Sáng kiến gắn với cộng đồng
Sáng kiến cộng đồng là cuộc thi nhằm tìm ra và tôn vinh những sáng kiến góp phần tạo dựng môi trường sống, sinh hoạt, học tập tốt cho người dân TPHCM.
Ba thí sinh đoạt giải nhì cuộc thi Sáng kiến cộng đồng 2018. Ảnh: Lê Duy
Cuộc thi được Sở KH-CN TPHCM khởi xướng từ năm 2016 và đến năm 2017 có 10 sáng kiến cộng đồng tiêu biểu đã nhận giải thưởng. Năm 2018, cuộc thi thu hút 44 sáng kiến khởi nguồn từ nhu cầu thực tế của cuộc sống và 14 sáng kiến đã được tôn vinh.
Thiết thực với đời sống
Giải nhất cuộc thi năm nay thuộc về sáng kiến “Đổi mới phương pháp dạy để tiết học trở nên thú vị, học sinh không nhàm chán” của thầy Lê Thiên Phúc, giáo viên bộ môn Sinh và Công nghệ tại Trường THPT Phú Nhuận. Sáng kiến này giúp học sinh vận dụng tiết dạy STEM vào môn Công nghệ 10 và môn Sinh học 11 thay thế cho việc ngồi học bài với lý thuyết khô khan. Các sáng kiến cộng đồng đoạt giải khác cũng là những sáng kiến xuất phát từ nhu cầu thực tế của cuộc sống và dễ dàng ứng dụng. Giải nhì có các sáng kiến: “Thiết kế sách Lịch sử cấp 3″ của Đoàn Nguyễn Phương Danh, học sinh chuyên Anh, Trường THPT Nguyễn Thượng Hiền, đã hệ thống các mốc thời gian quan trọng trong môn Lịch sử, giúp việc học môn này dễ dàng và hứng thú hơn. Sáng kiến “Áo chống nắng đa năng làm từ xơ tre” của nhóm sinh viên Trường ĐH Bách Khoa TPHCM đã tạo ra sản phẩm hữu hiệu dành cho mọi người khi phải di chuyển dưới nắng gắt. “Máy bóc 3.000 vỏ trứng mỗi giờ” của Trương Công Hoàng, sinh viên Trường Đại học Công nghiệp TPHCM, có thể áp dụng tại các nhà hàng và cơ sở sản xuất trứng.
Trong các sáng kiến được vinh danh của cuộc thi Sáng kiến cộng đồng 2018 còn có 3 giải ba với các sáng kiến có thể ứng dụng ngay trong đời sống. Sáng kiến “Sinh viên TPHCM chế tạo máy cho tôm ăn tự động” với tính năng đặc biệt là máy này thực hiện các lệnh hoạt động qua ứng dụng được cài sẵn qua smartphone. “Robot tỉa cây” do sinh viên TPHCM chế tạo, sẽ men theo bồn và cắt tỉa cây thẳng hàng với công suất 1 giờ/2km cũng là sáng kiến khá thú vị hay sáng kiến “Tự chế xe chữa cháy mini trong hẻm nhỏ Sài Gòn” của một người dân ở quận 1, TPHCM, có thể hỗ trợ bà con dập lửa khi gặp sự cố cũng đáng được vinh danh.
Sáng kiến cộng đồng 2018 còn trao 7 giải khuyến khích và đây xem như sự động viên cho các tác giả đã tích cực tham gia, như “Xe đạp quẹt thẻ từ, tự bật đèn”, “Ứng dụng tìm nhà trọ, cây xăng, ATM trên điện thoại di động”, “Phần mềm giúp người học quan sát được các bộ phận cơ thể”…
Giảm lượng – tăng chất
Giải thưởng Sáng kiến cộng đồng năm 2018 hướng đến những sáng kiến có tính ứng dụng cao, đem lại hiệu quả kinh tế – xã hội thiết thực cho cộng đồng dân cư và có khả năng lan tỏa rộng rãi trong đời sống là đánh giá chung của ban tổ chức cuộc thi. Bà Lương Thị Bích Ngọc, Tổng biên tập Tạp chí Khám Phá, Trưởng ban tổ chức cuộc thi, cho biết: “Nhiều năm qua, Sở KH-CN TPHCM luôn kiên trì, khuyến khích và muốn tôn vinh những cá nhân, tổ chức có sáng kiến đổi mới sáng tạo ngay qua các công việc, hoạt động hàng ngày. Vì thế, tôn chỉ của cuộc thi là tìm kiếm và tôn vinh những sáng kiến đến từ cộng đồng, hướng tới cộng đồng và phục vụ cộng đồng”.
Cuộc thi được phát động từ tháng 6-2018, dành cho mọi cá nhân, tổ chức có sáng kiến, sản phẩm, mô hình, giải pháp sáng tạo phục vụ sản xuất, đời sống kinh tế, xã hội cho cộng đồng dân cư tại TPHCM. Đối tượng dự thi dành cho mọi công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài không phân biệt lứa tuổi, thành phần, dân tộc, nghề nghiệp, có các sản phẩm, mô hình, giải pháp kỹ thuật… là kết quả của hoạt động sáng tạo, sáng kiến, cải tiến và ứng dụng khoa học và công nghệ trong hoạt động kinh tế – xã hội, được áp dụng tại thành phố từ ngày 1-1-2018 đến 20-12-2018. Ở cuộc thi Sáng kiến cộng đồng 2017, ban tổ chức nhận được 83 bài dự thi qua 6 tháng triển khai, ghi nhận sự đóng góp và tham dự của đông đảo tầng lớp nhân dân trong xã hội. Giải thưởng Sáng kiến cộng đồng 2018 đã thu hút 44 tác phẩm hợp lệ, được khơi nguồn và phát triển từ chính những vấn đề, nhu cầu thực tế của cuộc sống. Tuy số lượng sáng kiến 2018 ít hơn năm trước nhưng chất lượng sáng kiến dự thi tăng đáng kể, đặc biệt là các sáng kiến ứng dụng trong việc dạy học, ứng dụng trong cộng đồng.
Sau 3 năm triển khai, cuộc thi đã tìm ra nhiều dự án do cộng đồng thực hiện hay được thực hiện vì cộng đồng. Cuộc thi cũng đã phần nào giải quyết được câu chuyện những nghiên cứu đổi mới sáng tạo chưa ứng dụng vào thực tế đời sống. Ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Sở KH-CN TPHCM, chia sẻ: “Đây là cuộc thi duy nhất dành riêng cho nhóm đối tượng cộng đồng, những người trực tiếp gặp vấn đề trong cuộc sống và tìm ra giải pháp thực tiễn hơn. Sở KH-CN mong muốn thông qua cuộc thi này sẽ lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo đến nhiều người hơn nữa”.
BÁ TÂN
Theo sggp
"Thầy giáo dạy trò đi chợ, nấu cơm" giành giải Nhất Sáng kiến cộng đồng 2018
Thay vì ngồi nghe giảng, chép bài và... hình dung, thầy Lê Thiên Phúc "thả" cho học trò đi chợ chọn thực phẩm an toàn, về chế biến rồi chụp ảnh, quay phim giới thiệu lại sản phẩm của mình.
Đó là sáng kiến "Đổi mới phương pháp dạy để tiết học trở nên thú vị, học sinh không nhàm chán" của thầy Lê Thiên Phúc, giáo viên môn Sinh học và Công nghệ, Trường THPT Phú Nhuận (TPHCM). Sáng kiến này vừa được trao giải Nhất cuộc thi Sáng tạo cộng đồng 2018 do Sở Khoa học Công nghệ TPHCM và tạp chí Khám phá tổ chức.
Thầy Lê Thiên Phúc tìm hiểu và chỉnh sửa sản phẩm dự án "Phòng chống muỗi học đường".
Từ thực tế những bài học lý thuyết khô khan, học sinh (HS) kiểm tra làm xong rồi... trả lại thầy, thầy Lê Thiên Phúcc đưa ý tưởng vận dụng tiết dạy STEM vào môn Công nghệ và Sinh học. Theo thầy Phúc, học trò ngày nay thông minh, cá tính, tự chủ cao, có thế mạnh về thông, công nghệ. Thế nên, việc dạy học cần thiết nhất là để các em chủ động nêu quan điểm, ý kiến và thể hiện theo cách riêng chứ thực tế "đọc - chép" không còn phù hợp.
Với dự án của thầy, HS được trải nghiệm thực tế từ việc nhận diện rau nhiễm hóa chất, thuốc trừ sâu và cách trồng rau sạch để ăn; tự tìm hiểu và nắm được thông tin chất dinh dưỡng (protein, lipit, cacbonhidrat, chất xơ, vitamin và khoáng chất...) có trong các loại rau củ quả để từ đó chế biến thành những món ăn ngon.
Một trong những clip mô tả quá trình khảo sát, lựa chọn thực phẩm và hoàn thành món ăn của học sinh theo dự án dạy học của thầy Phúc
HS chia thành từng nhóm tổ chức ghi nhận vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm thực tế, phỏng vấn và quá trình này được chụp ảnh, quay hình, dựng thành các clip. Trong đó, các em đóng vai trò là diễn giả, giới thiệu về sản phẩm hoàn chỉnh của mình.
Tiết học đổi mới không chỉ giúp các em hứng thú, chủ động, tiếp thu kiến thức để vận dụng vào cuộc sống thì phương pháp này còn giúp HS học được các kỹ năng như cách phối hợp, làm việc nhóm hiệu quả hơn, tạo trách nghiệm công việc, biết cách kết nối với bạn bè, mỗi em phát huy được năng lực bản thân cũng như biết được ưu khuyết điểm bạn bè trong lớp.
Thầy Lê Thiên Phúc sinh năm 1988, từng đạt được giải Khuyến khích cấp thành phố khi tham gia cuộc thi "Giáo viên sáng tạo trên nền tảng Công nghệ thông tin" do Sở GD-ĐT TPHCM phối hợp với Microsoft tổ chức vào năm học 2016 - 2017. Thầy Phúc cũng vinh dự đạt đạt giải khi tham gia cuộc thi "Làm clip mô phỏng tiết dạy Stem" clip 3 phút - do Thành đoàn TPHCM tổ chức vào năm học 2017 - 2018.
Thầy Lê Thiên Phúc cùng học trò
Là giáo viên dạy Sinh, thầy Phúc còn có tiếng "tài tình" trong việc giáo dục giáo dục giới tính cho học trò. Từ chuyên đề chương sinh sản ở động vật ở môn Sinh lớp 11, thầy khéo léo lồng ghép giúp các em HS tìm hiểu có định hướng về các vấn đề giáo dục giới tính, các vấn đề nhạy cảm trong cuộc sống quan hệ tình dục tuổi vị thành niên, sống thử, cách sử dụng bao cao su, tình yêu tuổi học đường; bạo lực học đường, cách tính chu kỳ kinh nguyệt, nạo phá thai, vấn đề xâm hại tình dục...
Không ngừng sáng tạo đổi mới các phương pháp dạy học nhằm giúp HS hứng thú, tâm tư lớn nhất của thầy Phúc là sách giáo khoa, chương trình chưa thay đổi, thi cử vẫn theo truyền thống, kiến thức cũ... Thầy và trò vừa chạy theo cái mới và vẫn phải đảm bảo cái cũ nên phải nói là bở hơi tai. Sau những giờ học trải nghiệm, thầy trò vẫn phải "cày bừa" để bám chương trình thi cử. Thế nhưng, nhìn sự hào hứng, hiệu quả học tập của HS, thầy như được tiếp nguồn năng lượng để sáng tạo, đổi mới dạy học.
Lê Đăng Đạt
Ảnh: BTC
Theo Dân trí
Thầy giáo bày học sinh nhận diện rau nhiễm hóa chất Vào giờ học của thầy Phúc, học sinh nhận diện rau nhiễm hóa chất, thuốc trừ sâu và cách trồng rau sạch để ăn...và ghi lại bằng clip. Sáng kiến của những giờ học sinh động khiến học sinh thích thú này của thầy Lê Thiên Phúc, Giáo viên môn Sinh và Công nghệ tại Trường THPT Phú Nhuận, vừa đạt giải nhất...