Sai phạm trong trợ giá xe buýt: Xử lý thiếu nghiêm minh

Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an TPHCM đang thụ lý vụ liên quan đến những sai phạm trong trợ giá xe buýt do Thanh tra Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TPHCM chuyển hồ sơ. Kết quả cho thấy 128/144 trường có hồ sơ xác định số lượng học sinh (HS) đi xe đưa rước chưa chính xác so với thực tế và 14/15 doanh nghiệp (DN) kê khai không chính xác số HS đi học bằng xe đưa rước để nhận tiền trợ giá…

KHI SAI PHẠM TRỞ THÀNH PHỔ BIẾN

Đợt này Sở GTVT TPHCM thanh tra 15 DN thực hiện dịch vụ đưa đón HS, sinh viên tại 237 trường trên địa bàn thành phố. Kết quả cho thấy hầu hết các DN vận tải đều kê khai không chính xác số HS đi bằng xe đưa rước để hưởng trợ giá của Nhà nước. Đơn cử, Hợp tác xã (HTX) vận tải thủy bộ và du lịch Thành Long (Q5) đứng đầu danh sách có xe đưa rước với 72 trường. Qua xác minh 11 HS có tên trong danh sách đi xe, các em đều xác nhận không sử dụng dịch vụ. HTX Thanh Sơn đảm nhận đưa rước cho 41 trường, qua kiểm tra xác minh hồ sơ thanh toán tiền ngân sách trợ giá tại 23 trường, làm việc với 7 tài xế và xác minh 9 HS cho thấy các em không đi xe buýt nhưng vẫn có tên trong hồ sơ thanh toán. Những DN còn lại như HTX 15 (đảm nhiệm đưa rước tại 15 trường), HTX vận tải du lịch Tâm Châu (10 trường), Công ty TNHH thương mại – xây dựng – dịch vụ vận tải Lê Trần Thương (4 trường), HTX vận tải xe buýt và du lịch Quyết Tiến (12 trường)… đều có bảng chấm công HS đi xe đưa rước không chính xác. Nghiêm trọng hơn, Thanh tra lần này còn chỉ ra Liên danh Công ty TNHH MTV sản xuất – thương mại – dịch vụ Châu Cường và HTX thương mại vận chuyển Phương Lâm làm giả hồ sơ quyết toán của Trường THCS Độc Lập, quận Phú Nhuận, chiếm đoạt hơn 76 triệu đồng tiền trợ giá xe buýt học kỳ I niên khóa 2012 – 2013.

Xe buýt đưa rước học sinh

Các DN sai phạm dĩ nhiên là lỗi của họ nhưng không thể không đặt câu hỏi tại sao lại phổ biến đến thế? Phải chăng là vì sự thiếu nghiêm khắc của các cơ quan quản lý?

XỬ LÝ THIẾU NGHIÊM MINH

Đây không phải lần đầu HTX Thành Long sai phạm. Trước đó, kết luận thanh tra ngày 5-12-2013 của Thanh tra Sở GTVT từng kết luận HTX này có rất nhiều vi phạm liên quan đến việc đưa rước HS. Nhận hàng trăm tỷ đồng từ tiền trợ giá xe buýt nhưng HTX Thành Long cho biết không theo dõi việc chấm công mà do tài xế tự thực hiện. Tuy nhiên, ngược lại với những gì lãnh đạo HTX Thành Long nói, các tài xế cho biết họ không hề chấm công đưa rước HS từng ngày ở tuyến đường mình phụ trách. Thậm chí có tài xế còn khẳng định chữ ký trên bảng chấm công HS đi học bằng xe buýt do HTX lập, không phải chữ ký của mình. Bên cạnh đó còn hàng loạt sai phạm như: nhà HS ở tuyến đường A nhưng lại có tên đi xe đưa rước trên tuyến đường B. Trong danh sách HS đi xe đưa rước, hầu hết chữ ký đều cùng nét, cùng màu mực. Ngoài ra, các trường đều xác định mỗi HS đăng ký đi xe đưa rước 4 lượt/ngày (ngày học 2 buổi), tài xế cũng khẳng định như vậy; tuy nhiên hồ sơ thanh toán của trường chỉ thể hiện mỗi HS đi 1 buổi, tức 2 lượt/ngày. Nguyên nhân là do theo thỏa thuận thì một HS đi 4 lượt/ngày, nhà xe cũng chỉ được hưởng tiền trợ giá 2 lượt/ngày. Để hợp thức việc thanh toán khoản trợ giá 4 lượt/ngày, HTX Thành Long lập hồ sơ thanh toán thể hiện tài xế buổi sáng đưa nhóm này, buổi chiều sẽ rước nhóm khác. Sai phạm sờ sờ nhưng kết luận thanh tra cho rằng do HTX Thành Long tự lập hồ sơ thanh toán trong khi nhà trường, tài xế không thể quản lý, kiểm soát và chấm công chính xác số lượt đi về, thời gian cụ thể của từng HS nên không đủ cơ sở xác định có thất thoát tiền trợ giá trong năm 2012 đối với HTX Thành Long hay không. Tương tự, năm 2013 Thanh tra Sở GTVT từng phát hiện Liên danh Công ty TNHH MTV sản xuất – thương mại – dịch vụ Châu Cường và HTX thương mại vận chuyển Phương Lâm lập hồ sơ giả của Trường tiểu học Bàu Sen, Q5 để chiếm đoạt hơn 214 triệu đồng tiền trợ giá.

Cũng trong đợt này, Thanh tra Sở GTVT phát hiện 128 trường có hồ sơ xác định số lượng HS đi xe đưa rước không đúng thực tế, có nhiều sai sót như chữ ký của HS trong danh sách đóng tiền đi xe đều cùng một nét, màu mực, nhưng lại khác nhau qua từng tháng; một số HS không đi xe buýt nhưng vẫn có tên trong hồ sơ thanh toán; chấm công đi xe buýt nhiều hơn thực tế; điện thoại, địa chỉ của HS trên hồ sơ thanh toán không đúng như xác minh… Nguyên nhân, theo Thanh tra Sở GT-VT là do các trường có sử dụng dịch vụ đưa rước HS không kiểm tra, kiểm soát số lượng HS đi xe mỗi ngày; DN lợi dụng kẽ hở trong công tác đối chiếu, kiểm tra, nghiệm thu số lượng, lập hồ sơ quyết toán không chính xác với thực tế; Trung tâm quản lý điều hành vận tải hành khách công cộng thiếu trách nhiệm, không tổ chức giám sát, kiểm tra, xác minh số HS thực tế đăng ký tham gia đưa đón mà chỉ căn cứ vào hồ sơ thanh toán của DN vận tải lập… Chỉ ra nhiều sai phạm như vậy nhưng vin vào lý do không thể xác định được số tiền thất thoát nên cuối cùng Thanh tra Sở GTVT chỉ chuyển sang cơ quan điều tra hai hồ sơ có dấu hiệu sai phạm của Liên danh Công ty TNHH MTV sản xuất – thương mại – dịch vụ Châu Cường và HTX thương mại vận chuyển Phương Lâm với số tiền thất thoát chưa đầy 300 triệu đồng. Những hợp tác xã còn lại dù kê khống số lượng chuyên chở đều không bị quy trách nhiệm và không phải trả lại số tiền trợ giá đã hưởng lợi bất chính.

Mỗi năm thành phố chi hàng nghìn tỷ đồng cho trợ giá xe buýt, thanh tra ở đâu cũng thấy sai phạm nhưng tính đến nay chỉ mới có 5 cán bộ chủ chốt của Trung tâm và Sở GTVT bị kỷ luật cảnh cáo và khiển trách. Với cách xử lý này, liệu thành phố có thể chấm dứt việc các DN vận tải “xà xẻo” ngân sách tiền trợ giá hay không? Câu hỏi này chỉ những cơ quan quản lý nhà nước mới có thể trả lời.

Theo Congan.com.vn