Phát hiện di cốt người niên đại khoảng 10.000 năm ở Hà Nam

Đây là dạng mộ cải táng và mộ song táng được chôn theo tư thế nằm co bó gối, có lịch sử cách ngày nay khoảng 10.000 năm.

Ngày 2/11, tại chùa Tam Chúc, thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, diễn ra Hội thảo khoa học thông báo khảo cổ học toàn quốc lần thứ 58.

Hội thảo thu hút 1.000 đại biểu gồm các chuyên gia và nhà khoa học hàng đầu từ Viện Viễn Đông Bác Cổ ở Pari, Trưởng Đại diện Viện Viễn đông Bác cổ Pháp tại Hà Nội, Thành viên Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia, Ban Quản lý di tích trọng điểm của 63 tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương.

Mục tiêu chính của Hội thảo khoa học là thông báo, thảo luận và biên tập xuất bản về Những phát hiện nghiên cứu mới về khảo cổ học Việt Nam năm 2023. Đây cũng là cơ hội cho các cơ quan quản lý, nghiên cứu lĩnh vực lịch sử và văn hóa từ cấp Trung ương đến địa phương, cùng với các cộng tác viên trên cả nước trao đổi ý kiến và tạo cơ hội cho việc hợp tác trong nghiên cứu, bảo tồn và phát triển giá trị lịch sử – văn hóa dân tộc.

Tại hội thảo, ông Mai Thành Chung, Giám đốc Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Nam, đại diện nhóm nghiên cứu công bố kết quả khai quật tại hang đội 4, vùng lõi quần thể danh thắng Tam Chúc.

Trong cuộc khai quật lần thứ nhất hang đội 4 tại vùng lõi quần thể danh thắng Tam Chúc, ở hố khai quật H1 đã phát hiện 3 mộ táng của trẻ em và người trưởng thành.

Đây là dạng mộ cải táng và mộ song táng được chôn theo tư thế nằm co bó gối, có lịch sử cách ngày nay khoảng 10.000 năm. Bên cạnh đó, phát hiện di tích động vật bao gồm vỏ nhuyễn thể cùng với xương răng động vật với số lượng đáng kể qua diễn biến của các lớp đào.

Cảnh quan núi Dốc Tù thuộc quần thể danh thắng Tam Chúc.

Đa số di cốt động vật phát hiện trong hố khai quật đều là loài thú nhỏ. Đây được xem là nguồn thức ăn quan trọng của cư dân cổ trong quá khứ. Các công cụ đá tại hố khai quật không lớn nhưng đặc điểm về loại hình và kỹ thuật cho thấy sưu tập hiện vật đá ở đây thuộc văn hóa Hòa Bình.

Ngoài ra, vào tháng 3, Viện Khảo cổ học, Bảo tàng Hà Nam đã phối hợp khảo sát tại Thung Na, thuộc tổ 8, thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng.

Tại hang Thung Na 1 và mái đá Thung Na 3 phát hiện các dấu tích cổ sinh thời tiền sử và văn hóa vật chất của giai đoạn sơ sử. Đó là những hóa thạch động vật và hiện vật như nhiều mảnh gốm vặn thừng, màu nâu đỏ thuộc nền văn hóa Đông Sơn.

Lớp gốm Đông Sơn và xương tại hang Thung Na 3.

Nhóm khảo sát cũng tìm thấy một di tích giai đoạn tiền sơ sử trên đỉnh núi Lò Vôi gần khu vực Tam Quan ngoại chùa Tam Chúc. Trên đỉnh núi phát hiện nhiều vỏ nhuyễn thể biển cùng với ốc suối chặt đít.

Đáng chú ý, tại vị trí đỉnh núi với diện tích rộng khoảng 60m2 đã phát hiện các mảnh miệng, mảnh thân của đồ gốm nằm cùng với nhuyễn thể biển và nước ngọt.

Đoàn chuyên gia khảo sát hang Thiên Đình, thuộc quần thể danh thắng Tam Chúc.

Quang cảnh trong hang Thiên Đình.

Kết quả khảo sát cho thấy, khu vực này tồn tại nhiều di tích có niên đại cuối thế Pleistonece tới Holocene muộn. Điều đó cho thấy rằng, Kim Bảng trong quá khứ là một địa vực khá thuận lợi, được cư dân cổ sử dụng và cư trú qua nhiều thời kỳ.