Quan hệ giữa Israel và Marốc sang trang mới

Hôm qua (22/12), chuyến bay thương mại trực tiếp đầu tiên từ Israel, chở theo phái đoàn quan chức nước này và Cố vấn cấp cao của Tổng thống Mỹ Jared Kushner, đã tới Marốc.

Các bên đã có những cuộc gặp với giới chức chủ nhà sau đó, đồng thời cùng ký kết một bản tuyên bố chung, quy định nối lại mối quan hệ đầy đủ ngay lập tức giữa Israel và Marốc.

Cố vấn cấp cao của Tổng thống Mỹ Jared Kushner. Ảnh: NBC News.

Phái đoàn Israel do Cố vấn An ninh Quốc gia Meir Ben-Shabbat dẫn đầu đã tới Marốc cùng Cố vấn Tổng thống Mỹ Jared Kushner- người được cho là kiến trúc sư cho sự cải thiện quan hệ giữa Israel và thế giới Arab.

Tại thủ đô Rabat, Thủ tướng Marốc Saad Dine El Otmani, Cố vấn cấp cao của Tổng thống Mỹ Jared Kushner và Cố vấn An ninh quốc gia Israel Meir Ben-Shabbat đã ký kết tuyên bố chung, quy định thiết lập quan hệ ngoại giao đầy đủ giữa Marốc và Israel. Tuyên bố nêu rõ “hai nước nhất trí ngay lập tức nối lại toàn bộ các kênh liên lạc chính thức và thiết lập đầy đủ các quan hệ ngoại giao, hòa bình và hữu nghị”.

Cũng theo tuyên bố, Israel và Marốc nhất trí mở đường bay thẳng giữa 2 quốc gia, thúc đẩy hợp tác kinh tế song phương năng động và sáng tạo. Bên cạnh đó, 2 nước cũng theo đuổi hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, tài chính và đầu đư, đổi mới và công nghệ, hàng không dân dụng, các dịch vụ thị thực và lãnh sự, du lịch, nguồn nước, nông nghiệp và an ninh lương thực.

Ngoài ra, Tuyên bố cũng đề cập việc Mỹ công nhận chủ quyền của Marốc đối với vùng Tây Sahara và dự định mở văn phòng lãnh sự ở vùng Dakhla để thúc đẩy các cơ hội kinh tế và kinh doanh. Vui mừng khi đến Marốc với sứ mệnh cao cả, Cố vấn an ninh quốc gia Israel cho biết: “Chúng tôi tự hào khi được ở đây. Chúng tôi đến đây trong một chuyến bay thương mại trực tiếp của Israel. Đây thực sự là một chuyến thăm lịch sử. Chúng tôi đến để biến quan điểm thành hiện thực. Thay mặt Thủ tướng Benjamin Netanyahu, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất tới Quốc vương Marốc Mohammed XI vì sự lãnh đạo dũng cảm và tầm nhìn dài hạn của ông. Mối quan hệ nồng ấm giữa hoàng cung và người dân Marốc nói chung với người Do Thái đang được cả thế giới biết đến”.

Trước đó, ngày 10/12, Marốc nhất trí nối lại các kênh liên lạc trực tiếp và thiết lập các mối quan hệ ngoại giao với Israel sớm nhất có thể. Thỏa thuận với Marốc là thỏa thuận thứ 4 về bình thường hóa quan hệ giữa Israel và các nước Arab trong năm nay, sau các thỏa thuận tương tự giữa Israel và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Bahrain và Sudan do Mỹ làm trung gian. Hiện nhiều nguồn tin khu vực cho biết, Tunisia và Oman sẽ là quốc gia tiếp theo nối lại quan hệ với Israel. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Tunisia hôm qua đã phủ nhận điều này.

Thời gian qua, Palestine kịch liệt phản đối các thỏa thuận bình thường hóa của các nước Arab với Israel, cho rằng chúng phá bỏ chính sách nhiều năm qua của Liên đoàn Arab đối với xung đột giữa Israel và Palestine, đi ngược lại với Sáng kiến Hòa bình Arab ký năm 2002 – vốn quy định các nước Arab chỉ bình thường hóa quan hệ với Israel sau khi nước này chấm dứt chiếm đóng các vùng đất của người Arab và người Palestine, đồng thời phải đảm bảo hòa bình cho người Palestine.