“Quả đắng” của nữ Thủ tướng Thái Lan

Nếu như thắng lợi của bà Yingluck Shinawatra trong cuộc bầu cử năm 2011 được cho là đến từ chương trình trợ giá lúa gạo thì cuộc khủng hoảng hiện nay mà Thái Lan đang đối mặt lại là quả đắng của nó.

Sự phản đối của người nông dân – lực lượng ủng hộ chính phủ mạnh mẽ nhất đang khiến bà Thủ tướng Yingluck vô cùng bối rối. (Ảnh minh họa)

Nông dân – Tưởng “lên hương” ai dè tay trắng

Chính phủ của Thủ tướng Yingluck đã thực hiện lời hứa khi tranh cử và thu mua gạo của nông dân với giá cao gấp đôi giá thị trường (lên tới 500 USD/tấn), nhằm giúp tăng thêm thu nhập cho nông dân. Công bằng mà nói, đây là một chương trình “dân túy” có ý đồ tốt vì nó sẽ làm thay đổi cơ bản mức sống của người nông dân nhưng, với chương trình này, Thái Lan đã bị mất vị trí quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, thêm vào đó còn có nhiều lời cáo buộc tham nhũng xung quanh chương trình này.

Đây cũng là một trong những lý do dẫn đến phong trào tuần hành chống chính phủ trong nhiều tháng qua.

Từ cuối tháng 12/2013, mọi hoạt động thanh toán tiền mua gạo của chính phủ đã bị ngừng lại. Bên cạnh đó, Chủ tịch Hiệp hội nông dân Thái Lan Prasit Boonchoey cũng nhấn mạnh việc nông dân trồng lúa đã không nhận được tiền thu mua gạo cách đây hơn 6 tháng. Do vậy, nhiều nông dân đên tư bôn tinh miền Trung Thai Lan đa keo đên thủ đô Bangkok nhằm phan đôi viêc chinh phu nhiều lần khât nơ từ chương trình trợ giá lúa gao. Họ đe doạ se tiếp tục tham gia tuần hành chông chinh phu, đồng thời đặt hạn chót cho Chính phủ Thái Lan phải thanh toán tiền mua gạo chậm nhất vào ngày 15/2 tới.

Hôm 6/2, nông dân trồng lúa Thai Lan cũng đa tô chưc biêu tinh trươc Bô Thương mai, đoi chinh phu chi trả tiên gao cho ho. Thu tương Chinh phu lâm thời Thai Lan Yingluck cung ngay môt lân nưa cam kêt se giai quyêt sư han chê vê phap luât hiên nay, tim nguôn vôn đê chi tra tiên gao cho nông dân. Tuy nhiên, các ngân hàng lớn dường như đã từ chối cho vay vì cho rằng chính phủ không có quyền vay tiền nữa. Một số nông dân chưa nhận được tiền bán gạo trong nhiều tháng khi mà chương trình sẽ ngừng vào cuối tháng 2 tới, thời điểm mùa vụ kết thúc.

Sự bất lực của Thái Lan trong việc thành lập một chính phủ mới đã khiến đất nước này phải đối mặt với cuộc khủng hoảng ngân sách, khi mà chương trình mua gạo giá cao đang tiến gần tới sự phá sản và các kế hoạch đầu tư công hỗ trợ nền kinh tế bị đe dọa. Trả lời hãng tin Reuters, Manas Jamveha, người đứng đầu Văn phòng Trưởng ban tài chính, nói: “Dự trù ngân sách tài chính vẫn chưa được khởi động. Từ trước tới nay chúng tôi chưa bao giờ gặp tình trạng này. Chúng tôi phải đợi cho tới khi một chính phủ mới được thành lập và chính sách của chính phủ trước khi đặt ra khung ngân sách”.

Theo luật, chính phủ tạm quyền chỉ có thể đưa ra ngân sách mới nếu được Ủy ban bầu cử thông qua và không thể đưa ra các dự án thay cho chính phủ mới. Theo Ủy ban Ngân sách, các bộ trưởng sẽ đưa ra dự thảo ngân sách cho năm tài chính tới bắt đầu vào tháng 10 với thời hạn chót là ngày 28/1. Ngân sách chi tiết sẽ được thảo luận vào tháng 4 và dự thảo sẽ được trình quốc hội thông qua vào tháng 5. Tuy nhiên, do sự cản trở của phe đối lập, có thể còn nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng Thái Lan mới có thể có một chính quyền hợp pháp.

“Gậy ông đập lưng ông”

Hiên nay, Chinh phu tam quyên Thai Lan cân co 130 ty baht (tương đương 4,3 ty USD) đê tra nơ cho khoang 1 triêu nông dân. Song, Chinh phu Tam quyên chiu sư han chê vê quyên lưc, cho nên kho ma huy đông đu khoan tiên nay.

Chưa yên với các cuộc biểu tình của phe “áo vàng” đối lập, Chính phủ Thái Lan hiện nay còn phải đối mặt với các cuộc tuần hành đòi thanh toán tiền mua lúa gạo của nông dân.

Chinh sach thu mua gao tư tay nông dân vơi gia cao hơn gia thi trương tưng bi bên ngoai phê binh la chinh sach trưc tiêp khiên gia gao Thai Lan bi đây cao, sưc canh tranh trên quôc tê suy giam, gao tôn kho chông chât như nui, dân đên lương xuât khâu gao sut giam nhưng 35% trong năm ngoai, Thai Lan cung mât đi vi thê nươc xuât khâu gao lơn nhât trong suôt 30 năm qua, khiên tai chinh Thai Lan bi tôn thât năng nê va vâp phai chi trich cua phe đôi lâp. Quy Tiên tê Quôc tế (IMF) noi, kê tư khi Chinh phu Yingluck thưc thi chinh sach thu mua gao vao năm 2011 đên nay, tông công đa gây tôn thât 4,46 ty USD cho Thai Lan.

Trong khi đó, lợi dụng sự chia rẽ giữa đảng cầm quyền với lực lượng hậu thuẫn chính, phe đối lập Thái Lan do cựu Phó Thủ tướng Suthep Thaugsuban dẫn đầu đã lên kế hoạch quyên góp tiền ủng hộ người nông dân. Người phát ngôn phong trào biểu tình, ông Akanat Promphan, cho biết đoàn biểu tình đã tuần hành qua quận thương mại Silom trong ngày 7/2 để quyên góp tiền cho nông dân và se dân đâu quân chung tham gia biêu tinh cươp giât 18 triêu tân gao tư kho lương thưc chinh phu, rôi đưa ban lây tiên hô trơ cho ba con nông dân, qua đó thu hút sự ủng hộ của họ đối với phong trào này.

Tuy nhiên, Chủ tịch Prasit khẳng định sẽ không tham gia các cuộc biểu tình chống chính phủ. Mạng lưới nông dân phương Bắc (NFN) với gần 50.000 thành viên cũng cam kết không liên hệ với ông Suthep và không có kế hoạch biểu tình ở Bangkok, dù rất nhiều thành viên của mạng lưới này hiện đang bao vây Ủy ban tỉnh Phichit và chặn các quốc lộ xung quanh tỉnh này.

Phát biểu với Reuters, Chủ tịch mạng lưới NFN, ông Kittisak Rattanawaraha nói: “Không thể có chuyện chính phủ lâm thời có thể kiếm được số tiền để trả cho chúng tôi. Đó là lý do tại sao chúng tôi yêu cầu chính phủ từ chức”. Ông Kittisak cũng cho biết mạng lưới của ông không đứng về phe ông Suthep và không có kế hoạch biểu tình ở Bangkok mặc dù ông thừa nhận rằng một số nông dân ủng hộ phong trào phản đối chính phủ. Những người biểu tình chống chính phủ tại Thái Lan muốn lợi dụng sự bất mãn của người dân vùng nông thôn trước sự thất bại của nhà nước trong việc mua gạo theo chương trình trợ giá.

Tuy nhiên, số lượng người biểu tình hiện đã sụt giảm. Chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia Paradorn Pattantabutr ước tính rằng chỉ còn khoảng 3.000 người đóng tại các lán trại ở các khu biểu tình. Trước khi bầu cử diễn ra, chính phủ đã ban hành sắc lệnh khẩn cấp và theo ông Paradorn, đã có 19 lệnh bắt giữ các thủ lĩnh biểu tình vi phạm sắc lệnh. Vào ngày 9/2 tới, sẽ có thêm 39 lệnh bắt giữ khác được ban hành. Ông Paradorn nói: “Chúng tôi sẽ bắt giữ các thủ lĩnh đối lập vào thời điểm thích hợp. Hiện tại chúng tôi đã triển khai các nhóm cảnh sát theo sát hoạt động của những thủ lĩnh có tên trong lệnh bắt giữ, song chúng tôi đảm bảo rằng chúng tôi sẽ không đàn áp các cuộc biểu tình”.

Theo Lương Minh (Infonet.vn)