Qua 1 tháng dạy học trực tuyến, nhiều chuyện buồn hơn vui
Năm học mới đã qua hơn 1 tháng nhưng vì dịch Covid-19, nhiều địa phương, trong đó có Hà Nội và TP.HCM, phải dạy học trực tuyến.
Nhiều chuyện buồn đã xảy ra từ hình thức học tập cách trở này.
Học sinh tiểu học ở nhiều địa phương học trực tuyến từ đầu năm học – NGỌC THẮNG
Đau lòng, bức xúc khi trẻ lớp 1 học trực tuyến
Có những chuyện đau lòng xảy ra trong 1 tháng qua khi bố mẹ kèm cặp con học trực tuyến.
Vụ bé gái 6 tuổi tử vong ở P.Xuân Đỉnh (Q.Bắc Từ Liêm, Hà Nội) bước đầu cơ quan chức năng xác định, trước đó, người bố khi kèm con học đã nóng giận và dùng đũa, thanh tre, cán chổi đánh con.
Sau vụ việc này không lâu, dư luận lại xôn xao khi có thêm một học sinh (HS) lớp 1 ở xã Phú An (TX.Bến Cát, Bình Dương) bị bố đánh khi kèm học trực tuyến khiến mặt, tay chân bé bầm tím, phải trốn qua nhà hàng xóm cầu cứu.
Đó là câu chuyện đau lòng gây xôn xao dư luận, còn những chuyện khiến cả giáo viên (GV), phụ huynh và chính HS buồn lòng về hình thức dạy học trực tuyến với lớp 1 thì… vô số kể.
Trên các nhóm “Phụ huynh có con vào lớp 1″, “Đồng hành cùng HS lớp 1″, nhóm phụ huynh ở từng nhà trường, nhóm GV dạy lớp 1… thì hầu như ngày nào cũng có rất nhiều băn khoăn, than phiền, bức xúc về việc trẻ lớp 1 đang phải học trực tuyến.
Ví như, có một phụ huynh kèm con học trực tuyến phàn nàn cả tháng con chưa từng một lần được cô gọi tên dù cháu xin phát biểu rất nhiều lần. Lo lắng hơn cả vẫn là việc HS chưa tìm thấy niềm vui trong việc học. Học trực tuyến vốn đã khiến HS không hào hứng, cách dạy học không quan tâm đến từng đối tượng HS khác nhau càng khiến một bộ phận HS ngày càng chán học hơn.
Hầu như ngày nào cũng có rất nhiều băn khoăn, than phiền, bức xúc về việc trẻ lớp 1 đang phải học trực tuyến trên các diễn đàn, hội nhóm – ĐÀO NGỌC THẠCH
Trong khi đó, chính GV cũng không ít tâm tư. Dạy trực tuyến, họ hiểu rằng mỗi giờ học giờ đây không chỉ có cô và trò mà sẽ có rất nhiều “con mắt khác” đang dự giờ. Ban giám hiệu có thể vào lớp học trực tuyến bất cứ lúc nào đã đành, phụ huynh HS cũng kèm bên con mỗi giờ học, vậy nên họ chịu rất nhiều áp lực vô hình, trong khi chất lượng học trực tuyến rất khó kiểm soát.
Sở GD-ĐT Hà Nội quy định không dạy quá 3 tiết/ngày với lớp 1 khi học trực tuyến. Tuy nhiên, chương trình lớp 1 mới được thiết kế phải dạy bắt buộc 2 buổi/ngày nên thời lượng học trực tuyến 3 tiết/ngày chưa đáp ứng được 1/2 khối lượng kiến thức chương trình.
Chính vì vậy, số lượng bài tập GV giao cho HS tự làm và phụ huynh hướng dẫn rất nhiều. Điều đó gây áp lực, căng thẳng cho chính các con và cả bố mẹ khi phần lớn trong số họ không có chuyên môn, phương pháp dạy con dù nội dung kiến thức thì rất đơn giản.
Video đang HOT
Học trực tuyến lâu dài gây ảnh hưởng tâm lý cho cả giáo viên và học sinh – NGỌC THẮNG
Do vậy, những vụ việc đau lòng như bố mẹ đánh đập, làm tổn thương đến con cái trong quá trình kèm con học tại nhà xuất hiện với tần suất dày đặc hơn.
Học sinh buồn chán, có trường hợp trầm cảm
Không chỉ có trẻ nhỏ, những việc xảy ra với HS lớn hơn mà báo chí đăng tải gần đây mà nguyên nhân đến từ áp lực do dạy học trực tuyến cũng rất đáng lưu tâm.
Một HS lớp 12 ở Hà Nội tự rạch tay, phải đến bệnh viện tâm thần chữa trị vì trầm cảm do học trực tuyến. Ông bố ở Hà Nội giận dữ ném nát chiếc điện thoại di động và tự quyết định cho con dừng học vì thấy quá căng thẳng, không hiệu quả.
Trên nhóm “Học sinh Hà Nội”, khi được hỏi nhận xét gì sau 1 tháng học trực tuyến thì phần lớn HS đều bình luận mong mỏi sớm được đến trường. Lời than phiền nhiều nhất mà HS trung học đưa ra, đó là: buồn chán, không hiểu bài, quá tải, mạng chập chờn nên việc học gián đoạn, thị lực giảm sút nghiêm trọng. Nhiều HS mượn diễn đàn này để bày tỏ mong muốn GV hiểu và chia sẻ hơn với những khó khăn của HS khi học trực tuyến thay vì trách phạt.
Phụ huynh kiên trì hơn, giáo viên đừng nóng vội
Trước nhiều chuyện xảy ra với việc dạy học trực tuyến, ông Nguyễn Xuân Khang, Hiệu trưởng Trường Marie Curie (Hà Nội), viết tâm thư gửi HS, GV và phụ huynh.
Ông Khang chia sẻ: Trẻ con vốn hiếu động, bị “nhốt” nhiều tháng trong nhà, không được giao lưu với bạn bè nên cảm thấy bức bí, khó chịu. Học trực tuyến là tình huống bắt buộc, đường mạng thì phập phù, bài giảng của thầy cô thì khó tiếp thu, bài tập thì nhiều, muốn hỏi thầy, hỏi bạn thì có ít cơ hội… Thực tế đó, theo ông Khang, khiến cho nền nếp học hành, ăn, ngủ, vui chơi như ở trường bị phá vỡ. Một vài tuần thì không sao, mấy tháng liền thì tâm lý biến chuyển xấu.
Học sinh các lớp lớn hơn cũng gặp áp lực do dạy học trực tuyến – ĐỘC LẬP
TP.HCM xác định sẽ cho HS trở lại trường vào khoảng tháng 1.2022, Hà Nội thì mới hình dung khoảng tháng 11 tới mới tính chuyện mở cửa trường… Chính vì vậy, ông Khang cho rằng vẫn phải tiếp tục với dạy học trực tuyến, với tư cách là hiệu trưởng ông bày tỏ: “Tôi mong các vị phụ huynh kiên trì hơn nữa, chịu khó hơn nữa, bình tĩnh hơn nữa trong việc chăm sóc, giúp đỡ các con học hành ở nhà…”.
Với GV, ông Khang đề nghị: “Các thầy cô không nóng vội “chạy chương trình” mà hãy xây dựng bài giảng ngắn gọn, dễ hiểu, hấp dẫn, có nhiều tương tác với HS để tiết học ngắn lại so với học trực tiếp, đồng thời giao ít bài tập. Tiếp đến là thường xuyên hỏi han HS và phụ huynh để điều chỉnh việc giảng dạy cho phù hợp”.
Ông Nguyễn Hữu Độ, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, cũng nhắn nhủ, thời điểm khó khăn này là lúc mỗi nhà giáo cần thể hiện cao nhất tinh thần, trách nhiệm với sự nghiệp giáo dục, với HS, cùng với ngành giáo dục nỗ lực hết sức để giúp học trò được học một cách tử tế, chất lượng. “Hiệu quả của một công việc được tính bằng tích của 3 chữ làm: biết làm – có năng lực sư phạm để dạy học trực tuyến; có điều kiện để làm – có đủ trang thiết bị, đường truyền cần thiết để GV, HS học tập; và có động lực để làm. Nếu một trong 3 thừa số bằng 0 thì tích cũng bằng 0″, ông Độ nói.
Tập huấn cho GV về dạy học trực tuyến
Đến ngày 2.10, Bộ GD-ĐT đã hoàn thành khóa tập huấn cho GV cốt cán về dạy học trực tuyến. Đợt tập huấn dành cho GV dạy tất cả môn học, hoạt động ở các cấp tiểu học, THCS, THPT. Khóa tập huấn nhằm cung cấp những hiểu biết chung về dạy học trực tuyến; các yêu cầu, điều kiện để dạy học theo hình thức này, với mong muốn GV được gỡ rối thì mới giúp HS giảm thiểu khó khăn khi học trực tuyến. Cùng với đó, Bộ GD-ĐT cũng ban hành các tài liệu liên quan như: hướng dẫn giảm tải nội dung chương trình để ứng phó với việc dạy học ảnh hưởng bởi dịch Covid-19; tài liệu hướng dẫn GV dạy trực tuyến…
Tổng đài bảo vệ trẻ em nhận nhiều cuộc gọi liên quan học trực tuyến
Đại diện Tổng đài quốc gia bảo vệ trẻ em, Bộ LĐ-TB-XH, cho biết đường dây 111 những tháng gần đây tăng lên tới 36.000 – 40.000 cuộc/tháng trong khi trước đó chỉ khoảng 30.000 cuộc/tháng. Các cuộc gọi liên quan Covid-19, chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ tâm lý, hỗ trợ sức khỏe tâm thần cho trẻ em. Một trong những nguyên nhân được đại diện Tổng đài 111 đưa ra liên quan việc kèm con học trực tuyến. Cha mẹ không có kỹ năng tương tác, tổ chức hoạt động, kỹ năng dạy học có thể là nguồn cơn bạo lực thể xác (đánh đập) và tinh thần (mắng chửi). Mặt khác, HS học trực tuyến, không đến trường, không giao lưu bạn bè, học tập xao nhãng, nảy sinh mâu thuẫn với cha mẹ… dẫn tới biểu hiện tiêu cực.
Theo tiến sĩ Lê Minh Công, giảng viên Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM, đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng trầm trọng đến sức khỏe tâm thần của con người. Đặc biệt, những người trẻ tuổi, thanh thiếu niên dễ bị khủng hoảng hơn do tuổi còn nhỏ, chưa có đủ trải nghiệm và kinh nghiệm xử lý trước các tác động của xung quanh.
“Thanh thiếu niên là nhóm dễ bị tổn thương nhất. Giãn cách xã hội do dịch Covid-19 khiến các em phải ở nhà, gặp các xung đột với người thân, phải học trực tuyến trong thời gian dài, có em phải chịu sự mất mát do người thân tử vong vì Covid, có em phải trải nghiệm cảnh bạo lực gia đình”, tiến sĩ Công phân tích.
Thu Hằng – Mỹ Quyên
Dạy trẻ lớp 1 học ở nhà hiệu quả
Chìa khóa của việc trẻ lớp 1 học online là phụ huynh cần phối hợp với giáo viên. Tính tự học sẽ là nền tảng giúp trẻ phát triển sau này.
Học online, như chúng ta đều biết, có nhiều hạn chế. Trẻ không tập trung, giáo viên không thể sâu sát, cầm tay chỉ việc, phụ thuộc nhiều vào chất lượng Internet, thiết bị và khả năng sử dụng của học sinh.
Trẻ lớp 1 học online đặc biệt vất vả, thời gian đầu gần như mỗi buổi con cần có người kèm, trợ giúp kỹ thuật. Đây là lứa tuổi các con mới chuyển từ giáo dục mầm non, chơi là chính sang môi trường học tập, làm quen với tập đọc, tập viết, làm toán.
Theo chuẩn kiến thức, kỹ năng ở chương trình mới, từ cuối mầm non (5 tuổi), các con đã được thầy cô dạy làm quen, tập tô chữ và con số. Dịch bệnh 2 năm qua làm cho nhiều trẻ không học đầy đủ ở trường mầm non nên chưa biết những điều này, lại càng thêm khó khi vào lớp 1.
Để cả gia đình không quá căng thẳng, cha, mẹ cần xác định mục tiêu chính của lớp 1 là các con biết viết, đọc, làm Toán (và Tiếng Anh nếu có thể). Đặt nhiều mục tiêu quá sẽ dễ lan man, gây áp lực cho con và cho người lớn.
Trẻ lớp 1 học online. Ảnh: T.T.
Tiếng Việt
Trong những mục tiêu trên, khó nhất có lẽ là dạy trẻ viết. Là người trực tiếp dạy con mình ở lớp 1, tôi hiểu sự vất vả này.
Việc cầm bút đúng cách, ngồi viết đúng tư thế với trẻ là thách thức thực sự. Thông thường ở trường, các cô sẽ làm mẫu cụ thể để các con bắt chước. Bạn nào chưa làm được, các cô sẽ cầm tay chỉnh nên các con có thể làm quen rất nhanh.
Còn học online, cô chỉ có thể làm mẫu, nhiều con cầm bút sai, cúi sát đầu xuống bàn, lâu dài sẽ gù lưng, viết xấu, viết chậm, từ đó ảnh hưởng nhiều đến kết quả học tập nói chung. Nếu sai tư thế cầm bút, tư thế ngồi từ bé, lớn lên, trẻ rất khó sửa.
Học sinh lớp 1 thực sự cần sự sát sao, kèm cặp của cha, mẹ. Các em cần học liệu sách giáo khoa, vở bài tập Tiếng Việt, vở chính tả.
Mỗi ngày, phụ huynh cùng con học tuần tự từng bài trong sách giáo khoa, sau đó làm bài tập trong vở là đủ. Cha, mẹ có thể tham khảo cách dạy trẻ trên Internet như cầm bút sao cho đúng, tư thế ngồi thế nào, vở nghiêng ra sao...
Bên cạnh kỹ năng viết, kỹ năng đọc cần được chú trọng. Hàng ngày, người lớn dạy con đọc to từng bài trong sách giáo khoa, xen kẽ vào đó là đọc những cuốn sách hay trước giờ đi ngủ, giúp khơi dậy tình yêu đọc sách ở trẻ.
Việc đọc to quan trọng, giúp trẻ ghi nhớ tốt và phụ huynh cũng nhận ra chỗ nào con đọc chưa đúng để điều chỉnh, cần kiên trì thực hiện.
Thực tế, nhiều học sinh cấp hai đọc đề bài không hiểu câu hỏi hoặc thấy nhiều chữ là bỏ qua. Điều này do từ bé các con chưa được rèn khả năng đọc, nhất là đọc to.
Môn Toán
Dạy môn Toán cho trẻ lớp 1 nói chung tương đối nhẹ nhàng so với viết và đọc, cần học liệu là sách giáo khoa, vở bài tập, bút, thước, nháp. Mỗi ngày, cha, mẹ cùng trẻ học và làm bài tập một tiết học trong sách giáo khoa, sau đó làm bài tập tương ứng trong vở bài tập.
Tiếng Anh
Phụ huynh có thể mua tài khoản uy tín học online, giá hợp lý, hàng ngày cho con đọc theo giọng chuẩn, trả lời câu hỏi của bài học. Sau đó, người lớn cho con chép chính tả đúng, mỗi ngày 1 đến 2 bài, tùy trình độ.
Thời gian đầu, từ vựng của trẻ chưa nhiều, phụ huynh cùng con học và tra từ, cũng là dịp học phát âm chuẩn. Sau này, con lên lớp lớn, có thể tự đọc và tự làm với sự giám sát của cha, mẹ.
Các môn học khác
Các nội dung Khoa học, Lịch sử, Xã hội, Địa lý... được cập nhật qua sách, phim khoa học sẽ khiến con tiếp thu dễ dàng, gần gũi và hấp dẫn.
Tổng kết
Mỗi ngày, người lớn ở nhà cùng con học viết 30 phút, đọc 30 phút, Toán 60 phút, Tiếng Anh 60 phút để hoàn thiện kiến thức nền tảng. Thời gian còn lại, các con chơi, đọc sách, làm việc nhà.
Trẻ lớp 1 chưa có khả năng tập trung lâu, cha, mẹ có thể chia nhỏ ra khoảng 20 phút mỗi lần học để nghỉ giải lao, chơi thể thao xen kẽ.
Nếu người lớn bận đi làm, cuối ngày nên xem bài vở đã học của con để kèm thêm mỗi kỹ năng ít nhất 15 phút. Điều này khiến phụ huynh biết con hổng ở đâu, trẻ cũng không chểnh mảng, lười biếng.
Kết quả lớn nhất cha, mẹ đón nhận không phải là kết quả học tập, quan trọng rèn cho con sự chủ động, tự giác, giờ nào việc đó, tăng cường khả năng tự học. Đây là điều quyết định trong quá trình học các năm tiếp theo và cả cho cuộc sống sau này.
Chuyên gia "mách nước" cách dạy và học trực tuyến lớp 1 hiệu quả Để trẻ lớp 1 học trực tuyến hiệu quả, cha mẹ và giáo viên cần phải hiểu đặc điểm tâm lý cùng những khó khăn mà trẻ vướng phải trong quá trình học online, từ đó đưa ra chiến lược, giúp con tự tin. Ngày 3/9/2021, ĐHQGHN đã tổ chức chương trình tọa đàm với chủ đề "Chuẩn bị hành trang tâm lý...