiểu học vì có những đặc thù riêng nên cần giữ ổn định.

"Khi sáp nhập bậc bậc trung học cơ sở và trung học phổ thông, giáo viên có thể hỗ trợ nhau về mặt chuyên môn rất nhiều vì kiến thức hai cấp này có tính liên thông, hệ thống.

Trình độ chuyên môn của giáo viên cũng tương đương nhau nên giáo viên cấp 2 có thể học hỏi kinh nghiệm từ giáo viên cấp 3 để dạy cho tốt .

Nếu giáo viên cấp 2 có năng lực tốt có thể được điều động lên dạy cấp 3. Ngược lại giáo viên cấp 3 chuyên môn chưa đảm bảo thì đưa xuống cấp 2 dạy. Như thế, giáo viên sẽ phải nỗ lực nhiều để được khẳng định mình", thầy N. nêu quan điểm.

Cao Nguyên

Theo giaoduc.net

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Không

Tin liên quan

Tin đang nóng

Lao động Việt tử vong tại Đài Loan: Nước mắt ngày 4 bình tro cốt hồi hươngLao động Việt tử vong tại Đài Loan: Nước mắt ngày 4 bình tro cốt hồi hương
20:21:59 12/05/2025
Vụ cô gái 23 tuổi tố bị hành hung: Người đánh là cán bộ xã?Vụ cô gái 23 tuổi tố bị hành hung: Người đánh là cán bộ xã?
21:49:58 12/05/2025
Nam NSƯT nổi tiếng cả nước: Lần đầu công khai vợ, sở hữu nhà 153m2 giữa trung tâm Hà NộiNam NSƯT nổi tiếng cả nước: Lần đầu công khai vợ, sở hữu nhà 153m2 giữa trung tâm Hà Nội
22:22:35 12/05/2025
Sau bữa sáng tại nhà Bí thư Hà Nội, Thuận An được làm cầu Vĩnh Tuy 2Sau bữa sáng tại nhà Bí thư Hà Nội, Thuận An được làm cầu Vĩnh Tuy 2
19:23:58 12/05/2025
Johnny Trí Nguyễn và Nhung Kate chia tay sau hơn một thập kỷ bên nhauJohnny Trí Nguyễn và Nhung Kate chia tay sau hơn một thập kỷ bên nhau
23:41:16 12/05/2025
Sửa 11 luật quân sự, quốc phòng, có nhiều quy định mới về nhập ngũSửa 11 luật quân sự, quốc phòng, có nhiều quy định mới về nhập ngũ
19:19:58 12/05/2025
Thót tim khoảnh khắc Quỳnh Lương té ngã ngay trước thềm nhà khi đang mang thai 6 thángThót tim khoảnh khắc Quỳnh Lương té ngã ngay trước thềm nhà khi đang mang thai 6 tháng
22:09:48 12/05/2025
Sóng gió gia tộc nhà Beckham, dâu cả độc đoán kéo bè kết phái bôi nhọ nhà chồngSóng gió gia tộc nhà Beckham, dâu cả độc đoán kéo bè kết phái bôi nhọ nhà chồng
22:25:55 12/05/2025

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022
Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này
Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022
Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...
Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022
Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)
Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022
Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ
Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022
Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm
Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022
Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...
Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022
Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...
Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022
UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...
Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022
Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022
Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy
Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022
Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế
Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022
Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...

Có thể bạn quan tâm

Lee Min Ho và Jisoo (BLACKPINK) bị chê như "tượng đá ngàn năm", bom tấn mới phá nát nguyên tác gây thất vọng

Lee Min Ho và Jisoo (BLACKPINK) bị chê như "tượng đá ngàn năm", bom tấn mới phá nát nguyên tác gây thất vọng

Phim châu á

23:50:57 12/05/2025
Ngày 12/5, trailer của bộ phim Omniscient Reader s Viewpoint (tựa Việt: Toàn Trí Độc Giả, Người Đọc Toàn Năng) ra mắt và dự kiến sẽ công chiếu vào tháng 7.
Ca sĩ Anh Tú nói thẳng trước hàng nghìn khán giả: "Anh cung thich Lyly"

Ca sĩ Anh Tú nói thẳng trước hàng nghìn khán giả: "Anh cung thich Lyly"

Sao việt

23:47:47 12/05/2025
Anh Tú và Lyly song ca ca khúc Lời tỏ tình dễ thương. Cả hai đã có màn tương tác ngọt ngào, thân mật thể hiện tình cảm trên sân khấu.
Liên hoan phim Cannes cấm các sao diện trang phục hở bạo

Liên hoan phim Cannes cấm các sao diện trang phục hở bạo

Hậu trường phim

23:33:43 12/05/2025
Sự đoan trang đúng mực được kỳ vọng sẽ trở thành dấu ấn chủ đạo tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 78, khi sự kiện điện ảnh danh giá này chính thức được khai mạc vào ngày 13.5.
Chồng Từ Hy Viên lộ diện, thân hình gầy gò khó nhận ra

Chồng Từ Hy Viên lộ diện, thân hình gầy gò khó nhận ra

Sao châu á

23:31:07 12/05/2025
Đã qua 100 ngày kể từ khi Từ Hy Viên ra đi, gia đình cô hiếm hoi chia sẻ ảnh tụ họp trong dịp Ngày của mẹ. Mẹ ruột của cố diễn viên chia sẻ con rể DJ Koo gầy rộc đi vì nhớ thương vợ.
Miley Cyrus lên tiếng về tin đồn bất hòa với cha mẹ

Miley Cyrus lên tiếng về tin đồn bất hòa với cha mẹ

Sao âu mỹ

23:28:45 12/05/2025
Ca sĩ Miley Cyrus phủ nhận chuyện bất hòa với mẹ đồng thời tiết lộ mối quan hệ khó khăn với cha cũng được cải thiện.
Vì sao Thanh Hằng trở lại show thực tế về người mẫu sau 9 năm?

Vì sao Thanh Hằng trở lại show thực tế về người mẫu sau 9 năm?

Tv show

23:19:14 12/05/2025
Thanh Hằng nhấn mạnh mùa giải năm nay sẽ không tìm kiếm sự hoàn hảo ở ngoại hình, mà tập trung vào cá tính và tinh thần chiến đấu.
Con gái nuôi hát 'Giấc mơ cánh cò', nghẹn ngào nhắc kỷ niệm với Phi Nhung

Con gái nuôi hát 'Giấc mơ cánh cò', nghẹn ngào nhắc kỷ niệm với Phi Nhung

Nhạc việt

22:56:40 12/05/2025
Trình diễn Giấc mơ cánh cò , Thiêng Ngân và Tuyết Nhung tiết lộ đây là ca khúc mẹ nuôi Phi Nhung từng lựa chọn để hai chị em thể hiện trên các sân khấu.
Bí ẩn 'lời kêu cứu' của vũ trụ, 'mâu thuẫn' giữa các hành tinh, khoa học giải mã

Bí ẩn 'lời kêu cứu' của vũ trụ, 'mâu thuẫn' giữa các hành tinh, khoa học giải mã

Thế giới

22:49:20 12/05/2025
Các vụ va chạm giữa những hành tinh khổng lồ không chỉ để lại dấu vết vật lý mà còn tạo ra sóng địa chấn kéo dài hàng triệu năm, và ta vẫn có thể nghe thấy chúng. Các nhà khoa học đã tiến hành giải mã những bí ẩn về lời kêu cứu vọng về ...
Từ sân khấu đáng quên Oscar 2025: Sẽ ra sao nếu Lisa "nhập vai" Bond Girl thế hệ mới?

Từ sân khấu đáng quên Oscar 2025: Sẽ ra sao nếu Lisa "nhập vai" Bond Girl thế hệ mới?

Nhạc quốc tế

22:41:49 12/05/2025
Lisa khi hoá thân vào Bond Girls sẽ có thần thái điện ảnh hơn, mang sắc thái cool ngầu đúng chuẩn dòng phim hành động
Người đàn ông cầm dao đuổi đánh công nhân khai thác khoáng sản

Người đàn ông cầm dao đuổi đánh công nhân khai thác khoáng sản

Pháp luật

22:14:50 12/05/2025
Khi công nhân vận hành máy để khai thác khoáng sản thì bị ông Cường ở Lâm Đồng đe dọa, cầm dao đuổi đánh. Lực lượng chức năng sau đó khống chế ông Cường, đảm bảo an ninh khu vực.
Phát hiện "đại dương bị chôn vùi" bên trong Sao Hỏa

Phát hiện "đại dương bị chôn vùi" bên trong Sao Hỏa

Lạ vui

22:07:06 12/05/2025
Thông qua các sóng địa chấn, các nhà khoa học phát hiện một lớp bất thường sâu từ 5,4 đến 8 km bên dưới bề mặt Sao Hỏa.