Quy trình biên soạn, chỉnh sửa sách giáo khoa được thực hiện thế nào?

Nguyễn Loan14:17 20/10/2020

Theo quy định của Bộ GD-ĐT, sách giáo khoa được biên soạn, kiểm duyệt qua 5 bước, và trước khi sách được phát hành phải được Bộ GD-ĐT phê duyệt.

Sách giáo khoa lớp 1 mới: Bất ổn cả khâu thẩm định lẫn thực nghiệm

Hội đồng thẩm định đề nghị sửa nhưng tác giả sách giáo khoa lớp 1 mới không sửa. Sách giáo khoa sử dụng đại trà nhưng chưa có thời gian thực nghiệm trên diện rộng.

Học sinh lớp 1 ở TP.HCM trong giờ học - Ảnh: TỰ TRUNG

Đây là những vấn đề đang khiến dư luận băn khoăn sau những ồn ào về sách giáo khoa lớp 1 mới.

Cần thực nghiệm trước khi dạy đại trà

Cuối năm 2018, chương trình giáo dục phổ thông được Bộ GD-ĐT phê duyệt. Về nguyên tắc, sau khi chương trình chính thức được phê duyệt mới tiến hành biên soạn sách giáo khoa (SGK).

Thời điểm đó, Bộ GD-ĐT tổ chức tuyển chọn tác giả cho bộ sách do Bộ GD-ĐT chịu trách nhiệm biên soạn nhưng không tuyển được. Nhiều chuyên gia có kinh nghiệm đã ký hợp đồng với các nhà xuất bản (NXB) và triển khai biên soạn SGK.

Đến đầu năm 2019, đã có những bản mẫu SGK mới được cơ bản hoàn thiện.

Video đang HOT

Trong một cuộc họp báo vào tháng 3-2019, đại diện Bộ GD-ĐT khẳng định nếu bộ tổ chức mời tác giả lần thứ hai để biên soạn được một bộ SGK thì sẽ phải tổ chức thực nghiệm trong học kỳ 1 năm học 2019-2020, căn cứ vào kết quả thực nghiệm mới điều chỉnh, hoàn thiện. Việc thực nghiệm sẽ tiến hành ở các nội dung mới.

Trong đó, đặc biệt chú trọng đến việc áp dụng phương pháp, cách thức tổ chức dạy học nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực, phẩm chất người học. Đây là điểm cốt lõi phân biệt giữa chương trình mới và chương trình hiện hành. Nhưng thời điểm này đã có những bản mẫu SGK của đơn vị xã hội hóa được hoàn thành.

Ông Phạm Tất Thắng - phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội - cho biết theo quy trình biên soạn SGK, việc thẩm định của hội đồng thẩm định cho thấy SGK đáp ứng được các tiêu chí đặt ra của chương trình giáo dục phổ thông mới nhưng vẫn cần có thời gian dạy thực nghiệm các bộ SGK.

Từ thực tế dạy học sẽ có những vấn đề phải điều chỉnh trước khi đưa vào sử dụng đại trà.

Theo một số chuyên gia giáo dục, để chặt chẽ, việc thực nghiệm SGK cần phải triển khai trước, trong quá trình biên soạn và cả sau khi được thẩm định. Nhưng chỉ nhìn vào các mốc thời gian và quá trình triển khai thì thấy đang có những bất ổn về quy trình thực nghiệm.

Đây cũng là nguyên nhân khiến cho SGK lớp 1 đã qua thẩm định và được lựa chọn vào nhà trường để dạy mới bộc lộ những bất ổn như bài học quá nhanh, quá nặng, ngữ liệu không phù hợp với trẻ lớp 1.

"Nếu SGK được thực nghiệm nghiêm túc theo các đối tượng tương ứng với nhiều vùng miền trong diện hẹp và rộng thì có thể sẽ kịp khắc phục những bất cập như dư luận đã nêu vừa qua" - một chuyên gia giáo dục nêu ý kiến.

Chọn sách vì thương hiệu NXB

Không có căn cứ thực tiễn để chọn sách nên nhiều giáo viên, cán bộ quản lý khi được hỏi "vì sao chọn" đã cho biết những lý do như tiến độ bài dạy, tên tác giả biên soạn sách, thương hiệu NXB... Chỉ khi tiến hành dạy mới thấy có những bất cập.

"Mấy hôm nay, một số phụ huynh lớp tôi có thắc mắc với tôi rằng SGK lớp 1 môn tiếng Việt bộ "Cánh diều" có nhiều "sạn" như thế mà tại sao trường lại chọn để giảng dạy chính thức cho học sinh.

Tôi đã giải thích rất thực tình là chúng tôi chọn bộ "Cánh diều" vì tiến độ bài dạy môn tiếng Việt đi chậm hơn so với các bộ sách khác. Tức là chúng tôi mong muốn học sinh học bộ "Cánh diều" thì sẽ giảm bớt căng thẳng" - cô Th., giáo viên lớp 1 ở TP.HCM, giải thích.

Cô Th. thừa nhận: "Bản thân tôi có tên trong danh sách hội đồng chọn lựa SGK lớp 1, nhưng thực sự tôi không có nhiều thời gian để đọc hết tất cả nội dung bài học của tất cả 5 bộ sách với nhiều đầu sách khác nhau chứ không chỉ 1 môn tiếng Việt.

Hiện tôi đã dạy đến bài 31 của SGK môn tiếng Việt. Trong 31 bài đó có những câu, từ trúc trắc, khó hiểu và xa lạ đối với học sinh thì tôi đã cố gắng tìm tranh, ảnh và clip để giảng cho các em. Còn những bài đọc mà dư luận phản ảnh thời gian qua thì gần cuối học kỳ 1 mới học tới.

Hiện chúng tôi vẫn đang chờ cấp trên có hướng dẫn cụ thể về việc này".

Đề nghị trường báo cáo những khó khăn

Ông Trần Trọng Khiêm - phó trưởng Phòng GD-ĐT quận Tân Phú, TP.HCM - cho biết: "Hiện chúng tôi đã có văn bản gửi các trường đề nghị các trường báo cáo những khó khăn, thuận lợi cùng những đề xuất tháo gỡ khó khăn trong việc triển khai chương trình mới.

Phòng GD-ĐT cũng đã có chỉ đạo về mặt chuyên môn đối với các trường là giáo viên cần linh hoạt trong quá trình giảng dạy. Tức là giáo viên không nhất thiết phải dạy theo hoàn toàn và sử dụng hoàn toàn những ngữ liệu trong SGK mà có thể thay đổi nếu thấy không phù hợp".

Hội đồng "khuyến nghị", nhóm tác giả không sửa

Phát biểu sau đợt thẩm định SGK lớp 1 vào 1 năm trước đây, đại diện một số hội đồng bộ môn SGK lớp 1 khẳng định đã làm việc nghiêm túc, đọc kỹ từng trang bản mẫu. Đối với SGK lớp 1, các nhóm biên soạn có sách "đạt nhưng cần sửa chữa" có cơ hội chỉnh sửa để tham gia thẩm định lần hai.

Sách giáo khoa tiếng Việt lớp 1 mới - Ảnh: TRẦN TIẾN DŨNG

Trao đổi với báo chí về việc này, ông Thái Văn Tài - vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học (Bộ GD-ĐT) - từng cho biết các tác giả có SGK được yêu cầu chỉnh sửa trong đợt 1 đã nghiêm túc chỉnh sửa theo yêu cầu của hội đồng thẩm định.

SGK sau khi được đánh giá "đạt" ở vòng hai còn được Bộ GD-ĐT rà soát lần nữa để đảm bảo không trái quy định pháp lý trước khi chuyển cho bộ trưởng Bộ GD-ĐT phê duyệt.

Nhưng "sự cố" sách để lọt những ngữ liệu gây tranh cãi lại hé lộ việc hội đồng thẩm định đã chưa rốt ráo tới cùng trong việc yêu cầu nhóm tác giả chỉnh sửa những nội dung mà họ thấy nên thay, nên chỉnh.

Ông Mai Ngọc Chừ - phó chủ tịch hội đồng thẩm định SGK tiếng Việt lớp 1 - trong các nội dung trả lời báo chí đều cho biết về một số nội dung dư luận đang phê phán thì ở biên bản thẩm định đợt 1, hội đồng đã đưa ra khuyến nghị nhóm tác giả sửa chữa. Và do đó chỉ là nội dung "khuyến nghị" chứ không phải nội dung bắt buộc yêu cầu sửa nên nhóm tác giả "Cánh diều" đã không sửa.

"Kẽ hở" này khiến cho vấn đề trở nên phức tạp khi SGK đã được phê duyệt và đang được triển khai thực hiện ở các trường tiểu học với tỉ lệ chọn rất cao.

TS Hoàng Thị Tuyết, nguyên giảng viên khoa giáo dục tiểu học Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, nhận định: "Cần nghiêm túc xem lại trách nhiệm của hội đồng thẩm định SGK lớp 1. Một cuốn sách có nhiều vấn đề nhưng vẫn được thẩm định thì sẽ rơi vào một trong ba trường hợp.

Một là, hội đồng thẩm định có cùng quan điểm với tác giả biên soạn sách. Hai là, có thấy, có nhận ra những vấn đề chưa ổn nhưng nể nang nhau và cho qua. Ba là, hội đồng thẩm định vô tình không biết.

Nhưng dù có rơi vào trường hợp nào đi chăng nữa thì hội đồng thẩm định sách cũng chưa làm tròn trách nhiệm của mình".

Cần lấy học sinh làm trung tâm Cuộc tranh luận về SGK tiếng Việt lớp 1, bộ Cánh Diều đã và đang làm rõ rất nhiều điều. Có một yếu tố tôi rất chú ý, đó là lập trường, cái nhìn của các tác giả SGK và hội đồng thẩm định đối với trẻ em khi biên soạn và thẩm định sách. Học sinh lớp 1 ở TP.HCM học đánh...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tranh cãi clip 2 nhân viên môi trường vào tận nhà "xin" tiền lì xì đầu năm: Thái độ gia chủ gây xôn xao01:01

Bé trai khóc thét khi rơi thẳng từ mái nhà xuống đất: Đoạn camera khiến gia chủ run rẩy00:47

Người mẹ run rẩy, gào thét khi thấy con sốt cao, co giật vì cúm A: Lời cảnh báo sức khỏe trước tình hình dịch cúm00:59

Clip em bé thất thần khi nộp tiền lì xì cho mẹ khiến dân mạng cười lăn00:14

Bất lực nhìn bóng mẹ rời xa, tiếng khóc xé lòng trong đêm cùng câu nói của bé gái khiến ai cũng nhói lòng00:17

Cậu bé vùng vằng, chê ít thế và đập bao lì xì xuống ghế khi được mừng tuổi00:20

Đoạn video vỏn vẹn 20 giây từ camera của một gia đình lúc 4 giờ sáng khiến ai cũng phải bật khóc: Nhân vật chính lại là người không hề xuất hiện00:21

1 nhân vật nổi tiếng đang livestream thì người yêu nhờ lấy khăn tắm, sợ lộ bí mật nên ra tín hiệu ngay: 12s ngượng ngùng thấy rõ00:23

Thấy con dâu đi làm xa vừa về đến cổng, mẹ chồng có phản ứng khiến ai cũng "đứng hình"00:21

Shock nhất Douyin: Một cú nổ lớn vang lên, "trẻ con có biết gì đâu" khiến bố mẹ đối mặt với khoản bồi thường hơn 3,5 tỷ đồng!00:19

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...

Có thể bạn quan tâm

Bé trai 7 tuổi hoại tử chân vì gia đình tự ý đắp thuốc nam

Sức khỏe

06:02:36 08/02/2025

Tuy nhiên, hậu quả để lại từ việc tự ý điều trị bằng thuốc nam là rất nghiêm trọng. Cháu bé phải chịu những di chứng nặng nề, đồng thời quá trình hồi phục của trẻ sẽ gặp nhiều khó khăn, gian nan và tốn kém về thời gian cũng như chi phí.