Phát hiện gần 200 di vật khảo cổ tại Bắc Kạn
Đoàn khảo cổ Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam phối hợp với Bảo tàng tỉnh Bắc Kạn vừa tiến hành đào khảo sát hang Nậm Lù (xã Hoàng Trĩ); hang Thẳm Pán và hang Thẳm Un 2 (xã Quảng Khê, huyện Ba Bể), phát hiện gần 200 di vật khảo cổ, chủ yếu là đồ đá, xương và đồ gốm, có niên đại cách ngày nay khoảng 8000 – 10.000 năm.
Đào khảo sát hang Thẳm Un 2. Ảnh: TTXVN phát
Theo Phó Giáo sư, Tiến sỹ Trình Năng Chung, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, dấu tích của người t.iền sử được tìm thấy ở hầu khắp các hang. Di vật khảo cổ xen lẫn vỏ nhuyễn thể và xương răng động vật. Đồ gốm tìm thấy ở lớp trên mặt. Trong hố đào, các nhà khảo cổ còn phát hiện được dấu tích của hai bếp cổ, chưa phát hiện được dấu tích mộ táng.
Đoàn khảo cổ phát hiện được mảnh đá dẹt hình bầu dục được khoan thủng ở đầu nhỏ của mảnh đá. Lỗ khoan tròn có đường kính 0,4cm. Các nhà khảo cổ cho rằng, đây có thể là đồ trang sức được xỏ dây đeo trên cổ. Loại di vật này còn khá hiếm gặp trong các di tích t.iền sử nước ta. Mặc dù chưa tìm thấy công cụ mài, nhưng việc tìm thấy bàn mài trong hố đào chứng tỏ, cư dân cổ đã biết đến kỹ thuật mài. Sự có mặt của nhiều hòn ghè, đá cuội nguyên liệu, đá có vết ghè và mảnh tước, chứng tỏ quá trình gia công chế tác công cụ được tiến hành tại chỗ.
Hầu hết công cụ đá đều được chế tác từ những viên đá cuội sông suối. Loại hình công cụ thu được trong hố đào mang đặc trưng công cụ văn hóa sơ kỳ Đá mới như công cụ hình đĩa, công cụ hình bầu dục, rìu ngắn, công cụ chặt hai rìa lưỡi, nạo, dao cắt làm từ mảnh tước lớn, hòn ghè, bàn mài, chày nghiền, bàn nghiền…
Video đang HOT
Di vật đá ở Thẳm Un 2. Ảnh: TTXVN phát
Các nhà khảo cổ đã thu lượm được nhiều mảnh xương răng động vật. Qua phân tích di tích xương động vật, bước đầu xác định có các lợn rừng, khỉ, nhím, gà rừng, dúi, nai… Di tích nhuyễn thể chủ yếu là vỏ ốc suối, ốc núi, trai, hến cùng một vài di tích thực vật như hạt trám, hạt me… Việc tìm thấy nhiều xương răng động vật và vỏ nhuyễn thể cùng những dấu tích thực vật còn lại cho thấy săn bắt, hái lượm chiếm vị trí đặc biệt quan trọng trong phương thức tìm kiếm nguồn thức ăn của người t.iền sử nơi đây. Sự có mặt của bàn nghiền và chày nghiền là bằng chứng việc chế biến thức ăn thường được tiến hành gần cạnh bếp lửa.
Đồ gốm được tìm thấy trên mặt hang là những mảnh vỡ từ nhiều loại hình khác nhau, chất liệu xương gốm pha ít bã thực vật, độ nung khá cao, xương gốm mỏng, cứng, được chế tác bằng bàn xoay với hoa văn trang trí là văn thừng mịn, văn khắc vạch với những đường thẳng, ngắn song song và hoa văn in hình vòng tròn nhỏ liền kề nhau. Một số mảnh gốm có dấu vết ám khói đen ở mặt ngoài, khả năng đã được sử dụng để đun nấu. Căn cứ vào kỹ thuật chế tác và hoa văn trang trí, có thể xác định những mảnh gốm này mang đặc trưng của đồ gốm Kim khí có niên đại cách ngày này khoảng 3.000 đến 2.500 năm.
Xương răng động vật và vỏ nhuyễn thể ốc. Ảnh: TTXVN
Phó Giáo sư, Tiến sỹ Trình Năng Chung cho biết, dựa vào nghiên cứu tổng thể các di vật đã được tìm thấy tại các hang, dựa vào kết cấu và t.uổi trầm tích địa tầng văn hóa, bước đầu các nhà nghiên cứu cho rằng, hang Thẳm Un 2 là một di tích cư trú của nhiều thế hệ người t.iền sử. Lớp cư dân sớm thuộc vào giai đoạn sơ kỳ Đá mới có niên đại cách ngày nay từ 8.000 đến 10.000 năm. Có một giai đoạn khá dài vài nghìn năm, di tích này không có người cư trú. Bên cạnh đó, khoảng từ 3.000 đến 2.500 năm, cư dân thời đại Kim khí đã đến đây sinh sống một thời gian ngắn, để lại dấu tích của mình thể hiện qua những di vật gốm. Di tích Thẳm Un 2 hàm chứa giá trị cao về mặt lịch sử, văn hóa và khoa học.
Hang Thẳm Un 2 cao khoảng 20m so với chân núi. Cửa hang hình vòm lớn quay về hướng Đông chếch Nam. Phía trước cửa hang là một thung lũng lớn, có dòng suối chảy qua. Diện tích lòng hang rộng khoảng 100 m2. Phần lớn diện tích lòng hang nhận được ánh sáng tự nhiên rất thuận lợi cho sự cư trú của người t.iền sử.
Các cơ quan chuyên môn đang có kế hoạch đào khảo sát những di tích hang Nậm Lù và hang Thẳm Pán trong thời gian tới.
Đào được kho báu 300.000 năm chứa đầy báu vật cổ đại
Khám phá gần đây tại Học viện Hàng hải ở hạt Kent, Anh đã đưa ra một kho báu khảo cổ đặc biệt, đ.ánh dấu sự hiện diện của loài người t.iền sử và những khám phá mới mẻ về cuộc sống của những người khổng lồ trong quá khứ.
Chiếc rìu đá lửa khổng lồ - cổ vật đáng chú ý nhất trong kho báu 800 món đồ tạo tác có niên đại 300.000 năm. Ảnh: Archaeology
Cuộc khai quật này được lãnh đạo bởi tiến sĩ Letty Ingrey và đội ngũ nghiên cứu từ Viện Khảo cổ học thuộc University College London (UCL - Anh), Đại học Wales và Cơ quan Khảo cổ Wessex. Họ đã phát hiện một bộ sưu tập gồm 800 công cụ đá, được ước tính t.uổi đời ít nhất là 300.000 năm.
Những công cụ này không chỉ là một kho báu khảo cổ vô giá, mà còn được chế tác từ những nguyên liệu quý giá nhất trong thời kỳ đồ đá, bao gồm cả đá lửa, và mang một kiểu dáng độc đáo và khó tin.
Trong kho báu này, có hai công cụ đá lửa lớn được nhận xét là những chiếc rìu tay khổng lồ, vượt trội hơn nhiều so với rìu tay thông thường của người t.iền sử.
"Những chiếc rìu này có đầu nhọn dài và được gia công tinh xảo, phần cán dày hơn nhiều so với những rìu cùng thời đại" - theo Sci-News.
Chiếc rìu lớn nhất có chiều dài lên đến 29,5 cm và là một trong những rìu tay dài nhất từng được khai quật ở Anh. Đây là bổ sung đáng chú ý cho bộ sưu tập các rìu khổng lồ khác đã được khám phá ở vùng sông Thames và sông Medway.
"Những chiếc rìu thủ công này quá lớn đến mức khó có thể tưởng tượng làm thế nào người ta có thể cầm và sử dụng chúng một cách dễ dàng" - tiến sĩ Ingrey cho biết.
Thú vị nhất là khả năng rằng những công cụ này có thể không chỉ được sử dụng để làm việc mà có tính biểu tượng, giống như cách con người hiện đại tạo ra các vật trang trí, làm đồ trang sức hơn là để sử dụng chúng. Điều này chứng tỏ sự mạnh mẽ và khéo léo của những người chế tác và sở hữu công cụ này.
Nhưng điều gây bất ngờ là t.uổi đời của những món đồ này, với con số 300.000 năm. Đây chính là khoảng thời gian mà loài người hiện đại Homo sapiens (Người Tinh Khôn) mới chỉ mới vừa xuất hiện.
Kho báu này được cho là thuộc về người anh em của chúng ta, cùng thuộc họ Homo, đã ra đời sớm hơn khoảng nửa triệu năm và đã sống chung với tổ tiên của chúng ta hàng chục ngàn năm: người Neanderthals.
Một số bằng chứng cho thấy nền văn hóa của người Neanderthals đã phát triển trong thời điểm này, có thể thậm chí còn có thêm vài loài người t.iền sử khác. Tuy nhiên, dù là ai, kho báu khảo cổ quý giá này là minh chứng cho sự tiến hóa của con người đã diễn ra từ trước khi chúng ta - Homo sapiens - xuất hiện.
Sự xuất hiện của những công cụ được chế tác tinh vi cũng đặt câu hỏi cho các nhà khoa học về cách mà những người t.iền sử có thể sống sót trong giai đoạn kỷ băng hà khắc nghiệt. Kết quả của cuộc khai quật này đã được công bố trên tạp chí khoa học Archaeology, tạo ra sự kỳ vọng và sự thú vị trong việc khám phá thêm về quá khứ của loài người.
Khai quật mộ cổ 2.000 năm, giật mình thấy sinh vật sống bên trong bò ra Sự xuất hiện của sinh vật còn sống trong mộ cổ khiến các chuyên gia khảo cổ bối rối. Chuyện lạ này xảy ra trong đợt khai quật ngôi mộ cổ ở tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. Thậm chí, việc này còn được giới khảo cổ Trung Quốc đ.ánh giá là hiện tượng có một không hai. Mộ cổ hơn 2.000 năm t.uổi...
