Quan điểm của Steve Jobs về người thông minh
Trí nhớ tốt có thể là biểu hiện của sự thông minh. Nhưng với Steve Jobs, cách liên kết và giải quyết vấn đề mới là điều cần có của người thông minh.
Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy những người thông minh có dấu hiệu thích dành thời gian một mình. Số khác lại nói rằng người thông minh sẽ tinh ý với những dấu hiệu nhỏ và đưa ra được nhiều kết luận khác nhau. Jeff Bezos từng chia sẻ người thông minh là người sẵn sàng thay đổi suy nghĩ.
Steve Jobs lại có cách nhìn khác về sự thông minh. Theo đó, ông cho rằng việc đánh giá một người thông minh phần lớn liên quan đến bộ nhớ. Nhưng quan trọng hơn hết là khả năng nhìn xa trông rộng.
Giới khoa học đồng tình với Steve Jobs về việc tích lũy kinh nghiệm có thể giúp bạn thông minh hơn vốn có. Ảnh: Newsletterest.
“Cũng giống như việc bạn đang nhìn toàn bộ thành phố từ tầng 80. Trong khi người khác cố gắng đi từ điểm A đến B, vừa đi vừa đọc bản đồ, bạn có thể thấy mọi thứ trước mắt. Bạn kết nối được công việc vì bạn nhìn thấy tất cả”, Steve Jobs chia sẻ trong bài nói chuyện vào năm 1982.
Đối với Jobs, dấu hiệu của sự thông minh dựa trên khả năng kết nối các mấu chốt và tìm ra hướng giải quyết cho một vấn đề cụ thể. Tuy nhiên, chúng ta lại thường nhận thức sự việc rất muộn màng.
Các thể loại trí thông minh
Nếu phân chia một cách khoa học, ta sẽ có 8 loại trí thông minh khác nhau. Nhưng có 2 yếu tố mà chúng ta cần quan tâm.
Điều đầu tiên là khả năng ghi nhớ kiến thức. Một người có thể tiếp nhận và lưu trữ thông tin tốt thường được đánh giá là tài giỏi. Tuy nhiên, một số người “học thức cao” chưa chắc đã thông minh lanh lợi.
Tích lũy tri thức cần đi đôi với việc áp dụng xử lý tình huống hiệu quả. Và đây cũng là yếu tố thứ 2, khả năng tương tác thực tiễn.
Trong cuộc sống thường ngày, rất hiếm khi xuất hiện một người có cả 2 yếu tố trên. Lý giải điều này, các nhà khoa học nhận định là do quá trình phát triển của chúng rất khác nhau.
Thấu hiểu nhiều lĩnh vực giúp chúng ta dày dặn kinh nghiệm hơn và có thể đưa ra hướng giải quyết khác biệt với mọi người. Ảnh: Claromentis.
Đối với khả năng ghi nhớ kiến thức. Đây là một loại trí thông minh cứng, phát triển qua quá trình giáo dục và học tập. Bạn học càng sâu, bạn biết càng nhiều.
Video đang HOT
Mặt khác, khả năng tương tác thực tiễn, loại trí thông minh mềm, lại khó phát triển hơn. Cụ thể, nó phụ thuộc vào yếu tố tự nhiên và sự trải nghiệm. Nếu muốn cải thiện khả năng này, bạn phải học sâu nhiều lĩnh vực và duy trì chúng trong một thời gian dài. Điều này giúp kiến thức bạn học được chuyển thành kinh nghiệm.
Cả 2 quá trình này đều là những dạng phát triển thần kinh giúp vỏ não dày lên. Tuy nhiên, sau vài tuần đầu tiên, độ dày của vỏ não sẽ giảm về mức cơ bản. Kết quả, khi bạn đã quá quen với một việc nào đó, não bộ của bạn sẽ ngừng hoạt động chăm chỉ.
Bạn không được trải nghiệm những điều giống người khác. Nếu không, bạn chỉ tạo ra kết quả giống nhau và bản thân bạn sẽ không đổi mới.
Steve Jobs
Do đó, để có được khả năng kết nối sự việc linh động như Steve Jobs đề cập, bạn cần phải giữ não bộ luôn hoạt động miệt mài. Tiếp tục học những điều mới, thử thách bản thân tại nơi làm việc, ở nhà và bất cứ đâu.
Điều này sẽ giúp bạn dễ dàng trở nên thông minh hơn.
Trí thông minh bền vững
Bằng cách duy trì việc làm trên, bạn sẽ liên tục tiếp nhận thêm nhiều kiến thức, kỹ năng mới. Não bộ cũng nhờ đó sẽ dày hơn và phát triển được các neuron. Trên thực tế, những người thông minh là người có đủ kinh nghiệm giải quyết một vấn đề tiến thoái lưỡng nan theo cách độc đáo.
Theo Steve Jobs, người thông minh không chỉ hiểu biết rộng mà phải trang bị kinh nghiệm để giải quyết những tình huống khó khăn. Ảnh: Quartz.
Để tạo được sự đổi mới, bạn có thể thử kết hợp những kiến thức đã học vào những lĩnh vực tưởng chừng không liên quan.
Điều này cũng tương tự như cách Steve Jobs áp dụng kiến thức thư pháp vào quá trình sáng tạo kiểu chữ ban đầu của Apple. Hay việc Kevin Plank sử dụng kinh nghiệm chơi bóng để phát triển sản phẩm may mặc thể thao Under Armour.
Steve Jobs, cùng các nhà khoa học tin rằng càng trải nghiệm nhiều, bạn càng có khả năng liên kết kiến thức cũ vào nhiều hoàn cảnh khác nhau. Điều này cũng giúp cải thiện trí nhớ và giúp bạn thông minh hơn vốn có.
Trường học có thể giúp các em chuẩn bị cho những thách thức của thế kỷ 21 như thế nào?
Chia sẻ của Tiến sỹ Trevor R. Wood, với hơn 30 năm kinh nghiệm trên bục giảng, người đã cùng đội ngũ chuyên gia của SenTia phát triển mô hình giáo dục "Trưởng thành trong Hạnh phúc" của Trường liên cấp SenTia.
Một thực tế mà những người làm giáo dục chúng ta không thể bỏ qua là môi trường sống và làm việc của thế kỷ 21 đã hoàn toàn thay đổi so với những gì mà thế hệ chúng ta đã trải qua.
Nhân loại đang bước vào một thời kỳ với những biến động lớn, liên tục và không lường trước do tốc độ phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ. Chưa bao giờ kiến thức lại bị lỗi thời nhanh chóng như hiện nay. Vòng đời của các sản phẩm trở nên ngày càng ngắn.
Trẻ em thế kỷ 21 sẽ phải đối mặt với một thực tế rất phũ phàng là sẽ không còn cái gọi là một công việc cho cả đời, có khi chưa kịp đào tạo xong một nghề thì nghề đó đã có thể biến mất đi vì sự thay thế nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo. Phi công có khi chưa ra trường có khi đã bị thay thế bởi máy bay tự động. Người ta đã nói đến đưa trí tuệ nhân tạo thay thế bác sĩ ở những nơi vùng sâu vùng xa, khi người bệnh chỉ cần cung cấp các triệu chứng bệnh là bác sĩ nhân tạo có thể đưa ra những lời khuyên hay đơn thuốc cho bệnh nhân. Ngay cả nhân viên tín dụng cũng có thể được thay thế bởi các thuật toán với khả năng đánh giá tiềm năng của khách vay còn tốt hơn cả chính con người.
Chúng ta chưa thể hình dung ra hết cuộc sống đó tác động đến con người như thế nào, tuy nhiên một điều chắc chắn là áp lực đối với công dân của thế kỷ 21 sẽ lớn hơn bất kể thời kỳ nào ông cha họ đã trải qua. Các bậc cha mẹ ngày nay sẵn sàng đầu tư một gia tài lớn cho con cái mình để các em học thành tài, nhưng liệu những kiến thức trẻ tiếp nhận được tại trường học có còn được dùng đến khi trẻ bước vào lực lượng lao động hay không thì chưa ai nói chắc được. Trong một hoàn cảnh như vậy, những người làm giáo dục chúng ta phải làm gì? Trẻ cần phải được chuẩn bị những gì để đối phó tốt nhất cho một tương lai khó lường như vậy?
Các nhà giáo dục trên thế giới đã đưa ra 5 yếu tố cần thiết nhất cho những con người trẻ bước vào thế kỷ 21, bao gồm: (1) Kỹ năng giải quyết các vấn đề phức tạp, (2) Kỹ năng tư duy phản biện, (3) Khả năng sáng tạo, (4) Kỹ năng quản lý cuộc sống, (5) Kỹ năng hợp tác. Tại sao những kỹ năng này lại quan trọng?
Điều đầu tiên chúng ta nhận thấy là những yếu tố quan trọng nhất ở đây không phải là khối lượng kiến thức mà lại là những kỹ năng mềm, những kỹ năng tối cần thiết giúp con em chúng ta đối phó với những thách thức chưa từng biết đến của thế kỷ này. Thanh niên thế kỷ 21 sẽ phải chấp nhận việc học tập cả đời, bởi không tiếp tục cập nhật kiến thức mới sẽ đồng nghĩa với việc tái mù chữ khi công nghệ thay thế ra đời liên tục.
Như vậy những gì nhà trường giúp chuẩn bị cho các em học sinh chắc chắn không thể dừng lại ở việc "chuyển giao" khối lượng kiến thức, nhà trường bắt buộc phải là nơi rèn luyện và phát triển tư duy độc lâp cho trẻ, bao gồm tư duy phản biện, tư duy giải quyết các vấn đề phức tạp, tư duy sáng tạo, dạy các em biết cách sử dụng kiến thức và trí tuệ của mình để giải quyết những vấn đề mới nảy sinh, biết đặt câu hỏi nào để tìm ra các manh mối, biết phản biện thế nào để có thể nhìn thấy vấn đề từ nhiều chiều. Một thói quen sử dụng tư duy tất yếu sẽ dẫn đến thói quen sáng tạo, vì sáng tạo chẳng qua là một cách vận dụng những gì đã biết để đưa ra một giải pháp mới.
Các "Kiến trúc sư" nhí S en T ia thuyết trình về "M ô hình thành phố đáng sống " đ ể kêu gọi đầu tư từ các "Shark"
Một điều rất thú vị là trẻ em được học với phương pháp này không những trở thành những đứa trẻ hoạt bát, chủ động, nhanh nhẹn trong mọi mặt của đời sống, mà đó còn là những em bé thích đến trường và rất yêu trường học. Điều này đã được chứng minh qua thực tế của các em học sinh SenTia, ngôi trường mà tôi cùng các đồng nghiệp chuyên gia giáo dục Việt Nam đã xây dựng chương trình học dựa trên những đòi hỏi thực tế của của thế kỷ 21 sao cho mọi nguồn lực và khoảng thời gian quý báu của các em với nhà trường đều được sử dụng hiệu quả nhất cho tương lai của các em.
Các "Nhà Khoa học SenTia" chăm chú trong hoạt động "Nhuộm mẫu tế bào"
Các giáo viên của chúng tôi được đào tạo để thiết kế bài giảng sao cho đó là một quá trình thầy trò cùng khám phá một vấn đề nào đó. Cách học này giúp các em thích thú và hào hứng với mỗi vấn đề mới đặt ra. Thay vì tiếp nhận kiến thức như một bài học thụ động, trẻ sẽ cảm thấy việc tìm hiểu kiến thức cũng như một trò chơi khám phá.
Các giáo viên thay vì chuẩn bị một cách giảng dạy duy nhất, sẽ phải có cách tiếp cận từ nhiều phía, để trẻ hiểu rằng kiến thức có thể được tiếp cận từ đa chiều. Điều này giúp cả cô và trò cùng thấy thú vị với các bài học mỗi ngày và nó làm cho trường học trở nên sinh động như một nơi mà các trò chơi trí tuệ liên tục diễn ra hàng ngày.
Học trò SenTia cùng nhau chế tạo chậu cây tự tưới trong tiết học STEM
Cách học này không những mang lại những lợi ích về tư duy cho trẻ, mà điều quan trọng hơn cả là nó hình thành cho các em một nhân sinh quan đối với tri thức, giúp các em hiểu rằng không có vấn đề nào là không có cách giải quyết, dù lúc ban đầu nó có vẻ khó đến đâu.
Kiến thức sẽ không còn là một gánh nặng học tập nữa mà sẽ trở thành một điều gì đó rất thú vị chờ đón các em khám phá. Điều này tưởng như rất đơn giản nhưng lại đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp các em đón nhận những áp lực trong thế kỷ 21 một cách vui vẻ nhất khi các em phải đối mặt với việc tái đào tạo nghề liên tục.
Khi tư duy được "kích thích" đúng cách, kiến thức sẽ trở thành những hành trình khám phá đầy hứng thú
Cách thức tổ chức cuộc sống học đường cũng là một yếu tố giúp các em hình thành "kỹ năng quản lý cuộc sống" và "kỹ năng hợp tác" - hai kỹ năng quan trọng của thế kỷ 21, một cách rất tự nhiên thông qua làm việc nhóm, hoc cách trình bày và thuyết phục các bạn và thày cô về ý tưởng của mình, biết lắng nghe ý kiến của bạn, biết đóng góp vào mục tiêu chung.
"Làm việc nhóm" là một phần trong các nhiệm vụ hoc tập hàng ngày của học sinh SenTia
Nhà trường hoàn toàn có thể tổ chức cho việc học tập diễn ra một cách tự nhiên như cuộc sống, với những công việc hàng ngày cần phải bắt tay vào giải quyết, với những nhiệm vụ chúng ta cần phải chia nhau gánh vác, với những mục tiêu chung ngắn hạn và dài hạn chúng ta cùng phải chung tay đạt được.
Các "chủ nhà nhí" SenTia tự hào giới thiệu với khách tham quan về ngôi trường của mình
Trẻ em từ một môi trường học bận rộn như vậy sẽ ít bị choáng ngợp khi chúng bước ra thế giới thật bên ngoài. Vì thói quen tư duy, và hợp tác để cùng nhau giải quyết vấn đề đã trở thành một phần của cuộc sống của trẻ từ rất lâu rồi.
Cô trò SenTia bán hàng trên phố đi bộ để gây quỹ ủng hộ đồng bào miền Trung
Gia đình và nhà trường, chúng ta cùng nhau chia sẻ 12 năm quý giá để chuẩn bị cho con em chúng ta sao cho chúng có thể bước vào thế kỷ 21 trong một tâm thế sẵn sàng nhất, hào hứng nhất để khám phá cuộc đời đầy thử thách nhưng cũng đầy thú vị của mình.
Nên chăng chúng ta hãy dành thời gian để nhìn lại, hoạch định lại để làm thế nào dùng khoảng thời gian đó một cách hữu hiệu nhất. Con cái chúng ta có thành đạt và hạnh phúc hay không sẽ phụ thuộc vào tầm nhìn và quyết định của bố mẹ và nhà trường của các em ngay từ ngày hôm nay.
Đề mẫu thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia TP.HCM ĐH Quốc gia TP.HCM vừa công bố đề mẫu thi đánh giá năng lực năm 2021. Ảnh minh họa Đề thi mẫu gồm 120 câu hỏi trắc nghiệm trong thời gian 150 phút. Cấu trúc bài thi đánh giá năng lực gồm 3 phần: Sử dụng ngôn ngữ; Toán học, tư duy logic, phân tích số liệu và Giải quyết vấn đề. Kỳ...